− پارتيا 19 - قۇرىلتايىنان بەرگى ەل باسقارۋ تۋرالى جەلىلەس شولۋ − «ديپلوماتيا ءبولىمى»
شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ تىلشىلەرى
بۇل ءبىر كۇردەلى دە الماعايىپ دۇنيە.
ۇمىتكەرلىك پەن تورىعۋشىلىق، زەردەلىلىك پەن ۇشقارىلىق، شوعىرلانۋ مەن ءبولىنۋ، جاۋاپكەرشىلىك پەن تايساقتاۋشىلىق دۇنيە ءجۇزىنىڭ ءجۇز جىلدا بولماعان وزگەشە جاعدايىندا سۇراپىل سوقتىعىستى. ءار مەملەكەت، ءار ۇلت تۇگەلدەي ءوزىنىڭ تالعامى مەن جولى جونىندە ويلانىپ، تولعاندى.
«ءبىز بارلىق ءىستى حالىقتى باقىتقا كەنەلتۋ، ۇلتتىڭ گۇلدەنۋىن كوزدەۋ، دۇنيە جۇزىنىڭ ۇلكەن ورتاقتىعىن كوزدەۋ ءۇشىن ىستەيمىز». جۇڭگونىڭ جاۋابى باتىل دا بەكەم.
كوشپە بۇلتتىڭ كوزدى كولەگەيلەۋىنەن قورىقپاي، تەرىس جەلدىڭ ۇيتقۋىنان تايسالماي، اۋقىمعا ۇيلەسىپ، ادىلەت ارقالاپ، ۇلى جولدا ءجۇردى. پارتيا 19 - قۇرىلتايىنان بەرى جاڭا داۋىردەگى جۇڭگوشا ەرەكشەلىككە يە ءىرى ەل ديپلوماتياسى ادامزاتتىڭ تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن قۇرۋ تۋىن بيىك ۇستاپ، الاساپىران الەم جاعدايىنىڭ اساۋ اعىنىندا مىزعىماس تىرەك بولدى.
بۇل اۋقىمعا قاراي جوسپار جاساعان ءىرى ەل پاراساتى
2018 - جىلى 4 - اي، ۋحان قالاسىنداعى دۇڭحۋ كولى، كوكتەمنىڭ كۇنى تامجىلىپ تۇر. ءبىر رەتكى «ەرەكشە بەيرەسمي سۇحبات» دۇنيە ءجۇزىنىڭ نازارىن وزىنە اۋداردى. سەرۋەندەپ، ايگىلى شايدان ءدام تاتىپ، قايىقپەن سەيىلدەدى، ءتوراعا شي جينپيڭ ءۇندىستاننىڭ زۇڭليى موديمەن بۇرىنعى مەن بۇگىنگىنى تىلگە تيەك ەتىپ، شىنايى ىقىلاس ءبىلدىرىسىپ، ارقا - جارقا اڭگىمەلەستى، جۇڭگو - ءۇندىستان قارىم - قاتىناسى جاڭا بەينەسىنىڭ قوڭىر سامالى ەستى.
كەزىندە جۇڭگو مەن ءۇندىستاننىڭ شەكارا قورعانىس ارميالارى تالاي كۇن ارباسقان دۇڭلاڭ وقيعاسى جۇرتتى جۇڭگو مەن ءۇندىستان قاتىناسىنىڭ كەلەشەگى جونىندە ۋايىمعا سالعان بولاتىن. 4 - ايدان 7 - ايعا دەيىن ەكى باسشى 3 رەت كەزدەستى. دەر كەزىندە جاسالعان جوعارى دەڭگەيدەگى جەتەكشىلىكتىڭ، دۇرىس ستراتەگيالىق يگەرۋدىڭ ارقاسىندا جۇڭگو مەن ءۇندىستاننىڭ قارىم - قاتىناستى جاقسارىپ، تەز قارقىنمەن دامۋ ارناسىنا ءتۇستى.
