تيانشان تورى
تيانشان تورى   ›   ۇيرەنۋ   ›   نازاريا

رەفورما جاساۋدىڭ پارمەندى كۇشى جاڭالىق اشۋعا ومىرشەڭدىك بەردى

  − جۇڭگونىڭ ەكونوميكالىق جاڭا جارقىن تۇيىندەرىنە نازار

  شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ ءتىلشىسى جاڭ شينشين

  كەسكىننەن پارىقتاۋ جانە ۇلكەن ساندى مالىمەتكە تالداۋ جاساۋ ارقىلى قىسقا عانا 2 سەكۋندتا كيىم - كەشەكتىڭ 3D ولشەۋىن تامامداۋعا بولادى؛ قاعازداي جۇقا، قالاعانشا يۋگە بولاتىن يكەمدى، كيەتىن، تاعاتىن اسپاپتاردىڭ تىڭ ءورىسىن كەڭەيتتى؛ 30 ءتۇرلى ءتىلدى ءدال ۋاقتىندا ءبىر - بىرىنە اۋدارۋ، زەردەلى اۋدارۋ «اڭساعان تۇرمىسىڭا» وپ - وڭاي قول جەتكىزۋىڭە مۇمكىندىك جاسايدى... ەكونوميكانىڭ ءبىرىنشى شەبىندە ۇزدىكسىز تۇلەگەن جاڭالىق اشۋ دامۋعا ومىرشەڭدىك بەردى.

  بيىل جىل باسىنان بەرى، جۇڭگونىڭ ەكونوميكالىق قۇرىلىمى رەفورما جاساۋ بارىسىندا ساپالىلاندى، ومىرشەڭدىك كۇشى جاڭالىق اشۋ بارىسىندا قاۋاشاق جاردى. كەزەكتەگى ەكونوميكالىق اينالىمدا ورنىقتىلىق بارىسىندا وزگەرىس بولعاندىعىن، ءىشىنارا جاڭا ماسەلەلەرگە، جاڭا سىن - سايىستارعا ءدوپ كەلگەندىگىمىزدى، سىرتقى ورتادا كورنەكتى وزگەرىس تۋىلعاندىعىن كورە بىلۋىمىز كەرەك. اسىرەسە، رەفورمانى تەرەڭدەتىپ، جاڭالىق اشۋعا دەم بەرىپ، ومىرشەڭدىك كۇشتىڭ قاينارىن بەكەمدەۋ، دامۋدىڭ نەگىزىن كۇشەيتۋ كەرەك.

 «قۇرىلىمدى» كوزدەپ، دامۋ ساپاسىن جوعارىلاتتى

  ەكونوميكاعا كوز جىبەرگەندە قۇرىلىمعا قاراۋ كەرەك، دامۋدى جوسپارلاعاندا دا قۇرىلىم جاعىنان «امال قاراستىرۋ» كەرەك. جوعارى ساپالى دامۋدى جۇزەگە اسىرۋدىڭ تەتىگى ءورىسى بار وزگەرىستى ىلگەرىلەتۋدە.

  قامداۋ جاعىنداعى قۇرىلىمدىق رەفورمانى تەرەڭدەتىپ، مەشەۋ ءوندىرىس قۋاتىن قاتاردان قالدىرىپ، بۇرىلىس جاساۋدى، دارەجەسىن كوتەرۋدى تەزدەتىپ، جۇڭگو ەكونوميكاسىنىڭ جاڭالىق اشۋداعى ومىرشەڭدىك كۇشىن ۇزدىكسىز ارتتىرۋ كەرەك.

  اپ - ايقىن ءبىر ورام بولات، جازىپ جىبەرسەڭ بەزىلدەكتىڭ قاناتىنداي جۇپ - جۇقا، قولمەن ايىرۋعا دا بولادى. تايگاڭ تات باسپايتىن نازىك لەنتالى بولات شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ قالىڭدىعى 0.02 ميلليمەتر، ەنى 600 ميلليمەتر كەلەتىن تات باسپايتىن بولات جاپىراقشاسى ادامداردىڭ بولات - تەمىر جونىندەگى تانىمىن جاڭالادى. جۇڭگوداعى ەڭ جۇقا وسى تات باسپايتىن بولات يكەمدى ەكران سياقتى كوپتەگەن نازىك ونىمدەردى جاساۋداعى نەگىزگى ماتەريال، ول «گرامداپ ساتۋدى» جۇزەگە اسىردى. بۇرىلىس جاساپ، جاڭالىق اشۋعا سۇيەنگەن تايگاڭ سەرىكتەستىگىنىڭ تات باسپايتىن بولاتىنىڭ الدىڭعى جارتى جىلداعى ەكسپورتى ۇتىمسىز جاعدايدا ارتىپ، كاسىپورىننىڭ باسەكەلىك قۋاتى مەن ونىمدىلىگىن كورنەكتى جوعارىلاتتى.

