اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ تۇراقتى مۇشەسى، ۇگىت ءبولىمىنىڭ باستىعى
تيان ۋىن
شينجياڭ تاريحى ماسەلەسى − ماڭىزدى ساياسي پرينسيپتىك ماسەلە. دۇرىس تاريحي ءبىلىم مەن يدەيالىق كوزقاراس ارقىلى توركىندى تۇزەپ، قايناردى تازارتۋعا، تانىمدى بىرلىككە كەلتىرۋگە، جۇرت تىلەگىن جۇمىلدىرۋعا تاباندى بولۋ جۇڭگوشا سوتسياليزمگە تاباندى بولۋعا جانە ونى دامىتۋعا قاتىستى، جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ۇيىسۋ كۇشى مەن وزەككە تارتۋ كۇشىنە قاتىستى، وتاننىڭ تۇتاستىعى مەن مەملەكەتتىڭ باياندى تىنىشتىعىنا قاتىستى. ءسوز جوق، شينجياڭ تاريحى تۋرالى ۇگىت - تاربيەنى ىشكەرىلەي ورىستەتىپ، ءار ۇلت كادرلارى مەن بۇقاراسىن جۇڭحۋا ۇلتى مەن جۇڭحۋا مادەنيەتى سىندى وسى «تامىر» مەن «رۋحتى» شىنايى مويىنداۋدى شىن مانىندە كۇشەيتۋگە باستاپ، شينجياڭنىڭ قوعام ورنىقتىلىعى مەن باياندى تىنىشتىعىنىڭ رۋحاني تامىرىن بەلسەنە جەتىلدىرۋ كەرەك.
ءبىرىنشى، شينجياڭ تاريحى تۋرالى ۇگىت - تاربيەنى ورىستەتۋدىڭ كەلەلى ماڭىزىن جەتە تانۋ
تاريح − ءبىر ۇلتتىڭ، ءبىر مەملەكەتتىڭ قالىپتاسۋىنىڭ، دامۋىنىڭ شىنايى ەستەلىگى، ءبىر ۇلت پەن مەملەكەتتىڭ تابان تىرەپ تۇرۋىنىڭ نەگىزى. شينجياڭ وتانىمىزدىڭ باتىس سولتۇستىك شەكاراسىنا ورنالاسقان، بولشەكتەۋشىلىككە قارسى تۇرۋ كۇرەسىنىڭ الدىڭعى شەبى مەن نەگىزگى شايقاس مايدانى، تاريح تۋرالى ۇگىت - تاربيەنى ىشكەرىلەي ورىستەتۋ كەلەلى ماڭىز الادى.
(1) شينجياڭ تاريحى تۋرالى ۇگىت - تاربيەنى ورىستەتۋ قوعام ورنىقتىلىعىن قورعاۋ مەن باياندى تىنىشتىقتى ىسكە اسىرۋدا ماڭىزدى مانگە يە. شينجياڭنىڭ ەرەكشە جاعىراپيالىق ورتاسىنا، ءتۇرلى ساياسي فاكتورلاردىڭ ىقپالىنا بايلانىستى، اسىرەسە، ءدىني ۇشقارى يدەيانىڭ ۇزاق مەزگىل ءومىر ءسۇرۋى سالدارىنان، شينجياڭدا ۇلتتىق بولشەكتەۋشىلىك ارەكەتتەرى تولاستاعان ەمەس، قازىرگى كەزەڭدە ءتىپتى كورنەكتى بەينەلەنۋدە. بولشەكتەۋشىلىككە قارسى تۇرۋ كۇرەسىنىڭ امالياتى ءبىزدىڭ «ءۇش ءتۇرلى كۇشپەن» كۇرەسىمىزدىڭ تامىرى يدەولوگيا سالاسىندا ەكەندىگىن، ءتۇيىنى شينجياڭ تاريحى ماسەلەسى ەكەندىگىن تەرەڭ كورسەتتى. شينجياڭ تاريحى تۋرالى ۇگىت - تاربيەنى ورىستەتۋ ارقىلى يدەولوگيا سالاسى مەن ادامداردىڭ يدەيالىق تانىمىندا ۇزاقتان بەرى ورىن تەپكەن ءارتۇرلى تەرەڭ قاتپارلى ماسەلەلەردى تۇبىرىنەن شەشىپ، ءار ۇلت كادرلارى مەن بۇقاراسىنىڭ بىرگە ىنتىماقتاسا كۇرەس جۇرگىزىپ، بىرگە گۇلدەنىپ - دامۋىنىڭ تايانىش - تىرەگىن بەكەمدەپ، شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ شينجياڭدى جونگە سالۋ جالپى جوباسىنىڭ شينجياڭدا تەرەڭ تامىر تارتۋىن ىلگەرىلەتىپ، پارتيانىڭ شينجياڭ قىزمەتىنىڭ باس نىساناسىن ىسكە اسىرۋعا قۇدىرەتتى رۋحاني كۇش - قۋات ۇيىستىرۋ كەرەك.