جۇرتتىڭ القاۋىنا يە بولعان وسىمەن ۇقساس تاعى ءبىر ءىس − جۇڭگو مەن چاۋشيان باسشىلارىنىڭ تىعىز ىقپالداستىعى بولدى. چاۋشيان تۇبەگىندەگى جاعداي وزگەرۋدىڭ شەشۋشى ساتىندە تۇرعاندا شي جينپيڭ چاۋشياننىڭ ەڭ جوعارى باسشىسى كيم جوڭ - ۇنمەن 100 كۇن ىشىندە 3 رەت كەزدەسىپ، جۇڭگو مەن چاۋشياننىڭ جوعارى دارەجەلى باسشىلارى بارىس - كەلىسىنىڭ جاڭا تاريحىن اشىپ، تۇبەك جاعدايىنىڭ بەلسەندى ىلگەرىلەۋشىلىككە قول جەتكىزۋىن جەبەدى.
اۋقىمعا قاراي جوسپارلاپ، اۋقىمعا قاراي ارەكەت جاساپ، ورايدى ءدال يگەرىپ، باتىل ىسكەرلىك كورسەتتى. قاس قاعىمدا وزگەرەتىن دۇنيە ءجۇزى جاعدايىندا قالىپپازدىقتان اۋلاق بولىپ، جاعدايدى انىق اڭعارىپ، باتىلدىقپەن ىسكەرلىك كورسەتۋ ناعىز ۇلى پاراسات.
− 2017 - جىلدىڭ اياعىندا، كورەيانىڭ زۇڭتۇڭى مۋن جيە - يىن مىندەتكە تاعايىندالعاننان كەيىن جۇڭگوعا تۇڭعىش ساپارىن باستادى، ءبىر مەزگىل ىڭعايسىز كۇيگە تۇسكەن جۇڭگو - كورەيا قارىم - قاتىناسى جاقساردى، دامىدى.
− 2018 - جىلى 8 - ايدا مالايزيانىڭ جاڭادان مىندەتكە تاعايىندالعان زۇڭليى ماحادير جۇڭگوعا ءساتتى ساپارلاي كەلدى، «مالايزيانىڭ جۇڭگوعا قاراتقان تاتۋلىق ساياساتى وزگەرمەيدى»، «مالايزيا جاق جۇڭگو كاسىپورىندارىنىڭ مالايزياعا كەلىپ قارجى قوسۋىن قارسى الادى» مالايزيانىڭ جاڭا ۇكىمەتىنىڭ باتىل ۋادەسى كەيبىر وسەكتەردىڭ توز - توزىن شىعاردى.
− 2018 - جىلى 10 - اي، جۇڭگو - جاپونيا بەيبىتشىلىك، دوستىق شارتىنا قول قويىلعاندىعىنىڭ 40 جىلدىعى سىندى ماڭىزدى ساتتە جاپونيانىڭ باس ءۋازىرى اراعا 7 جىل سالىپ جۇڭگوعا ساپارلاي كەلدى. ءبىر مەزەت «مۇزداۋ» كۇيىنە وتكەن جۇڭگو - جاپونيا قارىم - قاتىناسى ۇزدىكسىز جاقسارىپ، جوعارى دارەجەلى باسشىلاردىڭ بارىس - كەلىسى مەن ءار سالاداعى اۋىس - كۇيىسى كۇن سايىن مولايدى.
....
ءارقانداي ءبىر ءىرى ەلدىڭ كەمەلىنە كەلۋى ساتىنە باسىپ، جۇرگەن جولى گۇلمەن قۇلپىرىپ تۇرۋى مۇمكىن ەمەس. كۇش - قۋاتتىڭ السىرەۋى مەن كۇشەيۋى الا كەلگەن جاعداي وزگەرىسى، مۇددە رەتتەلۋى، سونداي - اق وسىدان تۋىلعان قايشىلىقتار مەن الاۋىزدىقتار، قاتە تۇسىنىك پەن كۇمان الدىندا، جۇڭگو بارعان سايىن تولىسقان ستراتەگيالىق اقىل - پاراساتىن، بارعان سايىن ورنىققان ستراتەگيالىق تۇراقتىلىعىن ايگىلەدى.
