ەكولوگيالىق وركەنيەت ءتۇزىلىسى رەفورماسىن تەزدەتىپ، كورىكتى جۇڭگو قۇرۋ

　　− شي جينپيڭ جولداستىڭ ج ك پ 18 - كەزەكتى ورتالىق كوميتەتى اتىنان قۇرىلتايعا جاساعان بايانداماسىنان ۇزىندىلەر

　　شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 18 − قازاندا بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى. شي جينپيڭ جولداس 19 − قۇرىلتاي بايانداماسىندا مىنالاردى اتاپ كورسەتتى: ەكولوگيالىق وركەنيەت ءتۇزىلىسى رەفورماسىن تەزدەتىپ، كورىكتى جۇڭگو قۇرۋ كەرەك.

　　شي جينپيڭ بىلاي دەدى: ادام مەن تابيعات − تىرشىلىكتىڭ ورتاق تۇلعاسى، ادامزات تابيعاتقا قۇرمەت ەتۋى، تابيعاتقا بۇيسۇنۋى، تابيعاتتى قورعاۋى قاجەت.

　　شي جينپيڭ مىنالاردى اتاپ كورسەتتى: ءبىزدىڭ قۇرماقشى بولعانىمىز − ادام مەن تابيعات بىرگە جاراسىمدى ءومىر سۇرەتىن وسىزامانداندىرۋ، ول حالىقتىڭ كۇن سايىن ارتىپ وتىرعان تاماشا تۇرمىس قاجەتىن ءتىپتى مول ماتەريالدىق بايلىق پەن رۋحاني بايلىق جاراتۋ ارقىلى قاناعاتتاندىرادى ءارى حالىقتىڭ كۇن سايىن ارتىپ وتىرعان تاماشا ەكولوگيالىق ورتاعا قاجەتىن ءتىپتى مول ساپالى ەكولوگيالىق ونىمدەرمەن قاناعاتتاندىرادى. ءبىز ۇنەمشىلدىكتى، قورعاۋدى الدىڭعى ورىنعا قويىپ، تابيعاتتى قالپىنا كەلتىرۋ باعىتىنان جازباي، بايلىقتى ۇنەمدەۋ مەن ەكولوگيالىق ورتانى قورعايتىن كەڭىستىك جۇيەسىن، شارۋاشىلىق قۇرىلىمىن، ءوندىرىس − تۇرمىس ءتاسىلىن قالىپتاستىرىپ، تابيعاتتىڭ تىنىشتىعىن، جاراسىمدىلىعىن، كوركەمدىگىن قالپىنا كەلتىرۋىمىز كەرەك.

　　1) جاسىل دامۋدى ىلگەرىلەتۋ. جاسىل ءوندىرىس پەن تۇتىنۋ جونىندەگى زاڭ − تۇزىمدەر مەن ساياساتتىق بەتالىس ورناتۋدى تەزدەتىپ، جاسىل، تومەن كومىرتەكتى، اينالمالى داميتىن شارۋاشىلىق جۇيەسىن ورناتۋ جانە كەمەلدەندىرۋ. بازار جەتەگىندەگى جاسىل تەحنيكادا جاڭالىق اشۋ جۇيەسىن قۇرىپ، جاسىل فينانستى دامىتىپ، ەنەرگيا ۇنەمدەيتىن، ورتاعا زالالسىز شارۋاشىلىقتى، تازا ءوندىرىس شارۋاشىلىعىن، تازا ەنەرگيا شارۋاشىلىعىن ۇلعايتۋ. ەنەرگيا ءوندىرىسى مەن ەنەرگيا جۇمساۋ توڭكەرىسىن ىلگەرىلەتىپ، تازا، تومەن كومىرتەكتى، حاۋىپسىز، جوعارى ءونىمدى ەنەرگيا جۇيەسىن ورناتۋ. بايلىقتى جان − جاقتى ۇنەمدەۋ مەن اينالمالى پايدالانۋدى دەمەپ، مەملەكەتتىڭ سۋ ۇنەمدەۋ قيمىلىن اتقارىپ، ەنەرگيانىڭ، زاتتىڭ جۇمسالىمىن تومەندەتىپ، ءوندىرىس جۇيەسى مەن تۇرمىس جۇيەسىنىڭ اينالمالى تۇتاسۋىن جۇزەگە اسىرۋ. ۇنەمشىل، ۇيلەسىمدى، جاسىل، تومەن كومىرتەكتى تۇرمىس ءتاسىلىن دارىپتەپ، استا − توك ىسىراپشىلدىق پەن ورىنسىز تۇتىنۋعا قارسى تۇرىپ، ۇنەمشىل مەكەمە − ورگان، جاسىل وتباسى، جاسىل مەكتەپ، جاسىل الەۋمەتتىك اۋماق قۇرۋ جانە جاسىل كولىكتەن پايدالانۋ سياقتى قيمىلداردى ورىستەتۋ.