  مەشەۋ قالعان كاسىپ سالاسى جوق، تەك مەشەۋ قالعان ءونىم بار. شاعىن عانا تات باسپايتىن بولات جاپىراقشاسىنان ءداستۇرلى كاسىپ سالاسىنىڭ دارەجەسىن كوتەرۋدىڭ كومەسكى ومىرشەڭدىك قۋاتى مەن تىڭ تىنىسىن كورۋگە بولادى.

  بيىل جىل باسىنان بەرى، ەلىمىزدىڭ قامداۋ جاعىنداعى قۇرىلىمدىق رەفورماسى ۇزدىكسىز تەرەڭدەپ، ءتۇيىندى سالالارداعى ونىمدىلىگى كورنەكتىلەندى. الدىڭعى 5 ايدا شيكىزات ونەركاسىبىنىڭ پايداسى %43.8 ارتىپ، كاسىپورىننىڭ تيجارات جاعدايى بىرتىندەپ جاقساردى. جوعارى دەڭگەيلى بولات ماتەريالى، نازىك وقبۋرا سياقتى جاڭالىق اشا ىلگەرىلەتىلگەن ءبىر قىدىرۋ كاسىپ سالاسى تىڭ ساتىعا كوتەرىلدى.

  كاسىپ قۇرىلىمى وزگەرۋدە، قوزعاۋشى كۇش قۇرىلىمى دا ۇزدىكسىز دارەجەسىن كوتەرۋدە.

  جۇمىس ۇستىندە قولونەرشىلەرمەن بىرگە بەيزاتتىق مادەنيەت مۇرا ونىمدەرىن جاساۋ بارىسىن باستان كەشىرۋ؛ زات ساتىپ الۋ ءتىزىمىن «حات ساندىقشاسىنا» سالىپ، تاۋ قويناۋىنداعى كەستەشى بويجەتكەندەرگە «تاپسىرىس بەرۋ»... بۇل ارادا ي - ۋىن توبى مەن بەيجيڭ چياۋفۋ فاڭساۋدي بىرلەسىپ وتكىزگەن «تاۋ قويناۋىنداعى بازار» جۇرتتىڭ نازارىن اۋداردى.

  بايىرعى «بازار» مەن وسى زامانعى ساۋدا توعىسىپ، باستان كەشىرۋ ۇلگىسىندەگى، كورىنىستىك ۇلگىدەگى جاڭا تۇتىنۋدى ۇزدىكسىز تۋىنداتىپ، جاڭا ءورىس اشتى. الدىڭعى جارتى جىلدا ەلىمىزدىڭ ەڭ سوڭعى تۇتىنۋ شىعىسىنىڭ ەكونوميكالىق ارتۋعا قوسقان ۇلەس مولشەرى %78.5 بولىپ، كيىم - كەشەك كاسىبىنىڭ ەكونوميكالىق ارتۋداعى تىرەكتىلىك رولى ۇزدىكسىز بەكەمدەلدى. وسىدان تۋىنداعان جاڭا كاسىپ سالاسى، جاڭا ەكولوگيا جۇڭگونىڭ ساپانى كوتەرىپ، ونىمدىلىكتى ارتتىرۋداعى جاڭا مولشەر وزگەرىسىنە اينالدى.

  جاقسارۋ جاعدايىن بەكەمدەۋدە جانە دامىتۋدا قۇرىلىمدى ساپالىلاندىرۋعا ءتىپتى دە كوپ كۇش سالۋ كەرەك.

  «ارتىق ءوندىرىس قۋاتىن ازايتۋداعى تۇزىمدىك بوگەتتەردى اشىپ، كاسىپورىنداردىڭ وزىندىك قۇنىن تومەندەتۋ»، «قازىنالىق ساياسات ىشكى سۇرانىستى كەڭەيتۋدە جانە قۇرىلىمدى رەتتەۋدە اناعۇرلىم زور رول اتقارۋ كەرەك»، «مەحانيزمدە جاڭالىق اشۋ ارقىلى فينانستىق قىزمەت كورسەتۋدەگى ناقتى ەكونوميكالىق قۋات پەن ماقساتتى جوعارىلاتۋ»... تاياۋدا اشىلعان ورتالىق كوميتەت ساياسي بيۋروسىنىڭ ءماجىلىسى ءبىر قىدىرۋ رەفورما شارالارىن ورنالاستىردى.

