شىلدە ايىندا قوي ەتىن جەۋ — دەنساۋلىققا وتە پايدالى. جازدا تۇتىنعان سۋسىندىق، اۋا تەڭشەگىش ادامداردىڭ دەنساۋلىعىنا ىقپال جاسايدى. سۋسىندىق — اسقازان-ىشەكتى تىتىركەندىرىپ، اس قورىتۋ قابىلەتىن تومەندەتەدى. اۋا تەڭشەگىش — ادام دەنەسىندەگى بۇكىل بۇلشىق ەت، بۋىن اۋرۋىن كەلتىرىپ شىعارادى. قوي ەتى — ءدامدى بولىپ، ادام دەنەسىن قىزدىرىپ تەر شىعارۋ ارقىلى دەنەدەگى ۋىتتى ايدايدى. سونىمەن بىرگە دەنەدەگى سۋىقتى دا ايداپ، اسقازاندى قۋاتتاندىرادى. جازدا لايىقتى مولشەردە قوي ەتىن تۇتىنۋ سۋىقتى، ۋىتتى ايداۋدان سىرت، كوكباۋىردى قۋاتتاندىرىپ، ادامنىڭ اۋرۋعا قارسىلىق قۋاتىن ارتتىرىپ، ادام دەنەسىن قۋاتتاندىرادى.
قوي ەتىن تۇتىنۋدا، پىسرۋ ادىسىنە كوڭىل ءبولۋ كەرەك، ياعني اقىرىن وتتا سۋعا پىسىرىپ جەگەن ءجون. تۇز، جەمجەمىلدى امال بار از قوسۋ كەرەك. ىستىق اسىپ كەتپەۋ ءۇشىن قاقتاپ، قۇرىپ تۇتىنۋدى ازايتقان ءجون.
سونىمەن بىرگە، قوي ەتىمەن قوسىپ تۇتىناتىن جەمەكتىككە دە كوڭىل بولگەن ءجون. «ءدارى شوپتەر كاتولوگىندا» قوي ەتىنە سىركە سۋىن قوسىپ تۇتىنۋ جۇرەككە زياندى دەلىنگەن. كوپتەگەن ادامدار ەتتىڭ كۇلىمىسى يىسىنە سىركە سۋى جاقسى دەپ قاراپ، سىركە سۋىن قوسىپ تۇتىنعاندى جاقسى كورەدى. سىركە سۋى قاندى تاسىتاتىن بولعاندىقتان، جۇرەك، قان تامىر اۋرۋى بار ادامداردىڭ تۇتىنۋىنا ۇيلەسپەيدى، ەت جەگەندە شاي ءىشۋ ءىش قاتۋدى كەلتىرىپ شىعارادى.
قوي ەتى بارلىق ادامداردىڭ تۇتىنۋىنا ۇيلەسە بەرمەيدى. ماسەلەن وكپە، كوكباۋىرى ءالسىز، دەنەسى ىستىق ادامدار جانە تۇماۋراتقان ادامداردىڭ تۇتىنۋىنا ۇيلەسپەيدى.
قوي ەتىن تۇتىنۋ ۇيلەسپەيتىن ادامدار قوي ەتىن جەگەننەن كەيىن تاماعى، ءتىسى اۋىرادى. مۇرىننان، ءتىستىڭ تۇبىنەن قان شىعادى. ءىش قاتىپ، اۋىز كەبەرسىپ، جايسىزدانادى. جوعارى قان قىسىم اۋرۋى، قانتتى نەسەپ اۋرۋى، جۇرەك قان تامىر اۋرۋى، اسقازان اۋرۋى بار ادامداردا كوپ تۇتىنباعانى ءجون.
كوپتەگەن ادامدار قوي ەتىن قىستا تۇتىنۋ پايدالى دەپ بىلەدى. امالياتتا جاز ايلارىندا قوي ەتىن تۇتىنۋ وتە پايدالى.
