− بەيجيڭنىڭ كومەگىمەن سالىنعان حوتان مەملەكەتتىك اۋىل شارۋاشىلىعى عىلىم - تەحنيكا باقشاسى جەتەكشى رايونىنىڭ قامتۋ، جەتەكتەۋ رولى كورنەكتىلەنە ءتۇستى
ءتىلشىمىز لۋ يان
حوتان ايماعىنىڭ اۋىل شارۋاشىلىعىنا بۇرىلىس جاساپ، دارەجەسىن كوتەرۋىن قالاي ىلگەرىلەتۋ كەرەك؟ جەرگىلىكتى اۋىل شارۋاشىلىعى كاسىبىنىڭ باسەكەلىك قۋاتىن قالاي جوعارىلاتۋ كەرەك؟ ءار ۇلت ەگىنشى - مالشىلارىنىڭ كەدەيلىكتەن دالمە - ءدال قۇتىلۋىنا قالاي دەم بەرۋ كەرەك؟
بەيجيڭنىڭ كومەگىمەن سالىنعان شينجياڭنىڭ حوتان مەملەكەتتىك اۋىل شارۋاشىلىعى عىلىم - تەحنيكا باقشاسى جەتەكشى رايونى اماليات ارقىلى شەشۋ جوباسىن تاپتى: ياعني ۇكىمەت جەتەكشىلىك ەتۋ، كاسىپورىن جۇمىس جۇرگىزۋ، شارۋالار ات سالىسۋداي اينالىم مەحانيزمىن قولدانىپ، ءاربىر اۋىل شارۋاشىلىعى عىلىم - تەحنيكاسىنان ۇلگى كورسەتۋ نىساندارىن تۇگەلدەي ءبىر سەرىكتەستىكپەن نەمەسە كاسىپتىك سەلبەستىك كووپەراتيۆىمەن ءتۇيىلىستىردى، بىردەن ماماندار قوسىنىن دالمە - ءدال سەپتەدى.
مۇنداي مەحانيزم اينالىمعا تۇسكەن ءبىر جىلعا تاياۋ ۋاقىتتا، قاتىستى كاسىپورىنداردىڭ نىسانداردى باسقارۋ، ونىمدەردى ساتۋ، ۇلگى كورسەتۋ، جالپىلاستىرۋ سياقتى جاقتارىنداعى بەلسەندىلىگىن تولىق جۇمىلدىرىپ، ءتىپتى دە كوپ شارۋالاردىڭ كەدەيلىكتەن قۇتىلۋىنا كۇش ۇستەدى. بۇل ۇلگى حوتان قالاسى، حوتان اۋدانى، لوپ اۋدانى، قاراقاش اۋدانى سياقتى توڭىرەكتەگى اۋىل - قىستاقتارعا جالپىلاستىرىلىپ، كەدەيلىكتەن دالمە - ءدال قۇتىلدىرۋ رولىنىڭ بىرتىندەپ كورنەكتىلەنۋىنە دەم بەردى.
كاسىپورىندانعان اينالىم اۋىل شارۋاشىلىعىن دامىتتى
5 - ايدىڭ 29 - كۇنى ءتىلشى تاكلاماكان ءشولىنىڭ وڭتۇستىك جيەگىندەگى حوتان مەملەكەتتىك اۋىل شارۋاشىلىعى عىلىم - تەحنيكا باقشاسى جەتەكشى رايونىنا بارعاندا، قاتار سالىنعان جىلىجايلاردى كوردى، بىلتىر 9 - ايدا ەگىلگەن ءتۇرلى داقىلداردىڭ گۇل اشىپ، جەمىس بەرە باستاپتى.
جۇڭگو اۋىل شارۋاشىلىعى عىلىم اكادەمياسى، بەيجيڭ قالالىق اۋىل - ورمان شارۋاشىلىعى عىلىم اكادەمياسى، شينجياڭ اۋىل شارۋاشىلىعى عىلىم اكادەمياسى سياقتى ورىنداردىڭ 9 ماماندار قوسىنىنا ارقا سۇيەگەن حوتانداعى 12 اۋىل شارۋاشىلىق كاسىپورنى بۇلدىرگەن، قاۋىن، قاربىز، كوكونىس، بۋدانداستىرىلعان ءبيداي، شيە، جۇگەرى، ۋىنگۋانگو، لۋسۇن، كوكبەك سياقتى 30 نىساننان ۇلگى كورسەتۋ جانە ونى جالپىلاستىرۋ قىزمەتىن ورىستەتىپ، «30+12+9» جۇمىس ۇلگىسىن قالىپتاستىردى، ياعني 30 ەگىنشىلىك نىسانىن جەكە - جەكە حوتانداعى 12 كاسىپورىن جاۋاپتى بولىپ اتقارىپ، تەحنيكا جاعىنان 9 ماماندار قوسىنى وتكەلدى مەڭگەرەدى.
