− اۆتونوميالى رايونىمىزداعى ءار ۇلت كادر - جۇرتشىلىعى باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ەكى ءماجىلىس كەزىندەگى ماڭىزدى سوزدەرىنىڭ رۋحىن مۇقيات ۇيرەندى جانە دايەكتىلەندىردى
3-ايدىڭ 5-كۇنى، باس شۋجي شي جينپيڭ مەملەكەتتىك 13-كەزەكتى حالىق قۇرىلتايى 1-ماجىلىسىندە ىشكى موڭعۇل ۋاكىلدەر ۇيىرمەسىنىڭ تالقىسىنا قاتىناسقاندا مىنالاردى باسا دارىپتەدى:
-ەكونوميكانىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن ىلگەرىلەتۋدە ءتۇيىندى شارۋاشىلىق قۇرىلىمىن تۇرلەندىرۋ مەن جاڭارتۋعا اۋدارىپ، ناقتى ەكونوميكانى نىعايتۋ، كۇشەيتۋ، ساپالاندىرۋ كەرەك. باسىمدىقتى تياناق ەتىپ، مۇمكىندىكتەردى اشىققا شىعارىپ، ارتىقشىلىقتى ساۋلەلەندىرىپ، كەمشىلىكتەردى تولىقتاپ، ءداستۇرلى شارۋاشىلىقتار كوپ، جاڭا شارۋاشىلىقتار از، تومەن دەڭگەيلى شارۋاشىلىقتار كوپ، جوعارى دەڭگەيلى شارۋاشىلىقتار از، بايلىق تيىپتى شارۋاشىلىقتار كوپ، جٶعارى ۇستەمە قۇندى شارۋاشىلىقتار از، ەڭبەكتى كوپ قاجەتسىنەتىن شارۋاشىلىقتار كوپ، كاپيتال مەن عىلىم-تەحنيكانى كوپ قاجەتسىنەتىن شارۋاشىلىقتار از بولعان جاعدايعا قۇلشىنا وزگەرىس ەنگىزىپ، وسىزامانعى شارۋاشىلىقتىڭ كوپ نەگىزدى دامىعان، كوپ تاراپتى سۇيەنىش ەتكەن جاڭا جۇيەسىن قالىپتاستىرىپ، ارتىقشىلىعى كورنەكتى، قۇرىلىمى ۇيلەسىمدى، جاڭالىق اشۋدى جەتەكشى ەتەتىن، وڭىرلەر سايكەستىرىلگەن، قالا مەن اۋىل ءبىرتۇلعالانعان جاڭا دامۋ جۇيەسىن ورناتۋ كەرەك.
باس شۋجيدىڭ دامۋدىڭ جالپى ۇدەرىسىنە كوز جىبەرىلىپ، ماسەلەنى باعدار ەتۋ كورنەكتىلەندىرىلىپ، ەكونوميكانىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن ىلگەرىلەتۋ جونىندە ايقىن تالاپتارى ورتاعا قويىلعان ماڭىزدى ءسوزى تيانشاننىڭ تۇستىگى مەن تەرىستىگىندە كۇشتى اڭىس تۋدىردى. بۇكىل شينجياڭداعى جەر - جەر، تاراۋلار، كاسىپورىندار شي جينپيڭنىڭ جاڭا ءداۋىر جۇڭگوشا سوتسياليستىك ەكونوميكا يدەياسىن جەتەكشى ەتىپ، داۋىرمەن بىرگە العا باسىپ، جۇمىستى ناتيجەلى جۇرگىزۋگە قۇلشىنىپ، ەكونوميكالىق دامۋدىڭ ساپاسىنىڭ، تيىمدىلىگىنىڭ جانە قوزعاۋشى كۇشتەرىنىڭ وزگەرۋىن تىڭعىلىقتى ىلگەرىلەتىپ، ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋدىڭ تاعى ءبىر تىڭ بەلەسكە كوتەرىلۋىن ىلگەرىلەتۋگە كۇش قوساتىندىقتارىن ءبىلدىرىستى.
شارۋاشىلىق قۇرىلىمىنىڭ تۇرلەنۋى مەن جاڭارۋىن ىلگەرىلەتەيىك
«باس شۋجي شي جينپيڭ ىشكى موڭعۇلدىڭ جوعارى ساپالى دامۋى جونىندە كورسەتكەن نۇسقاۋى شارۋاشىلىقتى تۇرلەندىرۋ مەن جاڭارتۋدىڭ، ەسكى - جاڭا قوزعاۋشى كۇشتەردى الماستىرۋدىڭ شەشۋشى ساتىندە تۇرعان قارامايلىعا پارمەندى يدەيالىق جەتەكشىلىك جانە ارەكەت ولشەمىن ازىرلەدى»، - دەدى مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايىنىڭ ۋاكىلى، قارامايلى قالالىق پارتكومنىڭ ورىنباسار شۋجيى، قالا باستىعى ۋاڭ گاڭ.
