شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 5 - ايدىڭ 27 - كۇنى حايكوۋدان بەرگەن حابارى. جازعا سالىم، فىڭ پيڭ جولداستىڭ حاينان ولكەسى ۋىنچاڭ قالاسى دۇڭلۋ قالاشىعى ميدى قىستاعىنداعى جاسىل جەلەك جامىلعان ەسكەرتكىش سارايىنىڭ اۋلاسىندا اسكەري كيىم كيگەن فىڭ پيڭنىڭ مىس ءمۇسىنى الىستان مەن مۇندالايدى، جەر - جەردەن كەلگەن ساياحاتشىلار ەسكەرتكىش سارايدىڭ قاقپاسىنان كىرىپ، قۇرباننىڭ بۇرىنعى كەلبەتىن ەسكە تۇسىرەدى.
فىڭ پيڭ 1899 - جىلى 3 - ايدا حاينان ولكەسىنىڭ ۋىنچاڭ اۋدانىندا تۋعان. 1921 - جىلى مۇھاجىرلاردىڭ كومەگىندە شاڭحاي ۋىنحۋا داشۋەسىنە ەمتيحان بەرىپ وتەدى، ءبىر جىلدان كەيىن، گۋاڭدۇڭ جوعارى پەداگوگيكا مەكتەبىنىڭ اعىلشىن ءتىلى بولىمىندە وقيدى. وسى مەزگىلدە فىڭ پيڭ توڭكەرىستىك كىتاپ - جۋرنالداردى كوپتەپ وقىپ، كوممۋنيزم يدەياسىن قابىلداپ، وكتابر توڭكەرىسىنىڭ جولىمەن جۇرە باستايدى. 1923 - جىلى فىڭ پيڭدى پارتيا باسشىلىق ۇيىمى سوۆەت وداعى موسكۆا شىعىس ەڭبەكشىلەر كوممۋنيزم داشۋەسىنە وقۋعا جىبەرەدى؛ 1924 - جىلى 10 - ايدا جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنا مۇشە بولادى.
1925 - جىلى 8 - ايدا فىڭ پيڭ ەلگە قايتىپ كەلىپ، ورتالىقتىڭ اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرىن تاسىمالداۋ ەرەكشە قىزمەتكەرى بولىپ تاعايىندالىپ، گۋاڭدۇڭ ولكەلىك شارۋالار قوعامىندا قىزمەتكە تۇرادى. سول جىلى 10 - ايدا حالىق توڭكەرىستىك ارمياسىنىڭ شىعىسقا جورىعىنا قاتىناسىپ، چىن جيۇڭميڭ، دىڭ بىنيىن سياقتى كەرتارتپا ميليتاريست كۇشتەرىن جازالاۋ جورىعىنا اتتانادى. 1926 - جىلى 2 - ايدا گۋاڭدۇڭ ولكەلىك شارۋالار قوعامى چيۇڭيا باسقارماسىنىڭ مەڭگەرۋشىلىگىنە تاعايىندالادى.
1926 - جىلى 6 - ايدا فىڭ پيڭ چيۇڭيا ءبىرىنشى رەتكى پارتيا قۇرىلتايىندا ج ك پ چيۇڭيا جەرگىلىكتى كوميتەتىنىڭ مۇشەلىگىنە، قوسىمشا اسكەري ءبولىمىنىڭ باستىقتىعىنا تاعايىندالادى؛ سول جىلى 8 - ايدا چيۇڭيا شارۋالار قوعامىنىڭ ءتوراعالىعىنا تاعايىندالادى. فىڭ پيڭ باستاعان ادامداردىڭ قۇلشىنىسىنىڭ ارقاسىندا حايناننىڭ كوپ ساندى جەرلەرىندە شارۋالار ۇيىمى ىلگەرىندى - كەيىندى قۇرىلادى، شارۋالار ۇيىمىنىڭ مۇشەلەرى 200 مىڭعا جەتەدى.
