تيانشان تورى
تيانشان تورى   ›   ۇيرەنۋ   ›   شولۋ

جاۋاپكەرلىك ارقالاۋعا باتىل كادرلاردى شىنايى قولدايىق، دەمەيىك

− كادرلاردى جاڭا داۋىردە جاڭا جاۋاپكەرلىك ارقالاپ، تىڭ ىسكەرلىك كورسەتۋگە ىنتالاندىرۋ جونىندە (3)

جۇڭ زۋۋىن

  شارۋاشىلىق قۇرۋ قيىن جۇمىس، ول ءۇشىن كۇرەس جاساعاندا عانا، تابىسقا جەتۋگە بولادى. قازىر جاڭا دامۋ ۇستانىمىن دايەكتىلەندىرۋ، تياناقتاندىرۋ، جاپپاي دوڭگەلەك داۋلەتتى قوعام ورناتۋدىڭ شەشۋشى جەڭىسىنە قول جەتكىزۋدىڭ 3 ۇلكەن شايقاسىن تىڭعىلىقتى جۇرگىزۋ كوپتەگەن «ناتيجە جاراتۋشىلاردىڭ»، «اتويشىلاردىڭ» الدا ءجۇرىپ شەپ بۇزۋىن قاجەت ەتەدى ءارى ءار دارەجەلى پارتيا ۇيىمدارىنىڭ ولارعا قۋاتتى تىرەك بولۋىنا مۇقتاج. «قالىڭ كادرلاردى جاڭا داۋىردە جاڭا جاۋاپكەرلىك ارقالاپ، تىڭ ىسكەرلىك كورسەتۋگە ونان ارى ىنتالاندىرۋ جونىندەگى پىكىر» ناتيجە جاراتۋعا، ءىس تىندىرۋعا باتىل، تايسالماي العا ىلگەرىلەيتىن كادرلاردى شىنايى قولداپ، جاۋاپكەرلىك ارقالاۋشى جونىنەن جاۋاپكەرلىك ارقالاۋدىڭ، جاۋاپتى بولعان ادامعا جاۋاپتى بولۋدىڭ، ءىس تىندىراتىن ادامعا دەمەۋشى بولۋدىڭ كۇشتى سيگنالىن تاراتتى.