جەتەكشى رايوننىڭ جاۋاپتىسى، بەيجيڭنىڭ شينجياڭعا كومەكتەسۋ قولباسشىلىق شتابى جوسپار، دامۋ ءبولىمىنىڭ ورىنباسار باستىعى جاڭ رۇي بىلاي دەدى: ەلىمىزدىڭ ءارقايسى جەرلەرىندەگى باقشا رايونى قۇرىلىسىنىڭ تاجىريبە - ساباعىنان ۇلگى الىپ، باقشا رايونىنىڭ جۇمىس مەحانيزمىن تۇراقتاندىردىق، ياعنى ۇكىمەت جەتەكشىلىك ەتۋ، كاسىپورىندار جۇمىس جۇرگىزۋ، شارۋالار ات سالىسۋ.
«365 كۇن جۇمىس جۇرگىزەتىن كاسىپورىن ماماندار قوسىنىمەن ءتۇيىلىسىپ، مامانداردىڭ تەحنيكاسى كاسىپورىندار ارقىلى شارۋالارعا جەتكىزىلدى» دەپ ءسوزىن ساباقتاي تۇسكەن جاڭ رۇي: باقشاعا ورىن تەبەتىن كاسىپورىنداردى سارالاعان كەزدە، باقشا رايونىن باسقارۋ كوميتەتى قاتاڭ ولشەم جانە شارت بەلگىلەدى: ياعني بەلگىلى قارجى قامتاماسىزدىعى بولۋمەن بىرگە، حوتاندا 3 جىلدىڭ ۇستىندە قاتىستى ەگىنشىلىكپەن اينالىسقان قىزمەت تاريحى، وزىق تەحنيكاسى بار كاسىپورىن بولۋ كەرەك، ونان دا ماڭىزدىسى، بازاردى ءتۇسىنۋ، ساتۋ قۋاتى بولۋى كەرەك. باقشا رايونىنداعى كاسىپورىندار ومىرشەڭدىك كۇشكە تولى بولعاندا تۇتاس باقشا رايونى باياندى تاماشا تيجارات جۇرگىزە الاتىن بولادى، - دەدى.
«بارلىعىن باسقارۋعا الۋ» ارقىلى دالمە - ءدال كۇش جۇمسادى
جەتەكشى رايوننىڭ اينالىم مەحانيزمى حوتان ايماعىنىڭ كەدەيلىكتەن قۇتىلدىرۋدان قامال الۋ شايقاسىنا ارنايى ولشەنىپ جاسالعان.
5 - ايدىڭ 29 - ، 30 - كۇندەرى، ءتىلشى حوتان قالاسى جييا اۋىلى ىنتىماق جاڭا قىستاعىندا، التىن جاپىراق جاڭا قىستاعىندا جانە بيڭتۋان 224 - تۋانىندا تىلشىلىك ىستەگەندە، توپىراقتى قۇنارلاندىرۋ تەحنيكاسىنىڭ، سۋ ۇنەمدەۋ تەحنيكاسىنىڭ جانە ءبىر قاتار جاڭا سورتتاردىڭ جەتەكشى رايوندا جالپىلاسا باستاعانىن كوردى.
التىن جاپىراق جاڭا قىستاعى 200دەن استام كەدەي وتباسىن وزگە جەرگە كوشىرۋ ارقىلى قۇرىلعان جاڭا قىستاق. جەتەكشى رايوننىڭ باسقارۋ ۇلگىسى شينجياڭ شاتيان اۋىل شارۋاشىلىعىن جان - جاقتى اشۋ شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ جالپىلاستىرۋىمەن التىن جاپىراق جاڭا قىستاعىندا تامىر تارتىپ، وركەن جايدى، توپىراقتى قۇنارلاندىرۋ تەحنيكاسى، سۋ ۇنەمدەۋ تەحنيكاسى دا وسىندا كوشىرىلىپ قولدانىلا باستادى. 2017 - جىلى 8 - ايدا قىستاق تۇرعىنى ءمامتىمىن اكىرام ءبىر تيىن جۇمساماي، 2 جىلىجايدى كوتەرمەگە الىپ، سول جىلى ءار جىلىجايداعى قاۋىننان 4 − 5 توننا ءونىم الىپ، جالپى كىرىسىن 20 مىڭ يۋانعا جەتكىزىپتى.
شينجياڭ شاتيان اۋىل شارۋاشىلىعىن جان - جاقتى اشۋ شەكتى سەرىكتەستىگى جاڭ رۇيدىڭ باقشا رايونىنا ەنگىزىپ، جەرگىلىكتى قىستاق تۇرعىندارىن جۇمىسقا ورنالاسۋعا جەتەكتەۋگە تارتقان «ءبارىن باسقارۋعا الاتىن» سەرىكتەستىك. «ءبارىن باسقارۋعا الۋ» دەپ وتىرعانىمىز قىستاق تۇرعىندارىنىڭ قارجى، تەحنيكا، بازاردا ساتۋ سىندى 3 جاقتاعى قيىنشىلىقتارىن بارىنشا شەشۋ، مۇندا قىستاق تۇرعىندارى ءبىر تيىن اقشا جۇمسامايدى، ۇكىمەت سالىپ قويعان جىلىجايلاردا كاسىپورىن قاجەتتى سورتتى تۇقىمدى تاڭداپ ەگىپ، توپىراقتى قۇنارلاندىرىپ، كوشەتتى جەتىلدىرىپ، قايتا ەگىپ، ونان كەيىن ونى قىستاق تۇرعىندارىنىڭ باپتاۋىنا بەرەدى. ءونىم جيناعان سوڭ، كاسىپورىن پايدادان وزىندىك قۇندى تارتىپ قالىپ، قالعانىن قىستاق تۇرعىندارىمەن تورتتە التى ۇلەس بويىنشا بولىسەدى. بۇدان تىس، جىلىجايدان پايدا تابۋدان بۇرىن، كاسىپورىن اي سايىن قىستاق تۇرعىندارىنا الدىن الا 1000 يۋان تۇرمىس قاراجات بەرىپ، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ نەگىزگى تۇرمىسىن قامتاماسىز ەتىپ تۇرادى.
