تيانشان تورى
تيانشان تورى   ›   ۇيرەنۋ   ›   شولۋ

اناعۇرلىم نىعايعان جۇڭگو - افريكا تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن جۇمىلا سومدايىق

  − ءتوراعا شي جينپيڭنىڭ جۇڭگو - افريكا سەلبەستىك تالقى مىنبەرىنىڭ بەيجيڭدەگى باسشىلار باس قوسۋىنىڭ اشىلۋ سالتىنداعى ارقاۋ ءسوزى جونىندە

  حالىق گازەتىنىڭ شولۋشىسى

  جۇڭگو ارمانى − بەيبىتشىلىك، دامۋ، سەلبەستىك، بىرگە يگىلىككە كەنەلۋ ارمانى، ءبىزدىڭ ۇمتىلاتىنىمىز − جۇڭگو حالقىنىڭ باقىتى ءارى ءار ەل حالىقتارىنىڭ ورتاق باقىتى.

  «ءبىز افريكا حالقىمەن بىرگە تىلەكتى ءبىر تۇيىنگە توعىستىرىپ، كۇشتى ءبىر جەرگە شوعىرلاندىرىپ، اناعۇرلىم نىعايعان جۇڭگو - افريكا تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن قۇرىپ، ادامزاتتىڭ تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىنىڭ تۇلعالانۋىنا ۇلگى كورسەتۋدى قالايمىز». 2018 - جىلعى جۇڭگو - افريكا سەلبەستىك تالقى مىنبەرىنىڭ بەيجيڭدەگى باسشىلار باس قوسۋىنىڭ اشىلۋ سالتىندا، ءتوراعا شي جينپيڭ جۇڭگو، افريكا حالىقتارىنىڭ كوركەم تۇرمىسقا دەگەن ورتاق تالپىنىسىنا نازار اۋدارىپ، جۇڭگو مەن افريكانىڭ دوستىق سەلبەستىگىنىڭ ءداۋىر اعىمىنا سايكەسىپ، قول ۇستاسىپ، جاۋاپكەرشىلىكتى تەڭ ارقالايتىن، سەلبەسە تەڭ يگىلىكتەنەتىن، باقىتقا بىرگە كەنەلەتىن، مادەنيەتتى بىرگە گۇلدەندىرەتىن، حاۋىپسىزدىكتى تەڭ قالىپتاستىراتىن، جاراسىمدى قاتار ءومىر سۇرەتىن جۇڭگو - افريكا تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن جۇمىلا سومداۋدى العا قويدى. ءتوراعا شي جينپيڭنىڭ ماڭىزدى ءسوزى جۇڭگو - افريكا قارىم - قاتىناسىنىڭ ساياسي نەگىزىن بەكەمدەپ، جۇڭگو، افريكا حالىقتارىنىڭ سۇيىسپەنشىلىك دانەكەرىن بەكەمدەپ، جۇڭگو - افريكا سەلبەستىگىنىڭ داۋىرلىك ءمانىن بايىتىپ، جۇڭگو مەن افريكانىڭ جالپى بەتتىك ستراتەگيالىق سەلبەستىك سەرىكتەستىك قاتىناسىنىڭ تەرەڭدەي ناقتىلانا ءتۇسۋىن، نىق قاداممەن ۇزاققا جالعاسۋىن ىلگەرىلەتۋدە كەلەلى دە تەرەڭ ماڭىزعا يە.