  ءىس ىستەۋدىڭ قاشاندا حاۋىپ - قاتەرى بولادى، قىزمەت تەك قانا ءساتتى بولسا، ساتسىزدىك بولماسا دەۋ مۇمكىن ەمەس. جاۋاپكەرلىك ارقالاپ، ىسكەرلىك كورسەتۋشىنى قولداۋدىڭ، دەمەۋدىڭ تەتىگى باس شۋجي شي جينپيڭ العا قويعان «ءۇشتى اجىراتۋ» تالابى بويىنشا، قاتەلىككە كەشىرىممەن قاراۋدىڭ، قاتەلىكتى تۇزەتۋدىڭ كەمەلدى مەحانيزمىن ورناتىپ، كادرلاردىڭ رەفورما جاساۋ، جاڭالىق اشۋ بارىسىنداعى اعاتتىقتارى مەن قاتەلىكتەرىنە كەشىرىممەن قاراۋ كەرەك. كاسىپتى جوعارى قويۋ، شىندىقتى ءىس جۇزىنەن ىزدەۋ، ءتارتىپ بويىنشا، زاڭ بويىنشا ءجۇرۋ، قاتەلىككە كەشىرىممەن قاراۋ مەن قاتەلىكتى تۇزەتۋدى قاتار ۇستاۋ سياقتى «4 پرينسيپتى» لايىقتى يگەرىپ، نيەت - پوزيتسياسىمەن، وبيەكتيۆ شارت - جاعدايمەن، ءتارتىپ - ادىستەرمەن، سيپاتىنىڭ دەڭگەيىمەن، سالدار - ىقپالىمەن جانە زياننىڭ ورنىن تولتىرۋ سياقتى جاعدايلارمەن بىرلەستىرىپ، كادرلاردىڭ قاتەلىكتەرىنە جان - جاقتى تالداۋ جاساپ، كادر الەۋمەت ءۇشىن بە، الدە جەكە پايداسى ءۇشىن بە؟ اڭداۋسىز وتكىزگەن اعاتتىق پا، الدە ادەيى وتكىزگەن قاتەلىك پە؟ ءتارتىپتى اتقارۋ ما، الدە بەلگىلەمەنى بۇزۋ ما؟ تارتىپكە، زاڭعا بويسۇنۋ ما، الدە زاڭعا، تارتىپكە قيعاشتىق جاساۋ ما؟ دەگەندەردى ايقىن اجىراتۋ كەرەك. بۇيرىق بويىنشا جۇرمەۋ، شەكتەگەن ىسكە تيداۋ سالماۋ ەمەس، جۇرەكتىلىكپەن ىزدەنىس جاساۋ، الدىمەن ارەكەتكە كەلىپ، الدىمەن سىناق جاساۋ؛ جەكە، باسقا ادام نەمەسە مەكەمە ءۇشىن جەكە پايدا ءتۇسىرۋ ەمەس، جاۋاپكەرلىك ارقالاپ، مىندەتىن ادا ەتۋ؛ سۋبيەكتيۆ قاساقانالىق ەمەس، ىرىق بەرمەيتىن كۇش، مەجەلەۋ قيىن بولۋ سياقتى فاكتورلاردان؛ جەكە ادامنىڭ بىلەرمەندىگى، ءوز بەتىمەن ىستەۋى ەمەس، عىلمي شەشىم قابىلداۋدان، دەموكراتيالىق شەشىم قابىلداۋ تارتىبىنەن وتكەن؛ وقيات جاعدايعا سول كەزدىڭ وزىندە شەشىم شىعارىپ، سوڭىنان دەر كەزىندە مالىمدەۋ ءتارتىبىن اتقارۋ، ت.ب لاردى قاراستىرۋدان كەيىن قاتەلىككە كەشىرىممەن قاراۋعا جاتاتىندارىنا باتىلدىقپەن كەشىرىممەن قاراۋ، جۇرەكتىلىكپەن ءىس تىندىرعانداردىڭ اۋىرتپالىعىن ارقالاسىپ، ءورىس اشا العا ىلگەرىلەگەن كادرلاردى شابىتتاندىرۋدى، دەم بەرۋدى شىن مانىندە جۇزەگە اسىرۋ كەرەك.

  كەشىرىممەن قاراۋ ءوز بەتىمەن قويا بەرۋ ەمەس، قورعاۋ قورعاشتاۋ ەمەس. قاتەلىككە كەشىرىممەن قاراۋدىڭ العى شارتى مەن تومەنگى شەگى بولادى، ول ءتارتىپ، زاڭ اياسىنداعى قاتەلىككە كەشىرىممەن قاراۋ، ءارقانداي قاتەلىكتى كەشىرە بەرۋ ەمەس. قاتەلىككە تارتىپكە، زاڭعا ساي بولۋ العى شارتىندا كەشىرىممەن قاراۋعا تاباندى بولىپ، كەشىرىممەن قاراۋدىڭ «شەكارا سىزىعى» مەن استە كەشىرىممەن قاراماۋدىڭ «قىزىل سىزىعىن»، «تومەنگى شەگىن» بەلگىلەۋ، اق - قاراسىن اجىراتپاي «ءبىر تاياقپەن ايداۋدان» اۋلاق بولۋ ءارى كەشىرىممەن قاراۋدى بارلىعىن ىشىنە سالا بەرەتىن شارباققا اينالدىرۋدان ساقتانۋ كەرەك. ماسەلەنىڭ سيپاتىن شاتىستىرۋدان، قاتەلىككە كەشىرىممەن قاراۋدى «قورعاۋشى قالقان» ەتۋدەن، ءتارتىپتى «بوساڭسىتۋدان» ساقتانۋ كەرەك. ءوز بىلگەنىنشە ىستەۋدى، الكەۋدەلىك ەتۋدى، ءىس تىندىرۋ جەلەۋىمەن بەلگىلەمەگە، تارتىپكە قايشىلىق جاساۋشىلاردى اجىراتۋعا ءمان بەرىپ، قاتاڭ تەكسەرىپ ءبىر جاقتى ەتۋ كەرەك، «ايتەۋ ىستەدى ەكەن دەپ بارلىق قاتەلىككە جول بەرۋگە» استە بولمايدى.