ۋاڭ گاڭ بىلاي دەپ تانىستىردى: قارامايلى مۇنايدىڭ ارقاسىندا ومىرگە كەلىپ، وركەندەگەن قالا، ءبىراق كوپ جىلدار بويى شارۋاشىلىق قۇرىلىمىنىڭ جالاڭدانۋى مەن اۋىرلانۋى ورىن تەۋىپ، ەكونوميكانىڭ جاڭا ارتۋ تۇيىندەرى جەتكىلىكتى بولماي، قۇرىلىمدىق قايشىلىقتار كورنەكتى بولىپ كەلدى. بەلگىلى ماننەن ايتقاندا، بۇل ىشكى موڭعۇلداعى جاعدايمەن قارايلاس، دامۋدىڭ ارتىقشىلىعى مەن كەمشىلىكتەرى ءبىرشاما كورنەكتى، دامۋدىڭ مۇمكىندىكتەرى مەن قيىنشىلىقتارى دا ءبىرشاما اۋىر.
«ءبىز قارامايلىنىڭ تۇرلەنۋى مەن جاڭارۋىن بۇكىل شينجياڭنىڭ دامۋ جالپى جاعدايى تۇرعىسىنان جوبالاپ، جاڭا دامۋ ۇستانىمىنا تاباندى بولىپ جانە ونى امالياتتا ايگىلەپ، جوعارى ساپالى دامۋ تالابى بويىنشا، مۇناي، مۇناي حيميانى نەگىز ەتىپ، ءداستۇرلى شارۋاشىلىقتاردىڭ جاڭا قوزعاۋشى كۇشتەرىن ۇزدىكسىز اشىققا شىعارىپ، ەكونوميكالىق دامۋدىڭ ساپاسىنىڭ، تيىمدىلىگىنىڭ، قوزعاۋشى كۇشتەرىنىڭ وزگەرۋىن ىلگەرىلەتەمىز».
«باس شۋجي ىشكى موڭعۇلدىڭ شارۋاشىلىقتارىن دامىتۋدا تەك <مالعا، كومىرگە، جەرگە، گازعا> عانا جابىسىپ الماۋ كەرەك دەپ باسا دارىپتەدى. قارامايلى قالاسىنىڭ دا مۇناي - گاز شارۋاشىلىعىنا عانا جابىسىپ الۋىنا بولمايدى، مۇناي - گازدان تىس شارۋاشىلىقتاردىڭ دامۋىن دا ىلگەرىلەتۋى قاجەت، بۇندا ينفورماتسيا، فينانس، مادەنيەت، ساياحات، ورگانيزم، زات اينالىمى سياقتى سالالارعا ءتۇيىندى تۇردە كۇش سالۋ قاجەت»، - دەدى ۋاڭ گاڭ.
«جوعارى ساپالى دامۋدى ىلگەرىلەتۋدە، شارۋاشىلىق قۇرىلىمىن تۇرلەندىرۋ دەيتىن <مۇرىندىقتى> مىقتاپ يگەرىپ، وسى زامانعى شارۋاشىلىقتىڭ كوپ نەگىزدى دامىعان، كوپ تاراپتى سۇيەنىش ەتكەن جاڭا جۇيەسىن قالىپتاستىرۋ قاجەت، سوندا عانا ارتىقشىلىقتارعا تابان تىرەپ، مۇمكىندىكتەردى اشىققا شىعارىپ، كەمشىلىكتى ارتىقشىلىقتارمەن تولىقتىرىپ، شارۋاشىلىق قۇرىلىمىنىڭ ساپالانۋى مەن ناقتى ەكونوميكانىڭ زورايۋىنىڭ نەگىزىن بەكەمدەۋگە بولادى»، - دەدى اۆتونوميالى رايوندىق ەكونوميكا جانە ينفورماتسيالاندىرۋ كوميتەتىنىڭ مەڭگەرۋشىسى حۋ كايجياڭ.