  «تەڭىز قۇشاعىنا ءىرىلى - ۇساقتى وزەن سۋلارىن سيعىزعاندىقتان دا، شالقار مۇحيتقا اينالادى». جۇڭگو − دۇنيە جۇزىندەگى ەڭ ءىرى وركەندەپ كەلە جاتقان ەل، افريكا − وركەندەپ كەلە جاتقان ەلدەر شوعىرلانعان قۇرلىق، جۇڭگو - افريكا الدە قاشان بەينەتتى، زەينەتتى كەشۋلەردى بىرگە وتكەرەتىن تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاعا اينالدى. ورتاق تاريحي كەشۋلەر، دامۋ مىندەتتەرى جانە ساياسي تالاپ - تىلەكتەر نەگىزىندە، جۇڭگو، افريكا حالىقتارى تىنىستاس، تاعدىرلاس بولىپ، تەرەڭ دوستىق ورناتتى. بۇگىندە افريكاداعى ەلدەر ونەركاسىپتەنۋدى جەدەلدەتۋ جانە اۋىل شارۋاشىلىعىن وسىزامانداندىرۋ ۇدەرىسىن جاپپاي كۇتىپ، ەكونوميكالىق تاۋەلسىزدىكتى جانە ءوز - وزىنە قوجايىن بولعان باياندى دامۋدى جۇزەگە اسىرۋعا كۇش سالۋدا، جۇڭگو رەفورمانى جاپپاي تەرەڭدەتىپ، ەكونوميكالىق قۇرىلىمدى رەتتەۋدى ىلگەرىلەتىپ، افريكا ەلدەرىمەن ەرەكشەلىكتەر ارقىلى ءوزارا تولىقتاۋ نەگىزىندە ءوزارا پايدا جەتكىزىپ، تەڭ يگىلىككە كەنەلە دامۋدى جۇزەگە اسىرۋدىڭ اناعۇرلىم كوپ شارت - جاعدايىن ازىرلەپ وتىر. جاڭا داۋىردەگى جۇڭگو - افريكا قارىم - قاتىناسى سەرپىندى دەمەۋشى قۋات توپتاپ، كەڭ ءورىستى كوركەم بولاشاقتى قارسى الۋدا؛ اناعۇرلىم نىعايعان جۇڭگو - افريكا تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن قول ۇستاسا قۇرىپ، بۇرىن بولماعان تاريحي ورايدى قارسى الۋدا.

  «زامانا اۋقىمىمەن ۇندەسىپ، ءداۋىردىڭ تالابىنا ۇيلەسەتىن تۇجىرىم جانە تالعام جاساۋ كەرەك». جارتى عاسىردان استام ۋاقىتتان بەرى، جۇڭگو - افريكا قارىم - قاتىناسىنىڭ دامۋىنىڭ ءاربىر شەشۋشى كەزەڭىندە ەكى جاق بيىكتەن الىسقا كوز تاستاپ، جۇڭگو - افريكا سەلبەستىگىنىڭ جاڭا ۇشتاسۋ ءتۇيىنى مەن ارتۋ ءتۇيىنىن تاۋىپ، جۇڭگو - افريكا قارىم - قاتىناسىنىڭ تىڭ سەكىرىسىنىڭ جۇزەگە اسۋىن ىلگەرىلەتتى. جاڭا تاريحي باستامادا، جاڭا مىندەتتەر مەن سىن - سايىستارعا سايكەس، ءتوراعا شي جينپيڭ العا قويعان «6 قول ۇستاسۋعا» اسۋلاردى باعىندىرىپ، وزەندەردى نوقتالايتىن ءورىس اشۋ رۋحى ارقاۋ ەتىلىپ، جۇڭگو - افريكا تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىنىڭ اناعۇرلىم ايقىن داۋىرلىك ەرەكشەلىگى، سەلبەستىكتىڭ اناعۇرلىم باي ءمان - ماڭىزى، اناعۇرلىم ايقىن قۇرىلىس جولى ۇستەلگەن. جاڭا داۋىردەگى اناعۇرلىم نىعايعان جۇڭگو - افريكا تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن قول ۇستاسا قۇرىپ، ادامزاتتىڭ تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسى قۇرىلىسىنىڭ نازارياسى مەن امالياتىنىڭ كەمەلدەنۋىن ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتىپ، ادامزاتتىڭ تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن قۇرۋدى ىلگەرىلەتۋگە تاجىريبە توپتاپ، ورتاق تانىمدى ۇيىستىرعاندا، جۇڭگو مەن افريكانىڭ ورتاق مۇددەسىن اناعۇرلىم جاقسى قورعاپ، وركەندەپ كەلە جاتقان ەلدەردىڭ كۇش - قۋاتىن زورايتىپ، ءبىز ءومىر ءسۇرىپ جاتقان دۇنيەنىڭ اناعۇرلىم بىركەلكى، كوركەم بولۋىنا مۇمكىندىك جاساپ، ادامزاتتىڭ تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن قۇرۋدى ىلگەرىلەتۋگە ءداۋىر ۇلگىسىن سومداي الامىز.

