تيانشان تورى
تيانشان تورى   ›   ۇيرەنۋ   ›   شولۋ

الاڭسىز بولىپ، دامۋعا قۇلشىنايىق

  − باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ حالىقتىق كاسىپورىنداردىڭ اڭگىمە ماجىلىسىندە سويلەگەن ماڭىزدى ءسوزىن ۇيرەنۋ، دايەكتىلەندىرۋ جونىندە

  حالىق گازەتىنىڭ شولۋشىسى

  «ەلىمىزدىڭ نەگىزگى ەكونوميكالىق ءتۇزىمىن تەرىستەيتىن، وعان ءشۇبا كەلتىرەتىن، ونان اۋىتقيتىن ءسوز - ارەكەتتىڭ بارلىعى پارتيا مەن مەملەكەتتىڭ باعىت - ساياساتىنا ۇيلەسپەيدى، وندايدىڭ بارلىعىن تىڭداماۋ، بارلىعىنا سەنبەۋ كەرەك! بارلىق حالىقتىق كاسىپورىندار مەن حالىقتىق كاسىپكەرلەردىڭ بۇكىلدەي الاڭسىز بولىپ، دامۋعا قۇلشىنا بەرۋىنە بولادى».

  11 - ايدىڭ 1 - كۇنى اشىلعان حالىقتىق كاسىپورىنداردىڭ اڭگىمە ماجىلىسىندە، باس شۋجي شي جينپيڭ ماڭىزدى ءسوز سويلەپ، رەفورما جاساپ، ەسىك اشقان 40 جىلدان بەرى حالىقتىق شارۋاشىلىقتىڭ ەلىمىزدىڭ دامۋىنا قوسقان ماڭىزدى ۇلەسىن جوعارى باعالاپ، حالىقتىق شارۋاشىلىقتىڭ ماڭىزدى ورنى مەن رولىن تولىق تۇراقتاندىرىپ، كەزەكتەگى حالىقتىق شارۋاشىلىقتىڭ دامۋىندا جولىققان قيىنشىلىقتار مەن ماسەلەلەرگە تەرەڭ تالداۋ جاسادى، حالىقتىق كاسىپورىنداردىڭ دامۋىنا، الۋەتتەنۋىنە زور كۇشپەن قولداۋ كورسەتۋ جونىندە 6 جاقتاعى ساياسات - شارالاردى ايقىن ورتاعا قويىپ، حالىقتىق شارۋاشىلىق دامۋىنىڭ تاماشا بەتالىسىن ساقتاۋعا قۋاتتى قوزعاۋشى كۇش ۇستەپ، حالىقتىق شارۋاشىلىقتىڭ اناعۇرلىم كەڭ ساحناعا قادام تاستاۋىنا مىعىم سەنىم بەردى، بۇل ماجىلىسكە قاتىناسقان ۋاكىلدەر اراسىندا كۇشتى اڭىس قوزعادى.

  ەلىمىزدەگى جالپىلىق مەنشىككە جاتپايتىن شارۋاشىلىق − رەفورما جاساپ، ەسىك اشقاننان بەرى پارتيانىڭ باعىت - ساياساتىنىڭ جەتەكشىلىگىندە دامىپ جەتىلدى. 40 جىلدان بەرى، ەلىمىزدىڭ حالىقتىق شارۋاشىلىعى كىشكەنەدەن ۇلعايىپ، السىزدەن كۇشەيىپ، ۇزدىكسىز دامىپ، الۋەتتەندى. حالىقتىق كاسىپورىندار سانىنىڭ 27 ميلليوننان، جەكە كاسىپكەرلەردىڭ 65 ميلليوننان اسۋىنان حالىقتىق شارۋاشىلىقتىڭ «بەس، التى، جەتى، سەگىز، توعىز» ەرەكشەلىككە يە بولۋىنا دەيىن، ەلىمىزدىڭ حالىقتىق شارۋاشىلىعى ەلىمىز دامۋىن ىلگەرىلەتۋدە كەم بولسا بولمايتىن كۇشكە، شارۋاشىلىق قۇرۋدىڭ، جۇمىسقا ورنالاستىرۋدىڭ نەگىزگى سالاسىنا، تەحنيكالىق جاڭالىق اشۋدىڭ ماڭىزدى تۇلعاسىنا، مەملەكەتتىڭ سالىق تابىسىنىڭ ماڭىزدى قاينارىنا اينالىپ، ەلىمىزدىڭ سوتسياليستىك بازار شارۋاشىلىعىنىڭ دامۋى، ۇكىمەت فۋنكتسياسىنا بۇرىلىس جاساۋ، اۋىل - قىستاقتاعى ارتىق ەڭبەككۇشتەردى باسقا سالالارعا ويىستىرۋ، حالىقارالىق بازاردى اشۋ سياقتى جاقتاردا ماڭىزدى رول اتقاردى. «ەلىمىز ەكونوميكاسى دامۋىنىڭ جۇڭگو كەرەمەتىن جاراتا الۋىندا حالىقتىق شارۋاشىلىقتىڭ ەڭبەگى زور، وعان كوز جۇمۋعا بولمايدى!»، «حالىقتىق كاسىپورىندار مەن حالىقتىق كاسىپكەرلەر ءبىزدىڭ ءوز ادامدارىمىز». باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ءسوزى اسقاق، پارمەندى، ايبىندى بولدى.

