اقسۋ ايماقتىق سىرتقى ىستەر، مۇھاجىرلار ءىسى كەڭسەسىنىڭ مەڭگەرۋشىسى
عۇنچام جۇمان
شينجياڭ − ەلىمىز تەرريتورياسىنىڭ ايرىلماس ءبىر بولىگى. شينجياڭنىڭ «ءتورت تاريحىن» بۇرمالاۋعا، وزگەرتۋگە استە بولمايدى، تاريحي فاكتكە قايشى كەلەتىن ءارقانداي ساندىراقتاردىڭ بارلىعى اق پەن قارانى شاتاستىرعاندىق، ارام نيەتتە بولعاندىق. وتاندى بولشەكتەۋگە، ۇلتتار ىنتىماعىن بۇلدىرۋگە ۇرىنعان قاسكۇنەمدىكتەردىڭ بارلىعى شينجياڭداعى ءار ۇلت حالقىنىڭ ءبىر نيەتپەن ىنتىماقتاسىپ، جاراسىمدى قوعام قۇرۋىنا، جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ۇلى گۇلدەنۋى سىندى جۇڭگو ارمانىن جۇزەگە اسىرۋىنا قايشى. ىنتىماقتىلىق، ورنىقتىلىق − قۇت، بولشەكتەۋشىلىك، بىلىقپالىق − جۇت. شينجياڭداعى ءار ۇلت حالقى تىنىستاس، تاعدىرلاس، تىلەكتەس، وتان تۇتاستىعىن، ۇلتتار ىنتىماعىن، قوعام ورنىقتىلىعىن قورعاۋ − شينجياڭداعى ءار ۇلت حالقىنىڭ جاۋاپكەرشىلىگى ءارى ۇلتتاردىڭ بىرگە كوركەيىپ - گۇلدەنۋىنىڭ، دامۋىنىڭ ءتۇبىرلى كەپىلى.
مەن قاراپايىم شارۋا وتباسىنان ەسەيىپ - ەرجەتكەن كادرمىن، پارتيانىڭ ۇلت ساياساتىنان يگىلىكتەنۋشىمىن. پارتيانىڭ دانىشپان باسشىلىعى مەن ىقىلاستى قامقورلىعىندا، شينجياڭعا باعىتتامالى كومەكتەسەتىن ولكە، قالالاردىڭ بار كۇشپەن كومەكتەسۋىندە، شينجياڭداعى ءار ۇلت حالقى جاقسى تۇرمىس كەشىرۋدە. قازىر ءار ۇلت بۇقاراسى اۋرۋ كورسەتكەندە ەمدەلۋ قاراجاتىنان ەندىگارى قام جەمەيتىن، بالالار ءوز ءۇيىنىڭ جانىنداعى بالاباقشاعا تۇسە الاتىن، شارۋالار رەتتى دە ساۋلەتتى بەيقۇت ۇيلەردە وتىراتىن بولدى، بارلىق قىستاققا راديو - تەلەۆيزوردىڭ جالپىلاسۋىمەن بۇقارا ۇيىندە وتىرىپ راديو تىڭداپ، تەلەۆيزور كورە الاتىن بولدى، وتباسىلارىنىڭ بارلىعىنا قۇبىر سۋى جەتتى ... پارتيانىڭ ابزال ساياساتىنىڭ قامتۋ اۋماعى بارعان سايىن كەڭەيدى، بۇقارانىڭ تۇرمىسى بارعان سايىن جاقساردى، بۇلاردىڭ بارلىعى شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ شينجياڭ قىزمەتىنە ايرىقشا كوڭىل بولگەندىگىن، شينجياڭداعى ءار ۇلت بۇقاراسىنا ىقىلاستى قامقورلىق جاساعاندىعىن تولىق ايگىلەدى، مىنە بۇلار شينجياڭداعى ءار ۇلت بۇقاراسىنا وتان ۇلى شاڭىراعىنىڭ ىستىق مەيىرىن شىنايى سەزىندىردى.