(2) شينجياڭ تاريحى تۋرالى ۇگىت - تاربيەنى ورىستەتۋ «ءۇش ءتۇرلى كۇشتىڭ» سايىسىن جەڭىلىسكە ۇشىراتۋدا ماڭىزدى مانگە يە. ۇزاق مەزگىلدەن بەرى، ۇلتتىق بولشەكتەۋشى كۇشتەر تاريحتى قالاعانشا بۇرمالاپ جانە ويدان قيىستىرىپ، ءبىرسىپىرا قاتە، كەرتارتپا يدەيالار مەن سوزدەردى تاراتتى، بۇلار شينجياڭنىڭ كەي جەرلەرىندە ۇزاق ۋاقىت، كەڭ كولەمدە، اۋىر دارەجەدە سىنالاپ كىرىپ جانە تارالىپ، ۇلكەن قاتەر ءتوندىردى. وسى قاتە يدەيالاردىڭ ىقپالىنا ۇشىراعان كەي كادر - جۇرتشىلىقتىڭ يدەيالىق تانىمى كۇڭگىرت تارتتى، ولار شىرعالاۋعا، ازدىرۋعا، ماجبۇرلەۋگە وڭاي ۇشىرادى، ءتىپتى، زورلىقتى كۇش لاڭكەستىك ارەكەتتەرىنە كوزسىزدىكپەن قاتىناستى. شينجياڭ تاريحى تۋرالى ۇگىت - تاربيەنى ورىستەتۋ ارقىلى قاتە يدەيالىق اعىمداردىڭ تامىرىن تەرەڭ قازىپ، «ءۇش ءتۇرلى كۇشتىڭ» كەرتارتپا سوزدەرىن ىشكەرىلەي اشكەرەلەپ جانە سىن تەزىنە الىپ، ادامدارعا نەنىڭ دۇرىس، نەنىڭ قاتە ەكەنىن، نەنى دارىپتەۋ، نەگە قارسى تۇرۋ كەرەك ەكەنىن جەتكىزە ۇعىندىرىپ، «ءۇش ءتۇرلى كۇشكە» پارمەندى قايتارما سوققى بەرۋ كەرەك.
(3) شينجياڭ تاريحى تۋرالى ۇگىت - تاربيەنى ورىستەتۋ شىنايى مويىنداۋدى نىعايتىپ، جۇرت تىلەگىن جۇمىلدىرۋدا ماڭىزدى مانگە يە. وزگەشە گۋمانيتارلىق - جاعراپيالىق ورتاعا بايلانىستى، شينجياڭ ءوڭىرى شەتتەن كىرگەن مادەنيەتتەردىڭ ىقپالىنا وڭاي ۇشىرايدى، اسىرەسە، سوڭعى جىلدارى، كەيبىرەۋلەر گازەت - جۋرنال، راديو - كينو - تەلەۆيزيا، كىتاپ، باسپاءسوز، ادەبيەت - كوركەمونەر باعدارلامالارى سياقتىلاردان پايدالانىپ، ادامداردىڭ يدەياسىن بىلىقتىرىپ، شينجياڭنىڭ يدەولوگيا سالاسىنا اۋىر دارەجەدە سوقتىقتى جانە ىقپال جاسادى. شينجياڭ تاريحى تۋرالى ۇگىت - تاربيەنى ورىستەتۋ ارقىلى شينجياڭ تاريحىن ءوز ىشىنە العان جۇڭگو تاريحىنىڭ ەرەكشەلىگى مەن زاڭدىلىقتارىن انىق ءتۇسىندىرىپ، جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ دامۋى مەن زورايۋىنداعى تاريحي تاجىريبەلەر مەن ۇلتتىق رۋحتى انىق ءتۇسىندىرىپ، وتان مەن شينجياڭنىڭ، جۇڭحۋا ۇلتى مەن شينجياڭداعى ۇلتتاردىڭ ورتاق فاكتورىن، تاڭداۋلى ءداستۇرىن، ورتاق ۇقىق - بورىشتارىن انىق ءتۇسىندىرىپ، ءار ۇلتتىڭ ار - نامىسىن، وزىنە سەنىمىن، ماقتانىش سەزىمىن، تاۋەلدىلىك سەزىمىن، بورىشتىلىق سەزىمىن ۇزبەي نىعايتىپ، جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا تانىمىن بەرىك ورناتۋ كەرەك.