  الاڭسىز بولىپ، دامۋعا قۇلشىنۋدا پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ «ەكىدەن استە اۋىتقىماۋعا» تاباندى بولۋ تۇرعىسىنىڭ وزگەرمەيتىنىن ىشكەرىلەي يگەرۋ كەرەك. جالپىلىق مەنشىكتى نەگىزگى تۇلعا ەتكەن، كوپ ءتۇرلى مەنشىكتەگى شارۋاشىلىق قاتار داميتىن نەگىزگى ەكونوميكالىق ءتۇزىم − جۇڭگوشا سوتسياليستىك ءتۇزىمنىڭ ماڭىزدى قۇرامداس بولىگى، سونداي - اق سوتسياليستىك بازار شارۋاشىلىعى ءتۇزىلىسىن كەمەلدەندىرۋدىڭ تابيعي تالابى. پارتيامىزدىڭ نەگىزگى ەكونوميكالىق تۇزىمدە تاباندى بولۋ كوزقاراسى ايقىن، ءبىر ءىزدى، ەشقاشان مىزعىعان جوق. ەلىمىزدىڭ نەگىزگى ەكونوميكالىق ءتۇزىمى نەگىزگى زاڭعا، پارتيا ۋستاۆىنا جازىلعان، بۇل وزگەرمەيدى، وزگەرتۋگە دە بولمايدى. «جالپىلىق مەنشىكتەگى شارۋاشىلىقتى مىزعىماستان بەكەمدەۋ جانە دامىتۋ، جالپىلىق مەنشىككە جاتپايتىن شارۋاشىلىقتىڭ دامۋىن مىزعىماستان ىنتالاندىرۋ، قولداۋ، جەتەكتەۋ كەرەك»، وسى «ەكىدەن استە اۋىتقىماۋعا» تاباندى بولۋدا، ءارقاشان ءبىر جاعىنا اۋىتقۋعا، ءبىر جاعىن كەرەكسىز ەتۋگە بولمايدى. ءبىزدىڭ جالپىلىق مەنشىكتەگى شارۋاشىلىقتى ويداعىداي بەكەمدەۋدى، ويداعىداي دامىتۋدى دارىپتەۋىمىز جالپىلىق مەنشىككە جاتپايتىن شارۋاشىلىقتىڭ دامۋىن ىنتالاندىرۋمەن، قولداۋمەن، جەتەكتەۋمەن قاراما - قارسى ەمەس، قايتا بۇل ەكەۋى ورگانيكالىق بىرلىككە يە. جالپىلىق مەنشىكتەگى شارۋاشىلىق پەن جالپىلىق مەنشىككە جاتپايتىن شارۋاشىلىق ءبىرىن - ءبىرى قاقپايلاماي، ءبىرىن - ءبىرى جۋىپ - شايماي، قايتا ءبىرىن - ءبىرى كەمەلدەندىرىپ، بىرىنە ءبىرى ساي كەلۋى ءتيىس.