حۋ كايجياڭ بىلاي دەدى: شي جينپيڭنىڭ جاڭا ءداۋىر جۇڭگوشا سوتسياليزم يدەياسىنىڭ جەتەكشىلىگىندە، اۆتونوميالى رايونىمىز جوعارى ساپالى دامۋدى ىلگەرىلەتۋدى تىعىز ارقاۋ ەتىپ، قۇرىلىم رەتتەۋ مەن تاسىلگە بۇرىلىس جاساۋ تەبىنىن ارتتىرىپ، 1 - كاسىپتىڭ دەڭگەيىن كوتەرۋگە، 2 - كاسىپتە تۇيىندەردى يگەرۋگە، 3 - كاسىپتى قاۋىرت دامىتۋعا تاباندى بولىپ، ەرەكشە باسىم شارۋاشىلىقتاردى جەتىلدىرىپ، زورايتىپ، شينجياڭدىق ەرەكشەلىككە يە وسى زامانعى شارۋاشىلىق جۇيەسىن قالىپتاستىرىپ، شينجياڭدىق ەرەكشەلىككە يە وسى زامانعى ونەركاسىپتى دامىتۋعا پارمەندى قوزعاۋشى كۇش ۇستەۋ كەرەك.
قازىر شينجياڭنىڭ ونەركاسىپتەندىرۋ ىسىندەگى ەڭ ۇلكەن قايشىلىق دامۋدىڭ بىركەلكى، تولىق بولماۋى ماسەلەسى، ءسوز جوق، ەكونوميكانىڭ دامۋ تاسىلىنە زور كۇشپەن بۇرىلىس جاساپ، ەكونوميكالىق قۇرىلىمدى ساپالىلاندىرىپ، ارتۋدىڭ قوزعاۋشى كۇشتەرىن اۋىستىرۋ كەرەك. «ءبىز جوعارى ساپالى دامۋدى ىشكى تالاپ ەتىپ، ونەركاسىپتىڭ ونىمگە، سانعا ءمان بەرىلەتىن ارتۋ تاسىلىنەن تولىق شارۋاشىلىققا، جىنتىكتەلۋگە، ساپاعا ءمان بەرىلەتىن جوعارى ساپالى دامۋ تاسىلىنە بۇرىلىس جاساۋىن ىلگەرىلەتۋىمىز كەرەك»، - دەدى حۋ كايجياڭ.
ناقتى ەكونوميكانى نىعايتۋ، قۋاتتاندىرۋ، ساپالىلاندىرۋ كەرەك
«باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ىشكى موڭعۇل ۋاكىلدەر ۇيىرمەسىنىڭ تالقىسىنا قاتىناسقانداعى ەكونوميكانىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن ىلگەرىلەتۋ جونىندەگى ماڭىزدى ءسوزى گۋاڭحۇي ەنەرگياسىنىڭ ناقتى ەكونوميكانى نىعايتۋ، قۋاتتاندىرۋ، ساپالىلاندىرۋىنا ايقىن باعدار كورسەتىپ، ولشەم ازىرلەدى»، - دەدى گۋاڭحۇي ەنەرگيا جارنا شەكتى سەرىكتەستىگى پارتكومىنىڭ شۋجيى، باقىلاۋ كەڭەسىنىڭ ءتوراعاسى لياڭ شياۋ.
لياڭ شياۋ بىلاي دەدى: گۋاڭحۇي ەنەرگياسى «جاڭالىق اشۋدان قامال بۇزۋ، ساپانى جوعارىلاتۋ» جالپى قىزمەت تالابىن ورتاعا قويدى، الداعى 5 جىلدا، ەنەرگيا اشۋ ستراتەگياسىنا بۇلجىماستان تاباندى بولىپ، ەنەرگيانى تازا پايدالانۋدى نەگىزگى جەلى ەتىپ، قازىرگى شارۋاشىلىق جۇيەسى مەن شارۋاشىلىق تىزبەگىن ساپالىلاندىرىپ، كومىر شارۋاشىلىعىنىڭ جاسىل دامۋىنا تاباندى بولىپ، كومىر حيميا ونەركاسىبىن ورنىقتى قاداممەن دامىتىپ، تابيعي گاز شارۋاشىلىعىن كورنەكتى تۇردە دامىتىپ، ورايلى ساتتە جاڭا ەنەرگيا سالاسىنا قادام قويىپ، جاڭا ارتۋ تۇيىندەرىن ۇزدىكسىز اشادى.
«باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ەكونوميكانىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن ىلگەرىلەتۋگە كوڭىل ءبولۋى مەن ءمان بەرۋى جاۋاپكەرشىلىگىمىزدىڭ اۋىر ەكەنىن سەزىندىردى». لياڭ شياۋ بىلاي دەدى: گۋاڭحۇي ەنەرگياسى ۇستانىمدى جاڭالاۋ، باسقارۋدى جاڭالاۋ، ونىمدەردى جاڭالاۋ، تەحنيكانى جاڭالاۋ جانە ساتۋدى جاڭالاۋ سياقتى جاقتارعا بارىنشا كۇش سالىپ، ناقتى ارەكەتىمەن شينجياڭنىڭ ەنەرگيا شارۋاشىلىعىن نىعايتۋعا، قۋاتتاندىرۋعا، ساپالىلاندىرۋعا ۇلەس قوسادى.
«جوعارى ساپالى دامۋ كاسىپورىندارعا عانا قويىلعان تالاپ ەمەس، كاسىپورىنداردىڭ العا باسۋىنىڭ بەتالىسى دا»، - دەدى شينجياڭ مەيلي - اۋ كيىم - كەشەك شەكتى سەرىكتەستىگى القالار كەڭەسىنىڭ ءتوراعاسى لي حۇيجۇن. قۇرىلعانىنا 2 جىلدىڭ عانا ءجۇزى بولعان شينجياڭ مەيلي - اۋ كيىم - كەشەك شەكتى سەرىكتەستىگى قازىرگە دەيىن 2000 عا جۋىق ادامدى جۇمىسقا ورنالاستىردى، تاپسىرىس سايكەس مەزگىلدەگىدەن %150 ءوسىپ، جۇمىسشىلاردىڭ جۇمىس تيىمدىلىگى %200 جوعارىلادى. «بيىل كاسىپورىننىڭ ءوندىرىس قۋاتىن، تيىمدىلىگىن جانە ساپاسىن جوعارىلاتۋ جاقتارىنا ءتۇيىندى تۇردە قول سالىپ، كەدەيلىكتەن قۇتىلدىرۋدان قامال الۋ قىزمەتىنە ۇشتاستىرا تاعى دا 10 سەرىك زاۆود سالىپ، 1600 دە 1800 ادامنىڭ جۇمىسقا ورنالاسۋىنا جەتەكشىلىك ەتەمىز»، - دەدى لي حۇيجۇن.
جاڭالىق اشۋدى قۋاتتى قوزعاۋشى كۇش ەتۋ كەرەك
3 - ايدىڭ 18 - كۇنى، الاتاۋ ساعاسى جالپىلىق قورعامالى باجى رايونى اۋماعىنداعى الاتاۋ ساعاسى جىندى مەديتسينالىق توقىما شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ زاۆود ءۇيى ىشىندە، بىرنەشە ايەل جۇمىسشى ۆەلوسيپەدكە ءمىنىپ، سەحتاردى ارالاپ، توقىما ماشينالارىنىڭ اينالىم جاعدايىن تەكسەرىپ ءجۇر. «جابدىقتار تۇگەل اۆتوماتتى بولعاندىقتان، جۇمىسشى كوپ ەمەس، ۋاقىت جانە كۇش ۇتۋ ءۇشىن، ءبىز جۇمىسشىلارعا ۆەلوسيپەد الىپ بەردىك، بۇل كىلتيپاندى دەرەۋ شەشىپ، جابدىقتاردىڭ قالىپتى اينالۋىنا كەپىلدىك ەتۋگە پايدالى»، - دەدى جىندى مەديتسينالىق توقىما شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ باس مەڭگەرۋشىسى چين سۇڭشياڭ.
«باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ىشكى موڭعۇل ۋاكىلدەر ۇيىرمەسىنىڭ تالقىسىنا قاتىناسقان كەزدەگى ماڭىزدى ءسوزى كاسىپورىنداردىڭ جاڭا دامۋ ۇستانىمىن دايەكتىلەندىرىپ، جوعارى ساپالى دامۋدى ىلگەرىلەتۋىندە ماڭىزدى جەتەكشىلىك مانگە يە». چين سۇڭشياڭ مىنالاردى ءبىلدىردى: سەرىكتەستىك ونىمدەر جاعىندا جوعارى دەڭگەيلەنۋدى جەتەكشى ەتىپ، جابدىقتاردى اۆتوماتتاندىرۋ، زەردەلەندىرۋدى جولعا قويىپ، جاڭالىق اشۋ تەبىنىن ارتتىرىپ، كاسىپورىننىڭ تيىمدىلىگىن بار كۇشپەن جوعارىلاتادى.