مەن كوپ ۇلت جاراسىمدى ءومىر كەشىرىپ جاتقان ورتادا ۇيرەنىپ، قىزمەت ىستەپ، ىنتىماقتىلىقتىڭ، ورنىقتىلىقتىڭ قۇت ەكەندىگىن تولىق ۇعىنىپ جەتتىم. مەن ۇلى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنا، ۇلى وتانعا العىس ايتامىن. ايتسە دە، «ءۇش ءتۇرلى كۇش» شينجياڭ تاريحىن بۇرمالاپ، وزگەرتىپ، ءپانىسلاميزم، پانتۇركيزم يدەياسىن تاراتىپ، ۇلتتىق وشپەندىلىككە جەلىكتىرىپ، زورلىقتى كۇش، لاڭكەستىك دەلولارىن تۋدىرىپ، شينجياڭدى وتان ۇلى شاڭىراعىنان ءبولىپ اكەتۋگە ۇرىندى، بۇل مۇلدە قۇر قيالعا سالىنعاندىق!
مەن وتاندى بولشەكتەۋگە ۇرىنعان، ۇلتتاردىڭ تاماشا تۇرمىسىن بۇلدىرگەن، ۇلتتاردىڭ سۇيىسپەنشىلىگىنە داق تۇسىرگەن «ءۇش ءتۇرلى كۇشكە»، «ەكىبەتكەيلەرگە» ولەردەي وشىكتىم. شەكارا ءىشى - سىرتىنداعى «ءۇش ءتۇرلى كۇشتىڭ» زورلىقتى ارەكەتى ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ باس اماندىعى مەن مال - مۇلكىنە وراسان زور زيان جەتكىزدى، قوعام ورنىقتىلىعى مەن ۇلتتار ىنتىماعىنا اۋىر زيان سالدى. «ەكىبەتكەيلەر» زورلىقتى كۇش لاڭكەستىك ەلەمەنتتەردى استىرتىن قولدادى، ىرقىنا جىبەردى، قانات استىنا الدى، بولشەكتەۋ قيمىلدارىنا اقشالاي كومەكتەستى، قاتىناستى، جوسپارلادى، ولار «ءۇش ءتۇرلى كۇشتىڭ» قول شوقپارىنا اينالدى. ولاردىڭ قاسكۇنەمدىگى ماڭگى ىسكە اسپايدى.
پارتيانىڭ نۇر - شۇعىلاسىنا بولەنىپ، قامقورلىعىندا ەرجەتكەن پارتيالى كادر رەتىندە، مەن اۋەلگى ماقساتتى ۇمىتپاي، بورىشتى ەستە بەرىك ساقتاپ، شي جينپيڭنىڭ جاڭا ءداۋىر جۇڭگوشا سوتسياليزم يدەياسىمەن وي - سانامدى قارۋلاندىرىپ، پارتيا 19 - قۇرىلتايىنىڭ رۋحىن ىشكەرىلەي دايەكتىلەندىرىپ، بۇقارامەن تىعىز بايلانىس جاساپ، بۇقارانى ىنتىماقتاستىرىپ، بولشەكتەۋشىلىككە قارسى تۇرۋ كۇرەسىنىڭ قۇدىرەتتى قۇرىش قامالىن سوعىپ، «ءۇش ءتۇرلى كۇشتىڭ»، «ەكىبەتكەيلەردىڭ» اپتىعىن باسىپ، وسى ازعىنداردى تىپ - تيپىل قۇرتامىن.
مەن ۇلتتار ىنتىماعىنىڭ تاماشا ءداستۇرىن ىرىقتىلىقپەن جالعاستىرىپ، ءىس جۇزىندىك ارەكەتىممەن ۇلتتار ىنتىماعىنىڭ تاماشا ۇلگىسىن ورناتىپ، ۇلتتار ىنتىماعىنىڭ حيكاياسىن جاقسى شەرتەمىن. مەن شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ پارمەندى باسشىلىعىندا، اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ باستاۋىندا، شينجياڭداعى ءار ۇلت حالقىنىڭ ىنتىماقتاسا كۇرەس جاساپ، قوعام ورنىقتىلىعى مەن باياندى تىنىشتىق باس نىساناسىن، ءسوز جوق، جۇزەگە اسىراتىندىعىنا، شينجياڭنىڭ ەرتەڭىنىڭ، ءسوز جوق، ءتىپتى، كوركەم بولاتىندىعىنا كامىل سەنەمىن!
