بوساعالىق جاپسىرىلىپ، قوراپتى شام ءىلىندى

　　قاشقاردا كوكتەم مەرەكەسىنىڭ كوڭىلدى لەبى ەستى

ءتىلشى حان چينيان

　　«كەدەيلىكتەن ارىلىپ، بايىپ، دوڭگەلەك داۋلەتتىلىككە ۇمتىلايىق، العىس ايتىپ، ۇدەرە العا تارتىپ، كوكتەم مەرەكەسىن قارسى الايىق». قىستاقتىڭ ءبىرىنشى شۋجيى ليۋ يۋانشين ورىندىققا شىعىپ ماڭدايشالىقتى اۋلا قاقپاسىنا جاپسىرىپ جاتقاندا، توتىگۇل داۋىت: «مەرەكە وتكىزەتىن بولدىق!»، - دەدى قۋانىپ.

　　1 - ايدىڭ 31 - كۇنى تۇستەن بۇرىن ءتىلشى قاشقار قالاسىنىڭ جاڭا وستەڭ اۋىلى يىڭنەقاش قىستاعىندا شينجياڭ قارجى قوسۋ، دامىتۋ (توبى) شەكتى جاۋاپكەرشىلىك سەرىكتەستىگىنىڭ قاشقار قالاسىنىڭ جاڭا وستەڭ اۋىلى يىڭنەقاش قىستاعىندا «ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ» بويىنشا تۇراتىن قىزمەت اترەتىنىڭ مۇشەلەرى مەن اۋىلعا قايتقان ستۋدەنتتەردىڭ 63 جاستاعى توتىگۇل داۋىت قارتتىڭ ۇيىنە بوساعالىق جاپسىرىپ جاتقاندىعىن كوردى.

　　كوكتەم مەرەكەسى تاياپ قالدى، ءتىلشى قاشقاردىڭ قالا - اۋىلدارىن ارالاپ ءجۇرىپ، بارلىق جەردە ۇلكەندى - كىشىلى كوشەلەردىڭ بىردەن كوزگە تۇسەتىن جۇڭگو قىزىلىمەن، مەملەكەت تۋىمەن، ءتۇستى جالاۋشامەن، قوراپتى شاممەن، تەرەزە ويۋىمەن، بوساعالقتارمەن بەزەندىرىلگەندىگىن كوردى. «ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ» بويىنشا قىستاقتا تۇراتىن قىزمەت اترەتىنىڭ مۇشەلەرى مەن قىستاق تۇرعىندارىنىڭ، جۇپ قۇراپ، تۋىس بولعان كادرلار مەن تۋىستارىنىڭ بىرگە بوساعالىق جاپسىرىپ، قوراپتى شام ءىلىپ، «وتباسىلىق توپتىق سۋرەتكە» ءتۇسىپ، جاتقان كورىنىستەرى كەز - كەلگەن جەردەن كەزدەسەدى.

　　1 - ايدىڭ 26 - كۇنى قاشقار گازەتى مەكەمەسىنىڭ ءتىلشى - رەداكتورلارى مارالباسى اۋدانىنىڭ ساربۇيا قالاشىعى قياقلىق قىستاعىندا «تۋىسىما بوساعالىق جازىپ، باقىت تىلەيمىن» اتتى قيمىل ورىستەتتى. ۇزىننان - ۇزاققا تىزىلگەن ۇستەلدەردى قىستاق تۇرعىندارى قاۋمالاپ قورشاپ الىپتى، حاتكەرلىك اۋەسكەرلەرى قىل قالامدارىن جەڭىل تەربەپ، قىستاق تۇرعىندارىنا الۋان سلوپتاعى «باقىت» ءارىبىن جانە كوممۋنيستىك پارتيانى جىرلايتىن، باقىتتى تۇرمىستى اڭسايتىن بوساعالىقتاردى جازىپ بەردى.