چين سۇڭشياڭ بىلاي دەدى: زەرتتەۋ، ءوندىرۋ، ساتۋ ءبىر تۇلعالانعان سالالىق جەتەكشى كاسىپورىن رەتىندە، سەرىكتەستىگىمىز شي جينپيڭنىڭ جاڭا ءداۋىر جۇڭگوشا سوتسياليزم يدەياسىن جەتەكشى ەتىپ، جوعارى ساپالى ونەركاسىپ تەحنولوگياسى بويىنشا جاڭالىق اشۋ جانە تەحنيكا جالپىلاستىرۋ تۇعىرىن ۇزدىكسىز قۇرىپ، سالانىڭ ءىس جۇزىندەگى جاعدايى مەن ءداۋىردىڭ تالاپتارىنا ۇيلەسەتىن باسقارۋ ءتۇزىلىسى، باسقارۋ ۇستانىمى، باسقارۋ ءادىسى ۇستىندە ىزدەنىس جاساپ، «جوعارى باستامالى، تەز داميتىن، جوعارى تيىمدىلىكتى، تومەن شىعىندى، نولدىك لاستاۋشى» دامۋ جولىن اشادى.
«جاڭالىق اشۋ − دامۋعا جەتەكشىلىك ەتەتىن ءبىرىنشى قوزعاۋشى كۇش، وسى زامانعى ەكونوميكالىق جۇيەنى قۇرۋداعى ستراتەگيالىق تىرەك. سەرىكتەستىگىمىز جاڭالىق اشۋ ارقىلى ءتىپتى سەنىمدى ونىمدەر ءوندىرىپ، قىزمەتتەر ۇسىنادى»، - دەدى ەرەكشە ترانسفورماتور توبى اۆتوماتيكالىق جابدىقتار شەكتى سەرىكتەستىگى باس مەڭگەرۋشىسىنىڭ كومەكشىسى تۋ جىگۇي.
تۋ جىگۇي بىلاي دەپ تانىستىردى: سەرىكتەستىگىمىز ءوندىرىس ۇدەرىسىنەن باستاپ ىسكە كىرىسىپ، مەتال تىلىمدەردى جۇمساق كۇيىندە زەردەلى وڭدەۋدىڭ الەم بويىنشا الدىڭعى قاتارلى ءوندىرىس جەلىسىن ەنگىزىپ، بۇكىل ءوندىرىس ۇدەرىسىنىڭ تۇڭعىش تەحنولوگيالىق وپەراتسياسىنان سوڭعى تاڭبالاۋىنا دەيىن تۇگەلدەي ادامسىز جۇمىس جۇرگىزۋدى ىسكە اسىردى، ءسويتىپ، ءوندىرىس تيىمدىلىگى ونداعان ەسە كوتەرىلدى. بۇل عانا ەمەس، سەرىكتەستىگىمىزدىڭ زەرتتەۋ قىزمەتكەرلەرىنىڭ رەفورما جاساۋ، جاڭالىق اشۋى ارقىلى، جابدىقتاردىڭ كىناراتتىق مولشەرى تومەندەدى، دەربەس زەرتتەپ جاساعان ۇيلىك اجىراتقىش ونىمدەرىنىڭ مەحانيكالىق قىزمەت مەرزىمى 30 مىڭ رەتكە جەتتى.
«ءبىز باس شۋجيدىڭ ماڭىزدى ءسوزىنىڭ رۋحىن مۇقيات ۇيرەنىپ، دايەكتىلەندىرىپ، پارتيا 19 - قۇرىلتايىنىڭ رۋحىن جەتەكشى ەتىپ، ەرەكشە ترانسفورماتور توبىنىڭ <32 ءارىپتى> شارۋاشىلىق باعىتىن تياناقتاندىرىپ، بازاردى باعدار ەتىپ، جاسىل عىلىم - تەحنيكا، قورشاعان ورتانى زەردەلى قورعاۋ، سەنىمدى دە ءونىمدى جوعارى تەحنيكا، جوعارى ۇستەمە قۇندى ءونىم جانە قىزمەت ارقىلى جۇڭگونى، دۇنيە ءجۇزىن جابدىقتاپ، شينجياڭنىڭ قوعام ورنىقتىلىعى مەن باياندى تىنىشتىعىنا، ءتىپتى، زور ۇلەس قوسامىز»، - دەدى تۋ جىگۇي.
(گازەتىمىزدىڭ تىلشىلەرى سۇي يۇنيان، شى شين، ما ينيڭ، دۇڭ شاۋحۋا، حي حۇڭۋي، ەرىكتى تىلشىلەر ليۋ شۋچىڭ، ۋىن لينا، با جينمىڭ، پراكتيكانت ميرا)