1927 - جىلى 1 - ايدا چيۇڭيا شارۋالار قوعامى چيۇڭيا جوعارى دارەجەلى شارۋالار اسكەري ساياسي جاتتىعۋ ورنىن قۇرادى، فىڭ پيڭ ونىڭ باستىعى بولادى. ول كۋرسانتتارعا تالاي رەت «سىزدەر حاينان شارۋالار قوزعالىسىنىڭ تىرەكتى مۇشەسىسىزدەر، الداعى جەردە شارۋالار سوعىستا سىزدەردىڭ باسشىلىقتارىڭىز بەن قولباسشىلىقتارىڭىزعا سۇيەنەدى. سىزدەر اسكەري ىستەردى جاقسى ۇيرەنىپ، اسكەر باستاپ، سوعىس ونەرىن جەتىك بىلۋلەرىڭىز كەرەك» دەپ شابىت بەرەدى. ول سونىمەن بىرگە كوپشىلىككە «توڭكەرىس جولى ءتۇزۋ بولمايدى، العا باسۋ بارىسىندا، ءسوز جوق، بۇراڭدىقتار بولادى، كوپتەگەن قيىنشىلىقتارعا ۇشىرايسىڭ. قيىنشىلىقتى جەڭىپ جەڭىسكە جەتۋگە ەرىك، جىگەر كەرەك» دەپ ەسكەرتەدى.
1927 - جىلى 4 - ايدىڭ 22 - كۇنى گومينداڭنىڭ جاڭا ميليتاريستەرى حايناندا ساياسي وزگەرىس قوزعاپ، كوممۋنيستەر مەن توڭكەرىسشىل بۇقارانى قىرعىندايدى. پارتيا ۇيىمى بۇقارانى اتتانىسقا كەلتىرىپ جانە ۇيىمداستىرىپ، «شارۋالار قوسىنىنىڭ» قارۋلى سوعىس جۇرگىزۋىنە باسشىلىق ەتىپ، گوميىنداڭ كەرتارتپاشىلارىنىڭ قىرعىنداۋ ساياساتىنا قارسىلىق كورسەتەدى. 7 - ايدا ج ك پ چيۇڭيا ەرەكشە كوميتەتى ءاربىر اۋدانداعى توڭكەرىستىك قارۋلى كۇشتەردى بىرىكتىرىپ، چيۇڭيا ساتقىنداردى جازالاۋ توڭكەرىستىك قوسىنى دەپ وزگەرتەدى، فىڭ پيڭ باس سىليڭى بولىپ تاعايىندالادى.
1927 - جىلى 9 - ايدىڭ باس شەنىندە چيۇڭيا ەرەكشە كوميتەتى تۇتاس چيۇڭيا بويىنشا جاپپاي كوتەرىلىس جاساۋدى ۇيعارادى، فىڭ پيڭ باتىس جولعا جاۋاپتى بولىپ، چيۇڭيا باتىس جولىنداعى چىڭماي، لينگاۋ، دانشيان سىندى 3 اۋداننىڭ قارۋلى كوتەرىلىسىن ءبىر تۇتاس ۇيىمداستىرىپ، قولباسشىلىق ەتەدى. 11 - ايدا چيۇڭيا ساتقىنداردى جازالاۋ توڭكەرىستىك قوسىنى شارۋالار توڭكەرىستىك قوسىنىنا وزگەرتىلەدى، فىڭ پيڭ اۋەلگىدەي باس سىليڭ، قوسىمشا باتىس جولدىڭ باس قولباسشىسى بولادى.
1928 - جىلى 3 - ايدا گۋاڭدۇڭ ولكەسىندەگى گومينداڭ كەرتارتپا بيلەۋشىلەرى چيۇڭيا سوۆەت رايونى مەن شارۋالار توڭكەرىستىك قوسىنىن «قورشاپ جويۋعا» قىرۋار قوسىن اتتاندىرادى. جاۋدىڭ شابۋىلىنا بەتپە - بەت توتەپ بەرۋ ءۇشىن، فىڭ پيڭ باستاعان ادامدار اسكەري قوسىندى بىتىراتىپ، پارتيزاندىق سوعىس جۇرگىزۋدى ۇيعارادى. ساتقىنداردىڭ وپاسىزدىق ىستەۋىمەن 5 - ايدىڭ 9 - كۇنى فىڭ پيڭ چيۇڭشان اۋدانى شيچاڭ رايونىنىڭ رىنجياۋ اسۋىندا گومينداڭ ارمياسىنىڭ قورشاۋىندا قالىپ، اۋىر جارالانىپ، قولعا تۇسەدى.
