تيانشان تورى
تيانشان تورى   ›   جاڭالىقتار   ›   انار گۇلى قىپ - قىزىل بولىپ اشىلدى

«تۋىستاسۋ اپتالىعىنداعى» ەستەن كەتپەس ساتتەر

يۋان فىڭمەي

  2017 - جىلى 13 - جەلتوقسان كۇنى ءبىز اۆتونوميالى رايوندىق ادەبيەت - كوركەمونەرشىلەر بىرلەستىگىنەن 1 - توپتا «تۋىستاسۋ اپتالىعى» قيمىلىنا قاتىناسقان اترەتتىڭ قۇرامىندا كورپە - جاستىعىمىزدى الىپ، پويەزبەن ماكىت اۋدانى بازار ءجامي اۋىلى شامعۇرلىق قىستاعى مەن قوساعىن قىستاعىنا جول الدىق. پويەز باياۋ قوزعالدى، مەنىڭ ويىما شامعۇرلىق قىستاعى ورالا بەردى. پويەزدىڭ ىرعاعىمەن مەنىڭ كوز الدىمنان تۋىسىمنىڭ ۇيىنە بارعانداعى كورىنىستەر كينو لەنتاسىنداي سىرعىپ ءوتىپ جاتتى. تۋىستىڭ ۇيىندە تۇرساق كوپ اۋرەشىلىك اكەلمەيمىز بە، ولار ءبىزدى قارسى الا ما؟ ۇيلەرىنە قونۋعا بولا ما؟ تۇندە سۋىق پا ەكەن؟ دەنەمىزدى بۇرگە شاقسا قايتەمىز؟ تۇندە دارەتكە قالاي شىعامىز؟ دەگەن سۇراۋلار ارت - ارتىنان تۋىنداي باستادى. پويەزدا 20 ساعاتتان استام ىرعاتىلىپ وتىرىپ اقىرى شامعۇرلىق قىستاعىنا جەتتىك.

  تۋىستىڭ ۇيىندە تۇرعاندا

  ءبىز تۇستەن بۇرىن قىستاق كوميتەتىنىڭ اۋلاسىنا بارعانىمىزدا كوپتەگەن قىستاق تۇرعىندارى توسىپ تۇر ەكەن. قىستاق كوميتەتىنىڭ ورنالاستىرۋى بويىنشا، مەن ىشىندە چىن ۋي مۇعالىم مەن ادىلبەك ۇشەۋىمىزدى قىستاق تۇرعىندارى تۇرسۇن وسمان، سىدىق احىمەت جانە امەت مامەت وتباسىنا 2 كۇننەن تۇرۋعا ورنالاستىردى. 60 جاستاعى تۇرسۇن وسمان ءبىزدى قىزۋ قارسى الدى، ونىڭ جايدارى ءجۇزى ءبىزدى جادىراتىپ تاستادى. ونىڭ ۇيىنە كەلگەنىمىزدە ايەلى امانگۇل اپاي مەن قىزى ورگۇل ءبىر تاباق جىلقى ەتىن پىسىرىپ دايىنداپ قويىپتى، ۇزاق جولدا ارىپ - شارشاپ كەلگەن ءبىز ءبىر شىنىدان سورپا ىشكەن سوڭ بويىمىز جادىراپ سالا بەردى. تاماقتان كەيىن تۇرسۇن اعاي ءبىزدى باستاپ ءوزىنىڭ اۋلاسىن كورسەتتى. اۋلانى مۇنتازداي ەتىپ تازالاپتى، جۇگەرى ساباعى، وتىندى تاپ - تۇيناقتاي جيناپتى، ات قورا، قوي قوراسى دا وتە جيناقى. اۋلانىڭ ەڭ تۇپكى جاعىنا ءبىر قاتار كەرپىش پەن اعاشتان قورا جاساپتى. قورانىڭ توبەسىندە كەپتەردىڭ ۇياسى تۇر، نەشە ون كەپتەر قورانىڭ توبەسىندە ۇشىپ - قونىپ ءجۇر. قوي قوراعا كىرگەنىمدە، قويلار مەنەن الدەنەلەردى دامەتكەندەي قاراعاندا جۇرەگىم جىلىپ سالا بەردى. وسى تىنىستى كورىنىستەردى كورىپ، بۇل وتباسىنىڭ ەڭبەكشىل، تۇرمىستى قاستەرلەيتىن وتباسى ەكەندىگىن سەزىندىم. تۇرسىن اعاي بىزگە ءبىر قوي سويايىن دەپ تۇرىپ الدى، ءبىراق ءبىز سويعىزبادىق.

