تيانشان تورى
تيانشان تورى   ›   ۇيرەنۋ   ›   شولۋ

رەفورما جاساپ، ەسىك اشۋ جۇڭگودا وراسان زور وزگەرىس تۋدىردى، دۇنيە جۇزىنە تەرەڭ ىقپال جاسادى

− ءتوراعا شي جينپيڭنىڭ بو - اۋ ازيا تالقى مىنبەرىندە سويلەگەن ارقاۋ ءسوزى جونىندە (1)

  تاريح قاشاندا كەيبىر ەرەكشە جىلداردا ادامدارعا اقىل - پاراسات سيلاپ، ۇزدىكسىز العا ىلگەرىلەيتىن كۇش بەرەدى.

  جۇڭگونىڭ رەفورما جاساپ، ەسىك اشقاندىعىنىڭ 40 جىلدىعى، حايناننىڭ ولكە بولىپ قۇرىلعاندىعىنىڭ، ەكونوميكالىق ەرەكشە رايون بولعاندىعىنىڭ 30 جىلدىعى، 2018 - جىل وسىنداي ءبىر ەرەكشە جىل بولىپ، جۇڭگونىڭ ەسىنە تاريحتى سالدى، دۇنيە جۇزىنە بولاشاقتى ايگىلەدى.

  بارلىق گۇلدەر قۇلپىرعان كوكتەم ورتاسىندا، سالقىن سامال ەسكەن نانحاي تەڭىزىنىڭ جاعاسىندا، ءار ەلدەن كەلگەن ءار سالانىڭ 2000نان استام سيلى قوناعى بو - اۋ ازيا تالقى مىنبەرىندە باس قوسىپ، ازيا مەن دۇنيە ءجۇزى ءدوپ كەلگەن داۋىرلىك ماسەلەلەردى بىرگە شەشەدى، ازيا مەن دۇنيە ءجۇزىنىڭ تاماشا بولاشاعىن جاراتۋداعى ىنتىماقتاستىق، تەڭ يگىلىككە كەنەلۋ ۇلى جوسپارىن بىرگە اقىلداسادى. تالقى مىنبەرىنىڭ اشىلۋ سالتىندا، ءتوراعا شي جينپيڭ ارقاۋ ءسوز سويلەپ، جۇڭگونىڭ رەفورما جاساپ، ەسىك اشقاندىعىنىڭ تاريحي ساپارىن تەرەڭ سۇيىسپەنشىلىكپەن ەسكە الىپ، 40 جىلدان بەرى رەفورما جاساپ، ەسىك اشۋدى تاباندىلىقپەن ىلگەرىلەتۋ ارقىلى قول جەتكىزگەن كەسەك تابىستار مەن توپتاعان قىمباتتى تاجىريبەلەردى تەرەڭدەي قورىتىندىلاپ، بەيبىتشىلىك پەن ىنتىماقتاستىقتىڭ دامۋ اۋقىمى جوڭكىلە العا ىلگەرىلەگەن دۇنيە ءجۇزىنىڭ جاعدايىنا ىشكەرىلەي تالداۋ جاساپ، بەيبىت، تىنىش، گۇلدەنگەن، اشىق، كورىكتى ازيا جانە دۇنيە ءجۇزىن بىرگە قۇرۋداي جۇڭگو دارىپتەمەسىن العا قويىپ، جاڭا داۋىردە جۇڭگونىڭ دۇنيەمەن توعىسپالى دامۋىنىڭ تىڭ پاراعىن اشۋداعى بەرىك سەنىمى مەن ەسىك اشۋدى كەڭەيتۋدەگى كەلەلى شارالارىن سالماقتىلىقپەن جاريالاپ، ماجىلىسكە قاتىناسقان قوناقتاردىڭ كۇشتى القاۋىنا يە بولدى، حالىقارالىق قوعامنىڭ كەڭ كولەمدى نازارىن اۋداردى.

