تيانشان تورى   ›   جاڭالىقتار   ›   وقۋ-اعارتۋ

وقىتۋشىلار كوڭىل بولۋگە ءتيىستى تۇيىندەر

  نۇرلان قاناش ۇلى

  «ءمىنسىز ادام بولمايدى» دەمەكشى ءار سالادا، ءار كاسىپتە ىستەپ جاتقان ءارقانداي ادامنىڭ وزىنە ءتان ارتىقشىلىعى مەن كەمشىلىگى بولادى. دەمەك، وقۋ - اعارتۋ سالاسىندا تەر توگىپ جاتقان وقىتۋشىلاردىڭ قىزمەت بارىسىندا ازداپ جەتەرسىزدىك ورىندار بەلەڭ بەرىپ كەلەدى. بۇل اعاتتىقتار بارلىق وقىتۋشىدا ساقتالىپ وتىر دەۋدەن اۋلاقپىن. دەسەدە، تومەندەگى ءبىرقانشا جاقتاردا بار بولسا تۇزەتىپ، جوق بولسا ساقتانۋ جونىندە بارلىق كاسىپتەستەرمەن وي ورتاسۋدى جون كوردىم.

  ءبىرىنشى، كەيبىر وقىتۋشىلار ساباق ءتۇسىندىرۋ بارىسىندا وقىتۋشى ۇستەلىن، ءار ءتۇرلى وقىتۋ قۇرالدارىن تىقىلداتۋدى ادەتىنە اينالدىرىپ العان

  وقىتۋشى بۇلاي ىستەگەندە ساباقحانانىڭ تىنىشتىعىن قالاي بۇزىپ العانىن ءوزى دە سەزبەي قالادى. ۋاقىت ۇزارا كەلە وقىتۋشىنىڭ بۇل ادەتى وقۋشىعا كەرى اسەر كورسەتىپ، ساباقحانادا ادەيى بويسۇنبايتىن، ادەيى باسقالاي ارەكەتتەرمەن شۇعىلداناتىن، تىنىش وتىرا المايتىن ادەت قالىپتاستىرادى. سول ءۇشىن وقىتۋشى باسقالاي تاماشا تاسىلدەر ارقىلى ساباقحانا ءتارتىبىن ءوز باسىنان باستاپ ساقتاۋ كەرەك.

  ەكىنشى، وقۋشىلاردىڭ ماقساتتى نە ماقساتسىز ىستەگەن كەيبىر ۇستاق - تۇيەك ىستەرىنە بولا وتالىپ قوپاعا ءتۇسىپ، كلاستان شىعىپ كەتەتىن وقىتۋشىلار

  ساباقحانادان ءوز بىلگەنىنشە اجىراۋ پەداگوگيكا زاڭىنا، وقۋ - اعارتۋ اكىمشىلىك تاراۋلارى مەن مەكتەپتىڭ وقۋ - وقىتۋ قىزمەت ءتارتىپ - تۇزىمىنە قايشى. وقىتۋشىنىڭ بۇلاي ىستەۋى ويىنقۇمار وقۋشىلار ءۇشىن تاپتىرماس وراي بولعانىمەن، ۇيرەنگىسى كەلىپ وتىرعان وقۋشىلار ءۇشىن وتە وكىنىشتى. وقىتۋشىنىڭ مىندەتى — وقۋشىنى تاربيەلەۋ، ولاردىڭ ارەكەتىن قالىپقا ءتۇسىرۋ. سول ءۇشىن، وقىتۋشى ءونىمدى تاسىلدەر ارقىلى ءوزىنىڭ وقۋشىلار الدىنداعى بەدەلىن تىكتەۋ ، كاسىپكە شوگەل، كەڭ پەيىل بولۋ كەرەك.

