مىناداي جاعدايدا بالالارعا جۇمىرتقا بەرۋگە بولمايدى. جۇمىرتقانىڭ قۇرامىندا ۆيتامين، مينەرال زات جانە بەلوك مول، ومىراۋ سۇتىنەن كەيىنگى بالالاردىڭ ءوسىپ-جەتىلۋىنە پايدالى ازىق. ەگەر، بالادا مىناداي جاعداي بايقالسا، جۇمىرتقانى از جەۋى. ءتىپتى جەمەگەنى ءجون.
كوكباۋىر، اسقازانى السىزدەر. بالانىڭ اندا-ساندا ءىش ءوتۋى قالىپتى قۇبىلىس، ەگەر جيىلەسە جانە ءىشى كەپسە، دارەتىندە قان بايقالسا، كوكباۋىر، اسقازانى السىزدىگىنەن دەرەك بەرەدى، بالاعا جۇمىرتقانى از بەرۋ قاجەت. ويتپەگەندە، اسقازان-ىشەكتىڭ قىزمەتى ارتىپ، جايسىزدانادى.
اسىرە سەزىمتالدىق. جۇمىرتقانىڭ قۇرامىنداعى بەلوك ادام دەنەسىندەگى بەلوكپەن ۇقساس. ەگەر بالاڭىزدا اسىرە سەزىمتالدىق بايقالسا، جۇمىرتقا جەسە، يممۋنيتەت جۇيەسى سىرتتان كەلگەن انتيگەندى ( 抗原) ايىرعاندا، دەنەگە گيستامين (组胺) سياقتى زات ءبولىپ شىعارادى دا، اسىرە سەزىمتالدىق تۋىلادى.
قىزۋ. بالا قىزعاندا، جوعارى تەمپەراتۋراسى قورىتۋ بەزىنىڭ ءبولىپ شىعارۋىن ازايتىپ، اس قورىتۋ فەرمەنتى كەدەرگىگە ۇشىرايدى، ازىق قورىتا المايدى، مۇنداي جاعدايدا، جۇمىرتقا جەسە، ءىش كەبۋى، ءىش ءوتۋى مۇمكىن.
جۇمىرتقانى قالاي جەسە دەنساۋلىققا پايدالى؟
جۇمىرتقانى جەۋدىڭ ءادىسى كوپ، جۇمىرتقانى قۋىرىپ جانە جۇمىرتقا ۋىزىن جاساپ جەۋگە بولادى.
جۇمىرتقانى سۋدا قايناتۋ. جۇمىرتقانى سۋدا پىسىرىپ جەسە، قورەكتىك قۇرامى جوعارى بولادى، ءبىراق، بالالار سۋعا قايناتقان جۇمىرتقانى كوپ جەگىسى كەلمەيدى. جۇمىرتقانىڭ اعىن جەپ سارىسىن جەمەيدى. جۇمىرتقانىڭ سارىسى اعىنا قاراعاندا قورەكتىك قۇنى جوعارى. اسىرەسە، ەستە ساقتاۋ قابىلەتىن ارتتىراتىن فوسفاتيديل حولين ( 磷脂酰胆碱) بار.
جۇمىرتقانى قۋىرۋ. ادەتتە جۇمىرتقانى قۋىرعاندا جابىسىپ قالماۋى ءۇشىن ، ماي كوپ قۇيىلادى، مايدى كوپ جەسە، بالا وڭاي سەمىرەدى. جوعارى تەمپەراتۋرادا مايعا قۋىرۋ جۇمىرتقانىڭ قورەكتىگىن بۇلدىرەدى، جۇمىرتقانى كۇيدىرىپ قۋىرسا، قۇرامىنداعى بەلوك ءبۇلىنىپ، زياندى زات پايدا بولادى، سوندىقتان، بالا كوپ جەسە بولمايدى.
سورپا جاساۋ. بالالار مەن قارتتارعا جۇمىرتقانى بۋعا پىسىرىپ، سورپا دايىنداسا، ۇنامدى كەلەدى. بۇل بەلوكتى ىدىراتىپ، قورىتۋعا پايدالى. وعان كوكونىس قوسسا، بالانىڭ دەنساۋلىعىنا ءتىپتى دە پايدالى.
اۋدارعان: گۇلميرا جاۋقىمان قىزى
