ءتىلشى سۋ لۋپيڭ
«بۇرىن باسىمىز اۋىرىپ، بالتىرىمىز سىزداعاندا اۋداندىق شيپاحاناعا باراتىنبىز، قازىر دەنساۋلىعىمىزدى اۋىل - قالاشىق ەمحاناسىنىڭ وزىنەن - اق تەكسەرتۋىمىزگە بولادى، اقىسى دا تومەن».
«بۇرىن شيپاحانادان شىعۋ ەسەبىن جابۋدا بىرنەشە جەرگە بارىپ ەسەپتەن كوتەرتۋگە تۋرا كەلەتىن، قازىر شيپاحاناعا جاتقاندا قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ كارتچكاسىن <كەپىلگە قويساق> بولعانى قالعانىنا باس قاتىرمايمىز».
«بۇرىن ناۋقاسقا شالدىققاندا عانا ەسىمىزگە شيپاگەر تۇسەتىن، قازىر سالاماتتىقتى باسقارۋدى، ناۋقاستان الدىن الا ساقتانۋدى ۇيرەندىك».
...
پارتيا 18 - قۇرىلتايىنان بەرى، اسىرەسە، اۆتونوميالى رايوندىق 9 - رەتكى پارتيا قۇرىلتايىنان بەرى رايونىمىز ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ سالاماتتىعىن ساقتاۋ مەن ارتتىرۋدى ماقسات، نەگىزگى ەمدەۋ، دەنساۋلىق ساقتاۋ ءتۇزىمى قۇرىلىسىن وزەك ەتىپ، ەمدەۋ، ءدارى - دارمەك، دەنساۋلىق ساقتاۋ ءتۇزىلىسى رەفورماسىن تەرەڭدەتۋگە كۇش سالىپ، قيىندىقتاردان قامال الىپ، دەنساۋلىق ساقتاۋ، سالاماتتىق ىستەرىندە كورنەكتى تابىستارعا قول جەتكىزدى، ەمدەلۋ اۋىرتپالىعىن جەڭىلدەتۋدەن سالاماتتى تۇرمىسقا دەيىن ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ تابىس سەزىمى ۇزبەي ارتتى.
الدىمەن ەسىك الدىندا تەكسەرتۋ قولايلىلىق تۋدىردى
سوڭعى جىلدارى، ەمدەۋ، ءدارى - دارمەك، دەنساۋلىق ساقتاۋ ءتۇزىلىسى رەفورماسىنىڭ ۇزبەي تەرەڭدەۋىنە ساي، تيانشاننىڭ وڭتۇستىك باۋرايىنا ورنالاسقان يانجي حۇيزۋ اۆتونوميالى اۋدانىندا قۋانارلىق وزگەرىس تۋىلدى: قىستاق ەمحاناسىنىڭ ورتاسى جاقساردى، كۇندەلىكتى قاجەتتى دارىلەر كوبەيدى؛ رەڭدى B تيپتى ۋلترا دىبىستىق تەكسەرۋ، بۇكىلدەي اۆتوماتتى بيوحيميا تالداعىش، سىرتقا تەپكىش قۇرىلعى، جۇرەك ارەكەتىنىڭ ەلەكترلىك الىستان بىرلەسىپ دياگنوز قويۋ جۇيەسى... اۋىل - قالاشىق ەمحانالارىندا كوپتەگەن جاڭا قۇرىلعىلار قوسىلدى؛ اۋداننىڭ ماماندار ۇيىرمەسى اپتا سايىن قىستاققا بارىپ ناۋقاس كورەدى، ادەتتەگى جاي ناۋقاس پەن جەڭىل تۇردەگى كۇردەلى ناۋقاستى ەسىك الدىنان - اق ەمدەۋگە بولاتىن بولدى. كەيبىر اۋىل - قالاشىق ەمحانالارىندا تاعى جۇڭگوشا شيپاگەرلىك بولمەسى جانە سالاماتتىق بولمەسى قۇرىلىپ، جۇڭگوشا شيپاگەرلىك، ۇلتتىق شيپاگەرلىك بويىنشا قىزمەت وتەۋ جانە ساۋىقتىرۋ نىساندارى جۇرگىزىلدى. «اۋىرىپ - سىرقاپ قالساق، ەندىگارى اۋداندىق شيپاحاناعا جۇگىرمەيتىن بولدىق»، - دەدى 12 - ايدىڭ 11 - كۇنى اتالعان اۋداننىڭ چيگىشيڭ قالاشىق ەمحاناسىندا ەلەكتروكارديوگرامما تەكسەرۋىن جاساتقان چيگىشيڭ قالاشىعى حارمودون قىستاعىنىڭ تۇرعىنى مامەت اسەن قۋانا.