 «<قيراتۋ> جاعىندا بەكىم جاساۋ، <بۇرىلىس جاساۋ> جاعىندا تۇراقتىلىق بولۋ، <ورناتۋ> جاعىندا سەنىم بولۋ كەرەك». ونەركاسىپ جانە ينفورماتسيالاندىرۋ مينيسترلىگىنىڭ اينالىمدى باقىلاۋ - ولشەۋ، سايكەستىرۋ مەكەمەسىنىڭ ورىنباسار باستىعى حۋاڭ ليبين بىلاي دەدى: رەفورمانىڭ «پىشاق ءدۇزىن» قۇرىلىمدىق ماسەلەلەردى شىنايى شەشۋگە اۋدارىپ، دامۋ قوزعاۋشى كۇشىن اۋىستىرىپ، جەر، كاپيتال، تەحنيكا، ينفورماتسيا سياقتى ءتۇرلى فاكتورلاردى ىلگەرىلەتۋگە جاپپاي كۇش سالىپ، دامۋ ساپاسى مەن ارتۋ شىدامدىلىعىن جاپپاي جوعارىلاتۋ كەرەك.

  جاڭالىق اشۋدى تەزدەتىپ، بازاردىڭ ومىرشەڭدىك كۇشىنە دەم بەردى

  ەكونوميكالىق دامۋدىڭ ءتۇيىنى ونىمدىلىك پەن كومەسكى كۇشتى اشۋدا، ءاربىر ەكونوميكالىق كلەتكانى جانداندىرۋدىڭ جاسامپازدىق كۇشى − رەفورما جاساۋدىڭ شەشۋشى شاراسى.

  قوزعالىستى مەڭگەرۋ سياقتى وزەكتى تەحنيكالارعا سۇيەنگەن «80 - جىلداردىڭ تۋماسى» حۋاڭ يۇيچيڭ مەيجيا قۇلتەمىر عىلىم - تەحنيكا شەكتى سەرىكتەستىگىن قۇرىپ، جەڭىل سالماقتى قۇلتەمىر بازارىن كوزدەپ، ەمدەۋ اسپاپتارى، جاڭا بولشەكتەردى ساتۋ سياقتى كوپتەگەن قولدانۋ سالالارىنا ءورىس اشتى. بيىل العاشقى ماۋسىمداعى تاپسىرىس 10 ميلليون يۋاننان اسىپ، ەكى جىلدا 3 كەزەكتى قارجى قۇراۋدى تامامدادى. شارۋاشىلىق قۇرۋ تابىسىندا ىنتالاندىرۋ مەحانيزمى ونىمدىلىگىن ساۋلەلەندىردى؛ ۇكىمەت، فينانس قۇرىلىمدارى، مەكتەپتەر، ت. ب لاردىڭ ءبىر قىدىرۋ كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ ساياساتى توپتىڭ بەلسەندىلىگىن جۇمىلدىردى.

  ومىرشەڭدىك كۇش تاراتۋ ۇستانىمنان تۇزىمگە دەيىنگى وزگەرىستى قاجەت ەتەدى.

  ءىس بىتىرۋدە «ءبىر تاڭبامەن تەكسەرىپ بەكىتۋدى باسقارۋدان» ۇنامسىز ءتىزىمدى باسقارۋ ۇلگىسىندە ىزدەنىس جاساۋعا دەيىن، ءىستى اقىلداسۋ ءتۇزىمى رەفورماسىن قامال الۋ ءتۇيىنى ەتكەن «ۇكىمەت قۇرىلىمدارىن ىقشامداپ، ۇقىقتى تومەنگە بەرۋ، ۇقىقتى تومەنگە بەرۋ مەن باسقارۋدى ۇشتاستىرۋ، قىزمەت كورسەتۋدى ساپالىلاندىرۋ» رەفورماسى ميكرولىق ەكونوميكا تۇلعاسىنىڭ ومىرشەڭدىك كۇشىنە تولىق دەم بەردى. بيىلدىڭ العاشقى جارتى جىلىندا، ەلىمىزدە جاڭادان قۇرىلعان بازار نەگىزگى تۇلعاسى سايكەس مەزگىلدەگىدەن %12.5 ارتىپ، ەكونوميكالىق دامۋدىڭ قوزعاۋشى كۇش قاينارىنا اينالدى.