  40 جىلدىڭ الدىندا، جۇڭگو رەفورما جاساپ، ەسىك اشۋ سىندى ۇلى توڭكەرىستى باستادى، سونىمەن جۇڭگونىڭ بەينەسىندە شىت جاڭا وزگەرىس تۋىلدى، دۇنيە ءجۇزىنىڭ بەت - بەينەسىندە دە وزگەرىس بولدى. دۇنيە جۇزىندەگى 2 - ءىرى ەكونوميكالىق تۇلعا، ءبىرىنشى ءىرى ونەركاسىپتىك ەل، ءبىرىنشى ءىرى زات ساۋدالاۋشى ەل، ءبىرىنشى ءىرى سىرتقى پەرەۆاد قورى بار ەل، دۇنيە ءجۇزى ەكونوميكاسىنىڭ ارتۋىنداعى نەگىزگى ورنىقتىرعىش جانە قوزعاۋشى كۇش قاينارى بولدى، دۇنيە جۇزىندە «كەدەيلىكتەن قۇتىلۋداعى ەڭ ءساتتى حيكايانى» جازدى... 40 جىلدان بەرى اۋىل - قىستاقتان قالاعا دەيىن، سىناق تۇيىندەرىنەن جالپىلاستىرۋعا دەيىن، ەكونوميكالىق ءتۇزىلىس رەفورماسىنان رەفورمانى جاپپاي تەرەڭدەتۋگە دەيىن، جۇڭگو حالقى مەملەكەت پەن ۇلتتىڭ دامۋىنىڭ ايبىندى تاريحي داستانىن قوس قولىمەن جازىپ، جۇڭگو مەن دۇنيە ءجۇزىنىڭ بىرگە دامۋىن، العا باسۋىن ىلگەرىلەتتى.

  تاريح بىزگە رەفورما جاساپ، ەسىك اشۋ سىندى جۇڭگونىڭ 2 - رەتكى توڭكەرىسى جۇڭگودا عانا تەرەڭ وزگەرىستەر تۋدىرىپ قالماستان، دۇنيە جۇزىنە دە تەرەڭ ىقپال جاساعانىن ايگىلەدى. 40 جىلدان بەرى جۇڭگو حالقى بارىنشا ازات ەتكەن جانە دامىتقان جۇڭگونىڭ قوعامدىق وندىرگىش كۇشى، اشقان جۇڭگوشا سوتسياليزم جولى، تولىق ايگىلەگەن جۇڭگو كۇشى، دۇنيە جۇزىنە بەلسەندى تۇردە قوسقان جۇڭگو ۇلەسى، رەفورما جاساپ، ەسىك اشۋ جۇڭگو مەن دۇنيە ءجۇزىنىڭ بىرگە دامۋىنىڭ، العا باسۋىنىڭ ۇلى ساپارى ەكەندىگىن تەرەڭدەي دالەلدەدى؛ 40 جىلدان بەرى جۇڭگو حالقى باستان - اياق جاپالى كۇرەس جاساپ، قايسارلىقپەن قۇلشىنىپ، باستان - اياق جابال ىزدەنىس جاساپ، قۇلشىنا ىلگەرىلەپ، باستان - اياق داۋىرمەن بىرگە ىلگەرىلەپ، العان بەتىنەن قايتپاي، باستان - اياق قۇشاعىن كەڭ اشىپ، دۇنيە جۇزىمەن قاۋىشىپ، رەفورما جاساپ، ەسىك اشۋدىڭ جۇڭگو حالقىنىڭ كۇش - قايراتى، تاريحتىڭ العا باسۋىنىڭ ۇلكەن لوگيكاسى ەكەندىگىن ايگىلەدى. بەينە ءتوراعا شي جينپيڭ وسكەلەڭ تۇرعىدا قورىتىندىلاعانىنداي: «جۇڭگونىڭ رەفورما جاساپ، ەسىك اشۋى جۇڭگو حالقىنىڭ دامۋعا، جاڭالىق اشۋعا، تاماشا تۇرمىسقا دەگەن تاريحي تالابىنا ۇيلەسىپ، دۇنيە جۇزىندەگى ءار ەل حالقىنىڭ دامۋعا، ىنتىماقتاستىققا، بەيبىت تۇرمىس كەشىرۋگە دەگەن داۋىرلىك اعىمىنا باپ كەلدى».