ءوزارا سەنىمدىلىكتىڭ ىرگە تاسى بارعان سايىن بەكەمدەلىپ، سەلبەستىك جولى جۇرگەن سايىن كەڭەيىپ، جۇڭگونىڭ تاتۋلىق جولى بارعان سايىن كوپ ەلدەردىڭ تۇسىنىگى مەن مويىنداۋىنا يە بولىپ، جۇڭگونىڭ دامۋ ورايى بارعان سايىن كوپ ەلدەردى بارىنشا باۋرادى.
توڭىرەككە كوز سالساق، جۇڭگو - رەسەي باسشىلارىنىڭ تىعىز ىقپالداستىعىمەن جۇڭگو - رەسەي جان - جاقتى ستراتەگيالىق سەلبەستىك سەرىكتەستىك قاتىناسى تاريحتاعى ەڭ جاقسى مەزگىلگە ءوتتى؛ جۇڭگو مەن ۆيەتنامنىڭ ەڭ جوعارى باسشىلارىنىڭ وسى جىل ىشىندە تاعى دا ءوزارا ساپارلاۋدى جۇزەگە اسىرۋىمەن «جولداستىق جانە باۋىرلاستىق» ەرەكشە سۇيىسپەنشىلىك اناعۇرلىم بەكەمدەلدى؛ جۇڭگو - فيليپپين قاتىناسى ۇزدىكسىز جاقسارىپ، ءار سالاداعى سەلبەستىك ۇزدىكسىز تەرەڭدەدى؛ نانحاي تەڭىزى جاعدايى تىنىشتىققا بەت الىپ، «نانحاي تەڭىزى ارەكەت ولشەمى» كەڭەسى ەلەۋلى ىلگەرىلەۋشىلىككە قول جەتكىزدى...
شالعايداعى ەلدەرگە كوز جىبەرسەك، تەك بيىل 5 - ايدان 8 - ايعا دەيىنگى ۋاقىتتىڭ وزىندە دومينيكا، بۋركينافاسو، سالۆادور سياقتى ءۇش ەل ىلگەرىندى - كەيىندى جۇڭگومەن ديپلوماتيالىق قارىم - قاتىناس ورناتتى نەمەسە قايتا ورناتتى. دومينيكانىڭ زۇڭتۇڭى مەدينا: دومينيكا مەن جۇڭگونىڭ ديپلوماتيالىق قارىم - قاتىناس ورناتۋى ەكى جاقتىڭ ءوزارا تيىمدىلىك جەتكىزىپ، تەڭ يگىلىككە كەنەلەتىن سەلبەستىگىنە جارقىن بولاشاق اشادى، بۇل «ءداۋىردىڭ اعىمىنا ىلەسكەن» تالعام، - دەدى.
اۋقىمدى باعامداعان پاراساتتى، اۋقىمدى مەڭگەرگەن جەڭىمپاز. ءمالىم ەلدەر جۇڭگوعا قاراتقان «قورشاۋ شەڭبەرىن» قۇراستىرماق بولعاندا ، جۇڭگونىڭ ۇزدىكسىز بەكەمدەلىپ كەڭەيگەن الەمدىك «دوستار شەڭبەرىن» اڭعارا باستادى؛ كەيبىر كۇشتەر ايتىلمىش «قاتەر ساندىراعىنان» پايدالانىپ جۇڭگونىڭ ەسىك الدىندا قيعىلىق تۋدىرماق بولعاندا، كوزدەرىنە تەك تولقىنداي جوڭكىلگەن بەيبىتشىلىك، سەلبەستىك اعىمى كورىندى.
بۇل −ءورىس اشىپ، جاڭالىق جاراتقان ءىرى ەلدىڭ جاۋاپكەرشىلىگى
2018 - جىلى 7 - ايدىڭ 16 - كۇنى ءتوراعا شي جينپيڭ دياۋيۇيتايداعى مەملەكەتتىك قوناق ۇيدە ءۇرتىس 3 رەت كەزدەسۋ وتكىزدى، مۇنداعى قوناقتار جەكە - جەكە ب م ۇ يۋنەسكو ۇيىمىنىڭ باس جوراسى ازوۋلاي، دۇنيە ءجۇزى بانكەسىنىڭ باستىعى كيم يۇڭ، ەۆروپا القالار كەڭەسىنىڭ ءتوراعاسى تۋسىك جانە ەۆروپا وداعى كوميتەتىنىڭ ءتوراعاسى جۇنكەر بولدى.