  ءۇشىنشى، وقۋشىلارعا داۋىس كوتەرمەۋ

  كەيبىر وقىتۋشىلار ءوزىنىڭ كوڭىل - كۇيىن تەجەي الماي دا وقۋشىلارعا ساباق ءوتۋ بارىسىندا ايعاي - سۇرەنگە باسىپ، كلاستى باسىنا كوتەرىپ، ءتىپتى باي - بالام سالعان داۋىسى مەكتەپتىڭ بارلىق جەرىنە ەستىلەدى. بۇلاي ىستەۋ وقىتۋشىنىڭ جەكە باسىنىڭ كاسىپتىك دەڭگەيىنىڭ تاياز، تاربيەلەۋ ءتاسىلىنىڭ جالاڭ، الدىنداعى وقۋشىلاردىڭ بەدەلىمەن ساناسپايتىن، «بۇلار نە بىلەدى» دەيتىن كونە سۇردەكتىڭ بۇعاۋىنان قۇتىلا الماعان، ءوزىنىڭ ءتۇرلى جاقتاعى ءبىلىم دەڭگەيىنىڭ السىزدىگىن مەكتەپ اۋلاسىندا پاش ەتىپ وتىرادى. وقىتۋشىسىنىڭ مۇنداي ەرسى قىلىعىن كورگەن وقۋشىنىڭ وسى وقىتۋشىنى قۇرمەتتەۋىنەن ءارى وسى وقىتۋشىنىڭ ساباعىن بەرىلە ۇيرەنۋىنەن ءۇمىت كۇتۋ وتە قىيىن. ايعاي - سۇرەنگە باسىپ جۇرگىزىلگەن تاربيەدە وقۋشىلارعا كەرى اسەر بەرەرى داۋسىز. ءتىپتى سىزدەن مەزى بولىپ، ءسىزدىڭ قاراڭىزدى كورگىسى دە كەلمەيتىن بولادى. سول ءۇشىن وقىتۋشى مۇنداي دورەكى تاسىلدەن كورى، ولارعا كەڭ پەيىل تانىتىپ، ءونىمدى دە عىلمي تاسىلدەردەن كوپتەپ پايدالانۋ كەرەك.

  ءتورتىنشى، الەۋمەتتىك ورىنداردا وقۋشىنىڭ اتىن اتاپ، ءتۇسىن تۇستەپ سىنداماۋ

  بۇلاي ىستەگەندە وقۋشىنىڭ وزىنە بولعان سەنىمىن مۇقالتىپ قانا قالماي، ساباقتاستارىنا دا جەك كورىنىشتى بولادى ءارى كوڭىل - كۇيى ءتۇسىپ، مەكتەپ نە الەۋمەتتىك ورىندارعا بارعىسى كەلمەيتىن، كوللەكتيۆ قيمىلدارعا قاتىسۋعا زاۋقى سوقپايتىن، مىنەزى توماعا – تۇيىق وقۋشىعا اينالادى ءارى اتا - اناسىنا دا ۇلكەن سوققى بولادى. سوندىقتان، ءاربىر وقىتۋشى وقۋشىعا تاربيە بەرۋدە ورىنعا ەرەكشە كوڭىل ءبولۋ كەرەك.

  بەسىنشى، وقۋشىنىڭ ازعانتاي قاتەلىگىنە بولا اتا - اناسىنا ۇنەمى شاعىناتىن وقىتۋشى

  اتا - انالار قىزمەتى — مەكتەپ قىزمەتىنىڭ ماڭىزدى ءبىر بولەگى. بۇل قىزمەت اتا - انا مەن مەكتەپ اراسىندا كوپىرلىك رول وينايدى. مەكتەپ تە وقىتۋشىلارعا اتا - انالارمەن ۇزدىكسىز بايلانىس جاساۋدى، مەكتەپتىڭ جالپى قىزمەتىنىڭ ءجۇرىلۋ بارىسىن اتا - انالاردىڭ دا بىلۋگە، قولداۋعا، قۇندى ۇسىنىس - پىكىر بەرۋ ارقىلى ورتاق ات سالىسۋعا شاقىرىپ وتىرادى. دەسەدە، كەيبىر وقىتۋشىلار وقۋشىنىڭ اتا - اناسىنا وقۋشىنىڭ ۇساق – تۇيەك ىستەرىنە دەيىن كۇنىنە تەلەفون سوعادى نە ءۇنحاتتا ايتىپ جاتادى. بۇلاي ىستەۋ وقۋشىنى وزىنە ەرەگەستىرىپ الۋمەن قاتار، اتا - انالاردى دا مەزى قىلادى دا تاربيەلىك ءونىمى بولمايدى.