  كاسىپورىندارعا ەرىك بەرۋ − بازاردىڭ ومىرشەڭدىك كۇشىن تۋدىرۋدىڭ تولىق شارتى. جاساۋ كاسىبىنىڭ ارتقان قۇن سالىعى مولشەرىن جانە ءىشىنارا ۇكىمەتتىك قوردى جيۋ ولشەمىن تومەندەتۋ سياقتى ساياساتتىق شارالار ارت - ارتىنان جاريالاندى؛ قارجى قۇراۋدىڭ وزىندىك قۇنىن ۇيلەسىمدى تومەندەتىپ، ناقتى ەكونوميكاعا فينانستىق قولداۋ كورسەتۋدى كۇشەيتتى... بيىل جىل باسىنان بەرى وزىندىك قۇندى تومەندەتۋ، اۋىرتپالىقتى جەڭىلدەتۋ تەبىنىنىڭ زورايۋى كاسىپورىنداردىڭ تيجارات جاعدايىن ۇزدىكسىز جاقسارتۋىنا كۇش ۇستەدى.

  ونەركاسىپ جانە ينفورماتسيا مينيسترلىگىنىڭ ساناعىندا كورسەتىلۋىنشە، الدىڭعى 5 ايدا كولەم قالىپتاستىرعان ونەركاسىپ كاسىپورىندارىنىڭ پايداسى سايكەس مەزگىلدەگىدەن %16.5 ارتقان، ءار 100 يۋاندىق نەگىزگى تيجارات كاسىبى كىرىسىندەگى وزىندىك قۇن سايكەس مەزگىلدەگىدەن 0.31 يۋان تومەندەگەن، ءار 100 يۋاندىق مال - مۇلىكتىڭ نەگىزگى تيجارات كاسىبىندەگى كىرىسى سايكەس مەزگىلدەگىدەن 2.4 يۋان جوعارىلاعان.

  بازار قانشا كەڭ، قانشا اشىق بولعان سايىن، جاڭالىق اشۋدىڭ قوزعاۋشى كۇشى سولعۇرلىم جاندانادى. ەسىك اشۋدى كەڭەيتۋ مەن باسەكەنى جانداندىرۋدى كوزدەۋ نەگىزىندە ءبىر قىدىرۋ رەفورما شارالارى جۇرگىزىلدى.

  بيىل 6 - ايدا مەملەكەتتىك دامۋ جانە رەفورما كوميتەتى، ساۋدا مينيسترلىگى «شەتەل ساۋداگەرلەرىنىڭ قارجى قوسۋىنا رۇقسات بەرۋدى ەرەكشە باسقارۋ شاراسىن (ۇنامسىز ءتىزىم) (2018 - جىلعى نۇسقاسى)» سىرتقا جاريالاپ، 22 سالادا شەتەل ساۋداگەرلەرى قارجىسىنىڭ بازارعا كىرۋىنە رۇقسات ەتۋ اياسىن بارىنشا كەڭەيتىپ، اۆتوكولىك، ۇشاق سياقتى جاساۋ كاسىپ سالاسىنا شەتەل قارجىسىنىڭ كىرۋىن شەكتەۋدى كۇشىنەن قالدىرىپ قالماستان، تاعى فينانس، تاسىمال سياقتى سالالاردى اناعۇرلىم اشىق ۇستادى.

  جۇڭگو ماكرولىق شارۋاشىلىقتى زەرتتەۋ اكادەمياسى سىرتقى ەكونوميكانى زەرتتەۋ ورنىنىڭ تەتە اعا زەرتتەۋشىسى لي داۋي بىلاي دەدى: بۇل اناعۇرلىم اشىق ۇستالعان، يكەمدى، جوعارى ءونىمدى رەفورما بەتالىسىن تولىق ايگىلەدى، جاڭالىق اشۋدى جانداندىرۋ، اشىق ەكونوميكالىق جاڭا ءتۇزىلىس ورناتۋ جونىنەن كەلەلى ءمان الادى، سونداي - اق كەزەكتەگى بازار اينالىمىندا سۇرانىستىڭ جەتكىلىكسىز، كاسىپورىنداردىڭ وزىندىك قۇنى ءبىرشاما جوعارى بولۋ سياقتى قىسىمدار ءالى دە ورىن تەۋىپ وتىرعاندىعىن، حالىق باسقارۋىنداعى كاسىپورىنداردىڭ قارجى قۇراۋى قيىن بولعاندىعىن، سۇيمەندىك قۇرىلىم ءىشىنارا ماسەلەلەرگە ءدوپ كەلىپ وتىرعاندىعىن، وسىنىڭ ءبارىن رەفورما جاساۋ بارىسىندا ۇزدىكسىز باسەڭدەتۋگە تۋرا كەلەتىندىگىن كورە ءبىلۋىمىز كەرەك.