(4) شينجياڭ تاريحى تۋرالى ۇگىت - تاربيەنى ورىستەتۋ يدەولوگيا سالاسىنداعى تالاسۋ شايقاسىندا جەڭىسكە جەتۋدە ماڭىزدى مانگە يە. سوڭعى جىلدارى، شينجياڭنىڭ يدەولوگيا سالاسىنداعى قىزمەتتەر دامىلسىز كۇشەيتىلدى، ءار ۇلت كادرلارى مەن بۇقاراسىنىڭ وتاننىڭ تۇتاستىعىن قورعاۋ، ۇلتتىق بولشەكتەۋشىلىككە قارسى تۇرۋ تانىمى بارعان سايىن تەرەڭدەپ، ءىس - ارەكەتى بارعان سايىن باتىل بولا ءتۇستى، اسىرەسە، از ۇلت پارتيا - ۇكىمەت كادرلارىنىڭ، زيالىلاردىڭ، جاس وقۋشىلاردىڭ ۇلكەن ءبىر توبى كەۋدە كەرىپ العا شىعىپ، باتىل ءۇن قاتىپ، ايقىن پوزيتسيا ءبىلدىرىپ، بولشەكتەۋشىلىك يدەيالار مەن قاتە سوزدەرگە باتىلدىقپەن سايىس جاريالاپ، قاتە يدەيالىق اعىمنىڭ ىقپالىن تازالاۋعا ءتيىمدى راي ازىرلەدى. شينجياڭ تاريحى تۋرالى ۇگىت - تاربيەنى ورىستەتۋ ارقىلى بۇقاراعا بارىنشا ۇگىت جۇرگىزىپ جانە ولاردى تاربيەلەپ، ادامداردى ۇلى كۇرەسكە ات سالىسۋعا باستاپ، وتاننىڭ تۇتاستىعىن، ۇلتتاردىڭ ىنتىماعىن، قوعامنىڭ ورنىقتىلىعىن جۇمىلا قورعاپ، يدەولوگيانىڭ قۇرىشتاي بەرىك شەبىن قالىپتاستىرۋ كەرەك.
ەكىنشى، شينجياڭ تاريحى تۋرالى ۇگىت - تاربيەنى ورىستەتۋدىڭ وزەكتى مازمۇنىن عىلمي يگەرۋ
شينجياڭ تاريحىنىڭ مازمۇنى باي، ساياسيلىق، ساياساتتىق، كاسىپتىك سيپاتتارى وتە كۇشتى. ۇگىت - تاربيەنى ورىستەتكەندە بارلىعىن تەگىس قامتىپ، جان - جاقتى شارپۋدىڭ كەرەگى جوق، قايتا ءتۇيىندى ۇستاپ، شينجياڭ ءوڭىرىنىڭ تاريحي دامۋىن ەلىمىزدىڭ تاريحي دامۋىنىڭ جالپى جاعدايىنان انىقتاپ، پارتيامىزدىڭ شينجياڭ تاريحى ماسەلەسى جونىندەگى نەگىزگى تۇجىرىمى مەن نەگىزگى ساياساتتارىن ۇگىتتەپ، باعىتتىق سيپات الاتىن، ءتۇبىرلى سيپات الاتىن، امالياتتىق سيپات الاتىن ماڭىزدى ماسەلەلەردى ايقىنداۋ كەرەك.
(1) شينجياڭ تاريحىن ويداعىداي ۇيرەنىپ جانە ۇگىتتەپ، مەملەكەتتىڭ تۇتاستىعى جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ۇلى گۇلدەنۋگە بەت الۋىنداعى تاريحي سوزسىزدىك ەكەنىن جەتە تانۋ. ەلىمىز − ءبىر تۇتاس كوپ ۇلتتى مەملەكەت. حان داۋىرىنەن باستاپ، شينجياڭ ءوڭىرى رەسمي تۇردە ەلىمىز كارتاسىنىڭ ءبىر بولىگىنە اينالعان، ەلىمىز ءبىر تۇتاس كوپ ۇلتتى مەملەكەتىنىڭ ۇزاق تاريحي بىرتىندەپ دامۋى بارىسىندا، شينجياڭداعى ءار ۇلت حالقى بۇكىل ەلدەگى ءار ۇلت حالقىمەن بىرگە ەلىمىزدىڭ كەڭ - بايتاق جەرىن بىرگە اشىپ، كوپ نەگىزدى، ءبىر تۇلعالى جۇڭحۋا ۇلتى ۇلى شاڭىراعىن بىرگە قالىپتاستىردى. شينجياڭ ءوڭىرىنىڭ ەجەلدەن ەلىمىزدىڭ قۇرامداس بولىگى بولىپ كەلگەنى ءشۇبالانۋعا بولمايتىن شىندىق. ۇگىت - تاربيە ارقىلى ادامداردى مەملەكەتتىڭ تۇتاستىعى تاريحي اعىم جانە دامۋدىڭ ۇلى بەتالىسى ەكەنىن؛ تۇتاستىققا ۇمتىلىپ، بولشەكتەۋشىلىككە قارسى تۇرۋ جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ 5000 جىلدىق تاريحي قوردالانۋ بارىسىندا قالىپتاستىرعان داڭقتى ءداستۇرى، ءار ۇلتتىڭ ورتاق مۇددەسى ەكەنىن؛ ءسوز جوق، ايقىن تۋ ۇستاي وتىرىپ مەملەكەتتىڭ تۇتاستىعىن قورعاپ، ۇلتتىق بولشەكتەۋشىلىككە قارسى تۇرۋ كەرەكتىگىن جەتە تانۋعا باستاۋ كەرەك.