  التىنشى، وقۋشىلاردىڭ قاتەلىگىن ۇنەمى بەتىنە باسا بەرۋ

  سەميا، مەكتەپ جانە قوعامدىق ورتادا بالانىڭ قاتەلىك وتكىزۋىنەن ساقتانۋ وتە قيىن. ءبىراق، وقىتۋشى - وقۋشىنىڭ قاتەلىگىن ۇنەمى بەتىنە باسا بەرەتىن بولسا، وقۋشىنىڭ وزىنە بولعان سەنىمى تومەندەپ، جىگەرى مۇقالىپ قانا قالماستان، كوڭىل - كۇي جاعىنان قاتتى سوققىعا ۇشىرايدى. مۇنداي كوڭىل - كۇيدە جۇرگەن وقۋشىنىڭ ۇيرەنۋ ناتيجەسى قالاي بولاتىندىعىن مولشەرلەۋ قيىن ەمەس . قايتا مۇنداي وقۋشىلاردىڭ شابىتتاندىرۋ مەن جىگەرلەندىرۋگە قانشالىقتى مۇقتاج ەكەندىگىن ءبىلۋ ەرەكشە ماڭىزدى.

  جەتىنشى، كەكەپ – مۇقاۋ نەمەسە شىمشىما سوزدەر ارقىلى وقۋشىلاردى سىنداۋ 

  «نە جامان – قاڭقۋ ءسوز جامان»،- دەيدى دانا حالقىمىز . كەيبىر وقىتۋشىلار وقۋشىلاردىڭ كەمشىلىگى مەن قاتەلىگىن بايقاي قالسا بولدى وقۋشىنىڭ تەگىن – تەكتەپ، كەكەپ – مۇقايدى. وقۋشىنىڭ ارەكەتىنە تالداۋ جاسامايدى، وقىتۋشى وقۋشىلارعا بەلگىلەگەن ارەكەت ولشەمىنىڭ ارتىق - كەمدىگىن دۇرىس مولشەرلەي الماي دا ءسال كەمشىلىك وتكىزگەن وقۋشىعا دۇرسە قويا بەرەدى، وسىدان بارىپ وقۋشىنىڭ ءتۇرلى جاقتاعى بەلسەندىلىگىنە سۋ سەبەدى. سول ءۇشىن، ءارقانداي كەزدە وقىتۋشى شىندىقتى نەگىز ەتۋ، شىندىقتى ءىس جۇزىنەن ىزدەۋگە تاباندى بولىپ، وبيەكتيۆتى نەگىز ەتكەن تاربيەنىڭ ناقتىلى ءونىمى بولاتىندىعىن ءبىلۋى كەرەك.

  سەگىزىنشى، ۇيرەنۋدە ۇزدىك وقۋشىنىڭ الدىندا ۇيرەنۋدە كەنجە وقۋشىلاردى جامانداۋعا بولمايدى

  بابامىز ايتقانداي «بالالى ءۇيدىڭ ۇرلىعى جاتپايدى»،-دەگەندەيىن، ءسىز وقۋشىلارعا ايىرىم تاربيە جۇرگىزگەندە نە باسقا وقۋشىعا تاربيە بەرگەندە «پالەنباي وقۋشىعا ۇقساماي، جاقسى وقىڭدار»،-دەپ جاتقانىن ەستىپ قالىپ جۇرەمىز. ءسىز وقۋشىنىڭ كەمشىلىن ايتقانىڭىزبەن، ول وقۋشى دەرەۋ جانە ءبىر وقۋشىعا ايتۋى، نەمەسە باسقالاي تاسىلدەرمەن تارالۋى مۇمكىن. بۇل ءسوز قارسى جاقتاعى وقۋشىعا ۇلكەن سوققى بولىپ ءتيۋى، ءتىپتى سىزگە بولعان سەنىمى، قۇرمەتى جويىلىپ، قاتتى جەك كورەتىن، وشەسەتىن بولۋى ابدەن مۇمكىن دە، وقىتۋشى – وقۋشى اراسىنداعى سۇيىسپەنشىلىكتەن جۇرداي بولىپ، قوعامعا ءبىر جارامسىز ازاماتتى كەلتىرىپ شىعارۋعا سەبەپشى بولاسىز.