　　2) ورتاعا قاتىستى كورنەۋ ماسەلەلەردى كۇش سالا شەشۋ. جالپى حالىق بىرگە وڭاۋعا، تۋ باستان الدىن الۋعا جانە وڭاۋعا تاباندى بولىپ، اتموسفەرانىڭ لاستانۋىنىڭ الدىن الۋ جانە ونى وڭاۋ قيمىلىن ۇزبەي اتقارىپ، كوگىلدىر اسپاندى قورعاۋ شايقاسىن جەڭىستى جۇرگىزۋ. سۋدىڭ لاستانۋىنىڭ الدىن الۋدى جانە ونى وڭاۋدى جەدەلدەتىپ، اعارلاردىڭ تابيعاتى مەن جاعا − جيەككە تاياۋ تەڭىز ايدىندارىن جان − جاقتى وڭاۋ. توپىراقتىڭ لاستانۋىن باقىلاۋ − تەجەۋدى جانە قالپىنا كەلتىرۋدى، اۋىل شارۋاشىلىعىندىق لاستانۋدىڭ الدىن الۋدى جانە ونى تىزگىندەۋدى كۇشەيتىپ، اۋىل − قىستاقتاردىڭ قونىستىق ورتاسىن وڭاۋ قيمىلىن ورىستەتۋ. جاراقسىز قاتتى زاتتار مەن قوقىر − قوقسىقتى ءبىر جايلى ەتۋدى كۇشەيتۋ. لاس شىعارۋ − ىعىستىرۋ ولشەمىن جوعارىلاتىپ، لاس شىعارۋ − ىعىستىرۋشىلاردىڭ جاۋاپكەرشىلىگىن قاتايتىپ، ورتانى قورعاۋ سەنىمدىلىگىن باعالاۋ ينفورماتسياسىن ءماجبۇري جاريالاتۋ، قاتاڭ جازالاۋ، اۋىر ايىپ سالۋ تۇزىمدەرىن كەمەلدەندىرۋ. ۇكىمەتتى جەتەكشى، كاسىپورىندى نەگىزگى تۇلعا ەتەتىن، قوعامدىق ۇيىمدار مەن بارشا قاۋىم بىرگە ات سالىساتىن ورتانى وڭاۋ جۇيەسىن ورناتۋ. جەر شارى ورتاسىن وڭاۋعا بەلسەنە قاتىناسىپ، شىعارىلاتىن − ىعىستىرىلاتىن لاستى ازايتۋ ۋادەسىن ورىنداۋ كەرەك.