تۇرلىشە كەزدەسۋ، ورتاق تاقىرىپ. وتاعاسى مەن قوناقتار اراسىندا كوپ جاقتىلىقتى قورعاۋ، حالىقارالىق قاعيدانى قورعاۋ، اشىق دۇنيە ءجۇزى ەكونوميكاسىن ورناتۋ سياقتى جاقتاردا كۇشتى ۇندەستىك قالىپتاستى. لاتىن امەريكاسى اگەنتتىگى بىلاي دەپ شولۋ جاسادى: جۇڭگو «حالىقارالىق ىستەردىڭ ءارقايسى نەگىزگى قاتىناسۋشىلارىمەن قارىم - قاتىناس جاساۋدى، ارالاسۋدى تاڭدادى»، «ديپلوماتيالىق ونەردەن پايدالانىپ كوپ جاقتىلىقتى، ەركىن ساۋدانى جانە دۇنيە ءجۇزىنىڭ بەيبىتشىلىگىن قورعادى».
سيمۆولدىق مانگە يە بولعانى: 3 رەتكى كەزدەسۋ وتكىزىلگەن كۇنى جۇڭگو مەن ەۆروپا «جۇڭگو - ەۆروپا باسشىلارىنىڭ كليمات وزگەرىسى جانە تازا ەنەرگيا جونىندەگى بىرلەسكەن مالىمدەمەسىن» جاريالاپ، ەكى جاقتى، كوپ جاقتى سەلبەستىكتى كۇشەيتىپ، كليمات وزگەرىسىنە بىرگە توتەپ بەرۋگە ۋادە بەردى.
حالىقارالىق قوعامنىڭ الدىنداعى «ماسەلە تىزىمدىگى» بارعان سايىن ساباقتاسىپ، دۇنيە جۇزىندەگى ءار ەلدىڭ، اسىرەسە، ءىرى ەلدەردىڭ حالىقارالىق سەلبەستىككە جەتەكشىلىك ەتۋ جانە جەبەۋ جاۋاپكەرشىلىگى بارعان سايىن اۋىرلادى.
الەمدى جونگە سالۋ لەگىنە «سوڭىنان قوسىلعان» ەل رەتىندە، جۇڭگو دامۋ مەن تەڭ يگىلىككە كەنەلۋدىڭ جاڭا لوگيكاسىمەن ءتىپتى دە كوپ كۇشتى شوعىرلاندىرىپ، بىرگە اقىلداسىپ، بىرگە قۇرىپ، بىرگە يگىلىكتەنەتىن دۇنيە ءجۇزى دامۋ كەڭىستىگىن تۇلعالاۋدا جانە كەڭەيتۋدە. وسىنداي جۇڭگو ۇستانىمى مەن جۇڭگو قۇلشىنىسى جۇڭگونىڭ وركەندەپ كەلە جاتقان ەلدەرمەن ديپلوماتيالىق قاتىناسىندا تولىق ايگىلەندى.
2018 - جىل جۇڭگو ديپلوماتياسىنىڭ «وڭتۇستىك - وڭتۇستىك سەلبەستىك جىلى» دەپ قارالدى. ءتوراعا شي جينپيڭنىڭ 7 - ايداعى ازيا - افريكا ساپارىنان ارالىقتا 2 ايعا جەتپەيتىن ۋاقىتتا جۇڭگو - افريكا سەلبەستىك تالقى مىنبەرىنىڭ بەيجيڭدەگى باسشىلار باس قوسۋى باستالدى. وسى رەتكى سالتاناتتى باس قوسۋدا شاڭحاي سەلبەستىك ۇيىمىنىڭ چيڭداۋداعى باسشىلار باس قوسۋى، بريكس ەلدەرى باسشىلارىنىڭ يوحاننەسبۋرگتەگى كەزدەسۋى، سونداي - اق جۇڭگو - اراب ەلدەرى سەلبەستىك تالقى مىنبەرى، جۇڭگو - لاتىن امەريكاسى تالقى مىنبەرىنىڭ مينيستر دارەجەلى ءماجىلىسى سياقتى ءبىر قىدىرۋ ماجىلىستەر ۇندەستىك تۋدىرىپ، جۇڭگونىڭ وركەندەپ كەلە جاتقان ەلدەرمەن ىنتىماعىنىڭ، سەلبەستىگىنىڭ كۇشتى تەبىنىن قالىپتاستىردى.