(2) ۇلتتاردىڭ دامۋ تاريحىن ويداعىداي ۇيرەنىپ جانە ۇگىتتەپ، ۇلتتار ىنتىماعىنىڭ ءار ۇلت حالقىنىڭ جانى ەكەنىن جەتە تانۋ. كوپ ۇلتتىلىق − ەلىمىزدىڭ ءبىر ۇلكەن ەرەكشەلىگى، ءار ۇلت وتانىمىزدىڭ كورىكتى تاۋ - سۋىن، كەڭ - بايتاق الابىن بىرگە يگەرىپ، ۇزاق تاريح پەن شۇعىلالى مادەنيەتتى بىرگە جاراتتى. شينجياڭ وڭىرىندەگى ۇلت قاتىناسىنىڭ دامۋى باستان - اياق جۇڭحۋا ۇلتتارىنىڭ قارىم - قاتىناسىنىڭ دامۋىمەن بايلانىستى بولدى. شينجياڭ ءوڭىرى − شينجياڭداعى ءار ۇلتتىڭ مەكەنى، ونان دا ماڭىزدىسى، جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ورتاق مەكەنىنىڭ قۇرامداس بولىگى. ۇيرەنۋ، تاربيەلەۋ ارقىلى ادامداردى جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ تاعدىرلاس ورتاق تۇلعا ەكەنىن، بىرەۋى گۇلدەنسە بارلىعى گۇلدەنىپ، بىرەۋى كۇيرەسە بارلىعى كۇيرەيتىنىن؛ ءار ۇلتتىڭ ءوز تاعدىرىن جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ تاعدىرىمەن تىعىز بايلانىستىرعاندا عانا، بولاشاعى بولاتىنىن، ءۇمىتى بولاتىن؛ جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا تانىمىن، ءسوز جوق، بەرىك ورناتۋ كەرەكتىگىن جەتە تانۋعا باستاۋ كەرەك.
(3) وركەنيەتتەردىڭ توعىسۋ تاريحىن ويداعىداي ۇيرەنىپ جانە ۇگىتتەپ، جۇڭحۋا ۇلتىن شىنايى مويىنداۋدى كۇشەيتۋدىڭ ەڭ تەرەڭ دەڭگەيدەگى شىنايى مويىنداۋ ەكەنىن جەتە تانۋ. شينجياڭ ءوڭىرى تاريحتا - اق جۇڭحۋا وركەنيەتىنىڭ باتىسقا اشىلعان قاقپاسى جانە دانەكەرى بولعان، شينجياڭداعى ۇلتتاردىڭ مادەنيەتىنە ءاۋ باستان جۇڭحۋا مادەنيەتىنىڭ كوپ نەگىزدى، ءبىر تۇلعالى تاڭباسى باسىلعان. جۇڭحۋا مادەنيەتى باستان - اياق شينجياڭداعى ۇلتتاردىڭ سەزىمدىك تياناعى، جان ۇياسى جانە رۋحاني مەكەنى، سونداي - اق شينجياڭداعى ءار ۇلت مادەنيەتىنىڭ دامۋىنىڭ قوزعاۋشى كۇش قاينارى بولىپ كەلەدى. ۇگىت - تاربيە ارقىلى ادامداردى شينجياڭ مادەنيەتىنىڭ ورتا جازىق مادەنيەتىمەن، جۇڭحۋا مادەنيەتىمەن ىشتەسۋ، توعىسۋدىڭ ناتيجەسى ەكەنىن؛ مادەنيەتتى شىنايى مويىنداۋدىڭ ەڭ نەگىزگى شىنايى مويىنداۋ، ۇلتتىق بولشەكتەۋشىلىككە قارسى تۇرىپ، وتاننىڭ تۇتاستىعىن قورعاۋدىڭ ءتۇبىرلى العى شارتى ەكەنىن؛ ءسوز جوق، جۇڭحۋا مادەنيەتى تۇرعىسىنا تاباندى بولىپ، جۇڭحۋا مادەنيەتىنىڭ گەنىن جالعاستىرىپ، وتاننىڭ ۇزاق تاريحىنان، شۇعىلالى مادەنيەتىنەن جانە جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ۇلى گۇلدەنۋىنىڭ كۇرەس بارىسىنان رۋحاني كۇش الۋ كەرەكتىگىن جەتە تانۋعا باستاۋ كەرەك.