  «بازارعا كىرۋگە رۇقسات بەرۋ، كاسىپ سالاسى ساياساتى سياقتى جاقتارداعى رەفورمانى تەرەڭدەتىپ، الەۋمەتتىك قىزمەت وتەۋ، نەگىزدىك قۇرىلعى، بايلىق، ورتا سياقتىلاردىڭ تىرەكتىلىك قابىلەتىن جوعارىلاتۋدى تەزدەتىپ، جاڭا باسەكەلىك قۋاتتىڭ قالىپتاسۋىن ىلگەرىلەتۋ كەرەك»، - دەدى حۋاڭ ليبين.

  تۇزىلىستەگى ەجەلگى ولقىلىقتاردىڭ «وزەگىن» دالمە - ءدال كوزدەپ، ۇزدىكسىز رەفورما جاساپ، جاڭالىق اشۋدىڭ «كوبەيتۋ» اسەرىن تۋدىردى

  ءتۇزىلىس ورناتىلىپ، مەحانيزم رەتكە سالىنعاندا عانا، جاڭالىق اشۋ جولى بارعان سايىن كەڭەيە تۇسەدى. بولاشاقتاعى اناعۇرلىم كۇردەلى ەكونوميكالىق ورتاعا قاراتا، جۇڭگونىڭ رەفورماسى تەك رەفورما جاساپ، ەسىك اشۋعا تاباندى بولعاندا عانا، ورنىقتى تۇردە ۇزاققا جالعاسادى.

  ج ك پ ورتالىق كوميتەتى ساياسي بيۋروسىنىڭ ماجىلىسىندە بىلاي دەپ العا قويىلدى: جارامدى، ناتيجەلى، ەلەۋلى رەفورما شارالارىنان ءبىر توبىن ۇزدىكسىز زەرتتەۋ، ورتاعا قويۋ كەرەك.

  «ۇزدىكسىز جانە ماڭىزدى سىندى ەكى اۋىز ءسوز رەفورمانىڭ ۇلاسپالىلىعىن دارىپتەدى ءارى نازاردى ماڭىزدى، قيىن ماسەلەلەرگە اناعۇرلىم شوعىرلاندىرىپ، ءتۇزىمنىڭ ومىرشەڭدىك كۇشىن تاسقىنداتىپ، رەفورمانى جاپپاي تەرەڭدەتۋدى تىڭعىلىقتى تەرەڭدەتۋدى ايگىلەدى»، - دەدى ونەركاسىپ جانە ينفورماتسيا مينيسترلىگى جوبالاۋ مەكەمەسىنىڭ ورىنباسار باستىعى حى يىڭكۇن.

  عىلىم - تەحنيكا − قوزعاۋشى كۇشتىڭ قاينارى، عىلىم - تەحنيكا تۇزىلىسىنە رەفورما جاساۋدى ماڭىزدى ورىنعا قويۋ كەرەك. «دامىعان ەلدەرمەن سالىستىرعاندا، ەلىمىزدىڭ جاڭالىق اشۋ قۋاتى، وتە - موتە، باستاپقى جاڭالىق اشۋ قۋاتى جەتەرسىز، عىلىم - تەحنيكا جەتىستىكتەرىن كادەگە جاراتۋ مولشەرى جوعارى ەمەس، عىلىم - تەحنيكا ءتۇزىلىسى رەفورماسىن كۇشەيتىپ، كەلەلى جاڭالىق اشۋعا سۇيەنىپ دامۋ ورايىن قولعا كەلتىرۋ كەرەك». جۇڭگو مەحانيكا ونەركاسىبى بىرلەستىگى ماماندار كوميتەتىنىڭ قۇرمەتتى مەڭگەرۋشىسى جۋ سىندي بىلاي دەدى: ءبىر جاعىنان، جارنا ۇقىعىمەن شابىتتاندىرۋ، جەتىستىكتى كادەگە جاراتۋ سيلىعى تەبىنىن كۇشەيتىپ، دارىندىلار اينالىسى تۇزىمىندەگى كەدەرگىلەردى الاستاۋ؛ ەندى ءبىر جاعىنان، عىلىم - تەحنيكا، وركەنيەت تاربيەسىن جەدەلدەتىپ، جاڭالىق اشۋعا بەرىك نەگىز قالاپ، مۇمكىندىكتىڭ بارىنشا جاعداي ازىرلەپ، تىرەك ورناتۋ كەرەك.

