حالىق گازەتىنىڭ شولۋشىسى
ەكونوميكا ورنىقتى بولسا، جۇرت كوڭىلى ورنىقتى بولادى، جالپى جاعداي ورنىقتى بولادى.
«الدىڭعى 3 توقساندا ەكونوميكانىڭ اينالىمى جالپى تۇلعالىق جاقتان ورنىقتى بولدى، ورنىقتى ىلگەرىلەپ، ۇيلەسىمدى ارالىقتى ۇزدىكسىز ساقتادى». 10 - ايدىڭ 31 - كۇنى ج ك پ ورتالىق كوميتەتىنىڭ ساياسي بيۋروسى ءماجىلىس اشىپ، كەزەكتەگى ەكونوميكالىق جاعدايعا جانە ەكونوميكالىق قىزمەتكە تالداۋ جاسادى جانە ونى اقىلداستى. ءماجىلىس ەلىمىزدىڭ بيىل جىل باسىنان بەرگى ەكونوميكا، قوعام دامۋىندا قول جەتكىزگەن جەتىستىكتەرىن تولىق تۇراقتاندىرىپ، كەلەسى قادامداعى ەكونوميكالىق قىزمەتكە ماڭىزدى ورنالاستىرۋ جاساپ، ايقىن تالاپتار قويىپ، ءبىزدىڭ سەنىمدى بەكەمدەپ، ەكپىندەي العا ىلگەرىلەپ، ەكونوميكا دامۋىنىڭ اۋقىمىن عىلمي يگەرىپ، ەكونوميكانىڭ، قوعامنىڭ ۇزدىكسىز اقاۋسىز دامۋىن ىلگەرىلەتۋىمىزگە ايقىن باعدار كورسەتىپ، ماڭىزدى ولشەم ازىرلەدى.
جالپى تۇلعالىق جاقتان ورنىقتى بولىپ، بايىپتىلىقپەن ىلگەرىلەدى. بۇل − الدىڭعى 3 توقسانداعى ەلىمىزدىڭ ەكونوميكا اينالىمىنىڭ ەرەكشەلىگى. جىل باسىنان بەرى، توتەنشە كۇردەلى دە قاتاڭ حالىقارالىق جاعداي جانە ەل ىشىندەگى جاپالى دا اۋىر رەفورما، دامۋ مىندەتى الدىندا بۇكىل پارتيا، بۇكىل ەلدەگى ءار ۇلت حالقى شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ پارمەندى باسشىلىعىندا جوعارى ساپالى دامۋ تالاپتارىن تياناقتاندىرىپ، رەفورما جاساۋدى، ەسىك اشۋدى ۇزدىكسىز تەرەڭدەتىپ، قيىنشىلىقتار مەن سىن - سايىستارعا بەلسەندىلىكپەن توتەپ بەردى، الدىڭعى 3 توقساندا ەل ءىشى ءوندىرىس جالپى ءونىم قۇنى بىلتىرعى سول مەزگىلدەگىدەن %6.7 ارتىپ، ەكونوميكانىڭ جوعارى جيناقتىق سان نەگىزىندەگى ارتۋ قارقىنى دۇنيە جۇزىندەگى نەگىزگى ەكونوميكالىق تۇلعالاردىڭ الدىڭعى قاتارىندا ۇزدىكسىز تۇردى. ەكونوميكانىڭ ارتۋى، جۇمىسقا ورنالاستىرۋ، زات باعاسى، حالىقارالىق كىرىس - شىعىس، كاسىپورىنداردىڭ پايداسى، قازىنالىق كىرىس، ەڭبەك ءوندىرىس ونىمدىلىگى سياقتى باستى كورسەتكىشتەردەن قاراعاندا، ەلىمىز ەكونوميكاسىنىڭ اينالىمى ۇيلەسىمدى ارالىقتا بولدى، حالىقارالىق اقشا قور ۇيىمى مەن دۇنيە ءجۇزى بانكەسى جۇڭگو ەكونوميكاسىنىڭ ءۇرتىس دامۋىن جوعارى باعالادى. رەفورمانىڭ پايداسى ۇزدىكسىز ايگىلەنىپ، جاڭا - كونە قوزعالىس ەنەرگيالارى تەز اۋىسىپ، ەكونوميكانىڭ قۇرىلىمى ۇزدىكسىز جاقساردى، سونداي - اق حالىق باسقارۋىنداعى شارۋاشىلىقتىڭ دامۋىنا قولداۋ كورسەتىپ، فينانس بازارىنىڭ اقاۋسىز دامۋىن جەبەۋدەگى ءبىر قىدىرۋ شارالاردىڭ اتقارىلۋى بازاردىڭ سەنىمىن ارتتىردى، ءتىپتى دە ماڭىزدىسى، جۇڭگو ەكونوميكاسى دامۋىنىڭ قۋاتىن ارتتىردى.