(4) ءدىننىڭ وزگەرۋ تاريحىن ويداعىداي ۇيرەنىپ جانە ۇگىتتەپ، ەلىمىزدە ءدىندى جۇڭگوشالاندىرۋ بەتالىسىنا تاباندى بولۋدىڭ اۋقىم جانە زاڭدىلىق ەكەنىن جەتە تانۋ. شينجياڭ ەجەلدەن كوپ ۇلت شوعىرلى قونىستانعان جانە كوپ ءتۇرلى ءدىني سەنىم قاتار ءومىر سۇرگەن ءوڭىر. شينجياڭدا كوپ ءتۇرلى ءدىن قاتار ءومىر سۇرگەن جاعدايدىڭ قالىپتاسۋى مەن وزگەرۋى − ۇزاق تاريحي بارىس، ول باستان - اياق كۇردەلى قوعامدىق، ساياسي كۇرەسپەن جانە ۇلت قاتىناسىمەن شىرما - شاتۋ بايلانىسىپ جاتادى. ءدىني ۇشقارى يدەيا ءدىن قاعيدالارىنا مۇلدە كەرەعار، ول ۇلتتىق بولشەكتەۋشىلىك پەن زورلىقتى كۇش لاڭكەستىكتىڭ يدەيالىق نەگىزى. ءوزى تۇرعان قوعامعا ۇيلەسۋ − ءدىننىڭ ءومىر ءسۇرۋىنىڭ، دامۋىنىڭ اۋقىمى جانە زاڭدىلىعى. ۇگىت - تاربيە ارقىلى ادامداردى كوپ ءتۇرلى ءدىننىڭ جاراسىمدى قاتار تۇرۋى، توعىسا قاتار ءومىر ءسۇرۋى شينجياڭداعى ءدىن قاتىناسىنىڭ نەگىزگى اعىمى ەكەنىن؛ بۇگىنگى كۇندە، تەك جۇڭگوشالانۋدى ىسكە اسىرعان ءدىننىڭ عانا ەلىمىزدىڭ سوتسياليستىك قوعامىنا اناعۇرلىم جاقسى ۇيلەسە الاتىنىن؛ ءسوز جوق، ەلىمىزدە ءىسلام ءدىنىنىڭ جۇڭگوشالانۋ بەتالىسىنا تاباندى بولىپ، ءدىندى ەكونوميكانىڭ دامۋىن، قوعامنىڭ جاراسىمدىلىعىن، مادەنيەتتىڭ گۇلدەنۋىن، ۇلتتاردىڭ ىنتىماعىن، وتاننىڭ تۇتاستىعىن جەبەۋگە قۇلشىنا قىزمەت ەتۋگە جەتەكتەۋ كەرەكتىگىن جەتە تانۋعا باستاۋ كەرەك.
ءۇشىنشى، شينجياڭ تاريحى تۋرالى ۇگىت - تاربيەنى ورىستەتۋدىڭ فورماسىن، ءتاسىلىن بايىتۋ، كەڭەيتۋ
باس شۋجي شي جينپيڭ مىنالاردى اتاپ كورسەتتى: ءبىزدىڭ ۇگىت - تاربيەمىز، اسىرەسە، جاي بۇقاراعا باعىتتالعان ۇگىت - تاربيەمىز، قاشانعى قاتىپ - سەمگەن سول بىرنەشە سۇردەك بولماۋى ءتيىس، جالپىعا تۇسىنىكتى، جالىندى، جۇرت قۇمارتا تىڭداپ، ۇناتىپ كورەتىن تاسىلدەردىڭ بارلىعىن قولدانىپ، ءارى بيىك دەڭگەيگە تالپىنىپ، ءارى بۇقاراعا جاناسىپ، بۇقارانىڭ تىڭداپ ۇعا الۋىنا، كورە الۋىنا، ەسىندە ساقتاي الۋىنا مۇمكىندىك جاساپ، شىنايى قۇلاققا ءسىڭىرىپ، ساناعا ۇيالاتىپ، جۇرەككە جەتكىزۋ كەرەك. ءبىز جاڭالىق اشۋعا شەبەر بولىپ، امالياتتان وتكىزىپ، تاريحتىڭ وڭ ەنەرگياسىنان تولىق پايدالانىپ، ءار ۇلت كادرلارى مەن بۇقاراسىن تاربيەلەۋىمىز كەرەك.
(1) ۇيرەنۋدى، تاربيەلەۋدى ناقتىلاندىرۋ. قالىڭ پارتيالى كادرلار، زيالىلار بۇقاراعا ۇگىت جۇرگىزۋدىڭ، بۇقارانى تاربيەلەۋدىڭ، بۇقارانى ۇيىمداستىرۋدىڭ ماڭىزدى كۇشى، تىرەگى، وسى «ەكى قوسىننىڭ» ۇيرەنۋىنە، تاربيەلەنۋىنە، ءسوز جوق، ايرىقشا ءمان بەرۋ كەرەك. پارتكوم وزەكتى گرۋپپاسىن باستاماشى، ءار دارەجەلى باسشى كادرلاردى، ءار ۇلت زيالىلارىن ماڭىزدى ءتۇيىن، پارتيا مەكتەبىنىڭ، اكىمشىلىك شۋەيۋاننىڭ تاربيەلەۋى سياقتىلاردى دانەكەر ەتىپ، يدەيا مەن قىزمەتتىڭ ءىس جۇزىندىك جاعدايىمەن تىعىز بىرلەستىرىپ شينجياڭ تاريحىن ۇيرەنۋ كەرەك. ۇيرەنۋ، تاربيە قيمىلىن «اۋەلگى ماقساتتى ۇمىتپاي، بورىشتى ەستە بەرىك ساقتاۋ» تاقىرىپتىق تاربيەسىمەن جانە «ەكىبەتكەيلەردى» اشكەرەلەۋمەن، سىن تەزىنە الۋمەن بىرلەستىرىپ، قالىڭ پارتيالى كادرلاردى شينجياڭنىڭ تاريح، ۇلت، مادەنيەت، ءدىن سياقتى ماسەلەلەرىن دۇرىس تانۋعا جانە وعان قاراۋعا، تاريحقا ماركستىك ماتەرياليستىك كوزقاراستى بەرىك ورناتۋعا جەتەكتەۋ كەرەك. شينجياڭ سوتسياليزم شۋەيۋانىندا، ءىسلام ءدىنى شۋەيۋانىندا ارناۋلى ساباق اشىپ، ءدىني وقىتۋشى - قىزمەتكەرلەردى تاربيەلەۋدى، كەزەكپەن باۋلۋدى كۇشەيتۋ كەرەك. شينجياڭ تاريحى جونىندەگى ۇيرەنۋدى، تاربيەنى شينجياڭنىڭ وقۋ - اعارتۋ قىزمەتىنىڭ ءار بۋىنىنا، ءار جاعىنا توعىستىرىپ، جاستار مەن ورەندەردىڭ بالا كەزدەن دۇرىس مەملەكەت كوزقاراسىن، تاريح كوزقاراسىن، ۇلت كوزقاراسىن، مادەنيەت كوزقاراسىن ورناتۋىنا، ءومىردىڭ ءبىرىنشى تۇيمەسىن دۇرىس تۇيمەلەۋىنە مۇمكىندىك جاساۋ كەرەك.
