ۇكىمەت قىزمەتىنەن بايانداما

　　1 - ايدىڭ 14 - كۇنى شوكىرات زاكىر اۆتونوميالى رايوندىق 13 - كەزەكتى حالىق قۇرىلتايىنىڭ 2 - ماجىلىسىندە ۇكىمەت قىزمەتىنەن بايانداما جاساۋدا. سۋرەتتى ءتىلشى سۇي جىجيان تۇسىرگەن

　　ۋاكىلدەر:

　　قازىر مەن اۆتونوميالى رايوندىق حالىق ۇكىمەتى اتىنان ماجىلىسكە قىزمەتتەن بايانداما جاسايمىن، قاراپ شىعۋلارىڭىزدى سۇرايمىن ءارى اۆتونوميالى رايوندىق ساياسي كەڭەس مۇشەلەرىنىڭ جانە باسقا دا سىرتتاي قاتىناسقانداردىڭ پىكىر بەرۋىن سۇرايمىن.

　　ءبىرىنشى، 2018 - جىلعى قىزمەتتەرگە ايال

　　ەندى عانا وتە شىققان 2018 - جىل رايونىمىزدىڭ دامۋ تاريحىنداعى كەرەمەت ءبىر جىل بولدى. قىم - قۋىت كۇردەلى حالىقارالىق ورتاعا جانە جاپالى، اۋىر رەفورما، دامۋ، ورنىقتىلىق مىندەتتەرىنە سايكەس، شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ پارمەندى باسشىلىعىندا، شي جينپيڭنىڭ جاڭا ءداۋىر جۇڭگوشا سوتسياليزم يدەياسىن جەتەكشى ەتۋگە تاباندى بولىپ، پارتيا 19 - قۇرىلتايىنىڭ جانە 19 - كەزەكتى ورتالىق كوميتەتىنىڭ ەكىنشى، ءۇشىنشى جالپى ماجىلىستەرىنىڭ رۋحىن جاپپاي دايەكتىلەندىرىپ، تياناقتاندىرىپ، باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ شينجياڭ قىزمەتى جونىندەگى ماڭىزدى ءسوزى مەن ماڭىزدى نۇسقاۋىنىڭ رۋحىن دايەكتىلەندىرىپ، تياناقتاندىرىپ، پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ شينجياڭدى جونگە سالۋ جالپى جوباسىن، اسىرەسە، قوعام ورنىقتىلىعى مەن باياندى تىنىشتىق باس نىساناسىن دايەكتىلەندىرىپ، تياناقتاندىرىپ، اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ «1 + 3 + 3 + رەفورما جاساۋ، ەسىك اشۋ» قىزمەت ورنالاستىرۋىنا قاتاڭ نەگىزدەلىپ، «ەكى القا» قىزمەت مەحانيزمىن مۇقيات تياناقتاندىرىپ، نازاردى باس نىساناعا شوعىرلاندىرىپ، قىزمەتتىڭ ورنىقتىلىق بارىسىندا ىلگەرىلەۋ سىندى جالپى ارناسىنان جازباي، جاڭا دامۋ ۇستانىمىن باتىل دايەكتىلەندىرىپ، جوعارى ساپالى دامۋ تالابىن مىقتاپ يگەرىپ، قامداۋ جاعىنداعى قۇرىلىمدىق رەفورمانى نەگىزگى جەلى ەتىپ، ورنىقتى ارتتىرۋ، رەفورمانى جەبەۋ، قۇرىلىمدى رەتتەۋ، حالىق تۇرمىسىنا تيىمدىلىك جاساۋ، حاۋىپ - قاتەردەن ساقتانۋ قىزمەتتەرىن ءبىر تۇتاس ىلگەرىلەتىپ، ءتۇرلى حاۋىپ - قاتەرگە، سىن - سايىستارعا ءونىمدى تۇردە توتەپ بەرىپ، رەفورما، دامۋ، ورنىقتىلىق جاقتارىنداعى ءبىر قىدىرۋ قيىن ماسەلەلەردى شەشىپ، قوعامدىق جالپى جاعدايدىڭ ورنىقتىلىعىن جانە ەكونوميكانىڭ باياندى، اقاۋسىز دامۋىن ساقتاپ، جاپپاي دوڭگەلەك داۋلەتتى قوعام ورناتۋدى جۇزەگە اسىرۋ نىساناسىنا قاراي تىڭ قادام تاستادىق.

　　− قوعامدىق جالپى جاعدايدىڭ ورنىقتىلىعى ساقتالدى. نازاردى بۇلجىماستان باس نىساناعا شوعىرلاندىرىپ، كەشەندى شارالاردى ويداعىداي قولدانىپ، قوعامنىڭ اماندىق احۋالى كورنەكتى جاقسارىپ، شينجياڭنىڭ قوعامدىق جالپى جاعدايىنىڭ ورنىقتىلىعى ساقتالىپ، ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋعا جاراسىمدى، ورنىقتى قوعامدىق ورتا ازىرلەندى.

　　− ەكونوميكالىق دامۋ ورنىقتىلىق بارىسىندا العا ىلگەرىلەدى. مەجە بويىنشا وڭىرلىك ءوندىرىستىڭ جالپى ءونىم قۇنى %6 مولشەرىندە ارتتى، ادەتتەگى الەۋمەتتىك مەجە ەسەپ كىرىسى %4.5، قوعامدىق تۇتىنۋ بۇيىمدارىنىڭ بولشەك ساتىلىم جالپى سوماسى %6.2 مولشەرىندە ارتتى، تۇرعىنداردىڭ تۇتىنۋ باعا كورسەتكىشى %2.1 جوعارىلادى، ەكونوميكالىق اينالىم ۇيلەسىمدى ارالىقتا ساقتالدى. استىق، ماقتا، ەرەكشە جەمىس شارۋاشىلىعى ساپالىلانا دامۋعا بەت الدى. كولەمنەن جوعارى ونەركاسىپ كاسىپورىندارىنىڭ پايداسى %10 مولشەرىندە ارتتى. جاڭا كوركەيگەن ستراتەگيالىق شارۋاشىلىقتاردىڭ ارتۋ قۇنى %13.2 ءوستى، جوعارى، جاڭا تەحنيكالىق جاساۋ كاسىپتەرىنىڭ ارتۋ قۇنى %33 ءوستى. ساياحاتشىلاردىڭ سانى 150 ميلليون ادام - رەتتەن اسىپ، %40 تىڭ ۇستىندە ارتتى. 3 - كاسىپتىڭ ەكونوميكاعا ۇلەس قوسۋ سالىستىرماسى %66.1 كە جەتىپ، ەكونوميكانىڭ ارتۋىن ىلگەرىلەتەتىن ماڭىزدى كۇشكە اينالدى.

　　− ءۇش ۇلكەن قامال الۋ شايقاسى ءساتتى باستالدى. ەلەۋلى حاۋىپ - قاتەردەن ساقتانۋدا مەجەلى ناتيجەگە قول جەتىپ، ءار دارەجەلى ۇكىمەتتەردىڭ ەرەجەگە قايشىلىق جاساپ قارىزدانۋىن مۇلدە بولعىزباۋ جۇزەگە اسىپ، جۇيەلىك فينانستىق حاۋىپ - قاتەردىڭ تۋىلماۋىنىڭ تومەنگى شەگىن ساقتادى. وڭتۇستىك شينجياڭداعى 4 ايماق - وبلىس كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ شايقاسىندا نىق قادام تاستادى، باسقا وڭىرلەردىڭ مۇلدە كەدەيلىك ماسەلەسى نەگىزىنەن شەشىلدى، بۇكىل رايون بويىنشا 537 مىڭ ادام كەدەيلىكتەن ارىلدى، 513 كەدەي قىستاق كەدەيلىك تىزىمىنەن شىعارىلدى، 3 كەدەي اۋداننىڭ كەدەيلىك قالپاعى الىندى، كەدەيلىكتىڭ تۋىلۋ سالىستىرماسى %6.51كە تومەندەدى. كوك اسپان، تۇنىق سۋ، تازا توپىراق، اۋىل - قىستاقتىڭ قونىس ورتاسىن وڭاۋ سىندى 4 سيمۆولدىق شايقاس جاپپاي ورىستەتىلىپ، ەكولوگيالىق ورتا ساپاسى ۇزدىكسىز جاقساردى، جاسىل دامۋدا قۋانارلىق جاعداي جارىققا شىقتى.

　　− رەفورما جاساۋدىڭ، ەسىك اشۋدىڭ ونىمدىلىگى كورنەكتى بولدى. ماڭىزدى سالالار مەن شەشۋشى بۋىندارداعى رەفورمالاردا تىڭ ىلگەرىلەۋشىلىكتەرگە قول جەتتى. رەفورمانىڭ يگىلىگى اناعۇرلىم جارىققا شىقتى. «ءۇشتى ازايتۋدىڭ، ءبىردى تومەندەتۋدىڭ، ءبىردى تولىقتىرۋدىڭ» ونىمدىلىگى كورنەكتى بولدى، كومىر، ەلەكتر قۋاتى، مۇناي، حيميا ونەركاسىبى سياقتى ءداستۇرلى شارۋاشىلىقتاردا قوردى رەتتەۋ، ءوسىمدى ساپالىلاندىرۋ جۇزەگە اسىرىلدى. «ۇكىمەت قۇرىلىمدارىن ىقشامداپ، بيلىكتى تومەنگە بەرۋ، بيلىكتى تومەنگە بەرۋ مەن باسقارۋدى ۇشتاستىرۋ، قىزمەت وتەۋدى ساپالىلاندىرۋ» رەفورماسى ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتىلىپ، ساۋدا ورتاسى ۇزدىكسىز جاقسارتىلدى. جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋى وزەكتى رايون قۇرىلىسى جەدەل ىلگەرىلەتىلىپ، «6 - كەزەكتى جۇڭگو − ازيا - ەۆروپا» كورمەسى ءساتتى وتكىزىلدى. ىشكە، سىرتقا ەسىك اشۋ دەڭگەيى ۇزدىكسىز ءوستى، ىشكى ولكەلەردەن ءبىر توپ كاسىپورىن شينجياڭدا قارجى سالىپ زاۆود قۇرىپ، شينجياڭنىڭ دامۋىنا جاڭا قوزعاۋشى كۇش، جاڭا ومىرشەڭدىك كۇش ۇستەدى.

　　− حالىق تۇرمىسى ۇزدىكسىز جاقساردى. جۇمىستانۋ، وقۋ - اعارتۋ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋ، ەمدەۋ، قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ سياقتى حالىققا تيىمدىلىك جەتكىزۋ قىزمەتتەرىندە تىڭ ناتيجەگە قول جەتتى. قالا - قالاشىقتاردا جالپى 475 مىڭ 800 ادام جاڭادان جۇمىستاندى، قالا - قالاشىقتاردا تىركەلگەن جۇمىسسىزدىق مولشەرى %3.3 بولدى، اۋىل - قىستاقتاردا 2 ميلليون 805 مىڭ ارتىق ەڭبەككۇش (رەت) جۇمىستاندى. قالا - قالاشىق تۇرعىندارىنىڭ قولداعى تابىسى جان باسىنا شاققاندا، %6.5 مولشەرىندە ارتتى، اۋىل - قىستاق تۇرعىندارىنىڭ قولداعى تابىسى جان باسىنا شاققاندا، %8.5 مولشەرىندە ارتتى. لاشىقتى اۋماقتاردا 470 مىڭ 900 تۇرعىن ءۇي جاڭالانىپ، اۋىل - قىستاقتاردا بەيقۇت ءۇي سالىپ حالىقتى اۋقاتتاندىرۋ بويىنشا 282 مىڭ وتباسىنا ءۇي سالىندى. بۇقارانىڭ ءتول مۇددەسىنە ساياتىن حالىق تۇرمىسىنداعى ءبىر توپ قيىن ماسەلە ءونىمدى تۇردە شەشىلىپ، ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ تابىس سەزىمى، باقىت سەزىمى، حاۋىپسىزدىك سەزىمى ۇزدىكسىز ارتتى!

　　ءبىر جىلدان بەرى، ءبىز، باستىسى، مىنا قىزمەتتەردى ىستەدىك:

　　(1) شي جينپيڭنىڭ جاڭا ءداۋىر جۇڭگوشا سوتسياليزم يدەياسى مەن پارتيا 19 - قۇرىلتايىنىڭ رۋحىن ىشكەرىلەي ۇيرەندىك، دايەكتىلەندىردىك

　　جەتە ۇيرەنۋگە، جەتە ۇعىنۋعا، ناقتى تياناقتاندىرۋعا باسا كۇش سالدىق. شي جينپيڭنىڭ جاڭا ءداۋىر جۇڭگوشا سوتسياليزم يدەياسى مەن پارتيا 19 - قۇرىلتايىنىڭ رۋحىن ۇيرەنۋدى، دايەكتىلەندىرۋدى ماڭداي الدى ساياسي مىندەت ەتۋگە تاباندى بولىپ، بۇلجىماستان شي جينپيڭنىڭ جاڭا ءداۋىر جۇڭگوشا سوتسياليزم يدەياسى ارقىلى وي - سانانى قارۋلاندىرىپ، امالياتقا جەتەكشىلىك ەتىپ، قىزمەتتەردى ىلگەرىلەتىپ، تاباندى، باتىل تۇردە يدەيا مەن ارەكەتتى پارتيا 19 - قۇرىلتايىنىڭ رۋحىمەن بىرلىككە كەلتىرىپ، كۇش - قۋاتتى پارتيا 19 - قۇرىلتايىندا بەلگىلەنگەن مىندەتتەردى جۇزەگە اسىرۋعا شوعىرلاندىردىق.

　　تۋ ايقىن تۇردە پارتيانىڭ ساياسي قۇرىلىسىن ماڭداي الدى ورىنعا قويدىق. ىشكەرىلەگەن تۇردە ساياسي دەڭگەيدى جوعارىلاتىپ، ساياسي ءتارتىپتى قاتايتىپ، «ءتورت تانىمدى» مىقتاپ ورناتىپ، «ءتورت سەنىمدى» بەكەمدەپ، باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ۇيتقىلىق ورنىن باتىل قورعاپ، پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ بەدەلى مەن ورتالىقتانعان ءبىر تۇتاس باسشىلىعىن باتىل قورعاپ، يدەيادا، ساياسيدا، ارەكەتتە شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىمەن وسكەلەڭ ءبىر اۋىزدىلىقتى ساقتاپ، شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ شەشىمدەرى مەن ورنالاستىرۋلارىن بۇلجىتپاي دايەكتىلەندىردىك، تياناقتاندىردىق. شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ شينجياڭدى جونگە سالۋ جالپى جوباسىن جاپپاي دايەكتىلەندىرۋدى، تياناقتاندىرۋدى تاباندى، باتىل تۇردە ىلگەرىلەتتىك. باس نىسانانى مىقتاپ ارقاۋ ەتىپ، باستان - اياق نازاردى باس نىساناعا شوعىرلاندىرىپ، باس نىساناعا بويسۇنىپ، باس نىساناعا قىزمەت ەتىپ، باس نىسانانى تاباندىلىقپەن تياناقتاندىرىپ، پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ شينجياڭدى جونگە سالۋ جالپى جوباسىنىڭ، اسىرەسە، قوعام ورنىقتىلىعى مەن باياندى تىنىشتىق باس نىساناسىنىڭ ناقتاپ تياناقتاندىرىلۋىنا شىنايى كەپىلدىك ەتتىك. باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ماڭىزدى نۇسقاۋىنىڭ، بەكىتۋىنىڭ رۋحىنىڭ تياناقتاندىرىلۋ جاعدايىنا «قايتا قاداعالاۋدى» ىشكەرىلەي ورىستەتىپ، باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ماڭىزدى نۇسقاۋىنىڭ، بەكىتۋىنىڭ رۋحىنىڭ جانە پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ شەشىمدەرىنىڭ، ورنالاستىرۋلارىنىڭ تيانشاننىڭ تۇستىگى مەن تەرىستىگىندە تياناقتانىپ تامىر تارتۋىنا شىنايى كەپىلدىك ەتتىك.

　　(2) نازاردى باس نىساناعا شوعىرلاندىرىپ، قوعامدىق جالپى جاعدايدىڭ ورنىقتىلىعىن ساقتادىق

　　ورنىقتىلىقتى قورعاۋدى قاشاندا بارلىعىن باسىپ تۇسەتىن ساياسي مىندەت ەتتىك. اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ قىزمەت ورنالاستىرۋىن مۇقيات تياناقتاندىرىپ، لاڭكەستىككە قارسى تۇرىپ، ورنىقتىلىقتى قورعاۋدىڭ «كەشەندى شارالارىن» باتىل تۇردە ويداعىداي اتقاردىق. قاتاڭ سوققى بەرۋ ارناۋلى كۇرەسىن ۇزدىكسىز ورىستەتىپ، «ءۇش ءتۇرلى كۇشكە» قاتاڭ سوققى بەرۋدىڭ تەگەۋرىندى كۇيىن باستان - اياق ساقتادىق. قوعام اياسىندا ساقتانۋ - مەڭگەرۋدى جاپپاي كۇشەيتىپ، قوعام اماندىعىن باسقارۋدىڭ ستەرەولدى، ينفورماتسيالانعان ساقتانۋ - مەڭگەرۋ جۇيەسىن قۇردىق. شەكارانى باسقارۋ - مەڭگەرۋدى ۇزدىكسىز كۇشەيتىپ، شەكارانى كۇزەتۋ، شەكارانى قورعاۋ مەحانيزمىن اقاۋسىزداندىرىپ، كەمەلدەندىرىپ، ادام ارقىلى قورعانۋ، زاتتىق قورعانۋ، تەحنيكالىق قورعانۋ دەڭگەيىن ءوسىرىپ، 5700 كيلومەترلىك شەكارا جەلىسىنىڭ حاۋىپسىزدىگىنە شىنايى كەپىلدىك ەتتىك. «ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ» بويىنشا قىستاقتا تۇرۋ قىزمەتىن ىشكەرىلەي ورىستەتىپ، ءار دارەجەلى كادرلاردىڭ نەگىزگى ساتىعا تەرەڭ بويلاۋىن، بۇقارا اراسىنا بارۋىن ىلگەرىلەتىپ، جاڭا داۋىردەگى شينجياڭنىڭ «فىڭچياۋ تاجىريبەسىن» قالىپتاستىردىق. باتىل ءۇن قاتىپ، ايقىن پوزيتسيا ءبىلدىرۋ قيمىلىن ۇزدىكسىز ورىستەتىپ، «ەكىبەتكەيلەردى»، «ەكىبەتكەي توپتى» باتىل تەكسەرىپ، انىقتادىق. بۇكىل رايونىمىزدا جوعارىدان تومەنگە دەيىن ورتاق قۇلشىنۋدىڭ ارقاسىندا، رايونىمىزدا قوعامدىق جالپى جاعدايدىڭ باياندى ورنىقتىلىعى جۇزەگە اسىپ، ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋعا ەڭ بەرىك نەگىز قالانىپ، ەڭ پارمەندى كەپىل ازىرلەندى.

　　(3) نازاردى باس نىساناعا شوعىرلاندىرىپ، ەكونوميكانىڭ ورنىقتى، اقاۋسىز دامۋىن ىلگەرىلەتتىك

　　قامداۋ جاعىنداعى قۇرىلىمدىق رەفورمانى ۇزدىكسىز جەدەلدەتتىك. ءداستۇرلى كاسىپتەردىڭ تەحنولوگيانى جەتىلدىرۋى، ءوندىرىستى جابدىقتاۋى ىلگەرىلەتىلدى، ءونىم ساپاسى مەن ناتيجە بويىنشا قورشاعان ورتانى قورعاۋ دەڭگەيى جوعارىلاتىلدى. توقىماشىلىق، كيىم - كەشەك، ەلەكتر ونىمدەرىن قۇراستىرۋ سياقتى ەڭبەك شوعىرلانعان كاسىپتەردى كۇش سالا دامىتتىق. جوعارى دەڭگەيلى جابدىق جاساۋ، جاڭا ەنەرگيا، جاڭا ماتەريال سياقتى جاڭادان كوركەيگەن ستراتەگيالىق شارۋاشىلىقتاردىڭ دامۋىن جەدەلدەتىپ، ءىرى ساندى مالىمەت، «ينتەرنەت +»، بىرگە يگىلىكتەنەتىن ەكونوميكا سياقتى جاڭا شارۋاشىلىقتاردى، جاڭا كاسىپ كۇيلەرىن كۇش سالا دامىتتىق. ساۋدا زات تاسىمالى، ەلەكتروندىق ساۋدا، فينانستىق قىزمەت وتەۋ، سالاماتتىق، قارتتاردى كۇتىمدەۋ سياقتى قىزمەت وتەۋ كاسىپتەرىنىڭ دامۋىن جەدەلدەتتىك. ارتىق وندىرىستىك قۋاتتى ازايتۋدى ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتىپ، ارتىق ءوندىرىس قۋاتىنان 2 ميلليون 150 مىڭ توننا بولات - تەمىردى، 4 ميلليون 620 مىڭ توننا كومىردى ءبىر جاقتى ەتىپ، بىرلىك ەنەرگيا قۇراۋى جوعارى ءبىر ميلليون 331 مىڭ كيلوۆاتتىق كومىر - ەلەكتر گەنەراتور اگراگاتىن جاپتىق، توقتاتتىق، بىرلىك ونەركاسىپ ارتۋ قۇنىنا جۇمسالاتىن ەنەرگيا، پايدالانىلاتىن سۋ مولشەرى ۇزدىكسىز ازايدى.

　　نەگىزدىك قۇرىلعى قۇرىلىسىن كۇش سالا كۇشەيتتىك. قارابەل سۋ يگىلىگى تورابى ينجەنەرياسى، جۇندۇڭ − حۋادۇڭ (انحۇيدىڭ تۇستىگى) ±1100 كيلوۆولتتىق ەرەكشە جوعارى كەرنەۋلى تۇراقتى توك جەتكىزۋ ينجەنەرياسى، تۇمشۇق اۋەجايى سياقتى ءبىر توپ نىسان قۇرىلىستارى سالىنىپ ىسكە قوسىلدى، وڭتۇستىك شينجياڭداعى 750 كيلوۆولتتىق ەلەكتر تورىن كەڭەيتۋ، تولىقتاپ قۋاتتاندىرۋ ينجەنەرياسىنىڭ جەلىسى تولىق جالعاندى؛ اراتاش سۋ يگىلىگى تورابى ينجەنەرياسى، كورلا - گولمۇت تەمىر جولى، داحۋاڭشان − ءۇرىمجى جوعارى قارقىندى تاس جولىن وزگەرتۋ، كەڭەيتىپ سالۋ سياقتى ءبىر توپ نىساندار جەدەل سالىنۋدا؛ حوتان − چارقىلىق تەمىر جولى، كورلا - اقسۋ - قاشقار تەمىر جولىنىڭ قارقىنىن تەزدەتىپ، قابىلەتىن ارتتىرىپ جاڭالاۋ، جۇڭگو - پاكيستان ەكونوميكالىق ءدالىزىنىڭ بۇلۇڭكول - حۇنچيراپ تاس جولى، اقسۋ اۋەجايىن كەڭەيتىپ سالۋ، داشكول سۋ يگىلىگى تورابى ينجەنەرياسى سياقتى ءبىر توپ ءتۇيىندى نىسانداردىڭ قۇرىلىسى باستالدى. حوتان - قاراقاش جوعارى قارقىندى تاس جولىنىڭ سالىنىپ بولىپ كولىك قاتىناۋىنا بايلانىستى بۇكىل رايونىمىزداعى بارلىق ايماق، وبلىس، قالالار جوعارى قارقىندى تاس جول داۋىرىنە ءوتتى. ءۇرىمجى مەتروسىنىڭ 1 - ءنومىرلى جەلىسىنىڭ سىناق رەتىندە ىسكە قوسىلۋى ورتالىق قالا حالقىنىڭ مەترو داۋىرىنە رەسمي قادام تاستاعانىن كورسەتتى.

　　ءتۇيىندى سالالارداعى رەفورمانى تەرەڭدەتتىك. ساۋدا ورتاسىن ساپالىلاندىرۋ، دارەجەسىن كوتەرۋ بويىنشا 10 ارەكەتتى اتقارىپ، ءار ءتۇرلى سالىقتى جەڭىلدەتۋ ساياساتىن تياناقتاندىرىپ، اكىمشىلىك ءىس سيپاتتى اقىنى اناعۇرلىم تومەندەتىپ، تيجاراتتىق قىزمەت وتەۋ سيپاتتى اقىنى اداقتاپ، ارناعا تۇسىردىك، كاسىپورىندارعا ساياتىن اقى الۋ ولشەمىن تومەندەتتىك. مەملەكەت مەنشىگىندەگى مال - مۇلىك، مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاسىپورىندار رەفورماسىن جەدەل ىلگەرىلەتتىك، مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاسىپورىنداردىڭ ورنالاسۋى مەن قۇرىلىمى اناعۇرلىم ساپالىلاندىرىلدى، جاڭالىق اشۋ قابىلەتى كورنەكتى جوعارىلاپ، رايوننىڭ ءوز دارەجەسىندە باقىلاپ - باسقارىلاتىن كاسىپورىنداردىڭ سەرىكتەستىك تۇزىمىنە وزگەرتىلۋ مولشەرى %91.6كە جەتتى. ماقتانىڭ نىسانالى باعا رەفورماسى مەن ءبيداي ساتىپ الىپ ساقتاۋ ءتۇزىمى رەفورماسى ورنىقتى قاداممەن ىلگەرىلەتىلدى. حالىقتىق ەكونوميكانىڭ دامۋىنا قولداۋ كورسەتەتىن ساياساتتىق شارالار شىعارىلىپ، حالىقتىق ەكونوميكانىڭ ۇزدىكسىز زورايۋىن جەبەدىك.