2014 - جىلى 10 - ايدا يانجي حۇيزۋ اۆتونوميالى اۋدانى بايىنعولين موڭعۇل اۆتونوميالى وبلىسى بويىنشا اۋدان، اۋىل، قىستاق دەنساۋلىق ساقتاۋعا قىزمەت وتەۋ ءبىر تۇلعالانعان باسقارۋ رەفورما قىزمەتىن ەڭ الدىمەن ورىستەتىپ، 8 اۋىل - قالاشىق ەمحاناسىن، 47 قىستاق ەمحاناسىن وسى اۋداننىڭ حالىق شيپاحاناسىنىڭ باسقارۋىنا تاپسىرىپ، اكىمشىلىك كادرلار جۇمىسىن، كاسىپتىك تەحنيكانى، قازىنالىق ونىمدىلىكتى، ءدارى - دارمەك، ءدارى بۇرىككىش ماتەريالدارىن، قىستاق ەمحانالارىن باسقارۋدى، سونداي - اق ينفورماتسيالاندىرۋ قۇرىلىسىن بىرلىككە كەلتىرىپ، اۋدان كولەمىندەگى «ەمدەۋ ورتاق تۇلعاسىن» باستاپقى قادامدا قالىپتاستىردى. ەمدەلۋ ورتاسىن ۇزبەي جاقسارتۋ، ەمدەۋ قوسىنىن باۋلۋ، الىستان بىرلەسىپ دياگنوز قويۋ جۇمىسىن باستاۋ، دارەجە بويىنشا ەمدەۋ جۇرگىزۋ جانە قوس باعىتتا باسقا جەرگە اپارىپ ەمدەتۋ ارقىلى ەگىنشى - مالشىلاردىڭ جاقىن ماڭنان ەمدەلۋىنە وراسان زور قولايلىلىق تۋدىردى.
سوڭعى جىلدارى، رايونىمىز قامداۋ جاعىنداعى قۇرىلىمدىق رەفورمانى بارىنشا ىلگەرىلەتىپ، «ەمدەۋ بىرىككەن تۇلعاسىن»، «ەمدەۋ ورتاق تۇلعاسىن» دانەكەر ەتىپ قۇرىپ جانە دامىتىپ، دارەجە بويىنشا ەمدەۋ ءتۇزىمىن جاپپاي اتقاردى. جەر - جەر ءوز جەرىنىڭ جاعدايىنا قاراي، 3 - دارەجەلى شيپاحانا 2 - دارەجەلى شيپاحانامەن، الەۋمەتتىك اۋماقتىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋعا قىزمەت وتەۋ ورتالىعىمەن (پۋنكتىمەن)، قىستاق ەمحاناسىمەن بىرىگىپ «ەمدەۋ بىرىككەن تۇلعاسىن»، اۋدان دارەجەلى شيپاحانا اۋىل - قالاشىق ەمحاناسىمەن، قىستاق ەمحاناسىمەن بىرىگىپ «ەمدەۋ ورتاق تۇلعاسىن» قالىپتاستىرىپ، ساپالى ەمدەۋ بايلىعىن تومەنگە جىبەرۋدى جەبەپ، نەگىزگى ەمدەۋ، دەنساۋلىق ساقتاۋ قۇرىلىمىنىڭ قىزمەت وتەۋ قابىلەتىن ارتتىرىپ، بۇقارانىڭ ناۋقاس كورسەتۋى قيىن بولۋىن، ناۋقاس كورسەتۋى قىمبات بولۋىن ءونىمدى شەشۋگە نەگىز قالادى.