جۇڭگونىڭ ءار ەلمەن قول ۇستاسا ىلگەرىلەۋ ۇردىسىندە «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» باستان - اياق ساباقتاسقان نەگىزگى جەلى بولدى. بۇگىنگى كۇندە، كولەمى ەڭ زور حالىقارالىق سەلبەستىك تەكشەسى رەتىندە، «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» وركەندەپ كەلە جاتقان ەلدەردى بارعان سايىن مولىنان ات سالىسۋعا باۋراپ قانا قالماستان، قىزىعۋدان ارەكەتكە كوشە باستاعان دامىعان ەلدەر دە بارعان سايىن مولايدى.
ورتا شىعىستان افريكاعا دەيىن، ونان ەۆروپا قۇرلىعىنا دەيىن، ۇكىمەت ءمانساپتىلارىنان ساۋدا سالاسىنىڭ سەركەلەرىنە دەيىن، ونان اقىل قويماسىنىڭ وقىمىستىلارىنا دەيىن «شىعىسقا قارادى»، جۇڭگونىڭ الەمدىك سەرىكتەستىك قاتىناس تورىنا كىرۋ ءار جاقتىڭ ورتاق تانىمىنا اينالۋدا. بۇل يسپانيانىڭ جۇڭگو ساياساتىن باعامداۋ سايتىنىڭ كۇن سايىن بايىعان حالىقارالىق دامۋ سەلبەستىگى جۇڭگونىڭ حالىقارا ساحناسىندا سەرپىلگەندىگىنىڭ دالەلى دەگەنىندەي ەدى.
بۇل − بارلىعىن قۇشاعىنا العان ءىرى ەل بەينەسى
دۇنيە جۇزىندەگى 130دان استام مەملەكەت پەن رايوننىڭ 2800دەن استام كاسىپورنىن وزىنە باۋراعان جۇڭگو حالىقارالىق يمپورت كورمەسى 11 - ايدىڭ 5 - كۇنى شاڭحايداعى حۋاڭپۋجياڭ دارياسىنىڭ بويىندا اشىلادى.
بۇل − دۇنيە جۇزىندەگى يمپورتتى تاقىرىپ ەتكەن تۇڭعىش مەملەكەت دارەجەلى كورمە، سىرتقى دۇنيە جالپى بەتتىك ونى جۇڭگونىڭ «ەسىك اشۋدى كەڭەيتۋ بەكىمىن» ايگىلەيتىن «جاسامپاز شاراسى» دەپ قارادى.
جاڭا داۋىردەگى جۇڭگو مەن دۇنيە ءجۇزى قارىم - قاتىناسىن بەينەلەگەن سان - ساناقسىز سوزدەردىڭ اراسىندا «ەسىك اشۋ» دەگەننىڭ ەڭ كوپ كورىنىس بەرگەن سوزدەردىڭ ءبىرى ەكەندىگى انىق.
− پارتيا 19 - قۇرىلتايى جابىلعاننان كەيىن ءبىر اپتاعا جەتپەيتىن ۋاقىتتا ءتوراعا شي جينپيڭ حالىق سارايىندا چيڭحۋا داشۋەسى ەكونوميكا باسقارۋ شۋەيۋانى اقىلشىلار كوميتەتىنىڭ شەتەلدىك مۇشەلەرىمەن جانە جۇڭگو جاقتىڭ كاسىپكەر مۇشەلەرىمەن كەزدەستى. «جۇڭگونىڭ ەسىك اشۋى سەن جەڭىلىپ، مەن جەڭۋ ەمەس، قايتا سەلبەسىپ تەڭ يگىلىككە كەنەلۋ. جۇڭگودا ساۋدا جۇزەگە اسپاسا دا مەيىرىمدىلىك پەن ادىلەتتىلىك جالعاسادى دەگەن ءتامسىل بار» دەگەن ءسوز زالداعى شەتەلدىك ۋاكىلدەردىڭ ەسىنە كەتپەستەي ورنادى.