(2) ۇگىت - تاربيەنى جانداندىرۋ. ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ، قالىڭ جاستار مەن ورەندەردىڭ الۋان ءتۇرلى، دارالىق ەرەكشەلىككە يە سۇرانىستارىنا مەڭزەس، كوپ ءتۇرلى فورما - تاسىلدەن يكەمدى پايدالانىپ ۇگىت سەرپىنىن ۇزدىكسىز ارتتىرىپ، تاريح تۋرالى دۇرىس بىلىمدەردىڭ جۇرەككە ۇيالاۋىن ىلگەرىلەتۋ كەرەك. شينجياڭ تاريحى تۋرالى ۇگىت - تاربيەنىڭ كاسىپورىندارعا كىرۋىن، اۋىل - قىستاقتارعا كىرۋىن، ورگاندارعا كىرۋىن، مەكتەپتەرگە كىرۋىن، الەۋمەتتىك اۋماقتارعا كىرۋىن، اسكەري كازارمالارعا كىرۋىن، تۋان - الاڭدارى مەن ليان - دۇيلەرگە كىرۋىن، سايتتارعا كىرۋىن ىلگەرىلەتىپ، تۇرلىشە قابىلداۋشى قاۋىمىنىڭ ەرەكشەلىگىمەن بىرلەستىرىپ تۇرلەر بويىنشا تاربيە جۇرگىزىپ، وبيەكتىلىك، اڭگىمەلىك، وبرازدى، تۇرمىستىق تاسىلدەردەن پايدالانىپ، تاريح بىلىمدەرىن جالپىعا تۇسىنىكتى، از ۇلتتار مەن حانزۋلارعا بىردەي لايىقتى مادەنيەت ونىمدەرىنە اينالدىرىپ، بۇقارا قۇمارتىپ تىڭداپ، ۇناتىپ كورەتىن مادەنيەت فورمالارىنا اينالدىرۋ كەرەك. ينتەرنەت تەحنيكاسى تاسىلىنەن بەلسەنە پايدالانىپ، شينجياڭ تاريحىن بەينەلەيتىن جەلىلەس ميكرو بەينەجازبا، كارتون، H5 سياقتىلاردان ءبىر توبىن جاساپ، ءۇنحات، ۋيبو، بەينەجازبا سايتتارى، جىلجىمالى كليەنت سياقتى جاڭا مەديالاردا كەڭىنەن جالپىلاستىرۋ كەرەك. ميكرو پارتيا ساباعى، «مەملەكەت تۋى استىنداعى ۇگىت - لەكسيا» جانە ساباق الدىنداعى 3 مينۋتتىق جاعداي - ساياسات تاربيەسى سياقتى قيمىلداردى كۇش سالا ورىستەتىپ، ۇگىت - تاربيەنىڭ باۋراۋ قۋاتى مەن اسەرلەندىرۋ قۋاتىن كۇشەيتۋ كەرەك. مادەنيەت سارايلارى، مۇراجايلار، كىتاپحانالار، اسەمونەر سارايلارى، مادەنيەت ەسكى جۇرتتارى، قالا مۇسىندەرى، الاڭ جانە باۋ - باقشا سياقتى شەپتەردەگى قورعاۋ جانە قۇرىلىس جۇمىستارىن كۇشەيتىپ، مادەنيەت ەسكەرتكىشتەرىن سويلەتىپ، تاريحقا ءۇن قاتتىرىپ، ولاردى جۇڭحۋا مادەنيەتىنىڭ ماڭىزدى بەلگىسىنە اينالدىرۋ كەرەك.