  ساحنا ازىرلەۋ، ىسكەرلىك كورسەتۋگە شابىتتاندىرۋ كادرلارعا دەگەن ەڭ جاقسى قامقورلىق ءارى كادرلاردى قورعاۋدىڭ ەڭ جاقسى امالى. رەفورما جاساۋ، جاڭالىق اشۋ بارىسىندا اعاتتىق جىبەرگەن، قاتەلىك وتكىزگەن كادرلاردى باعالاۋدا، تەكسەرۋدە وبيەكتيۆ باعا بەرۋدە، ولاردى تاڭداپ وسىرۋدە، مىندەتكە قويۋدا ءادىل، ۇيلەسىمدى بولۋ كەرەك. يدەيالىق جەتەكتەۋ، تاربيەلەۋ - باۋلۋ، امالياتتىق شىنىقتىرۋ، شابىتتاندىرۋ، قامتاماسىز ەتۋ سياقتى جاقتاردا دالمە - ءدال كۇش ءتۇسىرىپ، ءۇرتىس كۇش سالىپ، كادرلاردىڭ جاۋاپكەرلىك ارقالاۋداعى، ىسكەرلىك كورسەتۋدەگى باتىلدىعى مەن سەنىمىن شىن مانىندە كۇشەيتىپ، ءىس جۇزىندىك قىزمەت بارىسىندا قاتەلىكتى از وتكىزۋگە، قاتەلىك وتكىزبەۋگە قۇلشىنۋ كەرەك. مىندەتتى ۇستىنە الۋعا، جاۋاپكەرلىك ارقالاۋعا باتىل، ىسكەر، قىزمەت ناتيجەسى كورنەكتى كادرلاردى دەر كەزىندە بايقاۋ، ۇگىتتەۋ، ماڭىزدى مىندەت بەرىپ ىستەتۋمەن بىرگە، ازىراق كەنجە كادرلاردى تاربيەلەۋگە، قامشىلاۋعا دا ءمان بەرىپ، ولاردىڭ جەتەرسىزدىگىن تولىقتاۋىنا كومەكتەسىپ، ولارعا ۇزدىكسىز ءىس تىندىرىپ، ناتيجە جاراتۋعا وراي جانە ساحنا ازىرلەۋ كەرەك. دارالىعى ايقىن، پرينسيپكە تاباندى، جۇمىس يگەرۋگە، باسقارۋعا باتىل، باسقالاردىڭ كوڭىلىن قالدىرۋدان قورىقپايتىن كادرلارعا جان - جاقتى، تاريحي ديالەكتيكالى تۇردە قاراۋعا تاباندى بولىپ، ءادىل، تەڭ مامىلە جاساپ، ءار كادرعا ۇيىمنىڭ قامقورلىعى مەن ايالاۋىن سەزىندىرۋ كەرەك. سىرلاسۋ، اڭگىمەلەسۋ ءتۇزىمىن كەمەلدەندىرىپ جانە تياناقتاندىرىپ، پارتيا مەن مەملەكەت قۇرىلىمدارى رەفورماسى سياقتى ەلەۋلى مىندەتتەردى ارقاۋ ەتە وتىرىپ يدەيالىق ساياسي قىزمەتتى جاقسى ىستەپ، كادرلاردى كەزەك اۋىستىرۋدا قىزمەت ورنىن جوعارىلاۋعا، قىزمەتتەن بوساۋعا، بۇرىنعى قىزمەت ورنىندا قالۋعا، باسقا ورىنعا اۋىسۋعا دۇرىس مامىلەدە بولۋعا جەتەكتەۋ كەرەك. مامىلە، شابىتتاندىرۋ، قامتاماسىزدىق ءتۇزىمى جۇيەسىن كەمەلدەندىرىپ، ۇكىمەت قىزمەتكەرلەرىنىڭ قىزمەت مىندەتى مەن قىزمەت دارەجەسىن قاتار جۇرگىزۋ ءتۇزىمىن ىلگەرىلەتىپ، ماداقتاۋعا، سيلاۋعا قاتىستى قىزمەتتەردى جاقسى ىستەپ، كادرلاردىڭ پسيحولوگيالىق اقاۋسىزدىعىنا كوڭىل ءبولۋ كەرەك. جاماندى داتتاپ، جاقسىنى ماقتاپ، كادرلاردىڭ اتاق - ابىرويىن قورعاۋعا ءمان بەرىپ، كادرلارعا «جامان ات تاعىلۋىنان» ساقتانىپ، كادرلار قوسىنىنىڭ وبرازىن قورعاۋ كەرەك. جالا جابۋ، قاستىق قىلۋ ارەكەتتەرىن قاتاڭ تەكسەرىپ ءبىر جاقتى ەتىپ، وتىرىك اڭىستاردىڭ زالالىنا ۇشىراعان كادرلاردى اقتاپ، ات - اتاعىن قالپىنا كەلتىرىپ، ۋايىمنان ارىلتۋ كەرەك، ماسەلەسى بار كادرعا كەڭشىلىك ەتە سالۋعا دا، ماسەلەسى جوق كادردى وبالدى ەتۋگە دە بولمايدى.