«ورنىقتىلىقتى» بايقاپ، «ىلگەرىلەۋدى» يگەرۋمەن بىرگە، ءبىز «وزگەرۋدى» ايقىن كورە ءبىلۋىمىز، «وزگەرۋدى» يگەرە ءبىلۋىمىز كەرەك. قازىر ەلىمىز ەكونوميكاسىنىڭ اينالىمى ورنىقتىلىق بارىسىندا وزگەرۋدە، ەكونوميكانىڭ قۇلدىراۋ قىسىمى ءبىرشاما ۇلعايدى، ءبىر ءبولىم كاسىپورىنداردىڭ تيجاراتىندا قيىنشىلىق نەداۋىر كوپ، ۇزاق ۋاقىت جيناقتالعان كومەسكى قاتەر بەلگىلى مولشەردە اشىققا شىقتى. بۇل جونىندە، ءبىر جاعىنان، مىنانى كورە ءبىلۋىمىز كەرەك: كەزەكتەگى ەلىمىزدىڭ ەكونوميكالىق جاعدايى − ۇزاق ۋاقىتتىق جانە قىسقا ۋاقىتتىق، ىشكى جانە سىرتقى سياقتى فاكتورلاردىڭ بىرگە رول اتقارۋىنىڭ ناتيجەسى. ەلىمىزدىڭ ەكونوميكاسى جوعارى قارقىندى دامۋ كەزەڭىنەن جوعارى ساپالى دامۋ كەزەڭىنە بۇرىلىس جاساۋدا، سىرتقى ورتادا دا تەرەڭ وزگەرىستەر تۋىلۋدا، كەيبىر ساياساتتاردىڭ ونىمدىلىگىن ىشكەرىلەي ايگىلەۋگە تۋرا كەلەدى. ەندى ءبىر جاعىنان، ەكونوميكانىڭ اينالىمىندا ءومىر ءسۇرىپ وتىرعان كورنەكتى قايشىلىقتار مەن ماسەلەلەرگە، ءسوزسىز، وسكەلەڭ ءمان بەرىپ، بولجامدى كۇشەيتىپ، دەر كەزىندە شەشۋ شارالارىن جولعا قويىپ، بايىپتىلىقپەن ىلگەرىلەۋدەي قىزمەت نەگىزگى جالپى ارناسىنان، جاڭا دامۋ ۇستانىمىنان جازباي، قامداۋ جاعىنداعى قۇرىلىمدىق رەفورمانى نەگىزگى جەلى ەتۋگە تاباندى بولىپ، رەفورما جاساۋ، ەسىك اشۋ تەبىنىن ارتتىرىپ، باستى قايشىلىقتاردى مىقتاپ يگەرىپ، باعىتتامالى شەشۋ كەرەك.
ديالەكتيكالىق ماتەرياليزم سىرتقى سەبەپ − وزگەرىستىڭ شارتى، ىشكى سەبەپ − وزگەرىستىڭ نەگىزى، سىرتقى سەبەپ ىشكى سەبەپ ارقىلى رول اتقارادى دەپ قارايدى. ەلىمىز ەكونوميكاسىنىڭ اينالىمىندا ءومىر ءسۇرىپ وتىرعان كورنەكتى قايشىلىقتار مەن ماسەلەلەردى شەشۋدىڭ تەتىگى ءوز ءىسىمىزدى شىن مانىندە جاقسى ىستەپ، سىرتقى قىسىمدى رەفورما جاساپ، ەسىك اشۋدىڭ قوزعاۋشى كۇشىنە اينالدىرۋدا. جەر - جەر، تاراۋلار پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ شەشىمدەرىن، ورنالاستىرۋلارىن باتىل دايەكتىلەندىرىپ، وسى رەتكى ءماجىلىستىڭ تالاپتارى بويىنشا جوعارى ساپالى دامۋدى بۇلجىماستان ىلگەرىلەتىپ، بەلسەندى قازىنا ساياساتى مەن ورنىقتى دا اقاۋسىز اقشا ساياساتىن ويداعىداي جۇرگىزىپ، جۇمىستاندىرۋدى ورنىقتىرۋ، فينانستى ورنىقتىرۋ، سىرتقى ساۋدانى ورنىقتىرۋ، شەتەل قارجىسىن ورنىقتىرۋ، قارجى قوسۋدى ورنىقتىرۋ، مەجەنى ورنىقتىرۋ قىزمەتتەرىن جاقسى ىستەپ، سىرتقى ەكونوميكالىق ورتانىڭ وزگەرىسىنە ۇتىمدى توتەپ بەرىپ، ەكونوميكانىڭ ورنىقتى اينالىم جاساۋىنا كەپىلدىك ەتۋ كەرەك. جۇڭگو ەكونوميكاسىنىڭ ءۇرتىس، اقاۋسىز دامۋىنىڭ تۇراقتىلىعى ارقىلى دۇنيە ءجۇزى ەكونوميكاسىنىڭ تۇراقسىزدىعىنا ۇتىمدى توتەپ بەرۋىمىز كەرەك، بىزدە مۇنداي شارت - جاعداي بار ءارى مۇنداي قابىلەت تە بار.