  ول بىزگە ءبىر بولمەلى جاڭا ءۇيىن دايىنداپ، پەشكە وت جاعىپ قىزدىرىپ قويىپتى. جاتاردا ورگۇل بىزگە جاڭا كورپەسىن اكەلدى. ءبىز ولاردى اۋرەلەپ قويمايىق دەگەن ويمەن ءوز كورپەمىزدى جامىلايىق دەسەك، بۇعان كونبەي، ءبىزدىڭ جاڭا كورپە جامىلۋىمىزدى ءوتىنىپ تۇرىپ الدى، ءبىز دە اقىرى ولاردىڭ بۇل تالابىنا كوندىك.

  ەگىس جۇمىسىنىڭ قاربالاستىعىن اياقتاتقان تۇرسۇن وتباسىنىڭ تۇرمىسى تىم رەتتى كورىندى. ءبىز جۇمىس ىستەپ بەرۋدى وتىنگەن ەدىك، ءۇي يەسى ءبىز ىستەي قويارلىق ەرەكشە كوپ جۇمىس جوقتىعىن ايتتى. اۋلادا جيۋلى تۇرعان وتىن 2 جىل جاعۋعا جەتەتىن سياقتى.

  ەكىنشى كۇنى تۇرسۇن اعاي ءبىزدى تاعى باسقا 2 تۋىسىمىزدىڭ ۇيىنە ەرتىپ اپاردى. ءبىر ۇيدە جالعىز ءوزى عانا تۇراتىن سىدىق احىمەت قاريا 96 جاسقا كەلىپتى، ءجۇرىس - تۇرىسى قيىنداۋ ەكەن، امەت مامەت قاشقاردا اۋىر وكپە تۋبەركۋلەز ناۋقاسىنا شالدىققان شەشەسىن ەمدەتىپ جاتىپتى، ءبىزدىڭ تۋىسشىلاي كەلگەنىمىزدى بىلگەن سوڭ، شيپاحانادان اسىعىس ۇيىنە قايتىپ كەلدى، ءبىز وتە ىڭعايسىزدانىپ قالدىق.

  وسىدان كەيىنگى ءبىرقانشا كۇندە ءبىز كەشتە تۇرسۇن وسماننىڭ ۇيىنە قونۋعا، كۇندىز باسقا 2 تۋىسىمىزدىڭ وتباسىنا بارىپ، جۇمىستارىنا قولعابىس تيگىزۋگە كەلىستىك. ءبىر كۇنى ءبىز ۇيدەن شىعىپ باسقا تۋىستارىمىزدىڭ ۇيىنە باراتىن كەزدە، تۇرسۇن اعايدىڭ 7 جاسار نەمەرە قىزى جۇگىرىپ كەلىپ بىزگە: ەرتەرەك قايتىپ كەلىڭىزدەر، - دەدى دە، مەنىڭ بەتىمنەن ءبىر ءسۇيىپ قويىپ جۇگىرە جونەلدى، سول ساتتەگى كوزىمە جاس ۇيىرىلگەنى ءالى ەسىمدە.