　　(4) نازاردى باس نىساناعا شوعىرلاندىرىپ، ءۇش ۇلكەن قامال الۋ شايقاسىنىڭ شەشۋشى جەڭىسىنە قول جەتكىزۋدىڭ نەگىزىن مىقتاپ قالادىق

　　ەلەۋلى حاۋىپ - قاتەرلەردەن ساقتانۋدان، ونى شەشۋدەن قامال الۋ شايقاسىن ويداعىداي جۇرگىزدىك. ۇكىمەتتىڭ قارىزدانىپ قارجى توعىستىرۋ ارەكەتىن ارناعا ءتۇسىرىپ، ۇكىمەتتىڭ جاسىرىن قارىزىن بەلسەندى تۇردە ۇيلەسىمدى شەشتىك. قاراستى فينانستىق باقىلاۋ - باسقارۋ جانە حاۋىپ - قاتەردەن ساقتانۋ، ءبىر جاقتى ەتۋ جاۋاپكەرشىلىگىن مۇقيات تياناقتاندىرىپ، فينانستىق حاۋىپ - قاتەردەن ساقتاندىرۋ، ساقتانۋ - مەڭگەرۋ جانە ءبىر جاقتى ەتۋ قىزمەت مەحانيزمىن ورناتتىق، زاڭسىز قارجى توپتاۋ، فينانس الدامكوستىگى سياقتى زاڭعا قايشى ارەكەتتەرگە قاتاڭ سوققى بەرىپ، ينتەرنەتتەگى فينانس حاۋىپ - قاتەرىن ارنايى وڭاۋدى ورىستەتىپ،P2P ينتەرنەتتە قارىز بەرۋ قۇرىلىمىنىڭ حاۋىپ - قاتەرىن تۇرلەر بويىنشا ءبىر جاقتى ەتىپ، جۇيەلىك حاۋىپ - قاتەردىڭ تۋىلماۋىنىڭ تومەنگى شەگىن باتىل ساقتادىق.

　　كەدەيلىكتەن دالمە - ءدال ارىلتۋدان قامال الۋ شايقاسىن ويداعىداي جۇرگىزدىك. وڭتۇستىك شينجياڭداعى 4 ايماق - وبلىستاعى اۋىر كەدەي وڭىرلەردى نەگىزگى شايقاس مايدانى ەتۋگە تاباندى بولىپ، «ەكىدەن تارىقتىرماۋدى، ءۇشتى قامتاماسىز ەتۋدى» تىعىز ارقاۋ ەتىپ، «7 ءبىر توپتى» تىڭعىلىقتى ىلگەرىلەتىپ، «ءۇش تەبىندى ارتتىرۋدى» تياناقتاندىردىق. بۇكىل رايون بويىنشا كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋگە 33 ميلليارد 411 ميلليون يۋان قارجى سالىندى، مۇنىڭ ىشىندە وڭتۇستىك شينجياڭداعى 4 ايماق - وبلىستىكى %92.3تى ۇستايدى. ينفورماتسيالاندىرۋ ءتاسىلى مەن ءىرى ساندى مالىمەت تەحنيكاسىنان پايدالانىپ، «التى دالمە - ءدال» اۋقىمدىق باقىلاۋ - باسقارۋ قىزمەت وتەۋىنىڭ جاپپاي قامتۋىن جۇزەگە اسىردىق. شينجياڭعا كومەكتەسۋ بويىنشا كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋدى، تۇيىندە تۇرىپ كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋدى، رايون ىشىندە سەلبەسىپ كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋدى، قوعامدا كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋدى تەرەڭدەتىپ، «مىڭ كاسىپورىننىڭ مىڭ قىستاققا كومەكتەسۋى» سىندى كەدەيلەردى دالمە - ءدال سۇيەمەلدەۋ ارەكەتىن اتقاردىق، قىزىلسۋ وبلىسىنداعى حۇڭشين قىستاعى سياقتى ءبىر توپ ەكولوگيالىق ورتاسى ناشار كەدەي قىستاقتاردى باسقا جەرگە كوشىرۋ ارقىلى جالپى جاقتان كەدەيلىكتەن ارىلتۋدى جۇزەگە اسىردىق. كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋدى ەرىك - جىگەر جاعىنان دەم بەرۋمەن، اقىل - پاراسات جاعىنان سۇيەمەلدەۋمەن ۇشتاستىرىپ، كەدەيلەر قاۋىمىنىڭ وزىندىك دامۋىنىڭ ىشكى قوزعاۋشى كۇشىن قاۋلاتتىق. كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ سالاسىنداعى ءىرىپ - ءشىرۋ جانە ستيل ماسەلەلەرىن ارنايى جونگە سالۋدى تىڭعىلىقتى ىلگەرىلەتىپ، كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ قارجىسىن باسقارۋدى كۇشەيتىپ، قارجى نىسانىنىڭ دالمە - ءدال تياناقتانۋىنا شىنايى كەپىلدىك ەتتىك. لاستانۋدان ساقتانۋ جانە ونى جونگە سالۋدان قامال الۋ شايقاسىن ويداعىداي جۇرگىزدىك.

　　لاستانۋدان ساقتانۋ جانە ونى جونگە سالۋدان قامال الۋ شايقاسىن ويداعداي جۇرگىزۋ «ءۇش جوعارى» نىسانداردىڭ شينجياڭعا كىرۋىنە قاتاڭ تيىم سالىپ، ەنەرگيانى، كەن بايلىعىن اشۋداعى اۆتونوميالى رايوندىق ۇكىمەتتىڭ «ءبىر قالاممەن» تەكسەرىپ بەكىتۋ ءتۇزىمىن، قورشاعان ورتانى قورعاۋداعى «ءبىر بەلەتپەن تەرىستەۋ» ءتۇزىمىن قاتاڭ اتقاردىق. وزەن باستىعى ءتۇزىمىن، كول باستىعى ءتۇزىمىن جاپپاي تياناقتاندىردىق. ەكولوگيانى قورعاۋدىڭ قىزىل سىزىعىن بەلگىلەۋ جوباسىن جاساپ، «شينجياڭنىڭ قورشاعان ورتانى قورعاۋ جوباسىن «(2018 − 2022)» شىعارىپ، بيڭتۋان مەن جەرگىلىكتى ورىننىڭ قورشاعان ورتانى قورعاۋداعى «بەس ءبىر تۇتاس» قىزمەت مەحانيزمىن ورناتتىق. ورتالىقتىڭ قورشاعان ورتانى قورعاۋدى باقىلاۋ - تەكسەرۋ جاعدايىن اڭىس ەتۋ پىكىرىنىڭ رەتتەلىپ تۇزەتىلىپ تياناقتاندىرىلۋىن مۇقيات يگەرىپ، ەكولوگيالىق ورتانى بۇلدىرگەندەردى قاتاڭ جاۋاپقا تارتتىق. اقسۋ وزەنى، وگان وزەنى الابىنداعى قوس ميلليون مۋلىق جاسىلداندىرۋ ينجەنەرياسى سياقتى ءبىر توپ كەلەلى ەكولوگيانى قورعاۋ جانە قالپىنا كەلتىرۋ ينجەنەريالارىنىڭ قۇرىلىسىن جەدەلدەتىپ، قۇمايتتانعان 5 ميلليون 940 مىڭ مۋ جەردى وڭاپ، 2 ميلليون 720 مىڭ مۋ جەرگە ورمان وسىردىك. اتموسفەرانىڭ، سۋدىڭ، توپىراقتىڭ لاستانۋىنان ساقتانۋدى جانە ونى تىزگىندەۋدى ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتىپ، «ەلەكترلەنگەن شينجياڭ» قۇرىلىسىن جەدەلدەتىپ، بۇقارانىڭ اڭىسى ەڭ كۇشتى بولعان ەكولوگيالىق ورتاداعى كورنەكتى ماسەلەلەردى شەشىپ، اسپانى اشىق، جەرى جاسىل، سۋى تۇنىق كوركەم شينجياڭ قۇرۋعا كۇش سالدىق.

　　(5) نازاردى باس نىساناعا شوعىرلاندىرىپ، ءۇش ءتۇرلى ءتۇيىندى قىزمەتتى كۇش سالا ىلگەرىلەتتىك

　　جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋىنىڭ وزەكتى رايون قۇرىلىسىن جەدەلدەتتىك. ءۇرىمجى حالىقارالىق قۇرلىق پورتى اۋماعى، اۋەجاي ماڭى ەكونوميكالىق رايونى جانە شەكارا ارالىق ەلەكتروندىق ساۋدا جالپىلىق سىناق رايونى قۇرىلىسىن كۇش سالا ىلگەرىلەتتىك. كەدەننەن وتكىزۋدى ءبىر تۇلعالاندىرۋ رەفورماسىن ىلگەرىلەتىپ، ساۋدانىڭ قولايلىلاسۋ دەڭگەيىن اناعۇرلىم جوعارىلاتتىق. جۇڭگو - ەۆروپا كەزەكشى پويەزىنان − شينجياڭ باتىسقا جول العان جۇك تاسىمال پويەزىنان 1002سى جونەلتىلىپ، ٪ 24.3 ارتتى، ءبىر ميلليون 730 مىڭ توننا جۇك جونەلتىلىپ، جالپى كەدەننەن ءوتۋ ۋاقىتىنىڭ ۇشتەن ءبىرى قىسقاردى. تۇڭعىش كەزەكتى جۇڭگو حالىقارالىق يمپورت كورمەسىنە قاتىناسىپ، 2 ميلليارد 738 ميلليون يۋاندىق توقتامعا قول قويدىق.

　　اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋ ستراتەگياسىن كۇش سالا اتقاردىق. اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋ ستراتەگياسىن تياناقتاندىرۋ جوباسىن بەلگىلەدىك. استىق ءتۇسىمىن ورنىقتىرۋدى، ماقتا ەگىسىن ساپالىلاندىرۋدى، مال شارۋاشىلىعىن جەبەۋدى، جەمىس شارۋاشىلىعىن كۇشەيتۋدى، ەرەكشە شارۋاشىلىقتاردى گۇلدەندىرۋدى كورنەكتىلەندىردىك، استىق ءوندىرىسى حاۋىپسىز، ورنىقتى بولدى، ماقتا ساپاسىنىڭ ارتىپ، وزىندىك قۇنىنىڭ ۇنەمدەلىپ، ونىمدىلىگىنىڭ ارتۋى كورنەكتى بولدى، جەمىس ورمان شارۋاشىلىعىنىڭ جالپى ءونىم مولشەرى 5 ميلليون توننا مولشەرىندە تۇراقتاندى، مال شارۋاشىلىعى نىق قاداممەن دامىدى. جوعارى ءونىمدى ۇنەمدەپ سۋارىلاتىن جەر اۋدانى جاڭادان 2 ميلليون مۋ كوبەيدى. شينجياڭ جەمىس - جيدەك شارۋاشىلىعى توبى سياقتى كاسىپورىنداردىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىن شينجياڭ ىشىندە ساتىپ الۋ جانە شينجياڭ سىرتىندا ساتۋ سىندى ەكى توردى قۇرۋىن قولداپ، شينجياڭعا باعىتتامالى كومەكتەسۋ مەحانيزمىنە سۇيەنە وتىرىپ، ىشكى ولكەلەردەگى قالالاردا شينجياڭنىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى قوسىمشا ونىمدەرىن ساتۋ تەكشەسىن قۇرىپ، جەمىس ورمان شارۋاشىلىعىنىڭ ساپاسىنىڭ ءوسىپ، ءونىمىنىڭ ارتۋىن جەبەدىك. 18 ميلليون مۋ جەردى كوتەرمەگە الىپ شارۋاشىلىق جۇرگىزۋ ۇقىعىن تۇراقتاندىرىپ تىركەۋ، كۋالىك بەرۋ قىزمەتىن ورىندادىق. اۋىل - قىستاقتىڭ قونىس ورتاسىن وڭاۋدىڭ 3 جىلدىق ارەكەتىن اتقارىپ، حالىق بۇقاراسىنىڭ قىزۋ القاۋىنا يە بولدىق.

　　ساياحات شارۋاشىلىعىنىڭ زور دامۋىن كۇش سالا ىلگەرىلەتتىك. ساياحات ارقىلى شينجياڭدى گۇلدەندىرۋ ستراتەگياسىن كۇش سالا اتقارىپ، ساياحات شارۋاشىلىعىن دامىتۋدىڭ ارناۋلى جوباسىن جانە 3 جىلدىق ارەكەت جوباسىن جاساپ، ساياحات شارۋاشىلىعىنىڭ دامۋىن قولدايتىن ساياسات - شارالاردى شىعارىپ، مەملەكەت مەنشىگىندەگى ءبىر توپ ءتۇيىندى ساياحات كورىنىستىك وڭىرلەرىنىڭ ەسىك بەلەت باعاسىن ارزانداتتىق. ساياحات نەگىزدىك قۇرىلعى قۇرىلىسىن جەدەلدەتىپ، ساياحات الەۋمەتتىك قىزمەت وتەۋ جۇيەسىن كۇش سالا كەمەلدەندىرىپ، جالپى وڭىرلىك ساياحاتتى جانە «ساياحات +»دى بەلسەنە دامىتىپ، ساياحات شارۋاشىلىعىنىڭ جالپىلىق دامۋ دەڭگەيىن كۇش سالا وسىردىك. ورنىقتىلىقتىڭ يگىلىگى ۇزدىكسىز جارىققا شىعىپ، ساياحات شارۋاشىلىعىنىڭ شاپشاڭ دامۋى ادامدارعا «شينجياڭ جاقسى جەر» ەكەنىن ونان ارى دالەلدەدى.

　　(6) نازاردى باس نىساناعا شوعىرلاندىرىپ، ۇلتتاردىڭ ىنتىماعىن، ءدىن جاراسىمدىلىعىن جەبەدىك

　　پارتيانىڭ ۇلت ساياساتىن جاپپاي دايەكتىلەندىردىك. ۇلتتار ىنتىماعى العاباسارلىعى ۇگىت - تاربيەسىن جاپپاي ورىستەتىپ، ۇلتتار ىنتىماعى العاباسارلىعىنداعى وزات ورىن قۇرۋ قيمىلىن ۇزدىكسىز ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتىپ، ءار ۇلت كادر - بۇقاراسىن «بەستى شىنايى مويىنداۋدى» شىن مانىندە كۇشەيتىپ، «ءۇشتىڭ ءبىر - بىرىنەن ايرىلا الماۋى» يدەياسىن مىقتاپ ورناتۋعا، جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا تانىمىن سومداۋعا جەتەكتەدىك. «ۇلتتار ىنتىماعىنىڭ بەرەكەلى شاڭىراعى» جانە ۇلتتار ىنتىماعى بىرلەسكەن دوستىق قيمىلىن ىشكەرىلەي ورىستەتتىك، بۇكىل رايونىمىزدا ءبىر ميلليون 120 مىڭ كادر، جۇمىسشى - قىزمەتكەر نەگىزگى ساتىداعى ءبىر ميلليون 690 مىڭ وتباسىنداعى ءار ۇلت بۇقاراسىمەن جۇپ قۇراپ تۋىس بولدى، بىرگە تاماقتانۋ، بىرگە جاتىپ - تۇرۋ، بىرگە ۇيرەنۋ، بىرگە ەڭبەك ىستەۋ بارىسىندا ءتۇسىنىسۋدى تەرەڭدەتىپ، سۇيىسپەنشىلىكتى قويۋلاتتى. كىرىكپەلى قوعامدىق قۇرىلىم مەن الەۋمەتتىك اۋماق ورتاسىنىڭ ورناۋىن بەلسەنە ىلگەرىلەتىپ، بىرگە قونىستاناتىن، بىرگە ۇيرەنەتىن، بىرگە جۇمىس ىستەيتىن، بىرگە شاتتاناتىن قوعامدىق شارت - جاعدايدى ازىرلەپ، ءار ۇلت حالىق بۇقاراسىنىڭ اناردىڭ دانىندەي تىعىز ۇيىسۋىنا مۇمكىندىك جاسادىق.

　　پارتيانىڭ ءدىن قىزمەتى نەگىزگى باعىتىن مۇقيات دايەكتىلەندىردىك. پارتيانىڭ ءدىني سەنىم ەركىندىگى ساياساتىن جاپپاي دايەكتىلەندىرىپ، ءدىن ىستەرىن زاڭ بويىنشا باسقارىپ، دەربەس بولۋ، ءوز - وزىنە قوجايىن بولۋ، ءوزىن - ءوزى باسقارۋ پرينسيبىنە تاباندى بولىپ، ءدىندى سوتسياليستىك قوعامعا ۇيلەسۋگە بەلسەنە جەتەكتەدىك. قالىپتى ءدىني قاجەتتى زاڭ بويىنشا قامتاماسىز ەتتىك. وتانشىل ءدىني قايراتكەرلەردى تاربيەلەۋدى، باۋلۋدى كۇشەيتتىك. «ۇشقارىلىقتى الاستاۋدى» ۇزدىكسىز ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتىپ، ءدىني ۇشقارى يدەيانىڭ ءوربىپ - ءورشۋ جانە تارالۋ، ءسىڭىپ كىرۋ ورتاسىن باتىل الاستادىق.

　(7) نازاردى باس نىساناعا شوعىرلاندىرىپ، حالىق تۇرمىسىن كۇش سالا قامتاماسىز ەتتىك جانە جاقسارتتىق

　　جۇمىستانۋدى بەلسەنە كەڭەيتتىك. قالا، اۋىلدارداعى ارتىق ەڭبەككۇشتەردىڭ، جوعارى مەكتەپ تاۋىسقان وقۋشىلاردىڭ، جۇمىستانۋى قيىنعا سوققانداردىڭ ءتۇرلى ارنالارمەن، ءار الۋان فورمالارمەن جۇمىسقا ورنالاسىپ، شارۋاشىلىق قۇرۋىن ءبىر تۇتاس ىلگەرىلەتتىك. وڭتۇستىك شينجياڭداعى 4 ايماق - وبلىستا 3 جىلدا 100 مىڭ ادامدى باسقا كاسىپ سالاسىنا ويىستىرىپ جۇمىستاندىرۋ جوسپارىن ۇزدىكسىز اتقارىپ، اۋىر كەدەي وتباسىلارىنداعى ەڭبەككۇشتەردەن 75 مىڭ ادامدى ۇيىمدى تۇردە باسقا كاسىپ سالاسىنا ويىستىرىپ، ورنىقتى جۇمىستاندىردىق، قالا - قالاشىقتاردا جۇمىستانۋى قيىنعا سوققانداردان 52 مىڭ 400 ادام جۇمىستاندىرىلدى، بىردە - ءبىر مۇشەسى جۇمىستانباعان وتباسىلارىنان، كەم دەگەندە، ءبىر ادام 24 ساعات ىشىندە جۇمىستاندىرىلدى.

　　وقۋ - اعارتۋ ارقىلى حالىققا تيىمدىلىك جاساۋدى اتقاردىق. مەكتەپكە دەيىنگى وقۋ - اعارتۋ مەن كاسىپتىك وقۋ - اعارتۋدى كۇش سالا ىلگەرىلەتىپ، وڭتۇستىك شينجياڭداعى 4 ايماق - وبلىستاعى قالا، اۋىلداردا تۇگەلدەي مەكتەپكە دەيىنگى 3 جىلدىق اقىسىز تاربيەنى جۇزەگە اسىردىق. ورتالاۋ، ورتا مەكتەپتەردەن وقۋ تاۋىسىپ، جۇمىستانباعانداردى كاسىپتىك تەحنيكاعا باۋلۋمەن جاپپاي قامتۋدى جۇزەگە اسىردىق. وڭتۇستىك شينجياڭداعى 4 ايماق - وبلىس پەن اۋىل - قىستاق مەكتەپتەرىن ءتۇيىن ەتىپ، وقىتۋشىلار قوسىنىنداعى ولقىلىقتى كۇش سالا تولىقتىردىق، كەدەي وقۋشىلاردىڭ كومەك بەرىلۋگە تيىستىلەرىنە مۇمكىندىكتىڭ بارىنشا كومەك بەرىپ، پارتيانىڭ وقۋ - اعارتۋ ارقىلى حالىققا تيىمدىلىك جاساۋ ساياساتىنىڭ شۇلەن شۇعىلاسىمەن شينجياڭنىڭ بايتاق دالاسىن نۇرلاندىردىق.

　　ەمدەۋ ارقىلى حالىققا تيىمدىلىك جاساۋدى ىلگەرىلەتتىك. ەمدەۋ، ءدارى - دارمەك، دەنساۋلىق ساقتاۋ ءتۇزىلىسى رەفورماسى تەرەڭدەتىلىپ، ساتىلار بويىنشا دياگنوز قويۋ، ەمدەۋ ءتۇزىمى العاشقى قادامدا ورناتىلدى. نەگىزگى ساتىنىڭ الەۋمەتتىك دەنساۋلىق ساقتاۋ بويىنشا قىزمەت وتەۋ قابىلەتى مەن نەگىزدىك ەمدەۋ قىزمەت وتەۋ ساپاسى اناعۇرلىم جوعارىلاپ، رايون، ايماق، اۋدانداردا قاشىقتان ەمدەۋمەن جاپپاي قامتۋ العاشقى قادامدا جۇزەگە اسىرىلدى. جالپى حالىقتىڭ دەنساۋلىعىن اقىسىز تەكسەرۋ تياناقتاندىرىلدى. جەكە باستى جازاتايىم جازىمنان قامسىزداندىرۋىمەن، سالماقتى اۋرۋلاردان قامسىزداندىرۋىمەن جاپپاي قامتۋ جۇزەگە اسىرىلدى، اۋىل - قىستاقتارداعى كەدەيلەردە 15 ءتۇرلى سالماقتى ناۋقاستى ەمدەۋ جانە سوزىلمالى اۋرۋ بويىنشا توقتام ارقىلى قىزمەت وتەۋ جاپپاي قامتىلدى. اۋىل - قىستاق نوپوسىنداعى ناۋقاستاردىڭ ايماق - وبلىس، قالا وڭىرىندە «الدىمەن ەمدەلىپ، سوڭىنان اقى تولەۋى» جانە «ءبىر پۋنكتتىك» ەسەپ جابۋى جۇزەگە اسىرىلىپ، حالىق بۇقاراسىنىڭ قىزۋ قولداۋىنا يە بولدىق.

　　بەيقۇت ءۇي ينجەنەرياسى مەن اپاتتان كەيىنگى قايتا قۇرۋدى ىلگەرىلەتتىك. قالا - قالاشىقتارداعى لاشىقتى اۋماقتاردى جاڭالاۋ جانە الەۋمەتتىك جالعا بەرىلەتىن تۇرعىن ءۇي سالۋ مىندەتى نەگىزىنەن ورىندالدى، وڭتۇستىك شينجياڭداعى 22 اۋىر كەدەي اۋداندا ارحيۆ تۇرعىزىلىپ، كارتچكا بەرىلگەن 68 مىڭ 900 كەدەي وتباسىنىڭ بەيقۇت ءۇيى تۇگەل سالىنىپ بولدى. گۇما اۋدانىندا جەر سىلكىنىسى اپاتىنان كەيىنگى قايتا قۇرۋ جۇمىسى ورىندالدى، ءپايزاۋات پەن جىڭداعى جەر سىلكىنىسى، قۇمىلداعى تاسقىن اپاتى سياقتى اپاتتاردان كەيىنگى قايتا قۇرۋ جۇمىستارى جەدەل ىلگەرىلەتىلدى. ءار ءتۇرلى توسىن وقيعالار ۇيلەسىمدى ءبىر جاقتى ەتىلىپ، بۇقارانىڭ ءومىرى مەن مال - مۇلكىنىڭ حاۋىپسىزدىگى جانە قالىپتى ءوندىرىس، تۇرمىس ءتارتىبى ءونىمدى تۇردە قامتاماسىز ەتىلدى.

　　قوعامدىق قامتاماسىز ەتۋ جۇيەسى كەمەلدەندىرىلدى. جالپى حالىقتىڭ قامسىزداندىرۋعا قاتىناسۋ جوسپارى كۇش سالا اتقارىلدى. قوعامدىق قامسىزداندىرۋ ءتۇزىمى رەفورماسى بەلسەندى تۇردە ىلگەرىلەتىلىپ، قوعامدىق قامسىزداندىرۋ يگىلىگى ورنىقتى ءوسىرىلىپ، قوعامدىق قامسىزداندىرۋدىڭ اقى مولشەرى ۇزدىكسىز تومەندەتىلدى. قالا، اۋىلدارداعى ەڭ تومەنگى تۇرمىستى قامتاماسىز ەتۋ ولشەمى مەن كومەك قاراجات دەڭگەيى جاپپاي ءوسىرىلىپ، 22 اۋىر كەدەي اۋدانداعى تومەنگى شەكتەن تۇسىرمەي كەدەيلىكتەن ارىلتىلاتىن 320 مىڭ وبيەكتىنىڭ بارلىعى ەڭ تومەنگى تۇرمىستى قامتاماسىزداندىرۋ كولەمىنە ەنگىزىلدى. جەتىم بالالاردى جيىپ قاراۋعا الۋ جانە «بەستە قامتاماسىز ەتىلەتىن» قارتتاردى تىلەگىنە قاراي جيىپ قاراۋعا الۋ جۇزەگە اسىرىلدى، جاسى 80نەن اسقان قارتتارعا جاردەماقى بەرۋ، دەنساۋلىعىن اقىسىز تەكسەرۋ جانە مۇگەدەكتەرگە «ەكى ءتۇرلى قوسىمشا قاراجات بەرۋ» ءتۇزىمى جاپپاي تياناقتاندىرىلدى.

　　حاۋىپسىزدىك ارقىلى حالىققا تيىمدىلىك جاساۋ تەبىنىن ارتتىردىق. ءوندىرىس حاۋىپسىزدىگىندە «پارتيا مەن ۇكىمەت بىردەي جاۋاپكەرشىلىك ارقالاۋ، ءبىر قىزمەت ورنىندا ەكى جاۋاپكەرشىلىك ارقالاۋ» تياناقتاندىرىلدى، ءوندىرىس حاۋىپسىزدىگى جاعدايىندا ۇزدىكسىز، ورنىقتى جاقسارۋلار بولدى، ورەسكەل، توتەنشە اۋىر ءوندىرىس حاۋىپسىزدىگى شىرعالاڭدارى تۋىلعان جوق. بازاردى باقىلاۋ - باسقارۋدى زاڭ بويىنشا كۇشەيتىپ، ازىق - تۇلىك، ءدارى - دارمەك حاۋىپسىزدىگىنىڭ حاۋىپ - قاتەرىنەن ءونىمدى تۇردە ساقتانىپ جانە ونى مەڭگەرىپ، «ەگىس اتىزىنان اس ۇستەلىنە، تاجىريبەحانادان شيپاحاناعا دەيىنگى» ءاربىر قورعانىس شەبىن قۇلشىنا قۇردىق.