  كادرلارعا كوڭىل ءبولىپ، قامقورلىق جاساۋ، كادرلاردى شىنايى دەمەۋ، شابىتتاندىرۋ ءار دارەجەلى پارتيا ۇيىمدارى مەن باسشى كادرلاردىڭ بۇلتارتپاس بورىشى، ءسوزسىز، جاۋاپكەرلىك ارقالاۋ ارقىلى جاۋاپكەرلىك ارقالاۋعا جەتەكتەۋ، ىسكەرلىك كورسەتۋ ارقىلى ىسكەرلىك كورسەتۋگە جەبەۋ كەرەك. شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ كادرلارعا قامقورلىق جاسايتىن، كادرلاردى ايالايتىن، شابىتتاندىراتىن شارالارىن، تالاپتارىن ناقتى ادامعا، ناقتى ىسكە، ناقتى قىزمەتكە دەيىن تياناقتاندىرىپ، جاپا شەككەن ادامدى زيان شەكپەيتىن، تەرىن توككەن ادامدى جاسىن توكپەيتىن، جاۋاپكەرلىك ارقالاپ، ىسكەرلىك كورسەتكەن ادامدا ۋايىم بولمايتىن ەتىپ، قالىڭ كادرلاردىڭ داڭق سەزىمىن، تاۋەلدىلىك سەزىمىن، تابىس سەزىمىن شىن مانىندە كۇشەيتىپ، ءتىپتى دە كوپ كادر، دارىندىلاردى الاڭسىز، ۋايىمسىز بىلەك سىبانىپ قۇلشىنا ىستەپ، بار ىنتا - پەيىلىمەن پارتيا مەن حالىق ءۇشىن قىزمەت ەتىپ، ناتيجە جاراتۋعا، ەڭبەك كورسەتۋگە جەتەكتەۋ كەرەك.

(«حالىق گازەتىنىڭ» 5 - ايدىڭ 25 - كۇنگى سانىنان)

جاۋاپتى رەداكتور : سايراش تۇرارجان قىزى

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.