　　3) ەكولوگيا جۇيەسىن قورعاۋ تەبىنىن ارتتىرۋ. ماڭىزدى ەكولوگيا جۇيەسىن قورعايتىن جانە ونى قالپىنا كەلتىرەتىن ءىرى ينجەنەريالاردى اتقارىپ، ەكولوگيا حاۋىپسىزدىگىنىڭ دالدا جۇيەسىن ساپالىلاندىرىپ، ەكولوگيالىق ءدالىز بەن ءتىرى ورگانيزمدەردىڭ الۋان تۇرلىلىگىن قورعاۋ جەلىسىن قۇرىپ، ەكولوگيا جۇيەسىنىڭ ساپاسى مەن ورنىقتىلىعىن ارتتىرۋ. ەكولوگيانى قورعاۋ قىزىل سىزىعى، ماڭگىلىك نەگىزگى ەگىنجاي، قالا − قالاشىقتاردى اشۋ شەگى بويىنشا 3 مەڭگەرۋ سىزىعىن بەلگىلەۋ قىزمەتىن ورىنداۋ. مەملەكەت جەرىن جاسىلداندىرۋ قيمىلىن ورىستەتىپ، جەردىڭ قۇمايتتانۋىن، تاستاقتانۋىن، توپىراقتىڭ شايىلۋىن جان − جاقتى وڭاۋدى ىلگەرىلەتىپ، سازداردى قورعاۋدى جانە قالپىنا كەلتىرۋدى كۇشەيتىپ، ەكولوگيالىق اپاتتىڭ الدىن الۋ جانە ونى جونگە سالۋدى كۇشەيتۋ. تابيعي ورمان − توعايدى قورعاۋ ءتۇزىمىن كەمەلدەندىرىپ، ەگىستىك جەرلەرگە قايتادان ورمان، ءشوپ ءوسىرۋ اۋماعىن كەڭەيتۋ. ەگىنجايلاردى قاتاڭ قورعاپ، ەگىستىك جەرلەرگە كەزەكپەن ءتۇرلى داقىل ەگۋ، تىنىقتىرۋ سىناق تۇيىندەرىن كەڭەيتىپ، ەگىنجاي، جايلىم، ورمان − توعاي، وزەن − كولدەردى تىنىقتىرۋ − تىڭايتۋ ءتۇزىمىن جاقسارتىپ، بازارلانعان، كوپ نەگىزدەنگەن ەكولوگيالىق تولەم بەرۋ مەحانيزمىن ورناتۋ كەرەك.

　　4) ەكولوگيالىق ورتانى باقىلاۋ − باسقارۋ تۇزىلىسىنە رەفورما جاساۋ. ەكولوگيالىق وركەنيەت قۇرىلىسىن جالپى تۇلعالىق جاقتان جوبالاۋدى جانە وعان ۇيىمدىق باسشىلىقتى كۇشەيتىپ، مەملەكەت مەنشىگىندەگى تابيعي بايلىقتى، مال − مۇلىكتى باسقارۋ جانە جاراتىلىستىق ەكولوگيانى باقىلاۋ − باسقارۋ قۇرىلىمىن ورناتىپ، ەكولوگيالىق ورتانى باسقارۋ ءتۇزىمىن كەمەلدەندىرىپ، جالپى حالىقتىق مەنشىكتەگى تابيعي بايلىق پەن مال − مۇلىكتى مەنشىكتەنۋشىلەردىڭ مىندەت جاۋاپكەرشىلىگىن، تۇتاس جەر بايلىعى مۇمكىندىگىن پايدالانۋ − باسقارۋ جانە ەكولوگيانى قورعاۋ − قالپىنا كەلتىرۋ مىندەت جاۋاپكەرشىلىگىن، قالا مەن اۋىلداعى ءتۇرلى لاستى شىعارۋ − ىعىستىرۋدى باقىلاۋ − باسقارۋ جانە اكىمشىلىك زاڭ اتقارۋ مىندەت جاۋاپكەرشىلىگىن ءبىر تۇتاس اتقارۋ. جەر بايلىعى مۇمكىندىگىن اشۋ جانە قورعاۋ ءتۇزىمىن ورناتىپ، نەگىزگى تۇلعالىق فۋنكتسيالىق رايونعا قاتىستى سايكەستى ساياساتتاردى جاقسارتىپ، مەملەكەتتىك باقشالاردى نەگىزگى تۇلعا ەتكەن تابيعي قورىق جۇيەسىن ورناتۋ. ەكولوگيالىق ورتانى بۇلدىرەتىن ارەكەتتەرگە باتىل تيىم سالۋ جانە ونى جازالاۋ كەرەك.
　شي جينپيڭ مىنالاردى باسا دارىپتەدى جانە اتاپ كورسەتتى: ەكولوگيالىق وركەنيەت قۇرىلىسى − بۇگىنگە ەڭبەك، ەرتەڭگە يگىلىك. سوتسياليستىك ەكولوگيالىق وركەنيەت كوزقاراسىن بەرىك ورناتىپ، وسىزامانداندىرۋ قۇرىلىسىنىڭ ادام مەن تابيعات جاراسىمدى وركەندەيتىن جاڭا جۇلگەسىنىڭ قالىپتاسۋىن جەبەپ، ەكولوگيالىق ورتانى قورعاۋ جولىندا بۇگىنگى بۋىن − بىزدەر قۇلشىنۋىمىز كەرەك.