　　(8) نازاردى باس نىساناعا شوعىرلاندىرىپ، قوعامنىڭ جاپپاي دامۋىن، العا باسۋىن جەبەدىك

　　جاڭالىق اشۋ ارقىلى دامۋعا شابىت بەرۋ ستراتەگياسىن كۇش سالا اتقاردىق. جاڭاشىل شينجياڭ قۇرىلىسىنىڭ اياق الىسى تەزدەتىلىپ، جەتەكتەۋ رولى بار جاڭاشىل كاسىپورىنداردان، جاڭاشىل قۇرىلىمداردان، جاڭاشىل بازالاردان جانە جاڭاشىل نىسانداردان ءبىر توبى ءساتتى تياناقتاندى. ءۇرىمجى، سانجى، شىحىزى جوعارى، جاڭا تەحنيكا كاسىپتەرىن اشۋ رايوندارى مەملەكەتتىك كەڭەس جاعىنان مەملەكەتتىڭ دەربەس جاڭالىق اشۋدان ۇلگى كورسەتۋ رايونى بولىپ بەكىتىلدى. «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» عىلىم - تەحنيكادا جاڭالىق اشۋ ارەكەتى جوسپارى باستاپ اتقارىلىپ، وتكەرۋ، كادەگە جاراتۋ ءبىر توپ تەكشەسى قۇرىلىپ، كەلەلى عىلىم - تەحنيكا ارناۋلى نىساندارىنان ءبىر توبى اتقارىلدى. 10 مىڭ 725 پاتەنتكە ءوتىنىش بەرىلىپ، 7512 پاتەنتكە ۇقىق بەرىلدى. جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋىندەگى جاڭالىق اشا دامۋ تاجىريبە ءوڭىرى قۇرىلىسى نىق قاداممەن ىلگەرىلەتىلىپ، 130 نەشە ءوندىرىس، وقىتۋ، عىلمي زەرتتەۋ قۇرىلىمدارى شوعىرلى تۇردە بىرلەسىپ جاڭالىق اشىپ، جوعارى، جاڭا تەحنيكا كاسىپورىندارىنىڭ كىرىسى٪ 36، عىلىم - تەحنيكا جەتىستىگىنىڭ ونىمدىلىككە اينالۋى ٪35 بولدى.

　　وقۋ - اعارتۋدى الدىمەن دامىتۋعا تاباندى بولدىق. توعىز جىلدىق مىندەتتى وقۋ - اعارتۋدىڭ تابىستارى بەكەمدەلىپ، وقۋدان قول ءۇزۋدى تىزگىندەۋ مەحانيزمى كەمەلدەندىرىلدى، مەملەكەتتە ءبىر تۇتاس قولدانىلاتىن ءتىل - جازۋ تاربيەسى كۇش سالا دامىتىلىپ، مەكتەپكە دەيىنگى جانە مىندەتتى وقۋ - اعارتۋ كەزەڭىندە مەملەكەتتە ءبىر تۇتاس قولدانىلاتىن ءتىل - جازۋ تاربيەسى 2 جىل بۇرىن جاپپاي قامتىلدى. مەكتەپكە دەيىنگى تاربيەنىڭ جاپپاي يگىلىك جەتكىزە دامۋى ىلگەرىلەتىلىپ، مەكتەپكە دەيىنگى 3 جىلداعى بالاباقشاعا كىرۋدىڭ جالپى مولشەرى٪ 95.95كە، باستاۋىش مەكتەپ جاسىنداعى بالالاردىڭ وقۋعا ءتۇسۋ مولشەرى ٪99.91كە جەتتى. شينجياڭ جاراتىلىستىق عىلىمدار شۋەيۋانىن قۇرۋ قىزمەتىن قولعا الدى.

　　مادەنيەت، دەنە تاربيە ىستەرىن جەدەل دامىتتىق. شينجياڭ كوركەمونەر ورتالىعى سياقتى ءتۇيىندى مادەنيەت قۇرىلىسى نىساندارى جەدەل ىلگەرىلەتىلدى. مەملەكەتتىڭ الەۋمەتتىك مادەنيەت قىزمەت وتەۋ جۇيەسىنىڭ ۇلگى كورسەتۋ رايونىن (نىسان) قۇرۋ قىزمەتى ءساتتى ىلگەرىلەتىلدى. توعىسپالى مەديالار قۇرىلىسى تىڭعىلىقتى ىلگەرىلەتىلدى. مادەنيەت مۇرالارىن، بەيزاتتىق مادەنيەت مۇرالارىن قورعاۋ ۇزدىكسىز كۇشەيتىلدى. اۆتونوميالى رايوندىق 9 - كەزەكتى از ۇلتتار ءداستۇرلى سپورت جينالىسى ءساتتى وتكىزىلدى.

　　جۇمىسشى ۇيىمى، كوممۋنيستىك جاستار وداعى، ايەلدەر بىرلەستىگى، عىلىم - تەحنيكا قوعامى، حۋاچياۋلار بىرلەستىگى سياقتى بۇقارالىق ۇيىمدار قىزمەتىنە ءمان بەردىك جانە ونى قولدادىق. ساناقتىق تەكسەرۋ، اقپارات - باسپا ءسوز، راديو - كينو - تەلەۆيزيا، سىرتقى ىستەر، اۋا رايى، جەر سىلكىنىسى، ولشەۋ - سىزۋ، گەولوگيا، حالىقتىق قورعانىس، قارتتار، مۇگەدەكتەر، جەرگىلىكتى شەجىرە، ارحيۆ سياقتى قىزمەتتەردى كۇشەيتتىك.

　　ءبىر جىلدان بەرى، اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ دۇرىس باسشىلىعىندا، اۆتونوميالى رايوندىق حالىق ۇكىمەتى ءوز قۇرىلىسىن ۇزدىكسىز كۇشەيتىپ، ۇكىمەت فۋنكتسياسىن زاڭ بويىنشا جاپپاي اتقاردى، حالىق قۇرىلتايىنىڭ جانە ونىڭ تۇراقتى كوميتەتىنىڭ زاڭدىق باقىلاۋىن، حالىق ساياسي كەڭەسىنىڭ دەموكراتيالىق باقىلاۋىن، سونداي - اق قوعامنىڭ ءار سالاسىنىڭ باقىلاۋىن سانالى تۇردە قابىلداپ، حالىق قۇرىلتايى ۋاكىلدەرىنىڭ 444 ۇسىنىسىن، ساياسي كەڭەس مۇشەلەرىنىڭ 639 ۇسىنىس جوباسىن ورىندادى. قۇرىلىم رەفورماسى ورنىقتى، ءتارتىپتى تۇردە ىلگەرىلەتىلىپ، اۆتونوميالى رايون دارەجەلى ۇكىمەتتىڭ قۇرىلىم رەفورماسى نەگىزىنەن ورىندالدى. ۇكىمەتتىڭ زاڭمەن جونگە سالۋ قۇرىلىسىن شىن مانىندە كۇشەيتىپ، اۆتونوميالى رايوندىق حالىق قۇرىلتايى تۇراقتى كوميتەتىنە جەرگىلىكتى زاڭ - ەرەجە جوباسىنان التاۋىن قاراۋدى، ۇكىمەت ەرەجەسىنەن ۇشەۋىن جاريالاۋدى ۇسىندى. زاڭ اتقارۋشى قىزمەتكەرلەردى باۋلۋدى جانە زاڭ اتقارۋ تولىمدىلىعىن باسقارۋدى كۇشەيتىپ، ادىلەتتى، وركەنيەتتى تۇردە زاڭ اتقارۋدى قاتاڭ ارناعا ءتۇسىرۋدى جەبەدى. ستيل قۇرىلىسىن ۇزدىكسىز كۇشەيتىپ، «ءتورت بۇرىس ستيلگە»، «ءتورت تەرىس پيعىلعا»، اسىرەسە، فورماشىلدىققا، تورەشىلدىككە باتىل قارسى تۇردى. پارتيا ستيلى، پاكتىك قۇرىلىسىنداعى «ءبىر قىزمەت ورنىندا ەكى جاۋاپكەرشىلىك ارقالاۋدى» مۇقيات تياناقتاندىرىپ، ۇكىمەت جۇيەسىنىڭ پارتيا ستيلى، پاكتىك قۇرىلىسىن جانە ءىرىپ - شىرۋگە قارسى تۇرۋ كۇرەسىن ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتىپ، ءار ءتۇرلى ءىرىپ - ءشىرۋ ارەكەتتەرىن قاتاڭ تەكسەرىپ ءبىر جاقتى ەتىپ، كادرلار قوسىنىنىڭ كىرشىكسىزدىگى مەن جاۋىنگەرلىك قۋاتىن ۇزدىكسىز ارتتىردى.

　　ۋاكىلدەر! بيڭتۋان − اۆتونوميالى رايوننىڭ ماڭىزدى قۇرامداس بولىگى، ءبىز پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ بيڭتۋان قىزمەتى جونىندەگى ورنالاستىرۋلارىن مۇقيات دايەكتىلەندىرىپ، اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ تالابىن جاپپاي تياناقتاندىرىپ، بيڭتۋان قىزمەتىن شينجياڭنىڭ جالپى جاعدايىنا ساياتىن ماڭىزدى ورىنعا قويىپ، بيڭتۋاننىڭ شينجياڭنىڭ قوعام ورنىقتىلىعىن قورعاۋدا جانە باياندى تىنىشتىقتى جۇزەگە اسىرۋدا ءتىپتى زور جاۋاپكەرشىلىكتى ۇستىنە الۋىن، ءتىپتى زور رول اتقارۋىن كۇش سالا قولدادىق. بيڭتۋاننىڭ رەفورمانى تەرەڭدەتۋىن قولداپ، زاڭ بويىنشا 2190 ءتۇرلى اكىمشىلىك فۋنكتسيا مەن اكىمشىلىك زاڭ اتقارۋ ۇقىعىن بيڭتۋانعا بەردىك. بيڭتۋاننىڭ قالا، قالاشىقتار قۇرۋ قادامىن جەدەلدەتتىك. بيڭتۋاننىڭ وڭتۇستىككە قاراي دامۋىن قولدادىق. بيڭتۋان مەن جەرگىلىكتى ورىننىڭ ەكونوميكا، مادەنيەت، قوعام، ورنىقتىلىقتى قورعاۋ، كادر - دارىندىلار، ۇلتتار ىنتىماعى، قورشاعان ورتانى قورعاۋ سياقتى جاقتارداعى تەرەڭ توعىسۋىن ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتىپ، بيڭتۋان مەن جەرگىلىكتى ورىننىڭ توعىسپالى دامۋى تاريحتاعى ەڭ جاقسى مەزگىلگە قادام تاستادى.

　　ۋاكىلدەر! شينجياڭعا باعىتتامالى كومەكتەسۋ − پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ كەلەلى ستراتەگيالىق شەشىمى. ءبىز پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ شينجياڭعا باعىتتامالى كومەكتەسۋ تۋرالى شەشىمدەرى مەن ورنالاستىرۋلارىن مۇقيات دايەكتىلەندىرىپ، شينجياڭعا كومەكتەسەتىن قارجى، نىسانداردى نەگىزگى ساتىعا، كەدەي وڭىرلەرگە قاراي بەيىمدەۋگە، حالىق تۇرمىسىن قامتاماسىز ەتۋ مەن جاقسارتۋعا قاراي بەيىمدەۋگە تاباندى بولىپ، 15 ميلليارد 962 ميلليون يۋاندىق شينجياڭعا كومەك قارجىسىن تياناقتاندىرىپ، 256 ميلليارد 45 ميلليون يۋان ەكونوميكالىق سەلبەستىك نىسانىن ەنگىزىپ، وڭتۇستىك شينجياڭداعى 4 ايماق - وبلىستىڭ شينجياڭعا كومەكتەسۋشى ولكە، قالالاردان وقىتۋشىلاردى جانە جوعارى مەكتەپ تاۋىسقان وقۋشىلاردى شينجياڭعا كەلىپ وقۋ - اعارتۋعا كومەكتەسۋگە كىرگىزۋىن قولدادىق، ىشكى ولكەلەردەگى ادەتتەگى جوعارى مەكتەپتەردەگى 17 مىڭ 800 شينجياڭدىق كەدەي جوعارى مەكتەپ وقۋشىلارىنىڭ وقۋىنا قارجىلاي كومەكتەستىك. شينجياڭعا كومەكتەسۋشى ولكە، قالالاردىڭ قالتقىسىز كومەگىن جانە شينجياڭعا كومەكتەسۋشى كادرلاردىڭ جاپالى ەڭبەگىن شينجياڭداعى ءار ۇلت حالقى ماڭگى ۇمىتپايدى!

　　ۋاكىلدەر! مەملەكەت قورعانىسىن جانە شينجياڭدا تۇراتىن اسكەري بولىمدەر قۇرىلىسىن زور كۇشپەن قولداۋ − جەرگىلىكتى ۇكىمەتتىڭ قاسيەتتى بورىشى. ءبىز مەملەكەت قورعانىسى تاربيەسىن بارىنشا كۇشەيتىپ، ارميا مەن حالىقتىڭ توعىسپالى دامۋىن ىلگەرىلەتىپ، مەملەكەت قورعانىسى مەن اسكەري ءبولىم رەفورماسىن زور كۇشپەن قولداپ، بەلسەندى، ىرىقتى تۇردە اسكەري ءبولىم ءۇشىن ناقتى ءىس ىستەپ، قيىنشىلىقتاردى شەشىپ، قوسىننان شەگىنگەن اسكەريلەرگە قىزمەت وتەۋ، ورنالاستىرۋ قىزمەتىن شىن مانىندە جاقسى ىستەپ، ارميا مەن ۇكىمەت، ارميا مەن حالىق ىنتىماعىن نىعايتىپ، دامىتىپ، ارميا مەن ۇكىمەتتىڭ، ارميا مەن حالىقتىڭ قوس قورعاۋ، بىرگە قۇرۋىنىڭ جاڭا پاراعىن بىرگە جازدىق.

　　ۋاكىلدەر! وتكەن ءبىر جىلداعى تابىستارعا وڭاي قول جەتكەن جوق، بۇل تابىستار − شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ پارمەندى باسشىلىعى مەن شىنايى قامقورلىعىنىڭ ناتيجەسى، شي جينپيڭنىڭ جاڭا ءداۋىر جۇڭگوشا سوتسياليزم يدەياسىنىڭ عىلمي جەتەكشىلىگىنىڭ ناتيجەسى، مەملەكەتتىڭ مينيسترلىك كوميتەتتەرىنىڭ بار كۇشپەن قولداپ - قۋاتتاۋىنىڭ جانە شينجياڭعا باعىتتامالى كومەكتەسۋشى ولكە، قالالاردىڭ قالتقىسىز جاردەم بەرۋىنىڭ ناتيجەسى، اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ تۇتاس رايونىمىزداعى ءار ۇلت كادرلارىن، بۇقاراسىن ىنتىماقتاستىرىپ، باستاپ، بەرەكە - بىرلىكپەن كۇرەس جۇرگىزۋىنىڭ ناتيجەسى، وعان حالىق قۇرىلتايى ۋاكىلدەرىنىڭ، ساياسي كەڭەس مۇشەلەرىنىڭ دە قاجىرلى ەڭبەگى سىڭگەن. وسى ورايدا، مەن اۆتونوميالى رايوندىق حالىق ۇكىمەتى اتىنان بۇكىل شينجياڭداعى ءار ۇلت حالقىنا، دەموكراتيالىق پارتيا - توپتارعا، حالىقتىق ۇيىمدار مەن ءار سالاداعى قايراتكەرلەرگە شىن جۇرەكتەن العىس ايتامىن. شينجياڭدا تۇراتىن حالىق ازاتتىق ارمياسى مەن قارۋلى ساقشى بولىمدەرىنىڭ كوماندير - جاۋىنگەرلەرىنە، قوعام حاۋىپسىزدىگى كادر - ساقشىلارىنا، ورتالىقتىڭ شينجياڭدا تۇراتىن ورىندارىنا، شينجياڭعا باعىتتامالى كومەكتەسۋشى ولكە، قالالارعا جانە كومەككە كەلگەن بارلىق كادرلارعا شىن جۇرەكتەن العىس ايتامىن. حالىق قۇرىلتايى ۋاكىلدەرىنە، ساياسي كەڭەس مۇشەلەرىنە جانە شينجياڭنىڭ وسىزامانداندىرۋ قۇرىلىسىنا كوڭىل بولگەن، ونى قولداعان بارلىق دوستارعا شىن جۇرەكتەن العىس ايتامىن.

　　اماندىقتا حاۋىپ - قاتەردى ۇمىتپاۋ، گۇلدەنگەندە قاسىرەتتى ۇمىتپاۋ كەرەك. ءبىز قازىرگى تاڭدا رايونىمىزدىڭ ەكونوميكالىق دامۋى ءدوپ كەلىپ وتىرعان سىرتقى ورتا مەن ىشكى شارت - جاعدايدا تەرەڭ دە كۇردەلى وزگەرىستەر تۋىلىپ جاتقانىن، ەكونوميكانىڭ باسەڭدەۋ قىسىمىنىڭ ءالى دە ءبىرشاما زور ەكەنىن، ءدوپ كەلگەن قيىنشىلىقتاردىڭ ءالى دە ءبىرشاما كوپ ەكەنىن ايقىن تانىپ جەتتىك. باستىسى، قوعامنىڭ باياندى ورنىقتىلىعىن ساقتاۋ مىندەتى جاپالى دا اۋىر، ەكونوميكالىق قۇرىلىم ۇيلەسىمدى ەمەس، شارۋاشىلىق قۇرىلىمىندا ءبىر جاعىنا عانا دەن قويىلعان، كاسىپ تىزبەگى قىسقا، ارتۋ ۇتىمدى ەمەس، دامۋدىڭ كونە دەمەۋشى قۋاتىن جاڭالاۋ، دارەجەسىن ءوسىرۋ اياق الىسى باياۋ، جاڭا دەمەۋشى قۋاتتى جەتىلدىرۋ جەتكىلىكتى ەمەس، ناقتى ەكونوميكانىڭ دامۋىندا قىرۋار قيىنشىلىقتار مەن ماسەلەلەرگە ءدوپ كەلىپ وتىرمىز، ەكونوميكانى تۇرلەندىرۋ مىندەتى جاپالى؛ قوعامدىق قارجى قوسۋ جەتكىلىكتى ەمەس، نەگىزدىك قۇرىلعى مەن الەۋمەتتىك قىزمەت وتەۋ قۇرىلىسى سالىستىرمالى تۇردە ارتتا قالعان، ىشكى سۇرانىستىڭ كومەسكى كۇشى تولىق ىسكە قوسىلماعان؛ كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ مىندەتى جاپالى، كەدەيلەر وڭتۇستىك شينجياڭداعى 4 ايماق - وبلىستاعى اۋىر كەدەي وڭىرلەرگە شوعىرلانعان، بۇل − ەڭ قيىن ءتۇيىن؛ حالىق تۇرمىسى سالاسىندا ءبىرتالاي ولقىلىقتار بار، وقۋ - اعارتۋ، ەمدەۋ سياقتى الەۋمەتتىك قىزمەت وتەۋدىڭ ءونىمدى قامداۋى جەتكىلىكتى ەمەس، ءبىر ءبولىم بۇقارانىڭ تۇرمىسى ءالى دە ءبىرشاما قيىنشىلىقتا تۇر. ۇكىمەتتىڭ ءوز قىزمەتىندە دە كوپتەگەن ولقىلىقتار ءومىر سۇرۋدە: «ۇقىقتى تومەنگە بەرۋ، باسقارۋ، قىزمەت كورسەتۋ» رەفورماسى ءالى تياناقتانعان جوق، كاسىپورىندار مەن بۇقارانىڭ كەيبىر فۋنكتسيالىق تاراۋلاردىڭ قىزمەتى جونىندە ءبىرتالاي پىكىرى بار؛ ءىشىنارا كادرلار جۇمىس تىندىرمايدى، ويىنا كەلگەنىن ىستەيدى، فورماشىلدىق، تورەشىلدىك ءالى ءومىر سۇرۋدە، ۇكىمەتتىڭ ستيل قۇرىلىسىن كۇشەيتۋگە تۋرا كەلىپ وتىر؛ ءىشىنارا كادرلاردىڭ ەكونوميكالىق قىزمەتتى يگەرۋ قابىلەتى كەمشىل، ونەرى جەتپەيدى. ءبىز پارتيا مەن حالىققا بارىنشا جاۋاپتى بولۋ رۋحىمەن قيىنشىلىقتار مەن ماسەلەلەرگە تۋرا قاراپ، كۇش سالا جان - جاقتى جونگە سالىپ، رەتتەپ، قىزمەتتى بار زەيىن - زەردەمىزبەن جاقسى ىستەپ، حالىق ۇكىمەتىنىڭ حالىقتىڭ سەنىمى مەن ءۇمىتىن اقتاۋىنا مۇمكىندىك جاسايمىز.

　　ەكىنشى، 2019 - جىلعى نەگىزگى قىزمەتتەر

　　بيىل − جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسى قۇرىلعاندىعىنىڭ 70 جىلدىعى، شينجياڭنىڭ قوعامدىق جالپى جاعدايىنىڭ ورنىقتىلىعىن جۇزەگە اسىرۋداعى جانە جاپپاي دوڭگەلەك داۋلەتتى قوعام ورناتۋدىڭ شەشۋشى جەڭىسىنە قول جەتكىزۋدەگى شەشۋشى جىل. بيىلعى ۇكىمەت قىزمەتىن جاقسى ىستەۋ اسا كەلەلى ماڭىز الادى.

　　بيىلعى ۇكىمەت قىزمەتىنىڭ باستى تالابى: شي جينپيڭنىڭ جاڭا ءداۋىر جۇڭگوشا سوتسياليزم يدەياسىن جەتەكشى ەتىپ، پارتيا 19 - قۇرىلتايىنىڭ جانە 19 - كەزەكتى ورتالىق كوميتەتىنىڭ ەكىنشى، ءۇشىنشى جالپى ماجىلىستەرىنىڭ رۋحىن جاپپاي دايەكتىلەندىرىپ، تياناقتاندىرىپ، شي جينپيڭنىڭ جاڭا ءداۋىر جۇڭگوشا سوتسياليزم ەكونوميكا يدەياسىن دايەكتىلەندىرىپ، تياناقتاندىرىپ، ورتالىقتىڭ ەكونوميكالىق قىزمەت ءماجىلىسىنىڭ، اسىرەسە، باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ماڭىزدى ءسوزىنىڭ رۋحىن دايەكتىلەندىرىپ، تياناقتاندىرىپ، باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ شينجياڭ قىزمەتى جونىندەگى ماڭىزدى ءسوزى مەن ماڭىزدى نۇسقاۋىنىڭ رۋحىن دايەكتىلەندىرىپ، تياناقتاندىرىپ، شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ شينجياڭدى جونگە سالۋ جالپى جوباسىن دايەكتىلەندىرىپ، تياناقتاندىرىپ، «بەستى ءبىر تۇلعالاندىرۋ» جالپىلىق ورنالاستىرۋىن ءبىر تۇتاس ىلگەرىلەتىپ، «ءتورتتى جاپپاي ورىنداۋ» ستراتەگيالىق ورنالاستىرۋىن سايكەستى ىلگەرىلەتىپ، قوعام ورنىقتىلىعى مەن باياندى تىنىشتىق باس نىساناسىن مىقتاپ ارقاۋ ەتىپ، قىزمەتتىڭ ورنىقتىلىق بارىسىندا ىلگەرىلەۋ سىندى جالپى ارناسىنان جازباي، جاڭا دامۋ ۇستانىمىنا تاباندى بولىپ، جوعارى ساپالى دامۋدى ىلگەرىلەتۋگە تاباندى بولىپ، قامداۋ جاعىنداعى قۇرىلىمدىق رەفورمانى نەگىزگى جەلى ەتۋگە تاباندى بولىپ، بازارلاندىرۋ رەفورماسىن تەرەڭدەتۋگە، جوعارى ساپالى ەسىك اشۋدى كەڭەيتۋگە تاباندى بولىپ، «بەكەمدەۋ، كۇشەيتۋ، ءوسىرۋ، ىركىلىسسىزدەندىرۋ» 8 ءارىپ باعىتىن جاپپاي دايەكتىلەندىرىپ، اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ «1 + 3 + 3 + رەفورما جاساۋ، ەسىك اشۋ» قىزمەت ورنالاستىرۋىن دايەكتىلەندىرىپ، تياناقتاندىرىپ وسىزاماندانعان شارۋاشىلىق جۇيەسىن جەدەل قۇرىپ، ءۇش ۇلكەن قامال الۋ شايقاسىن ۇزدىكسىز ويداعىداي جۇرگىزىپ، ميكرو تۇلعالاردىڭ ومىرشەڭدىگىن كۇش سالا جالىنداتىپ، ماكرولىق رەتتەۋ - تىزگىندەۋگە جاڭالىق ەنگىزىپ جانە ونى كەمەلدەندىرىپ، ورنىقتى ارتتىرۋ، رەفورمانى جەبەۋ، قۇرىلىمدى رەتتەۋ، حالىق تۇرمىسىنا تيىمدىلىك جاساۋ، حاۋىپ - قاتەردەن ساقتانۋ، ورنىقتىلىقتى ساقتاۋ قىزمەتىن ءبىر تۇتاس ىلگەرىلەتىپ، ەكونوميكانىڭ ۇيلەسىمدى ارالىقتا بولۋىن ساقتاپ، جۇمىسقا ورنالاسۋدى، فينانستى، سىرتقى ساۋدانى، شەتەل قارجىسىن، قارجى قوسۋدى، مەجەنى اناعۇرلىم ورنىقتىرىپ، بازار سەنىمىن كوتەرىپ، ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ تابىس سەزىمىن، باقىت سەزىمىن، حاۋىپسىزدىك سەزىمىن كۇشەيتىپ، قوعامدىق جالپى جاعدايدىڭ ورنىقتىلىعىن جانە ەكونوميكانىڭ باياندى، اقاۋسىز دامۋىن ساقتاپ، جاپپاي دوڭگەلەك داۋلەتتى قوعام ورناتۋدىڭ ورىندالۋىنا شەشۋشى نەگىز قالاپ، جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسى قۇرىلعاندىعىنىڭ 70 جىلدىعىن تاڭداۋلى ناتيجەلەرمەن قارسى الۋ.