  جاساۋدىڭ زاڭمەن جونگە سالىناتىن ورتاسىن جاراتىپ، جاڭالىق اشۋدى تۇزىمدىك جاقتان قامتاماسىز ەتۋگە، كاسىپورىنداردىڭ ساپالىلانۋىنا، الۋەتتەنۋىنە مۇمكىندىك تۋدىردى. بيىلدان باستاپ ارالاس مەنشىك ءتۇزىمى رەفورماسى، مال - مۇلىك ۇقىعىن قورعاۋ، كاسىپكەرلىك رۋحتى تاسقىنداتۋ جانە قورعاۋ سىندى 3 ءتۇرلى رەفورما سايكەسە ىلگەرىلەتىلىپ، شەشۋشى شارالار دەر كەزىندە تياناقتانىپ، قوعامدىق مەجەنى ءونىمدى جاقسارتىپ، ادامداردىڭ جاڭالىق اشۋعا بولعان سەنىمىن كورنەكتى جوعارىلاتتى.

  دامۋ جانە رەفورما كوميتەتى جاقىندا ءبىلىم مەنشىگى ۇقىعىن جالپىلىق باسقارۋ رەفورماسى، ءبىلىم مەنشىگى ۇقىعىن قورعاۋدىڭ جاڭا مەحانيزمىن قاراستىرۋ، ءبىلىم مەنشىگى ۇقىعى جونىندە اكىمشىلىك زاڭ اتقارۋ مەن قىلمىستى ىستەر ءادىليالىق زاڭ اتقارۋدى ۇلاستىرۋدىڭ جاڭا مەحانيزمىن ورناتۋ سىندى وسى 3 رەفورما شاراسىن 2018 - جىلعى جاپپاي جاڭالىق اشۋ، رەفورما جاساۋ سىناعىنىڭ ماڭىزدى رەفورما مىندەتى رەتىندە قاراپ، ناقتى جەتىستىكتەرگە قول جەتكىزۋگە قۇلشىناتىندىقتارىن ءبىلدىردى.

  باسقارۋشىلار دا جاڭالىق اشۋدىڭ جولىنا ءتۇسىپ، اناعۇرلىم ءادىل، تەڭ بازار ورتاسىن جانە اعاتتىققا كەشىرىممەن قاراۋ مەحانيزمىن ورناتىپ، الدىمەن ىسكە كىرىسىپ، الدىمەن سىناق ەتكەندەردىڭ جەكە - دارا قۇلشىنۋى سىندى جاعدايعا كىرىپتار بولۋىنىڭ الدىن الۋ كەرەك. جۇڭگو مەحانيكا ونەركاسىپ بىرلەستىگىنىڭ اتقارۋشى ورىنباسار باستىعى چىن بين بىلاي دەدى: رەفورمانىڭ كەلەسى قادامىندا توعىسۋ جاعىندا اناعۇرلىم كوپ ىستەر تىندىرۋ قاجەت، فاكتورلار اراسىنداعى، كاسىپ سالاسى اراسىنداعى، وڭىرلەر اراسىنداعى كەدەرگىلەردى الاستاپ، جاڭالىق اشا ءوزارا ىقپالداستىق جاساۋدىڭ «كوبەيتۋ» اسەرىن تۋدىرۋ كەرەك.

  رەفورما − جەڭىسكە جەتۋدىڭ جاۋھارى، جاڭالىق − اشۋ قوزعاۋشى كۇشتىڭ قاينارى. كۇش - قۋات پەن اقىل - پاراساتتى رەفورما جاساۋ، ەسىك اشۋدىڭ امالياتىنا شوعىرلاندىرساق، جۇڭگونىڭ ەكونوميكاسى جوعارى ساپالى دامۋدىڭ جاڭا ساپارىندا ورنىقتى تۇردە ۇزاققا جالعاسادى.

 (شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 8 - ايدىڭ 13 - كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى)

جاۋاپتى رەداكتور : سايراش تۇرارجان قىزى

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.