قازىر رايونىمىزدا جيىنى 28 «ەمدەۋ بىرىككەن تۇلعاسى» قۇرىلىپ، 3 - دارەجەلى 41 ۇكىمەت شيپاحاناسىن، 2 - دارەجەلى 260قا جۋىق شيپاحانانى جانە نەگىزگى ساتىنىڭ ەمدەۋ، دەنساۋلىق ساقتاۋ قۇرىلىمىن قامتىپ، ەمدەۋ توبى، اۋدان كولەمىندەگى «ەمدەۋ ورتاق تۇلعاسى»، ارناۋلى ءبولىم بىرلەستىگى، الىستان ەمدەۋ، سەلبەسۋ تورى، جۇڭگوشا شيپاگەرلىك، ۇلتتىق شيپاگەرلىك بىرىككەن تۇلعاسى سياقتى 5 ءتۇرلى فورماداعى «ەمدەۋ بىرىككەن تۇلعاسى» وراسان زور ومىرشەڭدىك كورسەتتى. رايونىمىزداعى «ەمدەۋ بىرىككەن تۇلعاسى»، «ەمدەۋ ورتاق تۇلعاسى» قۇرىلىسىنىڭ ىلگەرىلەۋىنە ساي، اناعۇرلىم كوپ بۇقارا ەسىك الدىنان - اق قالاداعى ۇلكەن شيپاحانالاردىڭ وزىق قىزمەت وتەۋىنەن يگىلىكتەنە الدى.
ەمدەۋ، ەمدەۋ قامسىزداندىرۋى، ءدارى - دارمەك رەفورماسىنىڭ قاتار ءجۇرىلۋى اۋىرتپالىقتى جەڭىلدەتتى
2014 - جىلى وتباسىمداعىلاردى ەرتىپ ۇرىمجىگە بارىپ وسپەنى ەمدەتىپ، ءبىر ەمدەۋ باسقىشىندا 80 مىڭ يۋانعا جۋىق اقشا جۇمسادىم. قازىر قۇمىلدىڭ وزىنەن ەمدەتۋگە 50 مىڭ يۋان جەتەتىن بولدى، ونى تاعى %100 ەسەپتەن كوتەرتۋگە بولادى»، - دەدى قۇمىل قالاسىنىڭ تۇرعىنى ۋان فاڭ، − باسقا جەرگە بارىپ ەمدەلمەيتىن بولدىم، قاراۋشىنىڭ ۇستەمە شىعىنى ۇنەمدەلدى، اۋىرتپالىعىم شىنىمەن جەڭىلدەدى.
قۇمىل قالاسىنىڭ تۇرعىندارى بۇگىنگى كۇندە جەرگىلىكتى ورىنداعى شيپاحانانى تاڭداۋعا پەيىل. مۇنىڭ ءمان - جايىن قۇمىل قالاسىنىڭ ەمدەۋ، ەمدەۋ قامسىزداندىرۋى، ءدارى - دارمەك رەفورماسىنىڭ قاتار جۇرىلۋىنەن باستاپ ايتقان ءجون.