　　بيىلعى ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋدىڭ باستى مەجەلى نىسانالارى: وڭىرلىك ءوندىرىستىڭ جالپى ءونىم قۇنى ٪5.5 مولشەرىندە وسەدى، جالپى قوعامدىق مۇلىككە سالىناتىن قارجى ٪5 مولشەرىندە وسەدى، قوعامدىق تۇتىنۋ بۇيىمدارىنىڭ جالپى بولشەك ساتىلىمى ٪7 مولشەرىندە وسەدى، يمپورت - ەكسپورت ساۋداسىنىڭ جالپى سوماسى ٪5 مولشەرىندە وسەدى، ادەتتەگى الەۋمەتتىك مەجە ەسەپ كىرىسى ٪5 مولشەرىندە وسەدى، قالا - قالاشىق تۇرعىندارىنىڭ جان باسىندىق قولداعى تابىسى جانە اۋىل - قىستاق تۇرعىندارىنىڭ جان باسىندىق قولداعى تابىسى جەكە - جەكە ٪7 مولشەرىندە وسەدى، قالا - قالاشىقتارداعى تىركەلگەن جۇمىسسىزدىق مولشەرى ٪4.5 ىشىندە مەڭگەرىلەدى، تۇرعىنداردىڭ تۇتىنۋ باعاسىنىڭ قىمباتتاۋى ٪3 ىشىندە مەڭگەرىلەدى، بىرلىك وڭىرلىك ءوندىرىس جالپى ءونىم قۇنىنا جۇمسالاتىن ەنەرگيا قۇراۋى ٪2.11 كە تومەندەتىلەدى.

　　بيىلعى ۇكىمەت قىزمەتىن جاقسى ىستەۋ ءۇشىن، ءسوز جوق، شي جينپيڭنىڭ جاڭا ءداۋىر جۇڭگوشا سوتسياليزم يدەياسىن جانە پارتيا 19 - قۇرىلتايىنىڭ رۋحىن بۇلجىماي دايەكتىلەندىرۋ، تياناقتاندىرۋ، ءسوز جوق، باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ۇيتقىلىق ورنىن، شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ بەدەلى مەن ورتالىقتانعان ءبىر تۇتاس باسشىلىعىن بۇلجىماي قورعاۋ، ءسوز جوق، باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ شينجياڭ قىزمەتى جونىندەگى ماڭىزدى ءسوزى مەن ماڭىزدى نۇسقاۋىنىڭ رۋحىن بۇلجىماي دايەكتىلەندىرۋ، تياناقتاندىرۋ، ءسوز جوق، پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ شينجياڭدى جونگە سالۋ جالپى جوباسىن، اسىرەسە، قوعام ورنىقتىلىعى مەن باياندى تىنىشتىق باس نىساناسىن بۇلجىماي دايەكتىلەندىرۋ، تياناقتاندىرۋ، ءسوز جوق، اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ «1 + 3 + 3 + رەفورما جاساۋ، ەسىك اشۋ» قىزمەت ورنالاستىرۋىن بۇلجىماي دايەكتىلەندىرۋ، تياناقتاندىرۋ، جالپى جاعدايعا نازار اۋدارىپ، ءبىر تۇتاس جوسپارلاپ، تەگىس ءمان بەرىپ، تۇيىندەردى كورنەكتىلەندىرىپ، ءتۇرلى قىزمەتتەردى تىڭعىلىقتى ويداعىداي ىستەۋ كەرەك.

　　(1) باس نىسانانى بۇلجىماي تياناقتاندىرىپ، جوعارى ساپالى دامۋعا جاراسىمدى، ورنىقتى قوعامدىق ورتا ازىرلەۋ

　　قوعام ورنىقتىلىعى مەن باياندى تىنىشتىق − شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتى شينجياڭ ءۇشىن بەلگىلەگەن باس نىسانا، باس شۋجي شي جينپيڭ مەن پارتيا ورتالىق كوميتەتى بىزگە تاپسىرعان قاسيەتتى بورىش. شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ شينجياڭدى جونگە سالۋ جالپى جوباسى، اسىرەسە، قوعام ورنىقتىلىعى مەن باياندى تىنىشتىق باس نىساناسى ارقىلى ءتۇرلى قىزمەتتەرگە باسشىلىق ەتۋگە باستان - اياق تاباندى بولۋ كەرەك، ءارقانداي ۋاقىتتا، ءارقانداي جاعدايدا تيتتەي دە سولقىلداقتىق ىستەۋگە، تيتتەي دە بوساڭسۋعا بولمايدى. ۇزاق ۋاقىت شايقاس جاساۋ يدەيالىق ازىرلىگى مەن قىزمەت ازىرلىگىندە تاباندى بولىپ، قاتاڭ سوققى بەرۋدىڭ تەگەۋرىندى كۇيىن ساقتاپ، لاڭكەستىككە قارسى تۇرىپ، ورنىقتىلىقتى قورعاۋ ءونىمدى شارالارىن اتقارۋعا تاباندى بولىپ، قوعامدىق باسقارۋ، مەڭگەرۋ مەحانيزمىن كەمەلدەندىرىپ، قوعامدىق جونگە سالۋ ادىسىندە جاڭالىق اشىپ، ولىقىلىقتاردى تولىقتىرىپ، ۇزاق ونىمدىلىگىنە كۇش سالىپ، شينجياڭنىڭ جالپى جاعدايىنىڭ باياندى ورنىقتىلىعىنا شىنايى كەپىلدىك ەتۋ كەرەك. «ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ» بويىنشا قىستاقتا تۇرۋ قىزمەتىن ۇزدىكسىز ورىستەتىپ، بۇقارالىق قىزمەتتى دەن قويا جاقسى ىستەپ، قالىڭ بۇقارانى پارتيا مەن ۇكىمەتتىڭ توڭىرەگىنە تىعىز ىنتىماقتاستىرىپ، قوعام ورنىقتىلىعىنىڭ نەگىزىن ۇزدىكسىز بەكەمدەۋ كەرەك. يدەولوگيا سالاسىنداعى بولشەكتەۋگە قارسى كۇرەستى ىشكەرىلەي ورىستەتىپ، «ۇشقارىلىقتى الاستاۋدى» تىڭعىلىقتى ىلگەرىلەتىپ، «پانتۇركيزم، پانىسلاميزم» يدەياسىن جانە «ەكىبەتكەيلەردى» ۇزدىكسىز اشكەرەلەپ، سىن تەزىنە الىپ، «ءۇش ءتۇرلى كۇشتىڭ» ءوربۋ ورتاسىن تۇبەگەيلى الاستاپ، قوعام ورنىقتىلىعىن قالىپتى كۇيگە اينالدىرۋ، زورلىقتى كۇش، لاڭكەستىك ارەكەتتەردىڭ ءجيى تۋىلۋىن تاريحقا اينالدىرۋ، بولشەكتەۋشى كۇشتەردىڭ زورلىق - زومبىلىعىن تاريحقا اينالدىرۋ، حالىق بۇقاراسىنىڭ حاۋىپسىزدىك سەزىمى جوق ءداۋىردى كەلمەسكە كەتىرۋ، شينجياڭنىڭ شات - شادىمان ءومىر كەشەتىن، قارجى قوسىپ شارۋاشىلىقتى گۇلدەندىرۋدىڭ كوڭىلدى مەكەنىنە، ءار ۇلت حالقىنىڭ تاماشا تۇرمىسقا تالپىناتىن باقىتتى مەكەنىنە اينالۋىنا مۇمكىندىك جاساۋ كەرەك.

　　(2) ءۇش ۇلكەن قامال الۋ شايقاسىن ۇزدىكسىز ويداعىداي جۇرگىزىپ، جاپپاي دوڭگەلەك داۋلەتتى قوعام ورناتۋداعى ولقىلىقتاردى كۇش سالا تولىقتاۋ

　　ەلەۋلى حاۋىپ - قاتەرلەردەن ساقتانۋدان، شەشۋدەن قامال الۋ شايقاسىن ويداعىداي جۇرگىزۋ. «تاباندىلىق، تىزگىندەۋ، ءتارتىپتى، ۇيلەسىمدى بولۋ» تالابىنا ساي، ەلەۋلى حاۋىپ - قاتەرلەردەن ساقتانۋ، ونى شەشۋ كەرەك. ءتيىمدى ورايدى مىقتى يگەرىپ، جەرگىلىكتى ۇكىمەتتىڭ ارناۋلى زايوم بەلەتىن ويداعىداي پايدالانۋ كەرەك. ۇكىمەتتىڭ جاسىرىن قارىز قورىن ءتارتىپتى، ۇيلەسىمدى، ورنىقتى تۇردە شەشىپ، الداعى ۋاقىتتا ۇكىمەتتىڭ ەرەجەگە قايشى قارىزدانباۋىنا شىنايى كەپىلدىك ەتىپ، ۇكىمەتتىڭ قارىز حاۋىپ - قاتەرىنىڭ تۋىلماۋىنىڭ تومەنگى شەگىن قاتاڭ ساقتاۋ كەرەك. جەرگىلىكتى فينانستىق باقىلاۋ - باسقارۋ قىزمەت وتەۋىن كۇشەيتىپ، فينانستىق حاۋىپ - قاتەر كوپ تۋىلاتىن، اۋىر دارەجەدە تۋىلاتىن ءتۇيىندى سالالار مەن شەشۋشى بۋىندارعا بارىنشا كوز تىگىپ، فينانس بازارىنداعى ايىرباس قيمىلدارىن قاتاڭ ارناعا ءتۇسىرىپ، زاڭسىز قارجى جيناۋ، استىرتىن اقشا قامباسى، استىرتىن قامسىزداندىرۋ تالونى سياقتى زاڭعا، ەرەجەگە قايشى فينانس قيمىلدارىنا باتىل سوققى بەرىپ، ينتەرنەت فينانسى، كاپيتال بازارى سياقتى سالالارداعى حاۋىپ - قاتەرلەردەن بەلسەندى تۇردە ساقتانىپ، ونى شەشىپ، جۇيەلىك فينانستىق حاۋىپ - قاتەردىڭ تۋىلماۋىنىڭ تومەنگى شەگىن قاتاڭ ساقتاۋ كەرەك.

　　كەدەيلىكتەن دالمە - ءدال ارىلتۋدان قامال الۋ شايقاسىن ويداعىداي جۇرگىزۋ. نازاردى وڭتۇستىك شينجياڭداعى 4 ايماق - وبلىستاعى 22 اۋىر كەدەي اۋدانعا شوعىرلاندىرىپ، «ەكىدەن تارىقتىرماۋمەن، ءۇشتى قامتاماسىز ەتۋمەن» تىعىز قابىستىرىپ، 2020 - جىلى كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋدىڭ نىسانالىق مىندەتتەرىن مىقتى يگەرىپ، ورنىقتىلىقتى قورعاۋ مەن كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋدى تىعىز ۇشتاستىرۋعا تاباندى بولىپ، «التى دالمە - دالدىكتى» تياناقتاندىرىپ، «7 ءبىر توپتى»، «ءۇش تەبىندى ارتتىرۋدى» تىڭعىلىقتى ىلگەرىلەتىپ، 12 كەدەي اۋداننىڭ كەدەيلىك قالپاعىن الۋىنا، 976 كەدەي قىستاقتىڭ كەدەيلەر تىزىمىنەن شىعۋىنا، 606 مىڭ 100 كەدەيدىڭ كەدەيلىكتەن ارىلۋىنا شىنايى كەپىلدىك ەتۋ كەرەك. ارحيۆ تۇرعىزىلىپ، كارتچكا بەرىلگەن كەدەي وتباسىلارىنىڭ تۇرعىن ءۇي حاۋىپسىزدىگى ماسەلەسىن جاپپاي شەشىپ، باسقا جەرگە كوشىرىپ كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ مىندەتىن جاپپاي ورىنداۋ، كەدەي قىستاقتاردىڭ سۋ، توك، جول سياقتى نەگىزدىك قۇرىلعى قۇرىلىستارىن نەگىزىنەن ورىنداۋ كەرەك. كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋدى ەرىك - جىگەر جاعىنان دەم بەرۋمەن، اقىل - پاراسات جاعىنان سۇيەمەلدەۋمەن ۇشتاستىرۋعا تاباندى بولىپ، كەدەيلەر قاۋىمىنىڭ قاجىرلى ەڭبەككە سۇيەنە وتىرىپ كەدەيلىك بەت - بەينەنى وزگەرتۋىنىڭ ىشكى قوزعاۋشى كۇشىنە شابىت بەرۋ كەرەك. كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ قارجى، نىساندارىن باسقارۋدى كۇشەيتىپ، كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋدىڭ ءاربىر قارجىسىنىڭ، كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋدىڭ ءاربىر نىسانىنىڭ كەدەي وتباسىلارىندا تياناقتانۋىنا شىنايى كەپىلدىك ەتۋ كەرەك.

　　لاستانۋدان ساقتانۋ جانە ونى جونگە سالۋدان قامال الۋ شايقاسىن ويداعىداي جۇرگىزۋ. تۇنىق سۋ، جاسىل تاۋ − باعا جەتپەس بايلىق، قار - مۇزدى القاپ تا باعا جەتپەس بايلىق دەگەن دامۋ ۇستانىمىن مىقتاپ ورناتىپ، قورشاعان ورتا رۇقساتىنىڭ ۇنامسىز ءتىزىمىن قاتاڭ اتقارىپ، «ءۇش جوعارى» نىسانداردىڭ شينجياڭعا كىرۋىنە قاتاڭ تيىم سالۋ تالابىن قاتاڭ تياناقتاندىرىپ، ەنەرگيانى، كەن بايلىعىن اشۋداعى اۆتونوميالى رايوندىق ۇكىمەتتىڭ «ءبىر قالاممەن» تەكسەرىپ بەكىتۋ ءتۇزىمىن، قورشاعان ورتانى قورعاۋداعى «ءبىر بەلەتپەن تەرىستەۋ» ءتۇزىمىن قاتاڭ اتقارىپ، ەكولوگيانى قورعاۋدىڭ مەيلىنشە قاتاڭ ءتۇزىمىن جانە كەڭىستىك پايدالانۋدى باسقارۋدىڭ مەيلىنشە قاتاڭ ءتۇزىمىن، سۋ بايلىعىن باسقارۋدىڭ مەيلىنشە قاتاڭ ءتۇزىمىن جولعا قويىپ، وزەن باستىعى ءتۇزىمىن، كول باستىعى ءتۇزىمىن جاپپاي تياناقتاندىرۋ كەرەك. ءۇرىمجى - سانجى - شىحىزى، كۇيتۇن - مايتاۋ - شيحۋ سياقتى ءتۇيىندى وڭىرلەردى نەگىزگى مايدان ەتىپ، بىرلەسىپ ساقتانۋ مەن بىرلەسىپ مەڭگەرۋدى، بىرگە ساقتانۋ مەن بىرگە جونگە سالۋدى كۇشەيتىپ، اۋا ساپاسىن ۇزدىكسىز جاقسارتۋ كەرەك. ءتۇيىندى الاپتارداعى لاستانۋدى جونگە سالۋ جانە ەكولوگيانى قالپىنا كەلتىرۋ ينجەنەرياسىن ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتىپ، قالا - اۋىلداردا اۋىز سۋ كوزدەرىن قورعاۋدى كۇشەيتۋ كەرەك. توپىراقتىڭ لاستانۋىن مەڭگەرۋدى جانە قالپىنا كەلتىرۋدى كۇشەيتىپ، قاتەرلى جاراقسىز زاتتاردى ءبىر جاقتى ەتۋدى باقىلاۋ - باسقارۋدى كۇشەيتۋ كەرەك. ەگىستىك جەردى قورعاۋدىڭ مەيلىنشە قاتاڭ ءتۇزىمىن تياناقتاندىرىپ، ماڭگىلىك نەگىزگى ەگىس اتىزدارىن قورعاۋدى كۇشەيتۋ كەرەك. اۆتونوميالى رايوننىڭ لاستاۋشى كوزدەردى مەملەكەت بويىنشا 2 - رەتكى جاپپاي تەكسەرۋدى جاقسى ىستەۋ كەرەك. ورتالىقتىڭ قورشاعان ورتانى قورعاۋدى باقىلاۋ - تەكسەرۋدە اڭىس ەتكەن ماسەلەلەردى رەتتەپ تۇزەتۋدى، تياناقتاندىرۋدى ۇزدىكسىز ويداعىداي يگەرىپ، ەكولوگيالىق ورتاعا قاتىستى زاڭعا قايشى ارەكەتتەردى زاڭ بويىنشا تەكسەرىپ ءبىر جاقتى ەتۋ كەرەك. قورشاعان ورتاعا قاتىستى زاڭ اتقارۋ بارىسىندا ءبىر تۇتاس جوسپارلاپ، تەگىس ءمان بەرىپ، قىزمەت وتەۋ تانىمىن كۇشەيتىپ، كاسىپورىنداردىڭ قورشاعان ورتانى جونگە سالۋداعى شەشۋ جوباسىن جاساۋىنا بەلسەنە كومەكتەسىپ، ءبىر جاقتى ەتۋ شارالارىنىڭ قاراپايىم، دورەكى بولۋىنان ساقتانۋ كەرەك. الەمدىك جاراتىلىستىق مۇرا، جاراتىلىستىق قورىق، قۇمايتتانعان جەرلەردى قورشاپ قورعاۋ رايونى، ماڭىزدى اۋىز سۋ كوزدەرىن قورعاۋ رايونى سياقتى قورعاۋ قۇرىلىستارىن كۇشەيتىپ، تۇراقتاندىرىلعان قورىقتاردى مۇلدە الباتى رەتتەۋگە جول بەرمەۋ كەرەك. بۇقارانىڭ اڭىسى كۇشتى بولعان ەكولوگيالىق ورتاداعى كورنەكتى ماسەلەلەردى كۇش سالا شەشىپ، ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ تۇنىق سۋ ىشۋىنە، تازا اۋامەن تىنىستاۋىنا، قورشاعان ورتانىڭ جاقسارۋىنىڭ تابىستارىنان يگىلىكتەنۋىنە مۇمكىندىك جاساۋ كەرەك.

　　(3) جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋىنىڭ وزەكتى رايون قۇرىلىسىن جەدەلدەتىپ، ىشكە، سىرتقا ەسىك اشۋدى تەرەڭدەتۋ

　　جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋىنىڭ وزەكتى رايون قۇرىلىسىن ويداعىداي يگەرۋ. «شىعارۋ» مەن «ەنگىزۋدى» ۇشتاستىرۋعا تاباندى بولىپ، «ءبىر پورت»، «ەكى رايون»، «بەس ۇلكەن ورتالىق»، «شەكارا وتكەلى ەكونوميكالىق بەلدەۋى» قۇرىلىسىن كۇش سالا ىلگەرىلەتۋ كەرەك. ءۇرىمجى حالىقارالىق قۇرلىق پورتى ءوڭىرى قۇرىلىسىندا جىلدامدىقتى ارتتىرۋعا كۇش سالىپ، جۇڭگو - ەۆروپا كەزەكشى پويەزدارى ءۇرىمجى توپتاستىرۋ ورتالىعىنىڭ شوعىرلى تۇردە توپتاستىرۋىنىڭ، شوعىرلى تۇردە جونەلتۋىنىڭ قالىپتى اينالىمعا ءتۇسۋىن جەدەلدەتۋ، ءۇرىمجى اۋەجاي ماڭى ەكونوميكاسىنان ۇلگى كورسەتۋ رايونى، تەمىر جول شەكارا وتكەلى ساۋدا ىستەرى - ساۋدا ءوڭىرى قۇرىلىسىن جەدەلدەتۋ، ءۇرىمجى كەشەندى باجى قورعالاتىن اۋماعىنىڭ، شەكارا اتتاعان ەلەكتروندىق ساۋدا كاسىپ رايونىنىڭ يقۋاتىن جەدەل كەمەلدەندىرۋ كەرەك. قاشقار، قورعاس ەكونوميكالىق اشۋ رايونى قۇرىلىسىندا يقۋات دارەجەسىن وسىرۋگە كۇش سالىپ، ەل ءىشىن تياناق ەتىپ، توڭىرەككە بەت الىپ، جەرگىلىكتى جاعدايعا قاراي ىستەپ، ەرەكشەلىكتەردى كورنەكتىلەندىرىپ، يمپورت - ەكسپورت ساۋداسىن جانە ەكسپورت ونىمدەرىن مانەرلەۋدى ءتۇيىن ەتىپ، شەكارا وتكەلىنىڭ يقۋاتىن ءوسىرۋ، توڭىرەكتەگى ەلدەردىڭ سۇرانىسىنا ۇيلەسەتىن كاسىپ جۇيەسىن جەدەل قۇرۋ كەرەك. جول - قاتىناس تورابى، ساۋدا زات تاسىمالى، مادەنيەت، عىلىم - تەحنيكا، وقۋ - اعارتۋ، وڭىرلىك فينانس، ەمدەۋ قىزمەت وتەۋ «بەس ۇلكەن ورتالىقتىڭ» قۇرىلىسىندا نىسانداردى تياناقتاندىرۋعا كۇش سالىپ، ءتۇرلى ارناۋلى جوبالاردى مۇقيات تياناقتاندىرىپ، الدىمەن ىلگەرىلەتىلەتىن نىساندار ءتىزىمىن جاساپ، ءبىر توپ شەشۋشى، ۇلگىلى، سيمۆولدىق ءتۇيىندى نىسانداردىڭ تياناقتانۋىن جەدەل ىلگەرىلەتىپ، بيىل ماندىك ىلگەرىلەۋشىلىككە قول جەتۋىنە شىنايى كەپىلدىك ەتۋ كەرەك. سىرتقا اشىلعان 19 شەكارا وتكەلىنىڭ ىركىلىسسىز بولۋ جاعىنا كۇش سالىپ، بۇكىل رايوننىڭ شەكارا وتكەلدەرىنىڭ دامۋ جوباسىن جانە ارناۋلى جوبالارىن جاساۋدى مىقتى يگەرىپ، شەكارا وتكەلدەرىنىڭ ورنى مەن يقۋاتىن ايقىنداپ، جۇمساق، قاتتى بولشەك قۇرىلعى قۇرىلىستارىن كۇشەيتىپ، كەدەننەن وتكىزۋ ونىمدىلىگىن ءوسىرىپ، سىرتقى ساۋدا ساياساتىنان تولىق ويداعىداي پايدالانىپ، شەكارا اتتاعان ساۋدانىڭ، قارجى قوسۋدىڭ قولايلاسۋىن جەبەپ، سىرتقا ەسىك اشۋداعى تەرەزەلىك جانە تەكشەلىك رولدى شىن مانىندە ساۋلەلەندىرۋ كەرەك.

　　ىشكە - سىرتقا ەسىك اشۋدى جەدەلدەتۋ. شينجياڭنىڭ رايون ورنى باسىمدىعىن تولىق ساۋلەلەندىرىپ، تاۋار مەن فاكتوردىڭ ەركىن جىلجۋىن جەبەۋدى ءتۇيىن ەتىپ، كىرۋدەن بۇرىن حالىقتىق يگىلىككە ۇنامسىز ءتىزىمدى قوسىپ باسقارۋ ءتۇزىمىن اتقارىپ، بازارعا كىرۋ رۇقساتىن كەڭەيتۋ كەرەك. جۇڭگو - پاكيستان، جۇڭگو - موڭعۇليا - رەسەي قاتارلى ەكونوميكالىق ءدالىز قۇرىلىسىنا بەلسەنە ات سالىسىپ، يمپورت - ەكسپورت، بايلىق مانەرلەۋ كاسىپورىندارى، ەرەكشە كاسىپتەر، شەكارالىق (شەكارا اتتاعان) ساياحات، شەكاراداعى تۇرعىندار بازارى ساۋداسى، ەلەكتروندىق ساۋدا سياقتى سىرتقا باعىتتالعان ەكونوميكانى جەدەل دامىتىپ، «وتكەل ەكونوميكاسىنىڭ» «كاسىپ ەكونوميكاسىنا»، «شەكارا وتكەلى ەكونوميكاسىنا» قاراي بۇرىلىس جاساۋىن ىلگەرىلەتۋ كەرەك. توڭىرەكتەگى ەلدەرمەن وندىرىستىك قۋات سەلبەستىگىن تەرەڭدەتىپ، شەكارا سىرتىنداعى ەكونوميكا - ساۋدا سەلبەستىگى باقشا رايونى، شەكارالىق ەكونوميكا سەلبەستىگى رايونى قۇرىلىسىن كۇشەيتىپ، تاۋار، تەحنيكا جانە جابدىق ەكسپورتىنا باستاماشىلدىق ەتۋ كەرەك. جۇڭگو - قازاقستان قورعاس حالىقارالىق شەكارالىق سەلبەستىك ورتالىعىنىڭ حالىق اقشاسىمەن شەكارا اتتاعان ساۋدا جاساسۋىندا جاڭالىق اشۋ جۇمىسىنىڭ سىناق ءتۇيىنىن ىلگەرىلەتۋ كەرەك. 2019 - جىلعى (جۇڭگو) ازيا - ەۆروپا تاۋار ساۋدا كورمەسىن ويداعىداي وتكىزۋ كەرەك. پارىقتى ساياساتتان تولىق، ويداعىداي پايدالانىپ، شىعىس بولىكتەگى تەڭىز جاعالاۋىنداعى وركەندەگەن رايونداردىڭ كاسىبىنىڭ ويىسۋىن بەلسەنە قابىلداپ، ءار ءتۇرلى كاسىپورىنداردى شينجياڭ بازارىنا بەت الۋعا باۋراپ جانە ونى قولداپ، ءوزارا پايدا جەتكىزىپ، ءوزارا تيىمدىلىك جاساۋدى، بىرگە دامۋدى جۇزەگە اسىرۋ كەرەك!