  ءار رەت سىرتقا شىعىپ تۋىسىمىزدىڭ وتباسىنا ازىراق نارسە ساتىپ اكەلگەن نەمەسە جۇمىس ىستەگەن كەزىمىزدىڭ بارلىعىندا قىستاق تۇرعىندارىنىڭ ىقىلاسىنا بولەندىك. كەيبىرەۋلەرى ەلەكترلى موتوتسيكلىن، كەيبىرەۋلەرى كىشكەنە ماشينالارىن توقتاتىپ، ءبىزدىڭ قايدا باراتىنىمىزدى سۇراپ، ءبىزدى جەتكىزىپ قويماقشى بولادى. كەيدە كولىك بولماي قالعان كەزدە، جول - جونەكەي ءبىز دە قىستاق تۇرعىندارىنىڭ موتوتسيكلىنە، ماشيناسىنا وتىرا سالامىز، ءبىز ولارعا جول كىرەسىن بەرسەك، ولار الماي ءبىزدى ۇيالتىپ تاستايدى.

  شامعۇرلىق كەشى

  شامعۇرلىق قىستاعىنىڭ كەشى قاراڭعى، قارىس جەردى كورە المايسىز. الايدا «تۋىستاسۋ اپتالىعى» كەزىندەگى كۇندەردە شامعۇرلىق قىستاعىنىڭ كەشى مەرەكەلىك سانگە، شاتتىق پەن قۋانىش بەينەسىنە شومدى. ءار كۇنى كەشكى استان كەيىن، جۇپ قۇراپ، تۋىس بولعان اترەت مۇشەلەرىنىڭ بارلىعى تۋىستارىمەن بىرگە وتىرىپ، پارتيا 19 - قۇرىلتايىنىڭ رۋحىن بىرگە ۇيرەنەدى، كەڭەس قۇرادى، ءان ايتىپ، ءبي بيلەيدى. ءار كۇنى كەشتە تۇرسۇن اعايدىڭ ۇلى، كەلىنى، قىزى، نەمەرەلەرى كەلىپ، بىزگە وزدەرىنىڭ قىستاقتاعى تۇرمىستارى مەن قىزمەتتەرىن اڭگىمەلەيدى. ءبىز دە ولارعا ۇلتتار ىنتىماعى مەن ەڭبەكپەن اۋقاتتانۋدىڭ ماڭىزدىلىعىن ۇعىندىرامىز، بالالاردى مەملەكەتتە ورتاق قولدانىلاتىن ءتىل - جازۋدى قۇلشىنا ۇيرەنىپ، وزدەرىنىڭ بولاشاعىنا سارا جول سالۋعا شابىتتاندىرامىز. تۇرسۇن اعايدىڭ باستاۋىش مەكتەپ وقيتىن 2 نەمەرەسى ماعان، ءسوز جوق، قۇلشىنا ۇيرەنىپ ۋنيۆەرسيتەتكە ءتۇسىپ وقۋعا ۋادە بەردى. ءبىر كۇنى كەشتە تۇرسۇن وتباسى بىزگە وزدەرى كەسكىنگە تۇسىرگەن ۇلتتىق سالت - سانا كورىنىسىن كورسەتتى، الامان بايگەنىڭ كورىنىسى مەن جەرگىلىكتى ورىنداعى ادامداردىڭ توي جاساۋ سالتى ءبىزدى سول ارانىڭ مادەنيەت ءداستۇرى جونىندە تەرەڭ تۇسىنىككە يە ەتتى.

  ءبىزدىڭ تۋىستاسۋ اترەتىمىزدىڭ ءار كۇنى كەشتەگى تاعى ءبىر ىستەيتىن ماڭىزدى قيمىلى − ءوز تۋىستارىمىزدىڭ جاعدايىن تەلەفونداعى قىزمەتتەستەر توبىندا ءبىر - بىرىمىزگە جولداپ، ءوزارا جۇپ قۇراپ، تۋىس بولعان كوزايىم ساتتەردى ءبولىسۋ، مۇندا تۋىستارىنىڭ اۋلاسىنىڭ قارىن كۇرەسىپ، قوقىر - قوقسىقتارىن تازالاپ جاتقان، تۋىستارىنا كومىر ءتۇسىرىپ بەرگەن، سالەم - ساۋقىت الىپ، ناۋقاستاردىڭ كوڭىلىن سۇراعان، تاماق جاساۋعا كومەكتەسكەن، بالالارعا جازۋ جازۋدى ۇيرەتىپ جاتقان، ءان ايتىپ، ءبي بيلەگەن كورىنىستەر بار...