  توعىزىنشى، وقۋشىلاردى كوزگە ىلمەي سويلەۋدەن بارىنشا ساقتانۋ كەرەك

  وقۋشى وقىتۋشىنى ءوزىنىڭ ارقا سۇيەر سۇيەنىشى، جان كۇيەر قامقورشىسىنا بالايدى دا، وقىتۋشىنىڭ ايتقانىن ەكى ەتپەي ورىنداۋعا، وقىتۋشىنىڭ بارلىق سويلەگەن ءسوزى مەن ءىس – ارەكەتىن وزىنە ولشەم ەتۋگە تىرىسادى. ال كەبىر وقىتۋشىلار ۇيرەنۋدە جاقسى وقۋشىنى قولپاشتاپ، سونىڭ عانا شاشپاۋىن كوتەرىپ، ولاردىڭ وتكىزگەن قاتەلىكتەرىنە ونشا ءبىر ساپ سالىپ كەتپەيدى دە، ۇيرەنۋدە ناشار وقۋشىلاردى كوزگە ىلمەي، ولاردىڭ باسقا جاقتاعى ەرەكشەلىگى بولا تۇرسا دا كورمەسكە سالىپ، ۇنەمى ولارعا سالقىن پوزيتسيادا بولادى. وقىتۋشىنىڭ بۇلاي ىستەۋى وقۋشىنىڭ كوڭىل - كۇيىنە قاياۋ ءتۇسىرىپ قالماستان، ولاردىڭ ۇيرەنۋگە قىزىقپايتىن، مەكتەپ بەتىن كورگىسى كەلمەيتىن، وسىدان بارىپ مەكتەپتەن شىعاتىن جايتتەر ءومىر سۇرۋدە. مىنە مۇنداي «الا قويدى بولە قىرقاتىن» وقىتۋشىلىق ءمورالعا قايشى، كاسىپتىك ساۋياسىنىڭ تايازدىعى، كۇندەلىك ۇيرەنۋگە استە زاۋقى سوقپايتىن، جاڭالىققا تالپىنبايتىن كەرەناۋ وقىتۋشىلارىمىزدان الداعى كۇندە قانداي ءۇمىت كۇتەمىز.

  ونىنشى، وقۋشىنىڭ تەك ۇيرەنۋ ناتيجەسىنە قاراپ باعا بەرۋدەن ساقتانۋ كەرەك

  وقۋشىنى باعالاۋدا سىڭار جاقتىلى باعالاۋدان بارىنشا ساقتانۋ. بالانىڭ دامۋ بارىسى ءار ءتۇرلى جاقتارعا تىكە بايلانىستى بولۋىمەن قاتار، بالانىڭ ۇيرەنۋىنە ىقپال جەرتكىزەتىن فاكتورلاردا ءار الۋان بولادى، عىلمي بولماعان باعالاۋ تاسىلدەرى بالانىڭ بەلسەندىلىگى مەن وزىنە بولعان سەنىمىن بارىنشا تومەندەتەدى.

  ون ءبىرىنشى، وقۋشىعا سىن تاربيە بەرگەندە ونىڭ پسيحولوگيالىق كەمىستىگى مەن سەميالىق جاعدايىن بەتىنە باسپاۋ كەرەك

  الدىنداعى وقۋشىنى ايالاۋ، ولاردى قۇرمەتتەۋ، ولارعا كوڭىل ءبولۋ — تاربيە بەرۋدىڭ ەڭ العى شارتى ءارى وقىتۋشىنىڭ ەڭ نەگىزگى كاسىپتىك ءمورالى. دەسەدە، كەيبىر وقىتۋشىلار وقۋشىلاردىڭ الدىندا بەت – الپەتى، ءجۇرىس – تۇرىسى، ءتىل جاعىنداعى كەمىستىگىن بەتىنە باسادى نە «سەنىڭ اكەڭ اراقكەش» ، «اكەڭ مالشى»، ت . ب سوزدەرمەن وقۋشىنى جابىرلەيدى. «تاياق ەتتەن، ءسوز سۇيەكتەن وتەدى»،- دەمەكشى، وقىتۋشىسىنان مۇنداي سوزدى ەستىگەن وقۋشىنىڭ ول وقىتۋشىنىڭ وتكەن ساباعىن قالاي قىزىعىپ وقيدى.

  ون ەكىنشى، وقۋشىلارعا كەلسىن – كەلمەس دورەكى مىنەز - قۇلىق كورسەتپەۋ كەرەك

  كۇندەلىك قىزمەت پەن تۇرمىس بارىسىندا ءارقانداي ادام ءتۇرلى قيىنشىلىقتار مەن يدەيالىق جاقتاعى قىسىمدارعا ۇنەمى ۇشىراپ وتىرادى ءارى بۇعان ءار ءتۇرلى ادام ءار ءتۇرلى تاسىلدەر ارقىلى توتەپ بەرەدى. دەسەدە، مۇنداي كوڭىلسىزدىكتەن ءبىر جولاتا ايىعا المايتىندار دا بار بولىپ، قىزمەت بارىسىندا «تاز اشۋىن تىرنادان الادى» . بۇلاي ىستەۋ توتەنشە قاتە. بارلىعىمىز ويلاۋىمىز كەرەك؛ وقۋشى ءبىزدىڭ اشۋىمىزدى تارقاتاتىن زات ەمەس، قايتا ولار ءبىزدىڭ ايالاۋىمىزعا، كوڭىل بولۋىمىزگە مۇقتاج.