　　(4) اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋ ستراتەگياسىن ىشكەرىلەي اتقارىپ، اۋىل شارۋاشىلىعى، اۋىل - قىستاق، شارۋالار قىزمەتىنىڭ جاڭا جاعدايىن اشۋ

　　اۋىل - قىستاق كاسىپتەرىنىڭ گۇلدەنۋىن جەدەلدەتۋ. ساپا ارقىلى اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋگە، جاسىلدىق ارقىلى اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋگە تاباندى بولىپ، استىق ءتۇسىمىن ورنىقتىرۋعا، ماقتا ەگىسىن ساپالىلاندىرۋعا، مال شارۋاشىلىعىن جەبەۋگە، جەمىس شارۋاشىلىعىن كۇشەيتۋگە، ەرەكشە شارۋاشىلىقتاردى گۇلدەندىرۋگە تاباندى بولىپ، باسىمدىققا يە ەرەكشە كاسىپتەردى جەتىلدىرۋ، زورايتۋ كەرەك. استىق ءوندىرىسىنىڭ ساننان ساپاعا قاراي بەت بۇرۋىن جەدەل ىلگەرىلەتىپ، ءبيداي جيناۋ - ساقتاۋ ءتۇزىمى رەفورماسىن ۇزدىكسىز تەرەڭدەتىپ، استىقتى اداقتاپ، ساياساتتىق تەكسەرۋدى ورىستەتىپ، استىق حاۋىپسىزدىگىنە شىنايى كەپىلدىك ەتۋ كەرەك. ماقتانىڭ نىسانالى باعا رەفورماسىن تەرەڭدەتىپ، ماقتا ءوندىرىسىنىڭ جوعارى ساپاعا، تومەن وزىندىك قۇنعا، جوعارى تيىمدىلىككە قاراي بۇرىلىس جاساۋىن جەبەۋ كەرەك. ەرەكشە جەمىس ورمان شارۋاشىلىعىن ساپالىلاندىرا دامىتۋعا قاراي ىلگەرىلەتىپ، ورمان جەمىسى سياقتى ەرەكشە اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرىن مىندەتتەپ ساتىپ الۋ ساياساتىن اناعۇرلىم كەمەلدەندىرىپ، ءتۇرلى بازار سۋبيەكتتەرىن اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرىن ساتۋعا بەلسەنە قاتىناسۋىنا قولداۋ كورسەتىپ جانە جەتەكتەپ، شينجياڭ جەمىس ورمانىنىڭ «التىن ءارىپتى ماڭدايشالىعىن» ايگىلەۋ كەرەك. سويىس سيىردى، سويىس قويدى ءتۇيىن ەتە وتىرىپ وسى زامانعى مال شارۋاشىلىعىنىڭ دامۋىن جەدەلدەتىپ، شينجياڭنىڭ ءسۇت شارۋاشىلىعىنىڭ گۇلدەنۋىن ىلگەرىلەتۋ كەرەك. ەگىنشىلىك كاسىبىنىڭ دامۋىن ىلگەرىلەتۋ كەرەك. نەگىزگى ساتىنىڭ اۋىل شارۋاشىلىق تەحنيكاسىن جالپىلاستىرۋ جۇيەسىن كەمەلدەندىرۋ كەرەك. اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىن ءوندىرۋدى، ساتۋدى ۇشتاستىرۋدى كۇشەيتىپ، اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىن مانەرلەۋ، قامبادا ساقتاۋ قۇرىلعىلارى جانە ساۋدا بازارى قۇرىلىسىن جەدەلدەتىپ، اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىن توڭازىتىپ تاسۋ جۇيەسىن جەدەل قۇرۋ، اۋىل شارۋاشىلىعى ەرەن بازارلارىن توعىستىرۋ، ەلەكتروندىق ساۋدا سياقتى جاڭا اينالىم كۇيىن دامىتۋ كەرەك. شينجياڭعا كومەكتەسۋ مەحانيزمى مەن ينتەرنەت تۇعىرىنان ويداعىداي پايدالانىپ، شينجياڭعا كومەكتەسۋشى ولكە - قالالاردا «10 قالادا 100 ساۋدا دۇكەنى» تاجىريبەسىن جالپىلاستىرىپ، رايون ىشىندەگى، ەل ىشىندەگى سەنترلى قالالاردا اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرى اينالىم بازاسىنان ءبىر توبىن قۇرىپ، شينجياڭنىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىنىڭ ىشكى ولكە بازارلارىنداعى ساتىلۋ كولەمىن ۇلعايتۋ كەرەك.

　　اۋىل - قىستاقتىڭ دامۋ ومىرشەڭدىك كۇشىن بارىنشا كۇشەيتۋ. اۋىل - قىستاقتىڭ جەر ءتۇزىمى رەفورماسىن ۇزدىكسىز تەرەڭدەتۋ كەرەك. جەردى 2 - رەت كوتەرمەگە بەرۋدىڭ ۋاقىتى تولعاننان كەيىن، تاعى 30 جىلعا ۇزارتۋ ساياساتىن جالعاستىرۋدى ويداعىداي ىستەپ، اۋىل - قىستاق جەرلەرىنىڭ ۇقىعىن ايقىنداپ كۋالىك بەرۋ قىزمەتىن جاپپاي ورىنداۋ كەرەك. وتباسىلىق ەگىس الاڭى، شارۋالاردىڭ سەلبەستىك كووپەراتيۆى سياقتى جاڭاشا شارۋاشىلىق سۋبيەكتتەرىن جەدەل جەتىلدىرىپ، كوپ ءتۇرلى فورماداعى ۇيلەسىمدى كولەمدەگى شارۋاشىلىقتى دامىتۋ كەرەك. ەگىستىك جەردى دالمە -ءدال تەكسەرۋدى ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتىپ، جىل اياعىنان بۇرىن تەكسەرۋ قىزمەتىن جاپپاي ورىنداپ بولۋعا كۇش سالۋ كەرەك. اۋىل - قىستاقتا مەنشىك ۇقىعىن تىزىمدەپ كۋالىك بەرۋ كولەمىن كەڭەيتىپ، تۇرعىن ۇيلىك جەردىڭ كوللەكتيۆ مەنشىك ۇقىعى، تولىمدىلىق ۇقىعى، پايدالانۋ ۇقىعى سىندى «ءۇش ۇقىقتى ءبولىپ ورنالاستىرۋ» جونىندە ىزدەنىس جاساپ، 10 ميلليون ەگىنشى - مالشىنىڭ اۋىل - قىستاق جەر رەفورماسىنىڭ يگىلىگىن تەڭ كورۋىنە مۇمكىندىك جاساۋ كەرەك!

　　قالا، اۋىلدىڭ توعىسپالى دامۋىن جەدەل ىلگەرىلەتۋ. نەگىزدىك قۇرىلعىلاردىڭ اۋىل - قىستاققا قاراي كەڭەيۋىن، الەۋمەتتىك قىزمەت وتەۋدىڭ اۋىل - قىستاققا قاراي ىرگە جايۋىن، كاسىپتەردىڭ اۋىل - قىستاققا قاراي ۇيلەسىمدى ورنالاسۋىن كۇش سالا ىلگەرىلەتۋ كەرەك. «ءتورت جاقسى اۋىل - قىستاق جولى»، اتىز - ارىق سۋ يگىلىگى سياقتى نەگىزدىك قۇرىلعى قۇرىلىستارىن ويداعىداي يگەرۋ كەرەك. الەۋمەتتىك قىزمەت وتەۋدىڭ اۋىلدارعا جەتكىزىلۋىن جەدەل ىلگەرىلەتىپ، جۇمىسقا ورنالاستىرۋ بويىنشا قىزمەت وتەۋ تورىنىڭ اۋداننان تومەن قاراي كەڭەيۋىن ىلگەرىلەتىپ، ساپالى وقۋ - اعارتۋ، ەمدەۋ، مادەنيەت بايلىقتارىنان قالا مەن اۋىلدىڭ تەڭ يگىلىكتەنۋىن جۇزەگە اسىرۋ كەرەك.

　　اۋىل - قىستاق مادەنيەتىنىڭ، دارىندىلارىنىڭ جانە ۇيىمدارىنىڭ گۇلدەنۋىن تىڭعىلىقتى ىلگەرىلەتۋ. وسى زامانعى وركەنيەتتى تۇرمىس ءتاسىلىن بەلسەنە دارىپتەپ، ەگىنشى - مالشىلاردىڭ تۇرمىس ساپاسىن جوعارىلاتۋ كەرەك. شارۋالاردى باۋلۋدى كۇشەيتىپ، دارىندىلاردىڭ اۋىلعا بارۋ ارنالارىن ىركىلىسسىزدەندىرىپ، اۋىل شارۋاشىلىعىنان حابارلى، اۋىل - قىستاقتى سۇيەتىن، شارۋالاردى سۇيەتىن اۋىل شارۋاشىلىعى، اۋىل - قىستاق، شارۋالار قىزمەت قوسىنىن قۇرىپ، شينجياڭعا ۇيلەسەتىن وسى زامانعى اۋىل - قىستاق قوعامىن جونگە سالۋ ءتۇزىلىسى مەن جۇيەسىن قۇلشىنا قۇرىپ، اۋىل - قىستاق قوعامىنىڭ ومىرشەڭدىك كۇشكە باي، جاراسىمدى، ءتارتىپتى بولۋىنا شىنايى كەپىلدىك ەتۋ كەرەك.

　　اۋىل - قىستاق ەكولوگياسىن كوركەيتۋدى جەدەل ىلگەرىلەتۋ. اۋىل - قىستاق ەكولوگياسىن قورعاۋدى كۇشەيتىپ، اۋىل - قىستاقتىڭ قونىس ورتاسىن 3 جىلدا وڭاۋ ارەكەتىن ۇزدىكسىز ەتەك الدىرىپ، قوقىر - قوقسىقتى، لاس سۋدى ءبىر جاقتى ەتۋ، دارەتحانا توڭكەرىسى، قىستاق كەلبەتىن جاقسارتۋ، كوركەم اۋىل - قىستاق قۇرۋ جۇمىسىن ءتۇيىندى تۇردە جاقسى ىستەۋ كەرەك. اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ بولاشاعى بار كاسىپكە، شارۋا بولۋدىڭ باۋرامدى ماماندىققا، اۋىل - قىستاقتىڭ شات - شادىمان ءومىر كەشەتىن كوركەم مەكەنگە اينالۋىنا مۇمكىندىك جاساۋ كەرەك!

　　(5) ساياحات ارقىلى شينجياڭدى گۇلدەندىرۋ ستراتەگياسىن جاپپاي اتقارىپ، ەكونوميكانىڭ دامۋىنىڭ ارتۋ ۇيەگىن قالىپتاستىرۋ

　　جوسپارلاپ جەتەكشىلىك ەتۋگە تاباندى بولۋ. ساياحات شارۋاشىلىعىنداعى قۋاتتى رايون جانە دۇنيە جۇزىندەگى ماڭىزدى ساياحات نىسانا جەرىن قۇرۋدى ارقاۋ ەتىپ، ساياحاتتى دامىتۋ جوباسى مەن ءتۇيىندى وڭىرلىك ساياحات جوباسىن كەمەلدەندىرىپ، ءتۇيىندى ساياحات نىساندارىنىڭ، ءتۇيىندى ساياحات جەلىسىنىڭ ارناۋلى جوباسىن جاساۋ كەرەك. تۇتاس الاپتىق ساياحاتتى دامىتۋدى بەلسەندىلىكپەن ىلگەرىلەتىپ، «ساياحات +» ستراتەگياسىن زور كۇشپەن اتقارىپ، ساياحاتتى مادەنيەت، دەنە تاربيە، قاتىناس، اۋىل شارۋاشىلىعى، ورمان شارۋاشىلىعى سياقتىلارمەن توعىستىرا دامىتۋدى ىلگەرىلەتۋ كەرەك. قوعام ورنىقتىلىعىنىڭ تابىستارىنان ويداعىداي، تولىق پايدالانىپ، ساياحاتتىڭ دامۋىن شەكتەيتىن بوگەتتەردى تالقانداپ، ساياحات كاسىبىنىڭ توعىسا دامۋىنا ىقپال ەتەتىن ولقىلىقتاردى تولىقتاپ، تۇتاس جىلدا ەل ءىشى - سىرتىنان قابىلدايتىن ساياحاتشى سانىن، ساياحات كىرىسىنىڭ جالپى سوماسىن ٪40 ارتتىرۋعا كۇش سالۋ كەرەك.

　　ساياحاتتا ايگىلى ماركا قالىپتاستىرۋ. «شينجياڭ جاقسى جەر» كوركەم تانىسقىسىن كۇشتى شوعىرلاندىرا وتىرىپ تۇلعالاپ، شينجياڭ ساياحاتىنىڭ ايقىن بەلگىسىن قالىپتاستىرىپ، شينجياڭ ساياحاتىنىڭ تۇتاس تۇلعالىق وبرازىن جوعارىلاتۋ كەرەك. جاراتىلىستىق ەكولوگيا، تاريحي مادەنيەت، حالىقتىق سالت - سانا، سەيىل - سەرۋەن، تىنىعۋ، دالالىق قيمىل، ءوز اۆتوكولىگىمەن ساياحاتتاۋ، قىزىل تاربيە، تىڭ يگەرۋ، دەنساۋلىقتى كۇتۋ، اۋىل - قىستاق، شەكارا ساياحاتى سياقتى ءبىر توپ ايگىلى ساياحات ماركاسىن كۇش سالا قالىپتاستىرۋ كەرەك. التاي تاۋى «مىڭ شاقىرىمدىق سۋرەت ءدالىزى» ەكولوگيالىق ساياحاتى، ىلە ساحاراسى مادەنيەت ساياحاتى، جىبەك جولى حالىقتىق سالت - سانا مادەنيەتى ساياحاتى، تيانشاندى اينالعان مىڭ شاقىرىمدىق التىن ساياحات سياقتى ءبىر توپ تاڭداۋلى ساياحات جەلىسىن ءتۇيىندى جەتىلدىرىپ، بۇكىل شينجياڭداعى ساياحات اينالما جەلىسىن قالىپتاستىرۋ كەرەك. جەرگىلىكتى ورىن مەن بيڭتۋاننىڭ سەلبەستىگىن كۇشەيتىپ، تاڭداۋلى ساياحات وڭىرلەرى مەن تاڭداۋلى ساياحات جەلىلەرىن اشۋدى ءبىر تۇتاس جوسپارلاپ ىلگەرىلەتۋ كەرەك. كورىنىس ءوڭىرىنىڭ تيپىن وزگەرتىپ، دارەجەسىن جوعارىلاتۋدى بەلسەندىلىكپەن ىلگەرىلەتىپ، 5A دارەجەلى كورىنىس وڭىرلەرىن قۇرۋ قىزمەتىن تىڭعىلىقتى ىلگەرىلەتۋ كەرەك. كونە، ايگىلى ساياحات تاۋارلارىن، ەرەكشە قولونەر بۇيىمدارىن، جەرگىلىكتى ەرەكشە ونىمدەر مەن اۋىل شارۋاشىلىق قوسىمشا ونىمدەرىن اشۋ تەبىنىن ارتتىرىپ، وڭىرلىك ەرەكشەلىككە باي، ءوز كۇشىنە سۇيەنىپ اشقان ايگىلى ماركاسى بار، ساياحاتشىلاردىڭ قىزۋ قارسى الۋىنا يە بولاتىن ءبىر توپ ايگىلى ساياحات تاۋارلارىن شىعارۋ كەرەك.

　　ساياحات قامتاماسىزدىعى ورەسىن جوعارىلاتۋ. شينجياڭنىڭ ىشىندە، شينجياڭنىڭ سىرتىندا، جەلىدە، جەلىدەن تىس ءبىر تۇتاس جوبالاپ، جاڭا تەحنيكالاردان، جاڭا تاسىلدەردەن، جاڭا اقپارات قۇرالدارىنان پايدالانىپ، ساياحاتتىق ساتۋ تورىن كەمەلدەندىرۋ كەرەك. تاس جول، تەمىر جول، ازاماتتىق اۆياتسيا قۇرىلىسىن جەدەلدەتىپ، قاتىناس نەگىزدىك قۇرىلعىسىنىڭ شەكتەۋىنە ۇشىراۋ ماسەلەسىن كۇش سالا شەشۋ كەرەك. كورىنىس وڭىرلەرىنىڭ سايكەستى قىزمەت وتەۋ قۇرىلعىلارىن كەمەلدەندىرىپ، ءتۇيىندى ساياحات قالالارىنىڭ، ساياحات اۋىل - قىستاقتارىنىڭ جانە قاتىناس نەگىزگى جەلىلەرىنىڭ ساياحات نەگىزدىك قۇرىلعىلارى مەن قىزمەت وتەۋ قۇرىلعىلارى قۇرىلىسىن ىلگەرىلەتىپ، دارەتحانا تابۋ قيىن بولۋ، اۆتوكولىك توقتاتۋ قيىن بولۋ، ماي قۇيۋ قيىن بولۋ، حابارلاسۋ سيگنالى ىركىلىسسىز بولماۋ سياقتى ماسەلەلەردى كۇش سالا شەشۋ كەرەك. ساياحاتتىق جيناۋ - جونەلتۋ جۇيەسى، زەردەلى ساياحات جۇيەسى جانە ساياحاتتىق قىزمەت وتەۋدىڭ ولشەمدەنگەن جۇيەسى قۇرىلىسىن جەدەل ىلگەرىلەتىپ، ساياحاتتاعى الەۋمەتتىك ينفورماتسيادان قىزمەت وتەۋدى اقاۋسىزداندىرۋ كەرەك. ساياحات بازارىن رەتتەۋ - جونگە سالۋدى كۇشەيتىپ، ساياحاتتىق قىزمەت وتەۋ ورەسىن جوعارىلاتىپ، ساياحاتتان قىزمەت وتەۋدىڭ ساپاسىن جانە ساياحاتشىلاردىڭ جايلىلىعىن، رازىلىعىن كۇش سالا جوعارىلاتىپ، شينجياڭنىڭ ءىشى - سىرتىنان كەلگەن ساياحاتشىلاردى شينجياڭدى قۋانا ساياحاتتايتىن، ايرىلۋعا قيمايتىن ەتۋ كەرەك! ساياحات كاسىبىن جەتەكتەۋ قۋاتى ەڭ كۇشتى، كورسەتەتىن پايداسى ەڭ مول، ەڭ كەڭ حالىققا باقىت اكەلەتىن حالىقتى بايىتۋ كاسىبى ەتۋ كەرەك!

　　(6) ناقتى ەكونوميكانى زور كۇشپەن دامىتىپ، شينجياڭ ەرەكشەلىگىنە يە وسى زامانعى كاسىپ جۇيەسىن ورناتۋ

　　ناقتى ەكونوميكانى دامىتۋدى اناعۇرلىم كورنەكتى ورىنعا قويۋ. 1 - كاسىپتىڭ دەڭگەيىن جوعارىلاتۋعا، 2 - كاسىپتى ءتۇيىندى يگەرۋگە، 3 - كاسىپتى بارىنشا دامىتۋعا قولداۋ كورسەتىپ، 1 - ، 2 - ، 3 - كاسىپتەردىڭ توعىسا دامۋىن ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتىپ، قامداۋ جاعىنداعى قۇرىلىمدىق رەفورمانى نەگىزگى جەلى ەتىپ، ەرەكشە، باسىمدىققا يە كاسىپتەردى جەتىلدىرىپ، زورايتىپ، تۇتاس اۆتونوميالى رايوننىڭ ەكونوميكاسىنىڭ دامۋىن جەبەۋ رولى جانە ىقپال كۇشى بار ءبىر توپ ءىرى كاسىپورىندار شوعىرىن جانە ءبىر توپ ۇلگىلىك رولعا يە ماماندانعان، جىنتىكتى، ەرەكشە، جاڭا «ۇساق الپاۋىت» كاسىپورىندارىن قالىپتاستىرۋ كەرەك. جوعارى ساپالى دامۋدىڭ تالابىنا ۇيلەسەتىن، شينجياڭ ەرەكشەلىگىنە يە وسى زامانعى كاسىپ جۇيەسىن جەدەل ورناتىپ، رايونىمىزدىڭ جالپى ەكونوميكالىق ناقتى قۋاتىن ۇزدىكسىز زورايتۋ كەرەك.

　　اۋىل شارۋاشىلىق قوسىمشا ونىمدەرىن مانەرلەۋ كاسىبىن زور كۇشپەن دامىتۋ. اۋىل شارۋاشىلىعىن كاسىپ سالالاندىرۋداعى باستاماشى كاسىپورىنداردى جەدەل جەتىلدىرىپ، ءتۇرلى كاسىپورىنداردى اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرىن ءوندىرۋ، ساقتاۋ، تاسۋ، مانەرلەۋ، ساتۋ بۋىندارىنا كىرۋگە شابىتتاندىرىپ، كولەمى ءبىرشاما زور، قۇرىلعىسى كەمەلدى، ەرەكشەلىگى ايقىن ءبىر توپ اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرىن ءوندىرۋ بازاسىن سالىپ، اۋىل شارۋاشىلىعى ماركاسىنىڭ دارەجەسىن ءوسىرۋ ارەكەتىن بار كۇشپەن اتقارىپ، «باستاماشى كاسىپورىندار + سەلبەستىك كووپەراتيۆتەرى + شارۋالار» ۇلگىسىن كەمەلدەندىرىپ، ەلەكتروندىق ساۋدا، زات اينالىمى - جەتكىزۋ، توڭازىتىپ تىزبەكتى تاسۋ سياقتى جاڭا كاسىپ قالىپتارىن زور كۇشپەن دامىتىپ، اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ تۇتاس كاسىپ تىزبەگىنىڭ دامۋىن ىلگەرىلەتۋ كەرەك. قازىنا، فينانس سياقتى جاقتارداعى دەمەۋ ساياساتتارىن جەدەل تياناقتاندىرىپ، جەرگىلىكتى ورىنداعى مەملەكەت مەنشىگىندەگى ءبىر توپ كاسىپورىندار مەن ناقتى قۋاتقا يە حالىقتىق كاسىپورىنداردى اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرىن مانەرلەۋگە قارجى قوسۋعا شابىتتاندىرىپ جانە ولارعا قولداۋ كورسەتىپ، اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرىن جىنتىكتەي مانەرلەۋ ورەسىن ءوسىرۋ كەرەك.

　　ونەركاسىپتىڭ تيپىن وزگەرتىپ، دارەجەسىن جوعارىلاتۋدى زور كۇشپەن ىلگەرىلەتۋ. ءداستۇرلى كاسىپتەردەگى ەلەۋلى تەحنيكا وزگەرتۋدىڭ، دارەجە جوعارىلاتۋدىڭ جاڭا كەزەك ينجەنەرياسىن اتقارىپ، ءتۇيىندى ونەركاسىپ كاسىپورىندارىنىڭ تەحنولوگياسىن جاقسارتۋدى، ساپاسىن جوعارىلاتىپ، ونىمدىلىگىن ارتتىرۋدى كۇش سالا ىلگەرىلەتۋ كەرەك. ءۇرىمجى، سانجى، قارامايلى، قۇمىل سياقتى جاساۋ كاسىبىندەگى 7 بازانىڭ قۇرىلىسىن جەدەل ىلگەرىلەتىپ، جاڭا ەنەرگيالىق جابدىقتار، ەلەكتر جەتكىزۋ، كەرنەۋ وزگەرتۋ جابدىقتارى، ەرەكشە ەگىن، مال شارۋاشىلىعى ماشينالارى سياقتى كاسىپتەردىڭ ارتىقشىلىعىن كەڭەيتىپ، ءبىر توپ وزىق جاساۋ كاسىبى شوعىرىن قالىپتاستىرۋ كەرەك. جاڭا ەنەرگيا، جاڭا تەحنيكا، جاڭا ماتەريال، جاساندى زەردە، ەنەرگيا ۇنەمدەۋ، قورشاعان ورتانى قورعاۋ، بيولوگيالىق ەمدەۋ - ءدارى - دارمەك سياقتى ستراتەگيالىق سيپاتقا يە جاڭادان گۇلدەنگەن كاسىپتەردى زور كۇشپەن دامىتىپ، كاسىپ باسىمدىعىن، شارۋاشىلىق باسىمدىعىن تەز قالىپتاستىرۋ كەرەك. كاسىپتەگى باستاماشى كاسىپورىنداردى جەتىلدىرۋ ينجەنەرياسىن اتقارىپ، ءبىر توپ ناقتى قۋاتقا يە، كولەمدەنگەن، جەتىلۋى جاقسى، جەتەكشىلىك قۋاتى كۇشتى حالىقتىق كاسىپورىنعا ءتۇيىندى قولداۋ كورسەتىپ جانە ولاردى دامىتىپ، ءتۇرلى حالىقتىق كاسىپورىنداردى رەتتەلىپ قايتا قۇرىلۋعا شابىتتاندىرىپ، كاسىپ شوعىرىن قالىپتاستىرۋدى جەبەۋ كەرەك.