  الاڭسىز بولىپ، دامۋعا قۇلشىنۋدا پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ جالپىلىق مەنشىككە جاتپايتىن شارۋاشىلىقتىڭ اقاۋسىز دامۋىن ىنتالاندىراتىن، قولدايتىن، جەتەكتەيتىن پوزيتسياسىنىڭ وزگەرمەيتىنىن تەرەڭ يگەرۋ كەرەك. بۇل جولعى اڭگىمە ماجىلىستە باس شۋجي شي جينپيڭ «ءۇش وزگەرگەن جوق» ماڭىزدى تۇجىرىمىن قايتالاي باسا دارىپتەدى: «جالپىلىق مەنشىككە جاتپايتىن شارۋاشىلىقتىڭ ەلىمىزدىڭ ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋىنداعى ورنى مەن رولى وزگەرگەن جوق! ءبىزدىڭ جالپىلىق مەنشىككە جاتپايتىن شارۋاشىلىقتىڭ دامۋىن مىزعىماستان ىنتالاندىراتىن، قولدايتىن، جەتەكتەيتىن باعىت - ساياساتىمىز وزگەرگەن جوق! ءبىزدىڭ جالپىلىق مەنشىككە جاتپايتىن شارۋاشىلىقتىڭ دامۋىنا تاماشا ورتا ازىرلەۋگە جانە اناعۇرلىم كوپ وراي ازىرلەۋگە كۇش سالاتىن باعىت - ساياساتىمىز وزگەرگەن جوق!» وسىدان بۇرىنعى ءبىر ايدان استام ۋاقىتتا جەكە - جەكە لياۋنيڭدە، گۋاڭدۇڭدا قىزمەت تەكسەرۋدەن تارتىپ حالىقتىق كاسىپكەرلەرگە جاۋاپ حات جولداعانعا دەيىن، باس شۋجي شي جينپيڭ حالىقتىق شارۋاشىلىقتىڭ دامۋى جونىندە 3 رەت ماڭىزدى نۇسقاۋ بەرىپ، حالىقتىق شارۋاشىلىقتىڭ دامۋىنداعى قيىن ماسەلەلەردى شەشۋدىڭ «رەتسەبىن جازدى». 10 - ايدىڭ 31 - كۇنى ج ك پ ورتالىق كوميتەتىنىڭ ساياسي بيۋروسى ءماجىلىس اشقاندا حالىقتىق كاسىپورىنداردىڭ، ورتا، شاعىن كاسىپورىنداردىڭ دامۋىندا كەزدەسكەن قيىنشىلىقتارىن اقىلداسىپ شەشۋدى باسا دارىپتەدى. شىندىق پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ جالپىلىق مەنشىككە جاتپايتىن شارۋاشىلىقتىڭ دامۋىنا ەجەلدەن كوڭىل ءبولىپ جانە قولداپ كەلگەندىگىن، مۇنىڭ وزگەرمەگەندىگىن ءارى وزگەرمەيتىندىگىن تولىق دالەلدەدى. حالىقتىق شارۋاشىلىق ەلىمىزدىڭ ەكونوميكالىق ءتۇزىمىنىڭ ىشكى فاكتورى، جاڭا داۋىردە ەكپىندەي ىلگەرىلەپ، جاڭا ساپاردى باستاۋدا ەلىمىزدىڭ حالىقتىق شارۋاشىلىعى تەك قانا ۇلعايا ءتۇسۋى كەرەك، ونى السىرەتۋگە بولمايدى، «ساحنادان ايرىلماي»، اناعۇرلىم كەڭ ساحناعا قادام تاستاۋى كەرەك.

  حالىقتىق شارۋاشىلىقتىڭ دامۋ كەڭىستىگى زور، حالىقتىق شارۋاشىلىقتىڭ بولاشاعى شەكسىز نۇرلى. قازىر حالىقتىق شارۋاشىلىقتىڭ دامۋىندا كەزدەسكەن قيىنشىلىقتار مەن ماسەلەلەر الدىندا ءار دارەجەلى پارتكومدار مەن ۇكىمەتتەر باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ العا قويعان تالاپتارىن دايەكتىلەندىرىپ، تياناقتاندىرىپ، حالىقتىق شارۋاشىلىقتىڭ دامۋىنا تاماشا ورتا ازىرلەپ، اناعۇرلىم كوپ وراي ازىرلەپ، جاڭا بۋىن حالىقتىق كاسىپكەرلەر اعا بۋىننىڭ جاپالى كۇرەس جۇرگىزۋ، باتىلدىقپەن اتويلاپ، جۇرەكتىلىكپەن ىستەۋ، نازاردى ناقتى كاسىپكە شوعىرلاندىرۋ، نەگىزگى كاسىپتە مايتالمان بولۋ رۋحىن جالعاستىرسا جانە اسقاقتاتسا ەلىمىزدىڭ حالىقتىق شارۋاشىلىعىنىڭ ءتىپتى زور دامۋدى ىسكە اسىرىپ، ءتىپتى زور جاڭا كەرەمەتتەردى جاراتا الاتىندىعى داۋسىز.

  (شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 11 - ايدىڭ 1 - كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى)

جاۋاپتى رەداكتور : سايراش تۇرارجان قىزى

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.