(3) بىرلەستىرۋدى، توعىستىرۋدى تەرەڭدەتۋ. شينجياڭ تاريحى تۋرالى ۇگىت - تاربيە ورىستەتۋدى شينجياڭنىڭ قوعام ورنىقتىلىعىن قورعاۋداعى ءتۇرلى قىزمەتتەرمەن، اسىرەسە، بۇقارالىق قىزمەتپەن بىرلەستىرىپ، بۇقارالىق سيپاتتى يدەيالىق تاربيەنىڭ ماڭىزدى مازمۇنى ەتۋ كەرەك. «ۇلتتار ىنتىماعىنىڭ بەرەكەلى شاڭىراعى» مەن ۇلتتار ىنتىماعىنىڭ بىرلەسكەن دوستىق قيمىلىن ۇزدىكسىز ىشكەرىلەي ورىستەتىپ، ءان ايتۋ، اڭگىمە دۇكەنىن قۇرۋ بارىسىندا ۇلتتار ىنتىماعىنىڭ تاڭداۋلى ءداستۇرىن جالعاستىرىپ، ءار ۇلتتىڭ رۋحاني دانەكەرىن مىقتاپ بەكەمدەۋ كەرەك. «ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ» بويىنشا قىستاقتا تۇراتىن قىزمەت اترەتى، قىستاقتاعى مەشىت باسقارۋ كوميتەتى، اۋىر كەدەي قىستاقتاردىڭ ءبىرىنشى شۋجيى سياقتى قىستاقتا (الەۋمەتتىك اۋماق) تۇراتىن قىزمەت كۇشتەرىنىڭ رولىن ساۋلەلەندىرىپ، ەلەۋلى ماسەلەلەردى، ماڭىزدى تاريحي شىندىقتاردى، ماڭىزدى كوزقاراستاردى جالپىعا تۇسىنىكتى تىلمەن ءار ۇلت بۇقاراسىنا جەتە ءتۇسىندىرۋ كەرەك. باتىل ءۇن قاتىپ، ايقىن پوزيتسيا ءبىلدىرۋ قيمىلىن تەرەڭدەتىپ، «ءۇش ءتۇرلى كۇش» ۇزاق ۋاقىت بۇرمالاپ، قولدان جاساپ كەلگەن تاريحتى تۇزەتىپ، ادامداردىڭ يدەياسىنداعى قاتە، كۇڭگىرت، تالاستى نارسەلەردى تۇزەتىپ، دۇرىس يدەيا - كوزقاراس، تاريح بىلىمدەرىن ورناتىپ، ءار ۇلت كادرلارى مەن بۇقاراسىن شينجياڭنىڭ تاريح، ۇلت، مادەنيەت، ءدىن سياقتىلارىن بۇرمالايتىن جانە ويدان شىعاراتىن ءسوز - ارەكەتتەرگە سانالى تۇردە قارسى تۇرۋعا باستاۋ كەرەك.
ءتورتىنشى، شينجياڭ تاريحى تۋرالى ۇگىت - تاربيەنى ورىستەتۋدىڭ امالياتتىق تالابىنا قاتاڭ بويسۇنۋ
شينجياڭ تاريحى تۋرالى ۇگىت - تاربيەنى ىشكەرىلەي ورىستەتىپ، شينجياڭداعى ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ رۋحاني ءومىرىن ۇزدىكسىز بايىتىپ، شينجياڭداعى ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ رۋحاني الەمىن كەمەلدەندىرۋ − كوز الداعى كوكەي تەستى جۇمىس، ونان دا ماڭىزدىسى، عاسىرلىق ۇلى ءىس، ونى ءسوز جوق، جەدەل، ويداعىداي يگەرىپ، ناتيجە شىعارۋ كەرەك.
(1) ساياسي بەتالىسقا تاباندى بولۋ. ساياسي بەتالىسقا تاباندى بولۋ − يدەولوگيا سالاسىنداعى، اسىرەسە، تاريح زەرتتەۋ سالاسىنداعى باسشىلىق بيلىكتى مەڭگەرۋدىڭ ماڭىزدى ءادىسى. شي جينپيڭنىڭ جاڭا ءداۋىر جۇڭگوشا سوتسياليزم يدەياسىن جانە پارتيا 19 - قۇرىلتايىنىڭ رۋحىن ىشكەرىلەي ۇيرەنىپ، دايەكتىلەندىرىپ، ساياسي كومپاس رولىن تولىق ساۋلەلەندىرىپ، قۇدىرەتتى ۇيىستىرۋ قۋاتىنا جانە جەتەكشىلىك قۋاتقا يە سوتسياليستىك يدەولوگيا ورناتۋ كەرەك. قوعام ورنىقتىلىعى مەن باياندى تىنىشتىق باس نىساناسىنا بۇلجىماي تاباندى بولىپ، «بەستى شىنايى مويىنداۋدى» كۇشەيتۋدى، مۇرات - سەنىمدى بەكەمدەۋدى كوزدەپ، ىنتىماقتى كۇشەيتۋدى، ۇلتتاردىڭ ارالاسۋىن، ىشتەسۋىن، توعىسۋىن جەبەۋدى كوزدەپ، توركىنىن تۇزەپ، قاينارىن تازارتۋدى، قاتە يدەيالىق اعىمداردىڭ تامىرىن تەرەڭ قازۋدى كوزدەپ، ءادىس - امالدى يگەرۋدى، دۇرىس ساياسي بەتالىسقا تاباندى بولۋدى كوزدەپ، جۇرت قالاۋىنا يە بولۋدى، باياندى تىنىشتىق نەگىزىن بەكەمدەۋدى كوزدەپ، شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ شينجياڭدى جونگە سالۋ جالپى جوباسىنىڭ شينجياڭدا تەرەڭ تامىر تارتۋىن ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتۋ كەرەك.