− پارتيا 19 - قۇرىلتايىنان كەيىنگى تۇڭعىش ساپارىندا ۆيەتنامنىڭ داناڭ قالاسىندا وتكىزىلگەن ازيا - تىنىق مۇحيت ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنىڭ ونەركاسىپ - ساۋدا باسشىلارىنىڭ باس قوسۋىندا ءسوز سويلەگەندە ءتوراعا شي جينپيڭ وسى رەت جۇڭگونىڭ سىرتقا ەسىك اشۋدان جازبايتىن بەرىك ەركىن تاعى ءبىر رەت ءبىلدىرىپ، جۇڭگو ەكونوميكاسىنىڭ دۇنيە ءجۇزىن تيىمدىلىككە كەنەلتۋدەي تاماشا كەلەشەگىنە كوز جىبەردى: «جۇڭگونىڭ سىرتقا ەسىك اشۋ قادامى توقتامايدى»، «الداعى 15 جىلدا جۇڭگونىڭ بازارى ونان ارى كەڭەيەدى... مەجە بويىنشا 2 تريلليون 400 ميلليارد دوللالىق تاۋاردى يمپورت ەتىپ، شەكارا سىرتىنداعى تىكە قارجىدان 2 تريلليون دوللار باۋراپ، سىرتقى قارجى قوسۋدىڭ جالپى سوماسى 2 تريلليون دوللارعا جەتەدى».
− بو - اۋ ازيا تالقى مىنبەرىنىڭ 2018 - جىلعى جىلدىق ءماجىلىسى شي جينپيڭ جۇڭگونىڭ مەملەكەت ءتوراعاسى بولىپ قايتا سايلانعاننان كەيىن قاتىناسقان العاشقى نەگىزگى ديپلوماتيالىق قيمىل. «مەن الگىندە جاريالاعان سىرتقا ەسىك اشۋداعى كەلەلى شارالاردى ءبىز تەز ارادا تياناقتاندىرامىز، ەرتەرەك بولعانى كەش بولعاننان جاقسى، تەز بولعانى باياۋ بولعاننان جاقسى...» ءسوز اياقتاسىمەن ءار ەلدىڭ سيلى قوناقتارى دۋ قول شاپالاق سوقتى.
دۇنيە ءجۇزىنىڭ اۋمالى - توكپەلى وزگەرىسىنە كوز جىبەرىپ، جۇڭگو باستان كەشىرگەن 100 جىلدىق زور وزگەرىستەرگە قايىرىلا قاراساق، «ەسىك اشۋدىڭ» قاشاندا گۇلدەنۋ مەن قۇلدىراۋدى، داڭق پەن نامىستى تۇسىندىرەتىن كىلت ءسوز ەكەندىگىن كورەمىز. 40 جىلدان بەرى رەفورما جاساپ، ەسىك اشۋعا تاباندى بولعاندىقتان دا، دۇنيە ءجۇزى ەكونوميكاسىنىڭ دامۋ ۇردىسىنە قاتىناسۋعا تاباندى بولعاندىقتان دا، جۇڭگو «ادامزاتتىڭ دامۋ تاريحىنداعى ەڭ اسەرلى كەرەمەتتى» جاراتتى.
قازىر «جاھاندانۋعا قارسى» وي اعىمى بىردە كوتەرىلىپ، بىردە باسەڭدەگەنىمەن، ا ق ش جونسىزدىكپەن جۇڭگو - ا ق ش ساۋدا قاقتىعىسىن تۋدىرعانىمەن، جۇڭگو سوندا دا ءوزىنىڭ ۋاقىت كەستەسى جانە جول كارتاسى بويىنشا رەفورما جاساپ، ەسىك اشۋدى باتىلدىقپەن، بۇلجىماستان ىلگەرىلەتە بەرەدى.