　　ەڭبەككۇش شوعىرلى كاسىپتەردى زور كۇشپەن دامىتۋ. مەملەكەتتىڭ شينجياڭنىڭ توقىماشىلىق، كيىم - كەشەك كاسىبىنىڭ دامۋىنا قولداۋ كورسەتەتىن ءتيىمدى ساياساتتارىنان تولىق، ويداعىداي پايدالانىپ، وڭتۇستىك شينجياڭداعى 4 ايماق - وبلىسىتىڭ توقىماشىلىق، كيىم - كەشەك، ەلەكتروندىق ونىمدەردى قۇراستىرۋ، اياق كيىم، باس كيىم، ويىنشىق، جالعان شاش سياقتى ەڭبەككۇش شوعىرلى كاسىپتەرىن دامىتۋدى جەدەل ىلگەرىلەتىپ، جۇمىسقا ورنالاستىرۋ سيىمدىلىعى جوعارى كيىم - كەشەك، توقىماشىلىق سياقتى تەرمينالدىق كاسىپتەردى دامىتىپ، ۇلتتىق قولونەركاسىپتى، ساياحاتتىق ونىمدەردى مانەرلەۋ كاسىبىن دامىتۋدى جەدەل ىلگەرىلەتىپ، «سەرىك زاۆودتار»، «كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ سەحتارى» قۇرىلىسىنا قولداۋ كورسەتىپ، كاسىپ شوعىرىن قالىپتاستىرىپ، ەڭبەككۇشتەردى جوعارى جيىلىكتە جۇمىسقا ورنالاستىرۋ كەرەك. كوپ بولىپ شارۋاشىلىق قۇرۋدى، جۇمىلا جاڭالىق اشۋدى تىڭعىلىقتى ىلگەرىلەتىپ، ءبىر توپ مەملەكەت دارەجەلى ورتا، شاعىن كاسىپورىنداردىڭ الەۋمەتتىك قىزمەت وتەۋدەن ۇلگى كورسەتۋ جانە مەملەكەتتىك شاعىن، ۇساق كاسىپورىنداردىڭ شارۋاشىلىق قۇرۋدان، جاڭالىق اشۋدان ۇلگى كورسەتۋ بازاسىن قۇرۋ كەرەك.

　　وسى زامانعى قىزمەت وتەۋ كاسىبىن زور كۇشپەن دامىتۋ. زات اينالىمى ءتۇيىنى قۇرىلعىلارى جانە قالا، اۋىل بازارى تورى قۇرىلىسىن كۇشەيتىپ، ءبىر توپ ءتۇيىندى ساۋدالىق زات اينالىمى كاسىپورىندارىن دامىتىپ، شينجياڭ حالىقارالىق ۇلكەن بازارى سياقتى ءبىر توپ ءىرى، ۋنيۆەرسال بازارلاردى ويداعىداي قۇرۋ كەرەك. ءىرى ساندى مالىمەتتى، بۇلتتىق ەسەپتەۋدى زور كۇشپەن دامىتىپ، «ينتەرنەت +» مەن ءۇشىنشى رەتكى كاسىپتىڭ توعىسا دامۋىن ىلگەرىلەتىپ، زەردەلى ەمدەۋ، بالا باعۋ، قارتتاردى كۇتۋ، مادەنيەت، دەنە تاربيە، ءۇي جۇمىسىنان قىزمەت وتەۋ، سەيىل - سەرۋەن، كوڭىل اشۋ سياقتى كاسىپتەردى جەتىلدىرىپ جانە زورايتىپ، قىزمەت وتەۋدى كەڭەيتىپ، سۇرانىستىڭ كومەسكى كۇشىن شىعارىپ، ەكونوميكانىڭ ارتۋىنا قوساتىن ۇلەس مولشەرىن ۇزدىكسىز جوعارىلاتۋ كەرەك.

　　جاڭالىق اشا دامۋدى قوزعاۋشى كۇش ەتۋ ستراتەگياسىن ىشكەرىلەي اتقارۋ. جاڭالىق اشۋ جۇيەسى مەن ءتۇزىم ورتاسىن كەمەلدەندىرىپ، ءتۇيىندى تاجىريبەحانالار قۇرىلىسى تەبىنىن كۇشەيتىپ، كەلەلى عىلىم - تەحنيكا نىساندارىنان قامال الۋ، كەلەلى جاڭالىق اشۋدا، ناتيجە جاراتۋ جانە عىلىم - تەحنيكا تابىستارىن كادەگە جاراتىپ پايدالانۋدى جەدەلدەتىپ، ورتا، شاعىن كاسىپورىنداردىڭ جاڭالىق اشۋىن قولداۋ تەبىنىن ارتتىرىپ، ءبىلىم مەنشىك ۇقىعىن قورعاۋدى جانە اينالىمعا سالۋدى كۇشەيتۋ كەرەك. جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋى جاڭالىق اشۋ ارقىلى دامۋدى جەبەۋ سىناق رايونى مەن ءۇرىمجى، سانجى، شىحىزى مەملەكەتتىك دەربەس جاڭالىق اشۋدان ۇلگى كورسەتۋ ءوڭىرىن ماڭىزدى دانەكەر ەتىپ، عىلىم - تەحنيكادا جاڭالىق اشۋ مەن ەكونوميكانىڭ، قوعامنىڭ ىشكەرىلەي توعىسۋىن ىلگەرىلەتىپ، ءوزى باسقاراتىن تەحنيكادا جاڭالىق اشۋ قابىلەتىن كۇشەيتىپ، جوعارى ساپادا دامۋدى ىلگەرىلەتۋ ءۇشىن تىڭ قوزعاۋشى كۇش ۇستەۋ كەرەك.

　　(7) شەشۋشى سالالارداعى جانە ءالسىز بۋىندارداعى ۇتىمدى قارجى قوسۋدى ارتتىرىپ، ەكونوميكانى دامىتۋدىڭ تەبىندىك كۇشىن ونان ارى كۇشەيتۋ

　　قاتىناس قۇرىلعى قۇرىلىسىن كۇشەيتۋ. «شينجياڭنىڭ ىشىندە تۇتاستاي اينالۋ، شينجياڭعا كىرىپ - شىعۋ تەز بولۋ» نىساناسىن كوزدەپ، ۇكىمەتتىك قارجى قوسۋ مەن قوعامدىق قارجى قوسۋدى ۇشتاستىرۋدان جازباي، «كىم قارجى قوسسا، پايداسىن سول كورۋ» پرينسيبى بويىنشا مەملەكەتتىك، ولكەلىك تاس جولدار مەن جوعارى قارقىندى تاس جول قۇرىلىسىن تەزدەتىپ، جىڭ - الاتاۋ جوعارى قارقىندى تاس جول قۇرىلسىن باستاپ، G30 جەلىسىندەگى ءۇرىمجى - كۇيتۇن، داحۋاڭشان - ءۇرىمجى جوعارى قارقىندى تاس جولدارىن كەڭەيتىپ سالۋ قاتارلى نىسانداردى ورىنداۋعا كۇش سالۋ كەرەك. تەمىر جول تورىنىڭ قۇرىلىمىن كەمەلدەندىرۋدى، تۇتاستىرۋ قابىلەتىن جوعارىلاتۋدى ءتۇيىن ەتىپ، كورلا - گولمىت تەمىر جولى، حوتان - چارقىلىق تەمىر جولى سياقتى ءىرى نىساندار قۇرىلىسىن ىلگەرىلەتىپ، ءۇرىمجى - جۇندۇڭ تەمىر جولىنىڭ قوس جەلىسىن ەلەكترلەندىرىپ وزگەرتىپ سالۋ ينجەنەرياسىن باستاپ، قارامايلى - شاۋەشەك تەمىر جولىن سالىپ، لانجوۋ - شينجياڭ تەمىر جولىن نەگىزگى جەلى، وڭتۇستىك - سولتۇستىك شينجياڭ تەز قارقىندى تەمىر جولىن ەكى قانات ەتكەن تەمىر جول «قاتىناس شەڭبەرىن» قالىپتاستىرۋ كەرەك. اۋەجايلاردىڭ فۋنكتسيالارىنىڭ ورنالاسۋىن كەمەلدەندىرۋدى، اۆياتسيانىڭ تۇتاسۋ مولشەرىن جوعارىلاتۋدى ارقاۋ ەتىپ، ءۇرىمجى حالىقارالىق اۋەجايى سياقتىلاردى وزگەرتۋ، كەڭەيتىپ سالۋ جانە كەريا اۋەجايى سياقتىلاردى جاڭادان سالۋ نىساندارىن ىلگەرىلەتىپ، بازارلانعان ءتاسىل ارقىلى اۆياتسيا سەرىكتەستىكتەرىن جانە ورتاق پايدالانىلاتىن اۆياتسيا كاسىپورىندارىن ەنگىزىپ، شينجياڭنىڭ ءىشى - سىرتىنداعى بىرلەسپە تاسىمال تورىن جەدەل ورناتۋ كەرەك.

　　سۋ يگىلىگى قۇرىلعى قۇرىلىسىن جەدەلدەتۋ. ماڭىزدى سۋ يگىلىگى ينجەنەرياسى، حالىق تۇرمىسى سۋ يگىلىگى قۇرىلىسى سياقتى قىزمەتتەردى ءبىر تۇتاس جوسپارلاپ، ماڭىزدى سۋ قاينارلارىن سەپتەۋ ينجەنەرياسىن جانە سۋدى ۇنەمدەۋدەگى، سۋمەن قامداۋداعى ماڭىزدى سۋ يگىلىگى نىسان قۇرىلىستارىنىڭ اياق الىسىن جەدەلدەتىپ، يۇرۇڭقاش، قورعان، موموق سياقتى سۋ يگىلىگى تورابى ينجەنەريالارىن باستاپ سالىپ، شەريا اۋدانى نۇر سۋ قويماسى سياقتى نىسانداردى سالىپ، وي اڭىز سۋ يگىلىگى تورابى سياقتى نىسانداردىڭ العاشقى مەرزىمدىك جۇمىستارىن جەدەل ىلگەرىلەتۋ كەرەك. ءىرى جانە ورتا سۋارمالى وڭىرلەردى سۋ ۇنەمدەۋ بويىنشا وزگەرتۋ سياقتى حالىق تۇرمىسىنا ساياتىن سۋ يگىلىگى نىساندارىن تىڭعىلىقتى اتقارىپ، سۋدىڭ نەگىزگى جاراتىلىستىق بايلىق جانە ستراتەگيالىق ەكونوميكالىق بايلىق رولىن تولىق ساۋلەلەندىرۋ كەرەك.

　　ەنەرگيا قۇرىلعى قۇرىلىسىن كۇشەيتۋ. جۇندۇڭ جاڭا ەنەرگيا بازاسى قۇرىلسىن ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتىپ، قاشقار - ياركەن جانە ياركەن - حوتان 750 كيلوۆولتتىق ەلەكتر جەتكىزۋ، كەرنەۋ وزگەرتۋ ينجەنەرياسىن سالىپ ىسكە قوسىپ، وڭتۇستىك شينجياڭنىڭ 4 ايماق - وبلىسىنداعى كومىردەن پايدالانۋدى ەلەكتردەن پايدالانۋعا (1 - مەرزىمدىك) وزگەرتۋ ينجەنەرياسىن، اۋىل - قىستاق تورىن وزگەرتىپ دارەجەسىن جوعارىلاتۋ ينجەنەرياسىن، قۇمىل سۋ تارتۋ، ەنەرگيا ساقتاۋ ەلەكتر پۋنكتىن، تابيعي گاز ساقتاۋ قۇرىلعى نىسانىن باستاپ سالىپ، جۇڭگو مۇناي، جۇڭگو مۇناي حيميا سەرىكتەستىكتەرىنىڭ ماناس كولى ەرەكشە ءىرى مۇنايلىعىن، جەمسارى نىعىز مۇنايلىعىن اشۋ، كۇشار شانچيان تابيعي گازىن بارلاۋ، شۇنبەي مۇناي - گازىن اشۋ سياقتى ءىرى مۇنايلىقتاردى بارلاۋدى، اشۋدى جەدەل ىلگەرىلەتىپ، شينجياڭنىڭ ەنەرگيا باسىمدىعىن شىن مانىندە جوعارى ساپالى دامۋ باسىمدىعىنا اينالدىرۋ كەرەك.

　　قالا، قالاشىق قۇرىلعى قۇرىلىسىن كۇشەيتۋ. جەر بەتىندەگى جانە جەر استىنداعى قۇرىلىستاردى ءبىر تۇتاس جوسپارلاپ، قالا جولى تورىنىڭ قۇرىلىمىن جاقسارتىپ، جەر استىنداعى كەشەندى قۇبىر تورى قۇرىلىسىن ىلگەرىلەتىپ، گۋبكا قالا قۇرىلىسىن ورىستەتىپ، سۋمەن قامداۋ، جىلۋمەن قامداۋ، گازبەن قامداۋ، ەلەكترمەن قامداۋ، حابارلاسۋ سياقتى قالا ءىسى نەگىزدىك قۇرىلعى سەپتەستىرۋىن جاقسارتىپ، قالالاردىڭ جانە اۋدان - قالاشىقتارىنىڭ تۇرمىستىق قوقسىعىن زالالسىزداندىرىپ ءبىر جاقتى ەتۋ قۇرىلعى قۇرىلىسىن جەدەلدەتىپ، قالالارداعى لاس، ساسىق سۋدى جونگە سالۋ جانە سۋ ىعىستىرۋ، تاسقىننان، سۋ ىركىلۋدەن ساقتانۋ قۇرىلعى قۇرىلىسىنىڭ تەبىنىن ارتتىرىپ، قالالارداعى الەۋمەتتىك قىزمەت وتەۋ قۇرىلعىلارىن ۇيلەسىمدى ورنالاستىرىپ، ءار ۇلت بۇقاراسىنا اناعۇرلىم قولايلى، جايلى، تاماشا قونىس ورتاسىن سيلاپ، ءار ۇلت بۇقاراسىن قالا دامۋىنىڭ تابىستارىنان بىرگە يگىلىكتەندىرۋ كەرەك.

　　ەكولوگيا قۇرىلىسىن كۇشەيتۋ. تاۋ، سۋ، ورمان، اتىز، كول، جايلىم ءبىر تۇلعاندىرىلعان ەكولوگيانى قورعاۋدى جانە قالپىنا كەلتىرۋدى ىشكەرىلەي اتقارىپ، مەملەكەت جەرىن جاسىلداندىرۋ ارەكەتىن ورنىقتى ىلگەرىلەتىپ، تابيعي ورماندى قورعاۋ، ىقتاسىن ورمانى جۇيەسى قۇرىلىسىن، سۋ مەن توپىراقتىڭ شايىلۋى مەن جەردىڭ قۇمايتتانۋىن وڭاۋ جانە شۇراتتاردى قورعاۋ، قالپىنا كەلتىرۋ سياقتى ءىرى ەكولوگيالىق ينجەنەريا قۇرىلىستارىن ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتىپ، تىكەن جيدە ەكولوگيالىق ەكونوميكالىق ورمان بازاسى قۇرىلىسىن جەدەل ىلگەرىلەتىپ، تارىم وزەنى الابىنداعى توراڭعى ورمانىنىڭ ەكولوگياسىن قورعاۋدى كۇشەيتىپ، جەر جاعدايىنا قاراي ءىس ىستەپ، جايلىمدى قالپىنا كەلتىرۋدى، ەگىستىك جەردى ازايتىپ ورماندى قالپىنا كەلتىرۋدى ىلگەرىلەتۋ كەرەك.

　　قۇرىلىس قارجىسىن كوپ ارنامەن ازىرلەۋ. مەجە ەسەپ ىشىندەگى قارجى قوسۋ، جەرگىلىكتى ۇكىمەت زايومى سياقتى قازىنالىق قاراجاتتاردان ويداعىداي پايدالانىپ، قازىنالىق قاراجاتتىڭ «ازبەن كوپتى كوتەرەتىن سۇيمەندىك» رولىن ساۋلەلەندىرىپ، ءتىپتى دە كوپ قوعامدىق كاپيتال مەن فينانس كاپيتالىن ءتۇيىندى سالالار مەن ءالسىز بۋىندارعا كىرۋگە جەتەكتەۋ كەرەك. نەگىزدىك قۇرىلعى جانە الەۋمەتتىك ىستەر سياقتى سالالارداعى قارجى قوسۋ شەكتەمەسىن ىشكەرىلەي كەڭەيتىپ، حالىقتىق كاپيتالدى ارالاس مەنشىك ءتۇزىمىن قولدانۋ، بىرلەسىپ مەردىگەرلىككە شاقىرۋ، مەردىگەر بولۋ سياقتى تاسىلدەر ارقىلى ۇكىمەتتىك جانە قوعامدىق كاپيتالدىڭ سەلبەستىك نىساندارىنا قاتىناسۋعا شابىتتاندىرۋ كەرەك. ورتالىق كاسىپورىندارىن، ىشكەرى ولكە، قالالارداعى مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاسىپورىنداردى جانە ىشكەرىدەگى ناقتى قۋاتقا يە حالىقتىق كاسىپورىنداردى ءتۇيىندى نىسان قۇرىلىستارىنا قاتىناسۋعا بەلسەندىلىكپەن باۋراپ، قوعامدىق كۇشتەردى وقۋ - اعارتۋ، مادەنيەت، سالاماتتىق، قارتتاردى كۇتۋ سياقتىلارعا قىزمەت وتەۋدى كۇشەيتىپ، زاڭ بويىنشا، بەلگىلەمەگە ساي كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ، لاستانۋدان ساقتانۋ جانە ونى جونگە سالۋ سياقتى سالالارداعى نەگىزدىك قۇرىلعى قۇرىلىستارىنا ات سالىسۋعا جەتەكتەۋ كەرەك.

　　(8) ءتۇيىندى سالالارداعى رەفورمانى تەرەڭدەتىپ، ىشكى قوزعاۋشى كۇشتى ىشكەرىلەي كۇشەيتىپ، بازاردىڭ ومىرشەڭدىك كۇشىن تاسقىنداتۋ

　　قامداۋ جاعىنداعى قۇرىلىمدىق رەفورمانى جەدەل ىلگەرىلەتۋ. «ءۇشتى ازايتۋدىڭ، ءبىردى تومەندەتۋدىڭ، ءبىردى تولىقتاۋدىڭ» تابىستارىن بەكەمدەپ، قارجى، قورشاعان ورتانى قورعاۋ، جەر پايدالانۋ سياقتى تاسىلدەردى جان - جاقتى قولدانىپ، كاسىپورىنداردى ىرىقتىلىقپەن تيىپ وزگەرتىپ، دارەجە جوعارىلاتۋعا جەتەكتەپ، كاسىپورىنداردىڭ جارامدىسىن الىپ، جارامسىزىن قالتىرۋدى ورنىقتى ىلگەرىلەتىپ، «دامۋ قۋاتىنان ايرىلعان كاسىپورىنداردى» ۇزدىكسىز ءبىر جاقتى ەتىپ، قاجەتتەن اسىپ قالعان ءوندىرىس قۋاتىن ءونىمدى شەشىپ، تۇتاس قوعامداعى ءتۇرلى ساۋدانىڭ وزىندىك قۇنىن تومەندەتىپ، كاسىپورىنداردىڭ اۋىرتپالىعىن شىن مانىندە جەڭىلدەتىپ، ءتىپتى دە كوپ ساپالى كاسىپورىنداردى دامىتۋ كەرەك. كاسىپورىن مەن كاسىپورىنشىلاردىڭ سۋبيەكتيۆتىك ىرىقتىلىعىن ساۋلەلەندىرىپ، ءادىل، اشىق، جاريا بازار ەرەجەسىن جانە زاڭمەن جونگە سالىناتىن شارۋاشىلىق ورتاسىن ورناتۋ كەرەك. ءبىر تۇتاس اشىق، ءتارتىپتى باسەكەلەسەتىن وسى زامانعى بازار جۇيەسىن جەدەل قۇرۋ كەرەك.

　　ۇكىمەت قۇرىلىمدارىن ىقشامداپ، ۇقىقتى تومەنگە بەرۋ، ۇقىقتى تومەنگە بەرۋ مەن باسقارۋدى ۇشتاستىرۋ، قىزمەت وتەۋدى ساپالىلاندىرۋ رەفورماسىن زور كۇشپەن ىلگەرىلەتۋ. ۇكىمەت قۇرىلىمدارىن زور كۇشپەن ىقشامداپ، ۇقىقتى تومەنگە بەرىپ، شارۋاشىلىق ورتاسىن جاقسارتۋ كەرەك. ۇقىق جانە جاۋاپكەرشىلىك تىزىمدىگى، بازارعا كىرۋگە رۇقسات ەتۋدەگى ۇنامسىز تىزىمدىگى، كاسىپورىنعا قاتىستى اقى الۋ تىزىمدىگى سياقتى تىزىمدىك ءتۇزىمىن جان - جاقتى اتقارۋ كەرەك. اۆتونوميالى رايوننىڭ شارۋاشىلىق ورتاسىن جاقسارتۋداعى 10 ءىرى ارەكەتىن جان - جاقتى اتقارىپ، قارجى قوسۋ نىساندارىنىڭ ۋادە بەرۋ ءتۇزىمى رەفورماسىن جەدەلدەتىپ، بازار تۇلعالارىن قولايلى ادىسپەن تىركەۋدەن ءوشىرۋ رەفورماسىن جۇرگىزىپ، ينجەنەريا قۇرىلىس نىساندارىن تەكسەرىپ بەكىتۋ ۋاقىتىن 120 قىزمەت كۇنى ىشىنە، كاسىپورىنداردىڭ قۇرىلۋ ۋاقىتىن 8.5 قىزمەت كۇنى ىشىنە، جىلجىمايتىن مال - مۇلىكتى ادەتتەگى تىركەۋگە الۋعا، كەپىلگە قويۋعا تىركەۋگە الۋ جۇمىستارىن ءبىتىرۋ ۋاقىتىن جەكە - جەكە 10 جانە 5 قىزمەت كۇنىنە قىسقارتۋ كەرەك. «ەكى كەزدەيسوق، ءبىر جاريا» باقىلاۋ - باسقارۋىن ىشكەرىلەي ورىستەتىپ، بۇكىل رايونىمىزداعى ءبىر تۇلعالانعان ينتەرنەتتە، ۇكىمەت ىسىندە قىزمەت وتەۋ تەكشەسى قۇرىلىسىن شوگەلدىكپەن ىلگەرىلەتىپ، كاسىپورىندار مەن بۇقارا جۇمىس بىتىرگەندە «ۇزاعاندا ءبىر رەت بارۋ»، «تيجارات كۋالىگى مەن جۇمىس كۋالىگىن ايىرۋ» سياقتى جاقتارداعى رەفورمانى تەرەڭدەتىپ، كۋالىكتى ازايتىپ، حالىققا قولايلىلىق جاساۋ ارەكەتىن ۇزدىكسىز ورىستەتۋ كەرەك.

　　مەملەكەت قارجىلاندىرعان كاسىپورىن رەفورماسىن ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتۋ. مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاپيتالدى ءبىر تۇتاس باقىلاۋ، باسقارۋ ءىسىن ىلگەرىلەتۋ كەرەك. مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاپيتالمەن قارجىلاندىرىلعان ءبىر توپ سەرىكتەستىكتى وزگەرتىپ قۇرىپ، مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاپيتالدى اينالىمعا سالاتىن ءبىر توپ كاسىپورىندى قۇرىپ، 100 ميلليارد يۋان دارەجەلى كاسىپ توبىن كۇش سالا قالىپتاستىرۋ كەرەك. مەملەكەت مەنشىگىندەگى ءبىر توپ كاسىپورىندى اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرىن جىنتىكتەي مانەرلەۋ، ساياحات، ەنەرگيا ۇنەمدەپ، ورتانى قورعاۋ، وسى زامانعى زات اينالىمى سياقتى مەملەكەت قارجىسىمەن سۇيەمەلدەنەتىن سالاعا كىرۋىنە جەتەكتەۋ كەرەك. مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاپيتالدى تيجارات ەتۋگە ۇقىق بەرۋ تۇزىلىسىنە جەدەل رەفورما جاساپ، مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاسىپورىنداردى ساپالىلاندىرۋ، قايتا ۇيىمداستىرۋ جارنالىق ءتۇزىم رەفورماسىن ىلگەرىلەتۋ كەرەك. ارالاس مەنشىك ءتۇزىمى رەفورماسىن بەلسەنە ىلگەرىلەتۋ كەرەك.