2017 - جىلى قۇمىل قالاسى رايونىمىز بويىنشا وسپە ناۋقاستارىن تەگىن ەمدەۋ نىسانىن ەڭ الدىمەن تۇيىندەردە سىناق ەتىپ، قۇمىل قالاسىنىڭ تۇرعىندارى ءوز جەرىندە وسپە ناۋقاسىن ەمدەتسە، اقىسىن %100 ەسەپتەن كوتەردى ءارى وسپە ارناۋلى ءبولىمىن ەرەكشەلىك ەتكەن امبەباپ شيپاحانا قۇردى؛ 2018 - جىلى 4 - ايدا قۇمىل قالالىق ورتالىق شيپاحاناسى ۇكىمەت شيپاحاناسىنىڭ ناتيجەلىك ەڭبەكاقىسىن ۇلەستىرۋ ءتۇزىمى رەفورماسىن ەڭ الدىمەن تۇيىندەردە سىناق ەتىپ، جالپى ەمدەۋ قىزمەتكەرلەرىنىڭ بەلسەندىلىگىن قوزعادى. ەمدەۋ، ەمدەۋ قامسىزداندىرۋى، ءدارى - دارمەك رەفورماسىنىڭ قاتار ءجۇرىلۋىن كۇشەيتۋ ارقىلى قۇمىل قالاسى بۇقاراعا از اقشا جۇمساتۋدى، ەمدەۋ قىزمەتكەرلەرىندە قوزعاۋشى كۇش بولۋدى، ەمدەۋ قامسىزداندىرۋىندا قالدىق قالۋدى جۇزەگە اسىردى.
2017 - جىلدان بەرى، مەملەكەتتىڭ «<13 − بەسجىلدىق> ەمدەۋ، ءدارى - دارمەك، دەنساۋلىق ساقتاۋ ءتۇزىلىسى رەفورماسىن تەرەڭدەتۋ جوسپارىنا» ساي، رايونىمىز «نەگىزدى قامتاماسىز ەتۋ، نەگىزگى ساتىنى كۇشەيتۋ، ءتۇزىلىس ورناتۋ» سىندى رەفورما جولىنا تاباندى بولىپ، ەمدەۋ، ەمدەۋ قامسىزداندىرۋى، ءدارى - دارمەك قاتار جۇرىلگەن رەفورما مەحانيزمىن بىرتىندەپ ورناتتى. ءدارى - دارمەكتەرگە نولدىك باعا پارقىن اتقارۋمەن قاتار، ەمدەۋ جاعىندا دارەجەگە ءبولىپ ەمدەۋ ءتۇزىمىن، وسى زامانعى شيپاحانا باسقارۋ ءتۇزىمىن جانە دارىندىلاردى باۋلۋ، ىستەتۋ جانە شابىتتاندىرۋ، باعالاۋ مەحانيزمىن ورناتۋ، كەمەلدەندىرۋ ارقىلى باستاپتا نەگىزگى ساتىدا دياگنوز قويۋ، قوس باعىتتا اۋىسپالى دياگنوز قويۋ، شۇعىل، سوزىلمالى ناۋقاستى ايىرىم ەمدەۋ، جوعارى مەن تومەن بىرلەسىپ قيمىلداۋ سىندى ەمدەۋ جاڭا ءتارتىبىن بىرتىندەپ قالىپتاستىردى. ەمدەۋ قامسىزداندىرۋى جاعىندا تولەنەتىن جالپى اقىنى مەڭگەرۋ نەگىزىندەگى ناۋقاس ءتۇرى بويىنشا اقى تولەۋدى جاپپاي جۇرگىزۋدى نەگىز ەتىپ، ءبىرشاما كەمەلدەنگەن نەگىزگى ەمدەۋ قامسىزداندىرۋى، سالماقتى ناۋقاس قامسىزداندىرۋى، مەديتسينالىق قۇتقارۋ، اۋرۋدان شۇعىل قۇتقارۋ سياقتىلار ۇشتاسقان، ءوزارا ىقپالداسقان، ءوزارا بىرلەسكەن مەحانيزم ورناتتى.
«بۇرىن شيپاحانادان شىعۋ ەسەبىن جابۋ ءۇشىن قامسىزداندىرۋ سەرىكتەستىگىنە، حالىق ىستەرى تاراۋلارىنا بارىپ ەسەپتەن كوتەرتەتىنبىز، قازىر ءبىر جولدا ەسەپ جابۋدى اتقاردى، شيپاحاناعا جاتۋدان بۇرىن قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ كارتچكاسىن ەسەپ جابۋ ورتالىعىنا كەپىلگە قويساق بولعانى، شيپاحانادان شىققاندا تىكە ەسەپتەن كوتەرتۋگە بولادى»، - دەدى ۋان فاڭ ەمدەۋ، ەمدەۋ قامسىزداندىرۋى، ءدارى - دارمەك رەفورماسىنىڭ قاتار ءجۇرىلۋى ءتىپتى كوپ رەفورما يگىلىگىن جەتكىزەتىندىگىنە كامىل سەنىپ.