(2) قوعامدىق پىكىر كۇرەسىن ورىستەتۋ. شينجياڭ تاريحى تۋرالى ۇگىت - تاربيە ورىستەتۋ − جاي ۇيرەنۋ - تاربيە ەمەس، قايتا كەلەلى ساياسي مىندەت، قاتاڭ ساياسي كۇرەس، ءبىر رەتكى تەرەڭ يدەيالىق توڭكەرىس. ءسوز جوق، تۇرعىسى بەرىك، پوزيتسياسى باتىل بولىپ، سانالى تۇردە مەملەكەتتىڭ تۇتاستىعى مەن ساياسي حاۋىپسىزدىكتى قورعاۋ دەڭگەيىندە تۇرىپ، شينجياڭنىڭ قوعام ورنىقتىلىعى مەن باياندى تىنىشتىعىن قورعاۋ دەڭگەيىندە تۇرىپ، شينجياڭداعى ءار ۇلت حالقىنىڭ ءتۇبىرلى ساياسي مۇددەسىن قورعاۋ دەڭگەيىندە تۇرىپ، بىلىقپالىقتى وڭاپ، قاتەلىكتى تۇزەتىپ، لايىن ارشىپ، تۇنىتۋ كەرەك. «توزعان جاۋدى كەزىندە جويۋ كەرەك وكشەلەپ، ءجون بولمايدى شياڭ يۇيشا قۇرعاق اتاق كوكسەمەك» دەيتىن رۋحتى اسقاقتاتىپ، ايقىن تۋ ۇستاي وتىرىپ، دۇرىس يدەيالىق ءسوز - پىكىرلەردى قولداپ، ءتۇرلى قاتە يدەيالىق اعىمدارعا قارسى تۇرىپ، ءپانىسلاميزم، پانتۇركيزم يدەياسىنىڭ تۇنەگىن تۇبەگەيلى ءتۇرىپ تاستاپ، «ەكىبەتكەي توپتى»، «ەكىبەتكەيلەردى» ءتۇپ - تامىرىمەن الاستاپ، «ءۇش ءتۇرلى كۇشپەن» باتىل، تاباندى تۇردە سوڭىنا دەيىن كۇرەسۋ كەرەك.
(3) ستراتەگيالىق تاباندىلىقتى ساقتاۋ. يدەولوگيا قىزمەتى، باستىسى، ادامنىڭ ميىندا قۇرىلىس جۇرگىزەدى، ول تاباندا - اق ناتيجە بەرىپ، وپ - وڭاي ورىندالا سالمايدى، بارلىعىن ءبىر شايقاسپەن بىتىرۋگە كەلمەيدى، ول ۇزاق بارىستى قاجەت ەتەدى، بايسالدىلىقپەن كۇش سالۋدى، شىنايى كۇش سالۋدى، مىعىم كۇش سالۋدى قاجەت ەتەدى. ءادىس - ءتاسىلدى دارىپتەپ، كوكتەم سامالى اكەلگەن قۇت جاڭبىرىنداي بىرتىندەپ ءسىڭىرىپ، ۇزاق ۋاقىت كۇش سالىپ، تاباندىلىقپەن ەڭبەك ەتىپ، شىنايى تۇردە قۇلاققا ءسىڭىرىپ، ساناعا ۇيالاتىپ، جۇرەككە جەتكىزۋ كەرەك. ۇدايىلانعان ىلگەرىلەتۋ، تياناقتاندىرۋ مەحانيزمىن، جالپى حالىققا جالپىلاستىرۋ مەحانيزمىن، مەكتەپ تاربيەسى مەحانيزمىن، تاربيەلەۋ جانە كەزەكپەن باۋلۋ مەحانيزمىن، ۇگىت - لەكسيا مەحانيزمىن، باتىل ءۇن قاتىپ، ايقىن پوزيتسيا ءبىلدىرۋ مەحانيزمىن، مادەنيەت شەبىن باسقارۋ مەحانيزمىن، فيلوسوفيالىق - قوعامدىق عىلىمدار زەرتتەۋ مەحانيزمىن، جۇڭحۋا مادەنيەتىن تاراتۋ مەحانيزمىن ورناتىپ، كەمەلدەندىرىپ، ۇزاق ۋاقىتتىق جوبا جاساپ، ۇزاق بولاشاقتىق ماقسات بەلگىلەپ، شينجياڭ تاريحى تۋرالى ۇگىت - تاربيەنىڭ تۇزىمدەنۋىن، جۇيەلىلەنۋىن، ۇزاق ۋاقىت ءونىمدى بولۋىن ىلگەرىلەتىپ، ءار ۇلت كادرلارى مەن بۇقاراسىن شينجياڭنىڭ قوعام ورنىقتىلىعى مەن باياندى تىنىشتىعى ءۇشىن سانالى تۇردە كۇش قوسۋعا جەتەكتەۋ كەرەك.