　　حالىقتىق شارۋاشىلىقتىڭ دامۋىن زور كۇشپەن قولداۋ. «حالىقتىق شارۋاشىلىقتىڭ اقاۋسىز دامۋىن بار كۇشپەن ىلگەرىلەتۋ جونىندەگى پىكىردى» تياناقتاندىرىپ، بوگەتتەردى بۇزىپ، ورتا قالىپتاستىرىپ، قولداۋدى كۇشەيتىپ، حالىقتىق كاسىپورىندار مەن حالىقتىق كاسىپورىنشىلاردى الاڭسىز ەتۋ كەرەك. حالىقتىق كاسىپورىنداردىڭ بازارعا كىرۋىنە رۇقسات ەتۋ، رۇقسات ەتۋدى تەكسەرىپ بەكىتۋ، شارۋاشىلىق اينالىمى، مەردىگەرلىككە شاقىرۋ، مەردىگەر بولۋ، اسكەري ونەركاسىپ پەن حالىقتىق ونەركاسىپتىڭ توعىسا دامۋى سياقتى جاقتارداعى تەڭسىز مامىلەنى جەدەل جويىپ، ارتىق ءوندىرىس قۋاتىن ازايتۋ، سۇيمەندى ازايتۋ سياقتى جاقتاردا ءتۇرلى مەنشىكتەردەگى كاسىپورىندارعا بىردەي ولشەم جۇرگىزىپ، ءادىل، اشىق، جاريا بازار ەرەجەسىنە قايشى ساياساتتىق حۇجاتتاردى تازالاپ، ءوز بەتىنشە شەكتەمە بەلگىلەۋ، زاڭدى ءوز مەيلىنشە اتقارۋ، ۇقىقتان بەتالدى پايدالانۋ سياقتى ارەكەتتەردى باتىل تەجەپ، حالىقتىق كاسىپورىنداردىڭ دامۋىنا ءادىل باسەكە ورتاسىن ازىرلەۋ كەرەك. ارناۋلى قارىز اداقتاۋ قيمىلىن بار كۇشپەن ورىستەتىپ، ۇكىمەت تاراۋلارى مەن مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاسىپورىنداردىڭ حالىقتىق كاسىپورىنداردىڭ قاراجاتىن كەشەۋىلدەتۋ ماسەلەسىن ءتۇيىندى جونگە سالىپ، حالىقتىق كاسىپورىنداردىڭ ۇقىق - مۇددەسىن زاڭ بويىنشا قورعاۋ كەرەك. ۇكىمەتتىڭ، بانكەنىڭ، كاسىپورىننىڭ ۇلاسۋىن كۇشەيتىپ، حالىقتىق كاسىپورىندار مەن ورتا، شاعىن، ۇساق كاسىپورىنداردىڭ قارجى قۇراۋى قيىن بولۋ، قارجى قۇراۋ شىعىنى جوعارى بولۋ ماسەلەسىن كۇش سالا شەشىپ، ءتىپتى دە كوپ حالىقتىق كاسىپورىنداردىڭ جارنا بازارىنا تىكە شىعىپ قارجى قۇراۋىنا قولداۋ كورسەتۋ كەرەك. حالىقتىق كاسىپورىندارعا جاردەمدەسۋ شارالارىن تياناقتاندىرىپ، ەتەنە، پاك ۇكىمەت - ساۋدا قاتىناسىن كۇش سالا ورناتىپ، كاسىپورىنشىلاردىڭ يگىلىك جاراتۋىنا قۇرمەت ەتەتىن، شابىت بەرەتىن جانە ونى قورعايتىن تاماشا اۋقىم قالىپتاستىرىپ، حالىقتىق شارۋاشىلىققا جاڭالىق اشۋ قاينارىن تولىق اشىپ، حالىقتىق شارۋاشىلىقتىڭ ومىرشەڭدىك كۇشىن تولىقتاپ، قاتار گۇلدەنۋىنە مۇمكىندىك جاساۋ كەرەك! حالىقتىق كاسىپورىنداردىڭ بازار شارۋاشىلىعى تولقىنىندا ءوز كەرەمەتىن كورسەتىپ، اناعۇرلىم كەڭ ساحناعا بەتتەۋىنە مۇمكىندىك جاساۋ كەرەك!

　　قازىنا - سالىق، فينانس رەفورماسىن تەرەڭدەتۋ. اۆتونوميالى رايوننان تومەن قازىنا ىستەرى ۇقىعىن جانە شىعىس جاۋاپكەرشىلىگىن ءبولۋ رەفورماسىن ورنىقتى ىلگەرىلەتۋ كەرەك. مەملەكەتتىڭ سالىقتى ازايتۋ، اقىنى تومەندەتۋ ساياساتى مەن جەكەنىڭ تابىس سالىعىنىڭ ارناۋلى قوسىمشاسىن ۇستاپ قالۋ ساياساتىن مۇقيات تياناقتاندىرۋ كەرەك. مەجە ەسەپتى جۇمىس ونىمدىلىگى بويىنشا باسقارۋدى جان - جاقتى ىلگەرىلەتىپ، بارلىق تاراۋلاردى، ورىنداردى، بارلىق قازىنالىق قاراجاتتى جۇمس ونىمدىلىگى بويىنشا باسقارۋعا كىرگىزىپ، جۇمىس ونىمدىلىگى ارقىلى باسقارۋمەن جاپپاي قامتۋ كەرەك. قازىنالىق قاراجاتتى ءبىر تۇتاس جوسپارلاۋ تەبىنىن ارتتىرىپ، قارجىنى سەپتەۋ ونىمدىلىگىن جوعارىلاتۋ كەرەك. مەجە ەسەپتى جاريا ۇستاۋ تەبىنىن ارتتىرىپ، مەجە ەسەپتى جاريا ۇستاۋ ساپاسىن جوعارىلاتۋ كەرەك. فينانستان ناقتى ەكونوميكاعا قىزمەت كورسەتۋدى ارقاۋ ەتىپ، جالپىعا ءتيىمدى فينانستىق قىزمەت وتەۋ جۇيەسىن كەمەلدەندىرىپ، «1000 كاسىپورىن 1000 قىستاققا كومەكتەسەتىن» كاسىپورىنعا يكەمدى بەيىمدەلەتىن فينانستىق سۇيەمەلدەۋ ساياساتىن قولدانۋ كەرەك. شينجياڭ كاسىپورىندارىنىڭ كوپ ساتىلى كاپيتال بازارلارىنا بارىپ ماڭدايشالىق اسىپ قارجى قۇراۋىن ىلگەرىلەتۋ كەرەك. جەرگىلىكتى ۇكىمەتتىڭ قارجى قۇراۋعا قىزمەت وتەۋ تۇعىرى قۇرىلىسىن كۇشەيتىپ، جەرگىلىكتى فينانس قۇرىلىمدارىن، سەرىكتەستىكتەرىن جونگە سالۋدى كەمەلدەندىرىپ، حالىقتىق بانكەلەر مەن الەۋمەتتىك اۋماق بانكەلەرىن دامىتىپ، اۋىل - قىستاق سەنىمدى قارىز كووپەراتيۆتەرىن باسقارۋ ءتۇزىلىسى رەفورماسىن ىلگەرىلەتىپ، فينانستىق قىزمەت وتەۋدىڭ ناقتى ەكونوميكالىق قۋاتىن جوعارىلاتۋ كەرەك.

　　(9) ۇلتتاردىڭ ۇلى ىنتىماعى تۋىن بيىك ۇستاپ، قوعامنىڭ جاپپاي جاراسىمدىلىعىن، العاباسارلىعىن ىلگەرىلەتۋ

　　ۇلتتار ىنتىماعى، العاباسارلىعى ىستەرىن زور كۇشپەن ىلگەرىلەتۋ. ۇلتتار ىنتىماعى − ءار ۇلت حالقىنىڭ جانى. ۇلتتار ىنتىماعى، العاباسارلىعى ۇگىت تاربيەسى مەن وزات ورىن قۇرۋ قيمىلىن ىشكەرىلەي ورىستەتىپ، ۇلتتار اراسىندا مەملەكەت تانىمىن، ازامات تانىمىن، جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا تانىمىن بەرىك ورناتىپ، ۇلى وتاندى شىنايى مويىنداۋدى، جۇڭحۋا ۇلتىن شىنايى مويىنداۋدى، جۇڭحۋا مادەنيەتىن شىنايى مويىنداۋدى، جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىن شىنايى مويىنداۋدى، جۇڭگوشا سوتسياليزمدى شىنايى مويىنداۋدى كۇشەيتۋ كەرەك. سوتسياليستىك وزەكتى قۇن كوزقاراسىن جانە جۇڭحۋانىڭ تاڭداۋلى ءداستۇرلى مادەنيەتىن ساۋلەلەندىرىپ، ۇلتتاردىڭ ورتاق رۋحاني مەكەنىن قۇرۋ كەرەك. «ۇلتتار ىنتىماعىنىڭ بەرەكەلى شاڭىراعى»، ۇلتتار ىنتىماعىنىڭ بىرلەسكەن دوستىعى، ۇلتتار ىنتىماعىنىڭ «تۋىستاسۋ اپتالىعى» قيمىلدارىن كەڭ كولەمدە، ىشكەرىلەي قانات جايدىرىپ، ۇلتتاردىڭ ارالاسۋىن، ىشتەسۋىن، توعىسۋىن جەبەپ، جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا تانىمىن بەكەمدەۋ كەرەك. كىرىستىرمەلى قوعامدىق قۇرىلىم مەن الەۋمەتتىك اۋماق ورتاسى قۇرىلىسىن زور كۇشپەن ىلگەرىلەتىپ، ۇلتتاردىڭ بىرگە تۋىسقانداي ەتەنە، ءوزارا قارايلاساتىن تاماشا ورتاسىن قالىپتاستىرۋ كەرەك. ۇلتتاردىڭ زاڭدى ۇقىق - مۇددەسىنە قۇرمەت ەتىپ جانە ونى قامتاماسىز ەتىپ، ۇلتتار ىنتىماعىنا قاتەر توندىرەتىن بارلىق ءسوز - ارەكەتكە باتىل قارسى تۇرۋ كەرەك. ءارقايسى ۇلتتار ۇلتتار ىنتىماعىن كوز قاراشىعىنداي قورعاپ، ومىرىندەي قاستەرلەپ، اناردىڭ دانىندەي تىعىز ۇيىسۋ كەرەك!

　　ءدىن تاتۋلىعىن، جاراسىمدىلىعىن ونان ارى جەبەۋ. شينجياڭداعى ەڭ ءىرى بۇقارالىق قىزمەت − ۇلتتار ىنتىماعى مەن ءدىن جاراسىمدىلىعى. پارتيانىڭ ءدىن قىزمەتىنىڭ نەگىزگى باعىتىن جاپپاي دايەكتىلەندىرىپ، تياناقتاندىرىپ، زاڭدىلارىن قورعاۋعا، زاڭسىزدارىن تيۋعا، ۇشقارىلىقتى تەجەۋگە، سىنالاپ كىرۋگە قارسى تۇرۋعا، قىلمىستىلارعا سوققى بەرۋگە تاباندى بولۋ، ءدىندى جۇڭگوشالاندىرۋ باعىتىنا تاباندى بولۋ كەرەك. ءدىني سەنىم ەركىندىگى ساياساتىن جاپپاي تياناقتاندىرىپ، دىنگە سەنەتىن بۇقارانىڭ جانە دىنگە سەنبەيتىن بۇقارانىڭ زاڭدى ۇقىق - مۇددەسىن زاڭ بويىنشا قورعاۋ كەرەك. ءدىن ىستەرىن باسقارۋدى زاڭ بويىنشا كۇشەيتىپ، «ءدىن ىستەرى ەرەجەسىن» مۇقيات دايەكتىلەندىرۋ كەرەك. «اۆتونوميالى رايوننىڭ ۇشقارىلىقتى الاستاۋ ەرەجەسىن» ىشكەرىلەي دايەكتىلەندىرىپ، «ۇشقارىلىقتى الاستاۋدى» ۇزدىكسىز ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتىپ، ۇلتتىق بولشەكتەۋشىلىكتىڭ، ءدىني ۇشقارىلىقتىڭ، زورلىقتى كۇش لاڭكەستىكتىڭ ءوسىپ - وربيتىن توپىراعىن تۇبەگەيلى الاستاۋ كەرەك. ءدىني ۇيىمدار مەن ءدىني وقىتۋشى - قىزمەتكەرلەردىڭ رولىن ساۋلەلەندىرىپ، دىنگە سەنەتىن بۇقارانى ءدىني ۇشقارى يدەياعا قارسى تۇرۋعا بەلسەندىلىكپەن جەتەكتەپ، ءدىننىڭ تاتۋلىعىن، جاراسىمدىلىعىن جەبەۋ كەرەك.

　　قوعامدىق ىستەردى زور كۇشپەن دامىتۋ. اتاق ءتۇزىمى رەفورماسىن جان - جاقتى ىلگەرىلەتىپ، دارىندىلار قوسىنى قۇرىلىسىن ءبىر تۇتاس جوسپارلاپ ىلگەرىلەتىپ، دارىندىلار قوسىندارىن ورنىقتىرۋ، ۇلعايتۋ كەرەك. اناعۇرلىم بەلسەندى، اناعۇرلىم اشىق، اناعۇرلىم ۇتىمدى دارىندىلاردى ەنگىزۋ ساياساتىن جۇرگىزىپ، دارىندىلاردى وڭتۇستىك شينجياڭنىڭ 4 ايماق - وبلىسىنا جانە نەگىزگى ساتىنىڭ ءبىرىنشى شەبىنە قاراي ويىسۋعا شابىتتاندىرۋ كەرەك. ساپالى مادەنيەت بايلىعىن جانە قىزمەت كورسەتۋىن نەگىزگى ساتىعا ءتۇسىرۋدى، كەڭەيتۋدى ىلگەرىلەتىپ، قالانىڭ، اۋىلدىڭ الەۋمەتتىك مادەنيەتكە قىزمەت وتەۋىن جاپپاي قامتۋدى جۇزەگە اسىرۋ كەرەك. شىعىس جەلى ينجەنەرياسى سياقتى مادەنيەت ارقىلى حالىققا تيىمدىلىك جاساۋ ينجەنەريالارىن ۇزدىكسىز جۇرگىزۋ كەرەك. تاريحي مادەنيەت مۇرالارىن قورعاۋ تەبىنىن كۇشەيتۋ كەرەك. الۋان فورمالى جالپى حالىقتىق دەنە شىنىقتىرۋ قيمىلدارىن ورىستەتىپ، اۆتونوميالى رايوندىق 14 - كەزەكتى دەنە تاربيە جينالىسىن جاقسى ازىرلىكپەن وتكىزۋ كەرەك. قوعامدىق يگىلىك جانە قايىرىمدىلىق ىستەرىن دامىتۋدى جەدەل ىلگەرىلەتۋ كەرەك. جۇمىسشى ۇيىمى، كوممۋنيستىك جاستار وداعى، ايەلدەر بىرلەستىگى سياقتى بۇقارالىق توپتاردىڭ، ۇيىمداردىڭ رولىن تولىق ساۋلەلەندىرىپ، ايەلدەردىڭ، بالالاردىڭ، قارتتاردىڭ، مۇگەدەكتەردىڭ زاڭدى ۇقىق - مۇددەسىن شىن مانىندە قامتاماسىز ەتۋ كەرەك.

　　(10) حالىق تۇرمىسىن زور كۇشپەن قامتاسىز ەتىپ جانە جاقسارتىپ، حالىققا اناعۇرلىم مول تابىس سەزىمىن، باقىت سەزىمىن، حاۋىپسىزدىك سەزىمىن سيلاۋ

　　جۇمىستاندىرۋدى ورنىقتىرۋ جانە كەڭەيتۋ. جۇمىستاندىرۋدى الدىمەن ويلاستىرۋ ساياساتىن اتقارىپ، قالا، اۋىلداعى ارتىق ەڭبەككۇشتەردى باسقا سالاعا ويىستىرىپ جۇمىستاندىرۋدى، جوعارى مەكتەپ بىتىرگەن وقۋشىلاردى جۇمىستاندىرۋدى، قوسىننان شەگىنگەن اسكەريلەردى، قيىنشىلىعى بار جۇرتشىلىقتى جۇمىستاندىرۋدى كورنەكتى تۇردە جاقسى ۇستاۋ كەرەك. كاسىپ ارقىلى جۇمىسقا ورنالاستىرۋدى جەبەۋ ينجەنەرياسىن زور كۇشپەن اتقارىپ، 22 اۋىر كەدەي اۋداندا 3 جىلدا 100 مىڭ ادامدى جۇمىسقا ورنالاستىرىپ كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ جوسپارىن تياناقتاندىرىپ، شينجياڭنىڭ ىشىندە ءوڭىر اتتاتىپ باسقا سالاعا ويىستىرىپ جۇمىسقا ورنالاستىرۋدى، بيڭتۋانعا ويىستىرىپ جۇمىسقا ورنالاستىرۋدى، شينجياڭعا كومەكتەسەتىن ولكە، قالالارعا ويىستىرىپ جۇمىسقا ورنالاستىرۋدى ىلگەرىلەتۋ كەرەك. جۇمىسقا ورنالاسۋى قيىن ادامدارعا «ءبىر ادامعا ءبىر ادام» كومەكتەسۋدى جانە بىردە - ءبىر ادامى جۇمىسقا ورنالاسپاعان وتباستارىن بولعىزباۋ قىزمەتىن ۇدايىلاندىرىپ جۇرگىزىپ، ارتىق ءوندىرىس قۋاتىن ازايتۋدان جۇمىستان بوساعان جۇمىسشى - قىزمەتكەرلەردى جۇمىسقا ورنالاستىرۋدى، جايعاستىرۋدى بەلسەندىلىكپەن ورنىقتى ىستەۋ كەرەك. بيىل قالا - قالاشىقتاردان جاڭادان 450 مىڭنان استام ادامدى جۇمىسقا - ورنالاستىرۋعا، اۋىل - قىستاقتارداعى ارتىق ەڭبەككۇشتەردى باسقا سالاعا ويىستىرىپ 2 ميلليون 700 مىڭ ادام - رەت جۇمىسقا ورنالاستىرۋعا كەپىلدىك ەتۋ كەرەك.

　　وقۋ - اعارتۋدىڭ ساپاسى مەن دەڭگەيىن جوعارىلاتۋ. مەملەكەتتە ءبىر تۇتاس قولدانىلاتىن ءتىل - جازۋمەن وقىتۋدىڭ جاپپاي قامتۋىن ىلگەرىلەتۋ كەرەك. اۋىل - قىستاقتارداعى مەكتەپكە دەيىنگى وقۋ - اعارتۋدى تىڭعىلىقتى ىلگەرىلەتىپ، 9 جىلدىق مىندەتتى وقۋ - اعارتۋدىڭ تابىستارىن بەكەمدەۋ كەرەك. شينجياڭ داشۋەنىڭ «قوس بىرەگەي» قۇرىلىسىن جانە بولىمدەردى، رايونداردى بىرىكتىرىپ قۇرۋ قىزمەتىن ىلگەرىلەتىپ، شىحىزى داشۋەسىنىڭ بىرەگەي ءپان قۇرىلىسىن جەدەلدەتۋ كەرەك. كاسىپتىك وقۋ - اعارتۋدى زور كۇشپەن ىلگەرىلەتىپ، ورتالاۋ، ورتا مەكتەپتەردەن وقۋ ءبىتىرىپ جۇمىسقا ورنالاسپاعان وقۋشىلاردى كاسىپتىك ونەرگە باۋلۋمەن جاپپاي قامتۋدى ىلگەرىلەتۋ كەرەك. جاتاقتى مەكتەپ قۇرىلىسىن ىلگەرىلەتىپ، كەدەي وتباسىلارىنىڭ وقۋشىلارىنا دالمە - ءدال قارجىلاي كومەكتەسۋ جانە پارىقتى قارجىلاي كومەكتەسۋ كەرەك. مەملەكەتتىڭ ورتا، باستاۋىش مەكتەپ وقىتۋشىلارى مەن بالاباقشا مۇعالىمدارىنىڭ مامىلەسىن ويداعىداي تياناقتاندىرىپ، ورتا، باستاۋىش مەكتەپ وقىتۋشىلارىنىڭ قۇرىلىمدىق تاپشىلىعى ماسەلەسىن قۇلشىنا شەشىپ، وقىتۋشىلار قوسىنى قۇرىلىسىن بارىنشا كۇشەيتىپ، وقۋ - وقىتۋ ساپاسىن اناعۇرلىم جوعارىلاتۋ كەرەك.

　　دەنساۋلىق ساقتاۋ، سالاماتتىق ارقىلى حالىققا تيىمدىلىك جەتكىزۋدى ىلگەرىلەتۋ. جالپى حالىقتىڭ سالاماتتىعى ينجەنەرياسىن ۇزدىكسىز اتقارىپ، جالپى حالىقتىڭ دەنساۋلىعىن تەگىن تەكسەرۋگە تاباندى بولۋ جانە ونى كەمەلدەندىرۋ كەرەك. قالا، اۋىل تۇرعىندارىنىڭ ەمدەلۋ ارحيۆىن اقاۋسىزداندىرىپ، نەگىزگى ەمدەۋ قامسىزداندىرۋى، سالماقتى ناۋقاس قامسىزداندىرۋ جانە ەمدەۋ، قۇتقارۋ ءتۇزىمىن كەمەلدەندىرىپ، سالماقتى جۇقپالى اۋرۋلاردان، ءتۇيىندى جەرگىلىكتى اۋرۋلاردان، كاسىپتىك اۋرۋلاردان ساقتانۋ جانە ونى ەمدەۋ - قۇتقارۋ تەبىنىن ارتتىرۋ كەرەك. دارەجەگە ءبولىپ دياگنوز قويۋ - ەمدەۋ ءتۇزىمى جانە ۇكىمەت اشقان شيپاحانالاردىڭ امبەباپ رەفورماسىن ىلگەرىلەتىپ، اۋدان وڭىرىندەگى شيپاحانالار ورتاق تۇلعاسى قۇرىلىسىن ىلگەرىلەتىپ، نەگىزگى ساتىداعى دەنساۋلىق ساقتاۋدان قىزمەت وتەۋ جۇيەسى قۇرىلىسىن كۇشەيتۋ كەرەك. ەمدەۋدە ەڭ تومەنگى شەكتە قامتاماسىز ەتۋ مەحانيزمىن ورناتىپ جانە كەمەلدەندىرىپ، ەمدەۋدى قامتاماسىز ەتۋ ورەسىن ورنىقتى قاداممەن جوعارىلاتۋ كەرەك. كۇتىنۋ كاسىبىن زور كۇشپەن دامىتىپ، ايەلدەردى، بالالاردى كۇتىمدەۋ قىزمەتىن كۇشەيتىپ، ەرەكشە قيىنشىلىعى بار جۇرتشىلىققا دەنساۋلىق ساقتاۋدان، سالاماتتىقتان قىزمەت كورسەتۋدى كۇشەيتىپ، ءار ۇلت بۇقاراسىنا اناعۇرلىم باي مازمۇندى، اناعۇرلىم حاۋىپسىز، اناعۇرلىم ءادىل، اناعۇرلىم جوعارى ورەدەگى سالاماتتىق قۇت - ىرىسىن سيلاۋ كەرەك!

　　قالا، اۋىل تۇرعىندارىنىڭ بەيقۇت ءۇي قىزمەتىن جاقسى ىستەۋ. اۋىل - قىستاق بەيقۇت ءۇيىن جانە مالشىلاردى وتىرىقتاندىرۋ ينجەنەرياسىن، قالا - قالاشىق قامتاماسىزدىق سيپاتتى بەيقۇي ءۇي ينجەنەرياسىن تىڭعىلىقتى ىلگەرىلەتىپ، لاشىقتى اۋماقتار وزگەرتىپ سالۋ تەبىنىن ارتتىرىپ، اۋىل - قىستاقتاعى بۇقارانىڭ حاۋىپسىز، ارزان، وڭتايلى ۇيلەردە وتىرۋىنا مۇمكىندىك جاساپ، قالا - قالاشىقتاعى ورتا، تومەن كىرىستى تۇرعىندار مەن جاڭا قالا تۇرعىندارىنىڭ باسپانا ماسەلەسىن شەشۋ كەرەك. نوپوس قوندىرۋ ءتۇزىمى رەفورما جوباسىن جەدەل تياناقتاندىرىپ، قالا - قالاشىقتارداعى قۇرىلىسقا پايدالانىلاتىن جەر مەن نوپوس قوندىراتىن جان سانى كولەمىن ءوزارا تۇتاستىرۋ مەحانيزمىن ورناتىپ، ەگىن، مال شارۋاشىلىق وڭىرلەرىنەن ويىسقان حالىقتىڭ قالاعا كەلىپ نوپوس قوندىرۋ بەلسەندىلىگىن قوزعاۋ كەرەك. باسپانامەن قامداۋ جۇيەسىن كەمەلدەندىرىپ، ساتىپ الۋ مەن جالعا الۋ قاتار جۇرگىزىلەتىن باسپانا ءتۇزىمىن ورناتۋدى ىلگەرىلەتىپ، قورا - جاي بازارىنىڭ ورنىقتى، اقاۋسىز دامۋىن جەبەۋ كەرەك. تۇتاس رايونداعى بارلىق اۋىل - قالاشىقتارعا، اكىمشىلىك قىستاقتارعا اسفالتتى - بەتوندى جول تۇتاستىرۋ كەرەك. «ەلەكترلەنگەن شينجياڭ قۇرىلىسىن» جاپپاي ىلگەرىلەتىپ، ەلەكتر تورلارىن رەتتەپ بىرىكتىرۋ جانە بىردەي ەلەكتر تورىندا بىردەي باعا بولۋ قىزمەتىن ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتىپ، ەلەكترلىك جىلۋمەن قامداۋدى جالپىلاستىرۋ جانە وڭتۇستىك شينجياڭنىڭ 4 ايماق - وبلىسىنداعى اۋىل - قىستاقتاردا كومىردەن پايدالانۋدى ەلەكتردەن پايدالانۋعا وزگەرتۋ قىزمەتىن تىڭعىلىقتى ورىستەتىپ، ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ وسى زامانعى وركەنيەتتى تۇرمىستان اناعۇرلىم تولىق يگىلىكتەنۋىنە مۇمكىندىك جاساۋ كەرەك.

　　قوعامدىق ەڭ تومەنگى شەكتە قامتاماسىزداندىرۋدى كۇشەيتۋ. قالا مەن اۋىلدىڭ قوعامدىق قامتاماسىزدىق جۇيەسى قۇرىلىسىن ءبىر تۇتاس جوسپارلاپ، قالا مەن اۋىلداعى ەڭ تومەنگى تۇرمىس قامتاماسىزدىعى، قارتتاردى كۇتۋ قامسىزداندىرۋى، جۇمىستا جارالانۋ قامسىزداندىرۋى، قوعامدىق جاردەم سياقتى تۇزىمدەردى كەمەلدەندىرۋ كەرەك. جالپى حالىقتى قامسىزداندىرۋعا قاتىناستىرۋ جوسپارىن ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتىپ، قوعامدىق قامسىزداندىرۋدىڭ قامتۋ كولەمىن كەڭەيتۋ كەرەك. جۇمىستا جارالانۋ قامسىزداندىرۋ قورىن ولكە دارەجە بويىنشا ءبىر تۇتاس جوسپارلاۋدى ىلگەرىلەتۋ كەرەك. قوعامدىق ەڭ تومەنگى شەكتە قامتاماسىز ەتۋ ارقىلى كەدەيلىكتەن ارىلتۋ قىزمەتىن تىڭعىلىقتى ىستەۋ كەرەك. قارتتار، مۇگەدەكتەر، رۋحاني كەدەرگىسى بار ادامدار سياقتى ەرەكشە جۇرتشىلىققا قىزمەت كورسەتۋ قۇرىلعىلارىن جەدەل سالۋ كەرەك. قارتتاردى كۇتۋ، باعىپ - قاعۋ جۇيەسىن كەمەلدەندىرىپ، قالالارداعى قارتتاردى كۇتۋ قيىن بولۋ ماسەلەسىن قۇلشىنا شەشۋ كەرەك. «بەستە قامتاماسىزداندىرىلاتىن» قارتتاردى شوعىرلى باعىپ - قاعۋ جانە جەتىمدەردى شوعىرلى باعۋ قىزمەتىن ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتىپ، باعىپ - قاعۋ ورەسى مەن باسقارۋ، قىزمەت كورسەتۋ ساپاسىن جوعارىلاتۋ كەرەك.

