كوكتەمدە جان-جانۋار ءتىرىلىپ، تىرشىلىك جولى باستالاتىن مەزگىل، الايدا، تەمپەراتۋرانىڭ بىردە ورلەپ، بىردە تومەندەۋىمەن تاڭەرتەڭ -كەش تەمپەراتۋرا ءبىرشاما تۇراقسىز بولادى. ءتۇرلى باكتەريالار مەن اۋرۋ قوزدىرعىش باكتەريالاردىڭ كوبەيۋىنە ۇيلەسەتىن كەز، وسى سەبەپتى، كوكتەم تۇماۋدىڭ كوپ تارايتىن مەزگىلى ەسەپتەلەدى. ەندەشە، كوكتەمدە تۇماۋدان قالاي ساقتانۋعا بولاتىندىعىن بىلەسىز بە؟
1. كوكتەمدە ۇنەمى دەنە شىنىقتىرۋ. قىس كەتىپ كوكتەم كەلگەندە، جان-جانۋارلار ءتىرىلىپ، كۇن جىلىيدى، قالىڭ كيىنۋدىڭ قاجەتى جوق، مۇنداي تەمپەراتۋرادا دەنە شىنىقتىرۋ ءبىرشاما جاقسى. سوندىقتان، مۇنداي كۇندەردى مىقتى ۇستاپ، جاقسى دەنە شىنىقتىرۋ، بىرنەشە دوستارمەن ۋادەلەسىپ تاۋعا شىعۋ، دالا سارۋەندەۋ نەمەسە فۋتبول تەبۋ سياقتىلاردىڭ بارلىعى جاقسى تالعام.
2. كيىم-كەشەكتى كۇن جىلىنعاندا شەشىپ، سۋىتقاندا جىلى كيىنۋ. كوكتەمدە كەش-تاڭەرتەڭ تەمپەراتۋرا بىردە ورلەپ، بىردە تومەندەپ تۇراقسىز بولادى، «كوكتەمگى ىزعار» دەپ بەكەر ايتىلماعان، سوندىقتان، كوكتەمدە كيىمدى ۋاقىتىندا قالىڭ جانە جۇقا كيىنۋ. تەمپەراتۋرا ورلەگەندە جۇقا، تەمپەراتۋرا تومەندەگەندە قالىڭ كيىنىپ، تۇماۋ تيۋدەن ساقتانۋ ءتيىس.
3. دەمالىسقا كوڭىل ءبولۋ. شاعان وتىسىمەن، قاربالاس قىزمەتكە كىرىسەتىندىكتەن، ءىشىنارا كىسىلەر قىزمەت ريتىمىنە ىلەسە الماي، قاربالاستىققا تۇسەدى، مۇنداي كەزدە، ۇيلەسىمدى دەم الىپ، ۇيقىعا كوڭىل بولۋ. ءوزىن قالىپتان تىس شارشاتپاي، دەنساۋلىق اقاۋسىزدىعىنا نازار اۋدارعانى ءجون.
4. مۇمكىندىگىنشە ادام كوپ جەرلەرگە بارماۋ. كوكتەم تۇماۋدىڭ كوپ تاريتىن مەزگىلى. سوندىقتان، كوكتەمدە دەنە قۋاتى ءالسىز كىسىلەر ادام كوپ جەرگە بارماعانى ءجون، ەگەر، يممۋنيتەتتىك قۋاتى تومەن بولسا، تۇماۋ جۇقتىرىپ الۋى دا مۇمكىن.
5. كوبىرەك سۋ ىشۋگە داعدىلانۋ. جايشىلىقتا كوپ سۋ ىشەتىن جاقسى داعدى قالىپتاستىرۋ، كوپ سۋ ءىشۋ دەنەدەگى سۋ قۇرامىن تولىقتاپ، دەنەنىڭ زات تاسىمالداۋىنا كومەگىن تيگىزىپ، دەركەزىندە ۋىتتى ايداپ، دەنەنىڭ قارسىلىق قۋاتىن ارتتىرادى.
6. ەسىك-تەرەزەنى اشىپ اۋا الماستىرۋ. اۋا رايى جاقسى كۇندەرى ەسىك-تەرەزەنى اشىپ، ءۇي ءىشىنىڭ اۋاسىن الماستىرىپ تۇرۋ، مۇنداي ىستەۋ بولمەنىڭ ىشىندەگى اۋرۋ قوزدىرعىنش باكتەريانىڭ ءوربۋىن ازايتىپ، تۇماۋدان ساقتايدى.
7. جەكە تازالىققا كوڭىل بولۋ . ادەتتە جەكە تازالىققا كوڭىل ءبولۋ، ۇنەمى قول جۋىپ، جۋىنىپ، كيىم الماستىرۋ جۇقپالى تۇماۋدان ساقتايدى.
8. الدىن-الا ساقتانۋ. قاسىڭىزداعى دوستارىڭىزعا تۇماۋراتقان كەزدە، دوسىڭىزعا ماسكا تاعۋدى نەمەسە تەز ارادا ەمدەلۋدى ەسكەرتىڭىز، ءوزىڭىز ماسكا تاعىپ، الدىن الا قابىنۋدى قايتاراتىن ءدارى ءىشىپ الدىن العانىڭىز ءجون