  تاريح بىزگە ءبىر مەملەكەت، ءبىر ۇلت گۇلدەنەمىن دەيدى ەكەن، ءسوزسىز، تاريحتىڭ ىلگەرىلەۋ لوگيكاسىندا ىلگەرىلەۋى، ءداۋىردىڭ دامۋ اعىمىندا دامۋى كەرەك ەكەنىن ايگىلەدى. كۇردەلى دە الماعايىپ دۇنيە جۇزىندە، ادامزات قوعامى قايدا بارادى؟ ازيانىڭ كەلەشەگى قايدا؟ وسىنداي داۋىرلىك ماسەلەلەرگە جاۋاپ بەرۋدە، ەڭ ءتۇبىرلىسى، تاريحتىڭ زاڭدىلىعىن يگەرىپ، دۇنيە ءجۇزىنىڭ اۋقىمىن ايقىن تانۋىمىز كەرەك. قازىرگى دۇنيە جۇزىندە بەيبىتشىلىك پەن ىنتىماقتاستىقتىڭ، ەسىك اشىپ توعىسۋدىڭ، وزگەرىس جاساپ، جاڭالىق اشۋدىڭ اۋقىمى جوڭكىلە العا ىلگەرىلەۋدە. تەك بەيبىت دامۋدا، قول ۇستاسقان ىنتىماقتاستىقتا تاباندى بولعاندا عانا، تەڭ يگىلىككە كەنەلۋدى، مول يگىلىككە كەنەلۋدى شىن مانىندە جۇزەگە اسىرۋعا بولادى؛ ءوزارا بايلانىستى ىلگەرىلەتىپ، توعىسپالى دامۋدى جەدەلدەتكەندە عانا، ءار ەلدىڭ بىرگە گۇلدەنۋىن، دامۋىن جەبەۋگە بولادى؛ وزگەرىس جاساۋعا تاباندى بولىپ، ۇزدىكسىز جاڭالىق اشقاندا عانا، ءداۋىردىڭ الدىڭعى لەگىندە جۇرۋگە بولادى. 40 جىلدان بەرگى جۇڭگونىڭ رەفورما جاساپ، ەسىك اشۋىنىڭ تابىسقا جەتۋىندەگى، سونداي - اق ءسوزسىز، تابىسقا جەتۋىندەگى ءتۇبىرلى سەبەپ − جۇڭگو حالقى تاريحتىڭ العا باسۋىنىڭ ۇلكەن لوگيكاسىنا ۇيلەسىپ، باستان - اياق داۋىرلىك دامۋدىڭ الدىڭعى لەگىندە جۇرگەندىگى بولدى.

  «تابيعاتتىڭ زاڭدىلىعى وزگەرمەيدى»، «زاڭدىلىققا ۇيلەسكەندە عانا، ونى جونگە سالۋدان ناتيجە شىعارۋعا بولادى». وتكەن كۇندەرگە قايىرىلا قاراساق، جۇڭگونىڭ 40 جىلدان بەرگى رەفورما جاساپ، ەسىك اشۋى جۇڭگودا وراسان زور وزگەرىس تۋدىردى، دۇنيە جۇزىنە تەرەڭ ىقپال جاسادى، بايىرعى ءبىر ۇلتتىڭ وسى زامانعى حيكىمەتىن جازدى. بولاشاققا بەت الساق، شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ پارمەندى باسشىلىعىندا، جاڭا ءداۋىردىڭ ايبىندى شىعىس جەلىنە ءمىنىپ، رەفورما جاساپ، ەسىك اشۋدى تاباندىلىقپەن ىلگەرىلەتسەك بولعانى، ءبىز سان ميلليونداعان حالىقتىڭ ۇلى ارمانىن، ءسوزسىز، ىسكە اسىرىپ، ازيا مەن دۇنيە ءجۇزىنىڭ گۇلدەنىپ - كوركەيۋىنە جانە دامۋىنا تىڭ دا ءتىپتى كەسەك ۇلەستەر قوسىپ، ادامزاتتىڭ تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىنىڭ كەرەمەت پاراعىن جازۋدى ىلگەرىلەتە الامىز.

(شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 4 - ايدىڭ 10 - كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى)

جاۋاپتى رەداكتور : سايراش تۇرارجان قىزى

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.