  ون ءۇشىنشى، وقۋشىنىڭ الدىندا وقىتۋشى بولعان ادام باسقا وقىتۋشىلاردى جامانداماۋ، ولاردىڭ عايباتىن ايتپاۋ كەرەك

  باسقالاردىڭ قۇرمەتىنە يە بولام دەيدى ەكەنسىڭ، ەڭ الدىمەن ءوزىڭدى قۇرمەتتە، ءوزىڭدى تاربيەلە، ءوزىڭدى قۇدىرەتتەندىر. دەسەدە، كەيبىر وقىتۋشىلار وقۋشىلار الدىندا باسقا ساباق وقىتۋشىلارىنىڭ كەمشىلىگىن ايتىپ، ساعىن سىندىرۋدى، وقۋشىنىڭ نازارىندا ءوزىن عانا كورسەتكىسى كەلەتىن ناشار پيسحيكا قالىپتاستىرعان وقىتۋشىلار دا بار. ءبىراق، ولار ءوزىنىڭ وزگەنىڭ اتاق – ابرويىنا قانشالىقتى نۇقسان جەتكىزىپ جاتقانىن، ءوزىنىڭ دە وزگەلەر نازارىندا قانشالىق ورىن يەلەگەنىن، ەڭ قورقىنىشتىسى الدىنداعى وقۋشىلارعا قانشالىق زيان سالىپ جاتقانىن سەزبەيدى.

  ون ءتورتىنشى، وقۋشىلارمەن اڭگىمەلەسۋ بارىسىندا بار ىنتا - پەيىلمەن سويلەسۋ، استە نەمقۇرايلى پوزيتسيادا سويلەسپەۋ كەرەك

  وقۋشى ءسىزدىڭ قانداي پويتسيادا، قانداي كوڭىل - كۇيدە سويلەپ وتىرعانىڭىزدى بىردەن ءبىلىپ وتىرادى . ءسىز وعان نەمقۇرايلى، سۇلە – ساپا پوزيتسيادا سويلەسەڭىز وقۋشىنىڭ نازارىندا : «وقىتۋشىم مەنى كوزگە ىلمەيدى، مەنى قۇرمەتتەمەيدى»،- دەيتىن تانىم قالىپتاستىرادى دا، ءوزارا شۇيىركەلەسۋ، ءوزارا ءتىل تابىستىرۋدىڭ ءونىمى ناشار بولىپ، ءبىر – بىرىنە بارعان سايىن كۇماندى كوزبەن قارايتىن، ءوزارا سەنىم ارتپايتىن، ءبىر – ءبىرىن قۇرمەتتەمەيتىن بولادى.

  ون بەسىنشى، وقۋشىنىڭ ءارقانداي ءبىر دارالىق ەرەكشەلىگىنە ءسال قاراماۋ كەرەك

  ءارقانداي ءبىر وقۋشىدا وزىنە ءتيىستى دارالىق ەرەكشەلىك بولادى. بۇل ەرەكشەلىكتەر كۇندەلىك ۇيرەنۋ جانە تۇرمىس بارىسىندا تولىسىپ كەمەلدەنەدى. وقىتۋشى ءارقانداي ءبىر وقۋشىنىڭ ۇيرەنۋدە ىلگەرىلەگەنى مەن باسقالاي ءبىر ۇزدىك بەينە بايقاتا قالعان ورايىنان پايدالانىپ، ول وقۋشىنى ماداقتاپ، شابىتتاندىرۋ كەرەك. «جاقسى ءسوز — جان ازىعى»،- دەمەكشى، شابىتتاندىرۋعا يە بولعان بالا دا وزىنە بولعان سەنىمى ارتادى.