سالاماتتى تۇرمىس كەلدى
مەيلى «ەمدەۋ بىرىككەن تۇلعاسى»، «ەمدەۋ ورتاق تۇلعاسى»، الدە ەمدەۋ، ەمدەۋ قامسىزداندىرۋى، ءدارى - دارمەك رەفورماسىنىڭ قاتار ءجۇرىلۋى بولسىن، قورىتىپ ايتقاندا، دارەجەگە ءبولىپ ەمدەۋ ارقىلى ساپالى ەمدەۋ بايلىعىن تومەنگە جىبەرىپ، بۇقارانىڭ ەمدەلۋىنە قولايلىلىق تۋدىرۋ بولماق. الەۋمەتتىك اۋماقتىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋعا قىزمەت وتەۋ ورتالىعىنىڭ (پۋنكت) الدىمەن ناۋقاس كورسەتەتىن ورىن بولۋىمەن وتباسىلىق شيپاگەردىڭ رولى كۇن سايىن ماڭىزدى بولۋدا.
«مەن ەسىك الدىندا كەلىسىمگە قول قويىستىم. باستابىندا وتباسى شيپاگەرى نە ۇيگە كەلىپ، نە تەلەفون شالىپ، قان قىسىمىمدى قانشالىقتى مەڭگەرگەنىمدى ۇنەمى سۇراپ، مەنى الەۋمەتتىك اۋماقتىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋعا قىزمەت وتەۋ ورتالىعىنا بارىپ دەنساۋلىق تەكسەرتۋگە، قان قىسىمىن تۇسىرەتىن ءدارى الۋعا قۋزايتىن»، - دەدى ءۇرىمجى قالاسى سايباق رايونى دوستىق وڭتۇستىك جولى الەۋمەتتىك اۋماعىنىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋعا قىزمەت وتەۋ ورتالىعىندا وتباسىلىق شيپاگەرمەن كەلىسىمگە قول قويىسقان تۇرعىن ۋاڭ جيانبين. 3 جىلدان استام ۋاقىت پىكىر اۋىستىرۋ، سايكەسۋ ونى وتباسىلىق شيپاگەردىڭ بار بولۋىنا داعدىلاندىردى. «قان قىسىمىمدى ولشەگەن سايىن شيپاگەرگە مالىمدەيمىن، قازىر ناۋقاستانعاننان كەيىن شيپاحاناعا بارىپ ەمدەلۋ ەمەس، قايتا اۋرۋدان الدىن الا ساقتانۋ كەرەك، مىنە، سالاماتتى تۇرمىس ۇلگىسى دەگەن وسى».
2014 - جىلى 10 - ايدا ءۇرىمجى قالاسى دوستىق وڭتۇستىك جولى الەۋمەتتىك اۋماقتىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋعا قىزمەت وتەۋ ورتالىعى وتباسىلىق شيپاگەرمەن كەلىسىمگە قول قويىسۋ قىزمەتىن باستاپ، جوعارى قان قىسىم ناۋقاسى، قانىتتى نەسەپ ناۋقاسى، بالالار، جۇكتى، بوسانعان ايەلدەر سياقتى تۇرلىشە توپقا مەڭزەس، قول قويىسقان تۇرعىنداردىڭ سالاماتتىق احۋالىنا قاراي باعالاۋ جۇرگىزدى، دارالىققا يە سالاماتتىق جەتەكشىلىك ەتتى. بيىل وسى ورتالىق وتباسىلىق شيپاگەرمەن قول قويىسۋ ورتالىعىن قۇرىپ، 12 «وتباسىلىق شيپاگەر قىزمەتحاناسىن» بەلگىلەپ، «ءبىر شيپاگەر، ءبىر قول قويىسۋ وبيەكتىسى، ءبىر بولمە» سىندى جەكەلەردىڭ سىرىن قورعايتىن امبەباپ ەمدەۋ قىزمەت وتەۋىمەن جانە سالاماتتىقتى باسقارۋ قىزمەت وتەۋىمەن قامدادى.