2018 - جىلى 5 - ايدا راكقا قارسى دارىلەردى قامتىعان 28 ءتۇرلى ءدارى - دارمەكتىڭ يمپورت كەدەن باجىسى كۇشىنەن قالدىرىلدى؛ 6 - ايدا شەتەل ساۋداگەرلەرىنىڭ قارجى قوسۋداعى جاڭا ۇنامسىز تىزىمدىگى تياناقتانىپ، 22 سالادا شەتەل ساۋداگەرلەرىنىڭ قارجى قوسۋ بازارىنا كىرۋىنە رۇقسات ەتۋ زور دارەجەدە وڭايلاستىرىلدى؛ 7 - ايدا اۆتوكولىك يمپورتىنىڭ كەدەن باجىسى مەن ءبىر ءبولىم كۇندەلىكتى تۇتىنۋ بۇيىمدارىنىڭ يمپورت كەدەن باجىسى تومەندەتىلدى؛ 9 - ايدا 11 - ايدىڭ 1 - كۇنىنەن باستاپ 1585 سالىق ءتۇرىنىڭ يمپورت كەدەن باجىسى تومەندەتىلەتىندىگى جاريالاندى... ەسىك اشۋدى كەڭەيتۋدىڭ ءبىر قىدىرۋ ناقتى شارالارى ىركەس - تىركەس تياناقتاندى. فاكت جۇڭگونىڭ رەفورما جاساپ، ەسىك اشۋى «قۇرعاق سوزگە» اينالماعاندىعىن، جۇڭگونىڭ ەسىك اشۋ ۋادەسى «بوس لەپىرمەلىك» ەمەس ەكەندىگىن دالەلدەدى.
تاريح قاشاندا ادامداردىڭ اقىل - پاراسات قابىلداۋىنا، ۇزدىكسىز العا ىلگەرىلەيتىن كۇش الۋىنا كەيبىر ەرەكشە جىلداردى سيعا تارتادى. رەفورما جاساپ، ەسىك اشقان 40 جىل ۋاقىت تۇيىنىندە تۇرىپ جۇڭگونىڭ بۇگىنگى ەسىك اشۋىنا كوز سالساق، ونىڭ ءتىپتى دە كەڭ دۇنيە جۇزىلىك ءمانىن بايقايمىز. ەسىك اشۋدى كەڭەيتۋ جۇڭگونىڭ ءوزىن دامىتۋ قاجەتىنەن كەلگەن ستراتەگيالىق تالعامى بولىپ قانا قالماستان، جۇڭگونىڭ دۇنيە جۇزىمەن سەلبەستىك جاساپ، تەڭ يگىلىككە كەنەلەتىن، تاعدىرىن ورتاقتاستىراتىن ءىرى ەلدىك دارقاندىعىن اناعۇرلىم ايگىلەدى. حالىقارالىق اقشا قورى ۇيىمىنىڭ باستىعى لاگارد تولقي تۇرىپ: جۇڭگونىڭ ەسىك اشۋدى كەڭەيتۋى «بۇگىنگى دۇنيە جۇزىنە تۇراقتىلىق جانە ءۇمىت ۇستەدى»، - دەدى.
«تاريحتىڭ ىلگەرىلەۋ لوگيكاسىمەن بىرگە العا ىلگەرىلەپ، ءداۋىردىڭ دامۋ اعىمىمەن بىرگە دامۋ كەرەك». شي جينپيڭنىڭ ديپلوماتيالىق يدەياسىن جەتەكشى ەتكەن جاڭا ءداۋىر جۇڭگوشا ءىرى ەل ديپلوماتياسىنىڭ، كەلەشەگى، ءسوزسىز، ءتىپتى دە جارقىن.
(تىلشىلەر حاۋ ۋەيۋەي، ۋ ليميڭ، جىڭ حانگىن، حان لياڭ)
(شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 10 - ايدىڭ 21 - كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى)