فىڭ پيڭ جولداستىڭ ەسكەرتكىش سارايىنداعى تىزبەكتى سۋرەتتە فىڭ پيڭنىڭ تۇتقىندالعاننان كەيىنگى كورىنىستەرى ەستەلىككە الىنعان؛ بىرنەشە گومينداڭ اسكەرى ەكى قولى ورىندىققا بايلانعان ءبىر جىگىتتى كوتەرىپ جينجياڭ وزەنىنە قاراي اكەتىپ بارادى. قوعامدىق پىكىر قوزعاۋ ءۇشىن، جاۋلار كەز كەلگەن جەرگە «كوممۋنيستەردىڭ اتامانى فىڭ پيڭ تۇتقىندالدى» دەگەن قۇلاقتاندىرۋ جاپسىردى، سونىمەن بىرگە جينجياڭ قالاشىعىندا جارمەنكە بولاتىن كۇنى ارنايى تۇردە فىڭ پيڭدى بايلاپ - ماتاپ «جۇرتشىلىققا كورسەتەدى».
فىڭ پيڭ تيتتەي دە تايسالماي، جۇرتشىلىققا توڭكەرىستىك ۇگىت جۇرگىزدى. جاۋلار ونى «سەنىمىڭدى وزگەرتەتىن بولساڭ، ولكەگە بارىپ ءمانساپقا وتىراسىڭ» دەپ اربىلەيدى. فىڭ پيڭ توتەسىنەن «مەن توڭكەرىس ءۇشىن تۋدىم، توڭكەرىس ءۇشىن ولەمىن، اقىلىمدى قور قىلمايمىن!»، «ءوز ءومىرىم مەن ءولىمىمدى ەشقاشان كاپەرىمە دە الىپ كورگەن ەمەسپىن» دەپ جاۋاپ بەرەدى. 1928 - جىلى 7 - ايدىڭ 4 - كۇنى فىڭ پيڭ چىڭماي اۋدانى جينجياڭ قالاشىعىندا نەبارى 29 جاسىندا ەرلىكپەن قۇربان بولادى.
«اتامنىڭ قۇربان بولۋى ماعان وتە زور ىقپال جاسادى. مەن، ءسوز جوق، اتامنىڭ ارمانىن جالعاستىرامىن»، - دەيدى فىڭ پيڭنىڭ جيەنى فىڭ زىپيڭ. اتاسىنىڭ ىقپالىندا ول 18 جاسىندا تايلاندتان حاينانعا قايتىپ كەلىپ، توڭكەرىسكە قاتىناسادى، ءوزىنىڭ بۇرىنعى «فىڭ يۇيشىن» دەگەن اتىن «فىڭ زىپيڭ» دەپ ارنايى وزگەرتەدى. ول: مەن اتامنىڭ داڭقتى ىستەرى ارقىلى بالالارىم مەن نەمەرەلەرىمدى باستان - اياق تاربيەلەپ كەلەمىن، اتامنىڭ بەكەم دە بەرىك توڭكەرىستىك رۋحى مەن جىگەرى ارقىلى ولاردى شىڭايمىن، - دەيدى.
ۋاقىتتىڭ جىلىستاپ وتۋىمەن فىڭ پيڭنىڭ ىستىق قانى توگىلگەن مەكەن دە كەدەي، وقشاۋ جەردەن ادامدار قايشالىسقان، گۇلدەنگەن جەرگە اينالدى. ال فىڭ پيڭ قۇربان بولعان حايناننىڭ چىڭماي اۋدانىندا جەرگىلىكتى بۇقارانىڭ بارلىعى فىڭ پيڭ قۇربان بولۋدان ىلگەرگى «توڭكەرىسشىلەر ولىمنەن قورىقپايدى، ءبىر فىڭ پيڭدى ولتىرگەندەرىڭمەن، مىڭ فىڭ پيڭ بار! توڭكەرىستى تۇنشىقتىرا المايسىڭدار، كوممۋنيزم، ءسوزسىز، جۇزەگە اسادى» دەگەن جالىندى سەرتىن جاتقا ايتادى.