ءۇرىمجى قالاسى دوستىق وڭتۇستىك جولى الەۋمەتتىك اۋماقتىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋعا قىزمەت وتەۋ ورتالىعىنىڭ ماڭىندا ۇلكەن شيپاحانا تاپشى بولماسا دا، ناۋقاس قابىلداۋ مولشەرىنە ەشقانداي اسەر ەتپەدى، 2017 - جىلى وسى ورتالىق 250 مىڭ ناۋقاس (رەت) قابىلدادى، بۇل 2 - دارەجەلى شيپاحانانىڭ ناۋقاس قابىلداۋ مولشەرىمەن قارايلاس. «وتباسىلىق شيپاگەر وتباسىنا بارىپ ناۋقاس كورەتىن جەكەلىك شيپاگەر ەمەس، قايتا نەگىزگى ەمدەۋگە جانە نەگىزگى الەۋمەتتىك دەنساۋلىق ساقتاۋعا قىزمەت وتەۋمەن، كۇنى بۇرىن كەلىسىپ ەمدەۋگە جانە باسقا جەرگە اپارىپ ەمدەۋگە قىزمەت وتەۋمەن، دارالىققا يە سالاماتتىق باسقارۋعا قىزمەت وتەۋمەن، وتباسىلىق ناۋقاس توسەگى قىزمەت وتەۋىمەن قامدايتىن بۇقارانىڭ سالاماتتىعىن قورعاۋشى ادام»، - دەدى وسى ورتالىقتىڭ مەڭگەرۋشىسى رىن حۇڭ. وتباسىلىق شيپاگەرمەن قىزمەت وتەۋ جونىندە قول قويىسۋ قىزمەتىن ورىستەتۋ ارقىلى ەمدەۋ - دەنساۋلىق ساقتاۋعا قىزمەت وتەۋ ۇلگىسىندە وزگەرىس تۋىلدى، تۇرعىنداردىڭ سالاماتتىعىنا ۇزاق ۋاقىت، ۇدايى قارايلاسۋ قاجەتى قاناعاتتاندىرىلىپ، ۇلكەن شيپاحانالارعا ناۋقاسىن كورسەتۋگە شوعىرلانبايتىن بولدى، سالاماتتىقتى باسقارۋعا بارعان سايىن ءمان بەرىلدى.
2017 - جىلدان بەرى رايونىمىزدىڭ وتباسىلىق شيپاگەرمەن قىزمەت وتەۋ جونىندە قول قويىسۋ قىزمەتى ورنىقتى ىلگەرىلەتىلدى. تۇيىندەردە سىناق ەتۋ نەگىزىندە، بۇكىل شينجياڭداعى 14 ايماق، وبلىس، قالادا وتباسىلىق شيپاگەرمەن قىزمەت وتەۋ جونىندە قول قويىسۋ قىزمەتى جاپپاي ورىستەتىلدى. وتباسىلىق شيپاگەرمەن قىزمەت وتەۋ جونىندە قول قويىسۋ ارقىلى رايونىمىزدىڭ اۋرۋدى مەڭگەرۋ مولشەرى مەن تەجەۋ مولشەرى ورنىقتى جوعارىلاپ، «ەمدەۋدى نەگىز ەتۋدەن الدىن الۋدى نەگىز ەتكەن» سالاماتتىققا كەپىلدىك ەتۋ تاسىلىنە بۇرىلىس جاساۋدى العاشقى قادامدا ىسكە اسىرىپ، شيپاحانا مەن ناۋقاستىڭ قارىم - قاتىناسى اناعۇرلىم جاراسىمدىلىق تاۋىپ، قالا، اۋىل تۇرعىندارىنىڭ وتباسىلىق شيپاگەردى مويىنداۋ مولشەرى بىرتىندەپ جوعارىلادى.