«كوپ بولىپ تەرگەن وتىننىڭ جالىنى اسقاق». ەلىمىز ەكونوميكاسىنىڭ اينالىمىندا ءومىر ءسۇرىپ وتىرعان كورنەكتى قايشىلىقتار مەن ماسەلەلەردى شەشۋدە، ءسوزسىز، «ەكىدەن استە اۋىتقىماۋعا» تاباندى بولىپ، كوپ ءتۇرلى مەنشىكتەگى شارۋاشىلىقتاردىڭ بىرگە دامۋىن جەبەۋ كەرەك. رەفورما جاساپ، ەسىك اشۋدىڭ 40 جىلدىق ايبىندى بارىسىنا قايىرىلا كوز جىبەرسەك، جالپىلىق مەنشىكتەگى شارۋاشىلىق پەن جالپىلىق مەنشىككە جاتپايتىن شارۋاشىلىق ءبىرىن - ءبىرى جەبەپ، بىرگە دامىعاندىقتان عانا، ءتۇرلى بازار تۇلعالارىنىڭ ومىرشەڭدىك كۇشى بارىنشا جاندانىپ، جۇڭگو ەكونوميكاسىنىڭ دامۋى دۇنيە ءجۇزىن جالت قاراتقان جەتىستىككە قول جەتكىزگەندىگىن كورەمىز. جەر - جەر، تاراۋلار پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ شەشىمدەرىن - ورنالاستىرۋلارىن باتىل دايەكتىلەندىرىپ، وسى رەتكى ءماجىلىستىڭ تالاپتارى بويىنشا حالىق باسقارۋىنداعى كاسىپورىنداردىڭ، ورتا، شاعىن كاسىپورىنداردىڭ دامۋ بارىسىندا كەزدەسكەن قيىنشىلىقتارىنا زەرتتەۋ جۇرگىزىپ شەشۋ كەرەك؛ كاپيتال بازارى رەفورماسىن ارقاۋ ەتىپ، ءتۇزىم قۇرىلىسىن كۇشەيتىپ، بازاردىڭ ومىرشەڭدىك كۇشىن جانداندىرىپ، كاپيتال بازارىنىڭ ۇزاق ۋاقىت اقاۋسىز دامۋىن جەبەۋ كەرەك؛ شەتەل قارجىسىنان ۇزدىكسىز بەلسەندىلىكپەن، ۇتىمدى پايدالانىپ، جۇڭگوداعى شەتەل قارجىلاندىرعان كاسىپورىنداردىڭ زاڭدى ۇقىق - مۇددەسىن قورعاۋ كەرەك.
«سوتسياليزم ءىس تىندىرۋمەن كەلەدى، جاڭا ءداۋىر دە ءىس تىندىرۋمەن كەلەدى». ەڭ قۇدىرەتتى كۇش − ايتقانىن ىستەۋ، ەڭ جاقسى تياناقتاندىرۋ − سوڭىنا دەيىن بۇلجىماي يگەرۋ. ستيلدى جاقسارتىپ، تياناقتاندىرۋدى مىقتاپ يگەرىپ، ورنىقتىلىق بارىسىندا وزگەرۋدىڭ جاڭا ماسەلەلەرىنە، جاڭا سىن - سايىستارىنا بەلسەندىلىكپەن توتەپ بەرىپ، شىعارىلعان ساياسات، شارالاردىڭ رولىن بارىنشا تەز ساۋلەلەندىرسەك، ءبىز، ءسوزسىز، ەلىمىز ەكونوميكاسىنىڭ پاروحودىن تولقىن جارىپ ورنىقتى ىلگەرىلەتىپ، الىستارعا جەتكىزە الاتىن بولامىز.
(شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 10 - ايدىڭ 31 - كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى)