  «جۇمىلا كوتەرگەن جۇك جەڭىل». جاڭا داۋىردەگى اناعۇرلىم نىعايعان جۇڭگو - افريكا تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن جۇمىلا سومداۋ − ۇستانىم، اسىرەسە، ارەكەت. جاۋاپكەرشىلىكتى تەڭ ارقالاۋدا ءبىر - ءبىرىنىڭ وزەكتى مۇددەسىنە جانە ءجىتى قاداعالاپ وتىرعان ىستەرىنە ساياتىن كەلەلى ماسەلەلەردە ءوزارا ءتۇسىنىپ جانە قولداپ، كەلەلى حالىقارالىق جانە وڭىرلىك ماسەلەلەردەگى سايكەسۋ مەن سەلبەسۋدى كۇشەيتىپ، جۇڭگو مەن افريكانىڭ جانە قالىڭ وركەندەپ كەلە جاتقان ەلدەردىڭ ورتاق مۇددەسىن قورعاۋ كەرەك. سەلبەسە تەڭ يگىلىكتەنۋدە «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى» بىرگە قۇرۋدان تۋىنداعان كەلەلى ورايدان ويداعىداي پايدالانىپ، «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» قۇرىلىسىن افريكا وداعىنىڭ «2063 - جىل كۇن ءتارتىبىن»، «ب م ۇ - نىڭ 2030 - جىلعا دەيىنگى باياندى دامۋ كۇن ءتارتىبىن تياناقتاندىرۋمەن، سونداي - اق افريكا ەلدەرىنىڭ دامۋ ستراتەگياسىمەن ۇشتاستىرىپ، جاڭا سەلبەستىك كەڭىستىگىن اشىپ، جاڭا سەلبەستىك كومەسكى كۇشىن ىسكە قوسۋ كەرەك. باقىتقا بىرگە كەنەلۋدە حالىقتىڭ باقىتىن مولايتۋدى جۇڭگو - افريكا قارىم - قاتىناسىن دامىتۋدىڭ ارقاۋى جانە تياناعى ەتۋ كەرەك. مادەنيەتتى بىرگە گۇلدەندىرۋدە جۇڭگو مەن افريكا مادەنيەتىنىڭ ءوزارا اۋىسۋىن، ءوزارا قابىلداۋىن، توعىسىپ، بىرگە ءومىر ءسۇرۋىن جەبەپ، جۇڭگو مەن افريكا حالىقتارىنىڭ سۇيىسپەنشىلىك دانەكەرىن بەرىكتەۋ كەرەك. حاۋىپسىزدىكتى تەڭ قالىپتاستىرۋدا جۇڭگو افريكا ەلدەرىنىڭ جانە افريكا وداعى سياقتى وڭىرلىك ۇيىمداردىڭ افريكا ماسەلەسىن افريكا تاسىلىمەن شەشۋىن قولدايدى، افريكا ەلدەرىنىڭ ءوز - وزىنە قوجايىن بولا وتىرىپ ورنىقتىلىقتى قورعاۋ، بەيبىتشىلىكتى ساقتاۋ قابىلەتىن ءوسىرۋىن قولدايدى. جاراسىمدى قاتار ءومىر سۇرۋدە جۇڭگو افريكامەن بىرگە جاسىل، تومەن كومىرتەكتى، اينالمالى، باياندى دامۋ ءتاسىلىن دارىپتەپ، ەكولوگيالىق ورتا سالاسىنداعى اۋىس - كۇيىستى، سەلبەستىكتى كۇشەيتۋدى قالايدى.

  «ايقاسقان قۇشاق» جۇڭگو - افريكا سەلبەستىك تالقى مىنبەرىنىڭ بەلگىسى ءارى جۇڭگو مەن افريكانىڭ دوستىق قاتىناسىنىڭ جاندى بەينەسى. ءبىر ميلليارد 300 ميلليوننان استام جۇڭگو حالقى مەن ءبىر ميلليارد 200 ميلليوننان استام افريكا حالقىنىڭ تاعدىرى توعىسقان، تىلەكتەرى جالعاسقان. جۇدىرىقتاي جۇمىلىپ، ءبىر جاعادان باس، ءبىر جەڭنەن قول شىعارىپ، قول ۇستاسا العا ىلگەرىلەگەندە عانا، اناعۇرلىم نىعايعان جۇڭگو - افريكا تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن جۇمىلا سومداۋ ۇلى ءىسى، ءسوز جوق، تابىسقا جەتەدى، جۇڭگو - افريكا قارىم - قاتىناسىنىڭ بولاشاعى، ءسوز جوق، اناعۇرلىم كوركەم بولادى.

 (شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 9 - ايدىڭ 6 - كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى)

جاۋاپتى رەداكتور : سايراش تۇرارجان قىزى

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.