جەتەكشى رايوننىڭ ىقپالى، ونىمدىلىگى كورنەكتىلەنە باستادى
جەتەكشى رايون اشقان ەندى ءبىر جاڭالىق − سوڭعىسىن قاتاردان قالدىرۋ ءتۇزىمى، مۇندا كاسىپورىننان ءار جىلى كەڭەيتىپ جالپىلاستىرۋ جوسپارىن جاساپ، جەتەكشى رايونداعى تەحنيكالاردىڭ باقشا رايونىنان ۇزدىكسىز سىرتقا جالپىلاسۋىنا مۇمكىندىك جاساۋ تالاپ ەتىلەدى. مۇنداي ىنتالاندىرۋ مەحانيزمىندە، ماي الۋعا پايدالانىلاتىن مۋدان 1000 مۋدان استام جەرگە، قويان ءشوپ نەشە ون جىلىجايعا جالپىلاسىپ، حوتان ايماعىنىڭ ەگىس قۇرىلىمى بىرتىندەپ وزگەرە باستادى.
شاندۇڭ ولكەسى شوۋگۋاڭ قالاسىنىڭ ورىنباسار باستىعى، جۇڭگو اۋىل شارۋاشىلىعى عىلىم اكادەمياسى كوكونىس، گۇل - ءشوپ زەرتتەۋ ورنىنىڭ زەرتتەۋشىسى ليۋ ۋي ماماندار قوسىنىن باستاپ، 5 - ايدىڭ سوڭىندا حوتاندا تەكسەرۋ - زەرتتەۋ جۇرگىزدى. ول تىلشىگە بىلاي دەدى: جەتەكشى رايون عىلمي تاجىريبەنى تانىستىرۋ، جالپىلاستىرۋدىڭ تاماشا دانەكەرى، ول سىرتقا كەڭەيتۋگە تاتيدى. جەتەكشى رايوننىڭ دامۋ جونىندە وزىنە بەرگەن ورنى قولدانىلمالى تەحنيكانى جالپىلاستىرۋ، تانىستىرۋ ارقىلى، حوتان ايماعىنىڭ كەدەيلىكتەن قۇتىلدىرۋدان قامال الۋىنا دەم بەرۋ بولىپ تابىلادى.
شينجياڭ شاتيان اۋىل شارۋاشىلىعىن جان - جاقتى اشۋ شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ القا باستىعى دۇڭ رۇيفاڭ تىلشىگە بىلاي دەدى: ءبىز جەتەكشى رايون ۇلگىسىن التىن جاپىراق جاڭا قىستاعىنا كوشىردىك، كاسىپورىن نەگىزدىك قۇرىلعىمەن قامداپ، ەگىنشىلەردى جوعارى دەڭگەيلى كوكونىستەر ەگىپ، ىشكى ولكە، قالالاردا ساتۋعا ۇيىمداستىرادى. مۇنداي ۇلگى قازىر حوتاننان سىرتقا شىعارىلدى، ونى ءبىز چيڭداۋ، يىنچۋان سياقتى جەرلەردە كوشىرىپ قولداندىق.
جەتەكشى رايوندا جالپىلاستىرىلعانى تۇگەلدەي قوسىمشا قۇنى ءبىرشاما جوعارى، حوتان ايماعىنا ەگۋگە ۇيلەسەتىن ەگىس داقىلدارى، بۇل ەگىنشىلەرگە ءبىرشاما جوعارى تابىس جانە جارقىن دامۋ بولاشاعىن سيلادى. التىن جاپىراق جاڭا قىستاعىندا ميلليون ءتۇپ كوشەت 500 جىلىجايدى قامداسا؛ ىنتىماق جاڭا قىستاعىندا، جاراسىمدىلىق جاڭا قىستاعىندا 100گە جۋىق جىلىجايلاردا توپىراقتى قۇنارلاندىرۋ قىزمەتى ورىندالعان؛ 224 - تۋاندا توپىراقتىڭ سورتاڭدانۋى سىندى قيىن ماسەلە جەتەكشى رايوننىڭ توپىراقتى قۇنارلاندىرۋ تەحنيكاسىنىڭ ارقاسىندا تۇبەگەيلى شەشىلگەن...