  ون التىنشى، ۇيرەنۋدە جاقسى وقۋشىلاردى ەرەكشە شولجاڭداتىپ جىبەرۋدەن ساقتانۋ كەرەك

  وقۋشىلاردى ۇيرەنۋ ناتيجەسىنە قاراي باعا بەرۋ سىڭار جاقتىلى بولادى، قايتا ولاردىڭ ءمورالدىق، ادامگەرشىلىك، ت ب. جاقتارداعى قاسيەتىنىڭ قانشالىقتى ەكەنىنە قاراي باعالاپ تاربيەلەۋ ەرەكشە ماڭىزدى. بۇگىنگى كۇندە «مەملەكەتتى ءمورال ارقىلى باسقارۋ»،- دەيتىن ۇلى نىساناعا قاراي سايكەستىرۋ . ۇيرەنۋدە جاقسى وقۋشىلاردىڭ ۇيرەنۋ قىزعىندىلىعى مەن بەلسەندىلىگىن جوعارىلاتىپ وتىرۋ ەرەكشە ماڭىزدى، ءبىراق ، ونى باسقالاي كوپتەگەن عىلمي، ءونىمدى تاسىلدەردەن كوپتەپ پايدالانۋ كەرەك.

  ون جەتىنشى، وقىتۋشىلاردى «قولفون اۋرۋىنان» ايىقتىرۋ كەرەك

  قولفون قازىرگى كەزدە كەم بولسا بولايتىن حابارلاسۋ قۇرالى ەكەنى بارشامىزعا ايان. دەسەدە، كەيبىر وقىتۋشىلار ۋاقىتىنىڭ كوبىن قولفون شۇقىلاۋمەن وتكىزىپ، كاسىپتىك قىزمەتتى قايىرىپ قوياتىن، ءتىپتى كلاستا ساباق ءوتۋدىڭ ورنىنا قولفون شۇقيتىن، كەڭسەدە باسقا وقىتۋشىلاردى ەلەڭ عۇرلى كورمەي ءان نە كەسكىن قوياتىن كاسىپتىك ءمورالعا، وقۋ – وقىتۋ ءتۇزىم – تارتىبىنە قايشى ارەكەتتەر ءجۇز بەرۋدە. سول ءۇشىن، ءاربىر وقىتۋشى، وسكەلەڭ جاۋاپكەرشىلىك تۇرعىدا كىتاپ وقىپ ادام تاربيەلەۋدىڭ قاعيداسىنا جات ارەكەتتەردەن تيىلىپ، كاسىپتىك قىزمەتكە ويىسۋىمىز ەرەكشە ماڭىزدى.

  بۇگىنگى باي – باقىتتى زاماندا، پارتيامىز بەن ۇكىمەتىمىز وقۋ – اعارتۋعا بولعان ۇسىنىلىمدى كۇش سالا جوعارىلاتىپ، قالا مەن اۋىل – قىستاقتىڭ وقۋ – اعارتۋ پارقىن بارىنشا ازايتۋعا كۇش سالىپ، مەكتەپتەردىڭ وقۋ – وقىتۋ شارت – جاعدايىن بۇرىن – سوڭدى بولماعان دامۋ كەزەڭىنە اكەلدى . دەسەدە، ءبىر ءبولىم وقىتۋشىلارىمىز قوعامنىڭ دامۋىنا، وقۋ – اعارتۋ رەفورماسىنىڭ بارىنشا ىشكەرىلەي تۇسكەنىنە ءارى وقۋ – وقىتۋ قىزمەتنىڭ ينفورماتسيالانۋعا، سيفرلى وقىتۋعا قاراي بەت الىپ بارا جاتقانىنان ءالى بەيحابار. سول ءۇشىن، ءاربىر وقىتۋشى ومىرلىك ۇيرەنۋ كوزقاراسىن تىكتەپ، ۇيرەنۋدى ۇزدىكسىز جالعاستىرۋ، جاڭالىققا تالپىنۋ ارقىلى قازىرگى وقۋ – وقىتۋ قىزمەت تالابىنان شىعۋعا ورتاق ات سالىسۋ كەرەك.

  اۆتوردىڭ قىزمەت ورنى : قۇتىبي اۋدانى تورعايتى قالاشىق باستاۋىش مەكتەبى

جاۋاپتى رەداكتور : سايراش تۇرارجان قىزى

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.

  • وسى كەزەكتى جۇڭگو − ازيا - ەۆروپا كورمەسى تۇڭعىش رەت نەگىزگى قوناق ولكەلەردى بەلگىلەدى
  • تاپسىرىس ونىمدەردى جەدەل ءوندىرىپ، قامداۋدى قامتاماسىز ەتتى
  • جىلدىق مىندەتتى ءساتتى ورىنداۋعا شىنايى كەپىلدىك ەتتى
  • شينجياڭ جۇڭتاي توبى دۇنيە جۇزىندەگى 500 قۋاتتى كاسىپورىن قاتارىنا ءوتتى
  • جەل - جارىق ەنەرگياسى ءوزارا تولىقتىردى