  ءار كۇنى كەشتە ءتۇن ورتاسىندا امانگۇل اپاي ورنىنان تۇرىپ، ءبىز جاتقان ءۇيدىڭ پەشىنە كومىر سالىپ، اماندىعىمىزدى بايقاپ قويادى. ءبىز وتتى ءوزىمىز جاعايىق، كەشتە جاقسىراق دەم الىڭىز دەسەك، وعان ۇنايتىن ول ەمەس. ەرتەسى تاعى تاڭ بوزىنان تۇرىپ، بىزگە تاڭەرتەڭگى استى دايىنداپ قويايدى.

  ءبىر داستارقاندا باس قوسۋ

  ومىرىمدە تالاي داستارقاندا باس قوسىپ ءجۇرمىز، ءبىراق شامعۇرلىق قىستاعىنداعى مىنا داستارقانداعى باس قوسۋ مەنىڭ ەسىمنەن كەتپەيدى. وتكەن جىلى 18 - جەلتوقساندا مەن چىن ۋي مۇعالىممەن اقىلداسا كەلىپ، تۇرسۇن اعايدىڭ وتباسىنداعىلاردى تۇگەل شاقىرىپ ءبىر اراعا باس قوسىپ، بىرگە تاماقتانۋعا كەلىستىك. تۇرسۇن اعايدىڭ ماقۇلدىعىن العان سوڭ، ءبىز ۇشەۋىمىز بازارعا بارىپ، ازىق - تۇلىك جانە دامدەندىرگىش ساتىپ اكەلدىك. دامدەندىرگىش الۋ وتە قيىن بولدى، كەيدە بازاردى تۇگەل اينالۋعا تۋرا كەلدى، سوڭىندا بارلىعىن الىپ دايىندادىق. مەن چىن ۋي مۇعالىممەن بىرگە تاماق جاساۋعا كىرىسىپ كەتتىم. چىن ۋي مۇعالىم وڭتۇستىك جوڭگونىڭ ادامى، ول بالىق پەن قۋىرماشتاردى دامىنە كەلتىرە قۋىردى، مەن تاۋىق ەتىن استىم، ونان جۇمىرتقا استىرىپ، اسجۋا قۋىردىم، ءبىر قازان پالاۋ باستىم. قۋىرماشتاردى داستارقانعا تۇگەل شىعاردىق، ازدى - كوپتى 10 نەشە تاقسا قۋىرماش بولدى دا، داستارقانىمىز تۇرلەنىپ شىعا كەلدى. تۇرسۇن اعايدىڭ وتباسىنداعى ۇلكەندى - كىشى 25 ادام كوڭىلدى تۇردە بىزبەن بىرگە ءبىر داستارقاننان ءدام تاتتى. چىن ۋي مۇعالىم پىسىرعان بالىق ەرەكشە ءدامدى بولىپتى، قىلاياعى سورپا - سۋىنا دەيىن ءىشىپ قويدىق. ءبىز كوپشىلىككە دۇرىس تاماقتانۋدىڭ عىلميلىعى جونىندەگى بىلىمدەردى، ولارعا تاۋىق پەن بالىق ەتىنىڭ بەلوكتىك قۇرامىنىڭ جوعارى، وڭاي قورىتىلاتىندىعىن، قوي ەتىنە قاراعاندا ماي قۇرامى تومەن، كوكونىس پەن تاۋىق، بالىقتى ۇنەمى جەسە وڭاي - وسپاق جوعارى قان قىسىم، جۇرەك اۋرۋىنا شالدىقپايتىندىعىن تۇسىندىردىك. امانگۇل اپايدىڭ جوعارى قان قىسىم، جۇرەك اۋرۋى بار ەكەن، ايتقاندارىمىزدى ىقىلاسپەن تىڭدادى.

      1 - رەتكى «تۋىستاسۋ اپتالىعى» تابىسپەن اياقتالدى، مەنىڭ ەسىمدە مەيىرگە تولى ماڭگى وشپەس ەستەمەلەر قالدى.

جاۋاپتى رەداكتور : سايراش تۇرارجان قىزى

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.