　　حاۋىپسىزدىك جۇيەسى قۇرىلىسىن كۇشەيتۋ. اپاتتان اراشالاۋ، شۇعىل جاعدايعا توتەپ بەرۋ جوبا جۇيەسىن كەمەلدەندىرىپ، شۇعىل جاعدايعا توتەپ بەرۋ، قۇتقارۋ قوسىنى قۇرىلىسىن كۇشەيتىپ، جاراتىلىستىق اپاتتارعا توتەپ بەرۋ، ءبىر جاقتى ەتۋ قابىلەتىن جانە ورەسىن جاپپاي جوعارىلاتۋ كەرەك. حاۋىپسىز ءوندىرىس جاۋاپكەرشىلىگى ءتۇزىمىن قاتايتىپ، حاۋىپسىز ءوندىرىس جۇرگىزۋدى ارناۋلى وڭاۋدى تەرەڭدەتىپ، اۋىر، ەرەكشە اۋىر حاۋىپسىزدىك وقيعالارىنىڭ تۋىلۋىن باتىل تەجەۋ كەرەك. حاۋىپسىزدىك نەگىزگى قامتاماسىزدىق قابىلەتى قۇرىلىسىن كۇشەيتىپ، جەر سىلكىنىسى، اۋا رايى، گەولوگيالىق اپاتتان ساقتانۋ جانە ونى تىزگىندەۋ سياقتى قىزمەتتەردى كۇشەيتۋ كەرەك. ازىق - تۇلىك، ءدارى - دارمەك حاۋىپسىزدىگىن باقىلاۋ - باسقارۋدى كۇشەيتىپ، ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ استى اناعۇرلىم الاڭسىز ىشۋىنە، ءدارىنى اناعۇرلىم الاڭسىز تۇتىنۋىنا، اناعۇرلىم جايلى تۇرمىس كەشىرۋىنە قۇلشىنۋ كەرەك!

　　ۋاكىلدەر! بيڭتۋاننىڭ رەفورماسىن تەرەڭدەتۋگە جانە وڭتۇستىككە قاراي دامۋىنا قولداۋ كورسەتۋ − شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتى جاساعان ماڭىزدى ستراتەگيالىق شەشىم، ۇكىمەتتىڭ بۇلتارتپاس ماڭىزدى مىندەتى. بيڭتۋان مەن جەرگىلىكتى ورىن ءبىر تۇتاس جۇيە يدەياسىن بەرىك ورناتىپ، بيڭتۋاننىڭ دامۋى شينجياڭنىڭ دامۋى، بيڭتۋاننىڭ تولىعۋى شينجياڭنىڭ تولىعۋى، بيڭتۋاننىڭ رەفورماسى شينجياڭنىڭ رەفورماسى دەگەننەن جازباي، بيڭتۋاننىڭ جالپىلىق قۋاتىنىڭ كۇشەيۋىنە قولداۋ كورسەتىپ، «قوعامدىق قۇرىلىمدى رەتتەۋ، مادەنيەت اۋىس - كۇيىسىن ىلگەرىلەتۋ، وڭىرلىك سايكەستىكتى جەبەۋ، حالىق سانى بايلىعىن ساپالىلاندىرۋ» سىندى ەرەكشە رولدى جاقسى ساۋلەلەندىرىپ، «شەكارانى ورنىقتىرۋ، بەكەمدەۋ ورنىقتىرعىشىن، حالىق جۇرتشىلىعىنىڭ تاسقىنداعان قىزعىندىعىن، وزىق وندىرگىش كۇشتى جانە وزىق مادەنيەتتى ۇلگى كورسەتۋ رايونىندا شوعىرلاندىرۋ» فۋنكتسياسىن ءتىپتى دە جاقسى اتقارۋ كەرەك. بيڭتۋاننىڭ رەفورمانى تەرەڭدەتۋىنە قولداۋ كورسەتىپ، ءتۇزىلىس - مەحانيزىمندە جاڭالىق اشىپ جانە ونى كەمەلدەندىرىپ، بيڭتۋاندى دامىتۋ ومىرشەڭدىك كۇشىن ۇزدىكسىز قاۋلاتۋ كەرەك. بيڭتۋاننىڭ وڭتۇستىككە قاراي دامۋىنا قولداۋ كورسەتۋ كەرەك. بيڭتۋان مەن جەرگىلىكتى ورىننىڭ توعىسا دامۋىن زور كۇشپەن جەبەپ، شەكارا ءوڭىردى بىرگە قورعايتىن، ىنتىماقتاسىپ بىرگە ناتيجە شىعاراتىن، بايلىقتى ورتاقتاساتىن، باسىمدىقتار ارقىلى ءبىر - ءبىرىن تولىقتايتىن، مادەنيەتى توعىسقان، بىرگە گۇلدەنىپ - داميتىن جاندى جاعداي قالىپتاستىرۋدى جەبەۋ كەرەك.

　　ۋاكىلدەر! شينجياڭعا باعىتتامالى كومەكتەسۋ پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ شينجياڭعا دەگەن ەرەكشە قامقورلىعىن تولىق ايگىلەدى. شينجياڭعا كومەكتەسەتىن ولكە، قالالاردىڭ وزىق ۇستانىمىن مۇقيات ۇيرەنىپ، شينجياڭعا كومەكتەسەتىن ولكە، قالالاردىڭ شينجياڭعا كومەكتەسۋ جوسپارىن جاقسى تياناقتاندىرۋىنا بەلسەندىلىكپەن سايكەسىپ، ٪80تەن استام شينجياڭعا كومەكتەسۋ قارجىسىنىڭ حالىق تۇرمىسى سالاسىنا جۇمسالۋىنا، اۋداننان تومەنگى نەگىزگى ساتىعا جۇمسالۋىنا كەپىلدىك ەتىپ، شينجياڭعا باعىتتامالى كومەكتەسۋدىڭ كەشەندى ونىمدىلىگىن تولىق ساۋلەلەندىرۋ كەرەك. شينجياڭعا كومەكتەسكەن ولكە، قالالار مەن ورتالىق كاسىپورىندارىنىڭ ابزالدىلىعىن تولىق ساۋلەلەندىرىپ، كاسىپ ارقىلى شينجياڭعا كومەكتەسۋ، جۇمىستاندىرۋ ارقىلى شينجياڭعا كومەكتەسۋ تەبىنىن ۇدەتۋ كەرەك. شينجياڭعا كومەكتەسۋدىڭ مازمۇنى مەن فورماسىندا ۇزدىكسىز جاڭالىق اشىپ، وقۋ - اعارتۋ، ەمدەۋ، عىلىم - تەحنيكا، دارىندى سياقتىلاردان شينجياڭعا جان - جاقتى كومەكتەسۋدى ونان ارى تەرەڭدەتۋ كەرەك.

　　ۋاكىلدەر! شينجياڭ − ەلىمىزدىڭ باتىس سولتۇستىگىندەگى ماڭىزدى مەملەكەت قورعانىسى ستراتەگيالىق قالتقىسى، شەكارا ءوڭىردىڭ ورنىقتىلىعى مەن تىنىشتىعى بولات قورعاننىڭ قورعاۋىنان ايرىلا المايدى. ارميا مەن حالىقتىڭ توعىسا دامۋ ستراتەگياسىن ىشكەرىلەي اتقارىپ، تۇتاس حالىقتىڭ مەملەكەت قورعانىسى تاربيەسىن كۇشەيتىپ، مەملەكەت قورعانىسى مەن ارميا قۇرىلىسىنا قولداۋ كورسەتىپ، ارميانى قولداۋ، اسكەريلەردىڭ وتباسىنداعىلارعا قامقورلىق جاساۋ، ۇكىمەتتى قولداۋ، حالىقتى ءسۇيۋ قيمىلىن ىشكەرىلەي ورىستەتىپ، ارميا مەن ۇكىمەتتىڭ، ارميا مەن حالىقتىڭ ىنتىماعىن باستان - اياق بولاتتاي بەكەمدەۋ كەرەك! اسكەريلەردى تۇتاس قوعام قادىرلەيتىن كاسىپكە اينالدىرۋ كەرەك!

　　ۋاكىلدەر! باس شۋجي شي جينپيڭ : ءداۋىر ەمتيحان سۇراۋىن شىعارۋشى، ءبىز جاۋاپ بەرۋشىمىز، حالىق ەمتيحان تەكسەرۋشى، - دەپ اتاپ كورسەتتى. جوعارىداعى قىزمەتتەردى جاقسى ىستەۋدە، ءسوز جوق، ۇكىمەتتىڭ ءوز قۇرىلسىن شىن مانىندە كۇشەيتىپ، «ءتورت تانىمدى» بەرىك ورناتىپ، «ءتورت سەنىمدى» بەكەمدەپ، «ەكىنى قورعاۋدى» باتىل ورىنداپ، پارتيانى جاپپاي قاتاڭ جونگە سالۋ تالاپتارىن تياناقتاندىرىپ، ۇكىمەت فۋنكتسياسىندا بۇرىلىس جاساۋدى ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتىپ، حالىقتىڭ مۇددەسىن ەڭ جوعارى ورىنعا قويىپ، حالىقتىڭ سەنىمى مەن قولداۋىن ەڭ زور قوزعاۋشى كۇش ەتىپ، ۋاقىت كۇتىپ تۇرمايدى، ۋاقىتتى ۇتپاي بولمايدى دەيتىن رۋحپەن قىزمەتكە بار ىنتا - پەيىلمەن كىرىسىپ، حالىق رازى بولاتىن ۇكىمەتتى قۇلشىنا قۇرۋ كەرەك.

　　ساياسي قۇرىلىستى ماڭداي الدى ورىنعا قويۋعا تاباندى بولۋ. باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ۇيتقىلىق ورنىن باتىل قورعاۋدى، پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ بەدەلى مەن ورتالىقتانعان ءبىر تۇتاس باسشىلىعىن باتىل قورعاۋدى ەڭ ءتۇبىرلى ساياسي ءتارتىپ جانە ساياسي قاعيدا ەتۋدەن جازباي، شي جينپيڭنىڭ جاڭا ءداۋىر جۇڭگوشا سوتسياليزم يدەياسىمەن وي - سانانى قارۋلاندىرۋعا، امالياتقا جەتەكشىلىك ەتۋگە، قىزمەتتەردى ىلگەرىلەتۋگە تاباندى بولىپ، يدەيادا، ساياسيدا، ارەكەتتە شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىمەن وسكەلەڭ ءبىر اۋىزدىلىقتى ساقتاپ، پارتيا ورتالىق كوميتەتى دارىپتەگەنگە باتىل ءۇن قوسۋدى، پارتيا ورتالىق كوميتەتى ۇيعارعاندى باتىل اتقارۋدى، پارتيا ورتالىق كوميتەتى تيىم سالعانداردى استە ىستەمەۋدى باتىل جۇزەگە اسىرىپ، ءىس جۇزىندىك ارەكەت ارقىلى پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ اكىمشىلىك جارلىقتارىنىڭ بۇيرىق - تيىمدارىنىڭ ىركىلىسسىزدىگىنە، بۇلجىتپاي ورىندالۋىنا كەپىلدىك ەتۋ كەرەك. پارتيانىڭ ۇكىمەت قىزمەتىنە باسشىلىعىنا تاباندى بولىپ، اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ شەشىمدەرىن، ورنالاستىرۋلارىن باتىل دايەكتىلەندىرىپ، تياناقتاندىرىپ، پارتيانىڭ جاپپاي باسشىلىعىنا تاباندى بولۋ مەن ونى كۇشەيتۋدى ۇكىمەت قىزمەتىنە باستان - اياق ءسىڭىرۋ كەرەك.

　　ۇكىمەت فۋنكتسياسىندا بۇرىلىس جاساۋدى ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتۋ. بازار دەربەس رەتتەي الاتىننىڭ بارلىعىن بازارعا رەتتەتىپ، كاسىپورىن ىستەي الاتىننىڭ بارلىعىن كاسىپورىنعا ىستەتىپ، ۇكىمەتتىڭ بايلىقتى تىكە ورنالاستىرۋىن زور مولشەردە ازايتىپ، بازاردى شىن مانىندە بايلىقتى ورنالاستىرۋدا شەشۋشى رول اتقاراتىن ەتۋ كەرەك. اۆتونوميالى رايون، ايماق (وبلىس، قالا)، اۋدان (قالا، رايون) ءۇش دارەجەلى ۇكىمەتتىڭ قۇرىلىم رەفورماسىن ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتىپ، جاڭا قۇرىلىمداردى ۇيىمداستىرۋ، قۇرۋ، اينالىم قىزمەتىن تىڭعىلىقتى ىستەپ، فۋنكتسياعا شىنايى بۇرىلىس جاساپ، ۇكىمەت قۇرىلىمدارىن ىقشامداپ، ۇقىقتى تومەنگە بەرىپ، اكىمشىلىكتىڭ ونىمدىلىگىن جوعارىلاتۋ كەرەك. قاجىرلىلىقپەن كۇرەس جاساۋ ستيلىن ساۋلەلەندىرىپ، «ۇنەمشىلدىكپەن كۇن كورۋ» يدەياسىن بەرىك ورناتىپ، بارلىق ءىستى ۇنەمشىلدىكپەن ىستەپ، ادەتتەگى شىعىستى قاتاڭ مەڭگەرىپ جانە ازايتىپ، «ءۇش ءتۇرلى ۇكىمەتتىك» قاراجات مەجە ەسەبىن قاتاڭ مەڭگەرىپ، ءار دارەجەلى ۇكىمەتتەر وزگەرمەيتىن جانە ءتۇيىندى نىساندار شىعىسىنان سىرت باسقا قالىپتى شىعىستاردى ٪5تەن تومەن بولماۋ نەگىزىندە ازايتۋى كەرەك.

　　زاڭمەن جونگە سالىناتىن ۇكىمەت قۇرىلىسىن ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتۋ. فۋنكتسياسى عىلمي، ۇقىق - مىندەتى زاڭدا بەلگىلەنگەن، زاڭ اتقارۋى قاتاڭ دا ايقىن، ءادىل دە تۋراشىل، پاك تە ءونىمدى، زاڭعا بويسۇناتىن، شىنشىل، زاڭمەن جونگە سالىناتىن ۇكىمەت قۇرىلىسىن جەدەلدەتىپ، زاڭدى عىلمي شىعارۋدى، زاڭدى دەموكراتيالى شىعارۋدى، زاڭدى زاڭ بويىنشا شىعارۋدى ىلگەرىلەتىپ، جۇرتشىلىقتى ۇكىمەتتىڭ زاڭ شىعارۋىنا قاتىناستىرۋ مەحانيزمىن ىشكەرىلەي كەمەلدەندىرىپ، زاڭ ەرەجەلەرگە، بەلگىلەمە - تۇزىمدەرگە جاريا پىكىر الۋ جانە جۇرتشىلىقتىڭ پىكىرىن قابىلداۋ جاعدايىن اڭىس ەتۋ مەحانيزمىن اقاۋسىزداندىرىپ، زاڭ شىعارۋ ساپاسىن ۇزدىكسىز جاقسارتۋ كەرەك. اكىمشىلىك زاڭ اتقارۋدى حابارلاندىرۋ، اكىمشىلىك زاڭ اتقارۋدى تۇتاس بارىس بويىنشا ەستەلىككە الۋ جانە ەلەۋلى اكىمشىلىك زاڭ اتقارۋ شەشىمدەرى بويىنشا زاڭ - ءتۇزىم جاعىنان تەكسەرىپ بەكىتۋدىڭ «ءۇش ءتۇزىمى» رەفورماسىنىڭ سىناق ءتۇيىنى قىزمەتىن ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتۋ كەرەك. اكىمشىلىك زاڭ اتقارۋ تاراۋلارىنىڭ اكىمشىلىك تورەلىك ايتۋ ۇقىعىن زاڭ بويىنشا، ولشەمدى جۇرگىزۋىن ىلگەرىلەتىپ، اكىمشىلىك قايتا قاراۋ جانە ارىزعا جاۋاپ قايتارۋ قىزمەتىن كۇشەيتۋ كەرەك.

　　ستيل قۇرىلىسىن تاباندىلىقپەن كۇشەيتۋ. «ستيل قۇرىلىسى ماڭگى جولدا» دەگەننەن جازباي، باتىلدىقپەن جاۋاپكەرشىلىك ارقالاۋ، ناقتى يگەرىپ، شىنايى ىستەۋ ستيلى ارقىلى رەفورمانىڭ، دامۋدىڭ، ورنىقتىلىقتىڭ جاڭا جاعدايىن اشۋ كەرەك. ورتالىقتىڭ «8 ءتۇرلى بەلگىلەمەسىن»، سونداي - اق ونى اتقارۋدىڭ ەگجەي - تەگجەيلى ەرەجەسىن جانە اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ اتقارۋ ءادىسىن باتىل دايەكتىلەندىرىپ، تياناقتاندىرىپ، «ءتورت ءتۇرلى بۇرىس ستيلدى»، «ءتورت تەرىس پيعىلدى»، اسىرەسە، فورماشىلدىقتى، تورەشىلدىكتى تاباندىلىقپەن وڭاپ، قىزمەتتىڭ قۇر قاڭقاعا اينالۋىنان، فورماعا اينالۋىنان باتىل ساقتانىپ، پوزيتسياسىنىڭ شىندىقتان الشاق بولۋ، ءۇنى زور، ارەكەتى از بولۋ جايتتەرىن باتىل الاستاپ، «وندى ىستەۋدى، ونعا تيىم سالۋدى» ىسكە اسىرۋ كەرەك. ساناقتى باقىلاۋ - تەكسەۋ قىزمەتىن ورىستەتۋ كەرەك. ادالدىقپەن جاۋاپكەرشىلىك ارقالاۋ تانىمىن مىقتاپ ورناتىپ، بەلسەندى، ىرىقتى تۇردە ءىس تىندىرىپ، زاڭ بويىنشا مىندەت وتەپ، جاۋاپكەرشىلىك ارقالاۋ كەرەك. وبراز ينجەنەرياسىنان، ناتيجە ينجەنەرياسىنان اۋلاق بولىپ، ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ ءتول مۇددەسىنە ساياتىن حالىق تۇرمىسى ماسەلەلەرىن كۇش سالا ويداعىداي شەشىپ، ۇكىمەت ستيلىندە ءتۇبىرلى بۇرىلىستىڭ جارىققا شىعۋىن ىلگەرىلەتىپ، شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ شينجياڭدى جونگە سالۋ جالپى جوباسىنىڭ تياناقتانىپ تامىر تارتۋىنا تاماشا ستيلمەن كەپىلدىك ەتۋ كەرەك.

　　ەكونوميكالىق قىزمەتتى جاقسى ىستەۋ قابىلەتىن شىن مانىندە جوعارىلاتۋ. ۇيرەنۋدى سانالىلىقپەن كۇشەيتىپ، ءبىلىم تولىقتاپ، جاڭا داۋىرگە ۇيلەسۋ، جاڭا نىسانانى جۇزەگە اسىرۋ، جاڭا ورنالاستىرۋلاردى تياناقتاندىرۋ قابىلەتىن ۇزدىكسىز جوعارىلاتىپ، جوعارى ساپالى دامۋدى ىلگەرىلەتۋ جانە وسىزاماندانعان ەكونوميكالىق جۇيە قۇرۋ قابىلەتىن ۇزدىكسىز كۇشەيتىپ، ۇكىمەتتىڭ بازار شارۋاشىلىعىن مەڭگەرۋ جانە كۇردەلى جاعدايلارعا توتەپ بەرۋ قابىلەتىن، ورەسىن شىن مانىندە ارتتىرۋ كەرەك. ەكونوميكانى دامىتۋدا كەزدەسكەن جاڭا ماسەلەلەردى بازار ادىسىمەن، بازار مەحانيزمىمەن شەشۋدى ۇيرەنىپ، بازاردىڭ بايلىقتى ورنالاستىرۋداعى شەشۋشى رولىن شىنايى ساۋلەلەندىرۋ كەرەك. مەملەكەتتىڭ ءتۇرلى ساياساتتارىن دۇرىس يگەرىپ، تولىق، ويداعىداي پايدالانىپ، ءتۇرلى ساياساتتاردىڭ دامۋدى جەبەۋ، حالىققا باقىت اكەلۋ ونىمدىلىگىن شىن مانىندە ساۋلەلەندىرۋ كەرەك.

　　شىرىكتەسۋگە قارسى تۇرۋ كۇرەسىن بۇلجىماستان ىلگەرىلەتۋ. شينجياڭ بولشەكتەۋشىلىككە قارسى تۇرۋ كۇرەسىنىڭ الدىڭعى شەبى جانە نەگىزگى شايقاس مايدانى، لاڭكەستىككە قارسى تۇرىپ، ورنىقتىلىقتى قورعاۋ مىندەتى اۋىر بولعانىمەن، پارتيا ستيلى، پاكتىك قۇرىلىسىندا جانە شىرىكتەسۋگە قارسى تۇرۋ كۇرەسى ماسەلەسىندە ەشقانداي ەرەكشەلەنۋ بولمايدى يدەياسىن بەرىك ورناتىپ، ءبىر جاعىنان، بولشەكتەۋشىلىككە قارسى تۇرۋ كۇرەسىن مىقتى ۇستاۋدان، ەندى ءبىر جاعىنان، پارتيا ستيلى، پاكتىك قۇرىلىسىن جانە شىرىكتەسۋگە قارسى تۇرۋ كۇرەسىن مىقتى ۇستاۋدان جازباي، پارتيانى باسقارۋدىڭ، پارتيانى جونگە سالۋدىڭ تۇلعالىق جاۋاپكەرشىلىگىن قاتايتىپ، ۇكىمەت جۇيەسىندەگى پارتيا ستيلى، پاكتىك قۇرىلىسىن جانە شىرىكتەسۋگە قارسى تۇرۋ كۇرەسىن ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتىپ، ۇكىمەت جۇيەسىندەگى ءتۇرلى شىرىكتەسۋ ارەكەتتەرىن قاتاڭ جازالاپ جانە جونگە سالىپ، شىرىكتەسۋگە قارسى تۇرۋ كۇرەسىنىڭ ۇستەم كۇيىن بەكەمدەپ، دامىتىپ، ستيلى پاك، سالتى دۇرىس ساياسي ەكولوگيا قالىپتاستىرۋ كەرەك.

　　ۋاكىلدەر! جاپپاي دوڭگەلەك داۋلەتتى قوعام ورناتۋدىڭ شەشۋشى جەڭىسىنە جەتىپ، جاڭا داۋىردەگى جۇڭگوشا سوتسياليزمنىڭ ۇلى جەڭىسىنە قول جەتكىزۋ قاسيەتتى بورىشى ءبىزدى شابىتتاندىرۋدا، ءار ۇلت حالقىنىڭ اناعۇرلىم تاماشا تۇرمىسقا دەگەن تالپىنىسى ءبىزدى شاقىرۋدا. شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ توڭىرەگىنە اناعۇرلىم تىعىز ىنتىماقتاسىپ، جۇڭگوشا سوتسياليزم ۇلى تۋىن بيىك ۇستاپ، شي جينپيڭنىڭ جاڭا ءداۋىر جۇڭگوشا سوتسياليزم يدەياسىن جەتەكشى ەتىپ، پارتيا 19 - قۇرىلتايىنىڭ جانە پارتيا 19 - كەزەكتى ورتالىق كوميتەتى ەكىنشى، ءۇشىنشى جالپى ماجىلىستەرىنىڭ رۋحىن ىشكەرىلەي دايەكتىلەندىرىپ، تياناقتاندىرىپ، باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ شينجياڭ قىزمەتى جونىندەگى ماڭىزدى سوزدەرى مەن ماڭىزدى نۇسقاۋلارىنىڭ رۋحىن دايەكتىلەندىرىپ، تياناقتاندىرىپ، پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ شينجياڭدى جونگە سالۋ جالپى جوباسىن، اسىرەسە، قوعام ورنىقتىلىعى مەن باياندى تىنىشتىق باس نىساناسىن دايەكتىلەندىرىپ، تياناقتاندىرىپ، اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ دۇرىس باسشىلىعىندا باتىلدىقپەن جاۋاپكەرشىلىك ارقالاپ، قاجىرلىلىقپەن العا ىلگەرىلەپ، شىنايى يگەرىپ، ناقتى ىستەپ، قيىندىقتاردان قامال الىپ، قيىنشىلىقتاردى جەڭىپ، جاڭا داۋىردە رەفورما جاساۋدىڭ، ەسىك اشۋدىڭ تىڭ ساپارىندا قايراتتانا العا ۇمتىلىپ، شينجياڭنىڭ ورنىقتىلىق، دامۋ قىزمەتتەرىنىڭ جاڭا جاعدايىن ۇزدىكسىز اشىپ، جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسى قۇرىلعاندىعىنىڭ 70 جىلدىعىن سۇبەلى ناتيجەمەن قارسى الايىق! ىنتىماقتى، جاراسىمدى، گۇلدەنگەن، باي، وركەنيەتتى، العا باسقان، شات - شادىمان ءومىر كەشكەن جۇڭگوشا سوتسياليستىك شينجياڭ قۇرىپ، جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ۇلى گۇلدەنۋى سىندى جۇڭگو ارمانىنىڭ شينجياڭ تاراۋىن جاقسى جازۋ جولىندا قۇلشىنا كۇرەس جۇرگىزەيىك!

　　(اۆتونوميالى رايوندىق 13 - كەزەكتى حالىق قۇرىلتايى2 - ءماجىلىسىنىڭ اۋدارما گرۋپپاسى اۋداردى)