　　قىل قالامنان توگىلگەن شات مەرەيگە تولى سوزدەردى، كوز تارتقان قىپ - قىزىل بوساعالىقتاردى قىستاق تۇرعىندارى قولدان - قولعا وتكىزىپ تاماشالادى، قىزۋ مەرەيلى بوساعالىقتار كوپشىلىكتىڭ كەلەشەك تۇرمىسقا تاماشا تىلەگىن جانە پارتياعا العىسىن بەينەلەدى. قىستاق تۇرعىندارى بوساعالىقتار مەن «باقىت» ءارىبىن قولدارىنا ۇستاپ تۇرىپ، ءتىلشى - رەداكتورلارمەن تالاسا - تارماسا سۋرەتكە ءتۇسىپ، ەستەلىك قالدىردى.

　　تۋىستارىنىڭ جاڭا جىل شاتتىعىنا تولى كوكتەم مەرەكەسىن وتكىزۋى ءۇشىن، اۆتونوميالى رايوندىق اۋىل شارۋاشىلىق، اۋىل - قىستاق مەڭگەرمەسىندەگى جۇپ قۇراپ تۋىس بولعان 60 كادر دەن قويا دايىنداعان سالەمدەمەلەرىن جانە بوساعالىقتارىن الىپ، تۋىستارىنىڭ ۇيىنە توتە تارتتى. ولار تۋىستارىمەن بىرگە قاقپاعا بوساعالىق جاپسىردى.

　　ادەمى حۇسنيحاتتار، ىزگى تىلەكتەر ءار ۇلت جۇرتشىلىعىن قاباعات قۋانتتى. قاقپالارىنىڭ جاڭا تۇسكە ەنگەندىگىن كورگەن تۋىستار جاپا - تارماعاي تەبىرەنە بىلاي دەدى: وسى رەتكى كوكتەم مەرەكەسى، شىنىمەن، وزگەشە بولدى!

　　«جىبەك جولىنا سۇيىسپەنشىلىك ارناپ، نازاردى باس نىساناعا شوعىرلاندىرايىق، كوكتەمدە تيانشاندى جاسىل تۇسكە بولەپ، جاڭا داۋىردە ارمانعا قانات قاعايىق»! 1 - ايدىڭ 28 - كۇنى تۇستەن بۇرىن اۆتونوميالى رايوندىق كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ - وركەندەتۋ كەڭسەسىنىڭ قاشقار كونەشار اۋدانى بۇلاقسۋ اۋىلى ۇرىنباستى قىستاعىندا «ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ» بويىنشا تۇراتىن قىزمەت اترەتىنىڭ مۇشەلەرى مەن اۋىلعا قايتقان ستۋدەنتتەر قىستاق تۇرعىنى بۇحالچەم وبۇلعا كومەكتەسىپ بوساعالىق جاپسىردى.

　　اۋىلعا قايتقان ستۋدەنتتەردىڭ بوساعالىقتىڭ ماعىناسى جونىندەگى تۇسىندىرمەسىن ەستىگەننەن كەيىن، بۇحالچەم تەبىرەنە بىلاي دەدى: قىستاقتا تۇراتىن كادرلار مەن اۋىلعا قايتقان ستۋدەنتتەردىڭ ماعان بوساعالىق اكەلىپ بەرگەندىگىنە العىس ايتامىن. مەن، ءسوزسىز، پارتياعا العىس ايتىپ، پارتيانىڭ ءسوزىن تىڭداپ، پارتياعا ىلەسەمىن. بيىل مەن اناعۇرلىم قۇلشىنىپ، تۇرمىسىمدى ءتىپتى دە شالقىتامىن.

　　«وتباسىلارىنىڭ بارلىعى بوساعالىق جاپسىردى، نارت قىزىل تۇستەن قۋانىشتىڭ لەبى ەستى، جاڭا جىلدى قارسى الۋ دەپ وسىنى ايت»، - دەدى قىستاق تۇرعىنى اسەلقان ءمومىن تەبىرەنىپ.

　　قىستاق تۇرعىندارىنىڭ شات - شادىمان، قۋانىشتى جاڭا جىلدى وتكىزۋىنە مۇمكىندىك تۋدىرۋ ءۇشىن، اۆتونوميالى رايوندىق كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ - وركەندەتۋ كەڭسەسىنىڭ «ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ» بويىنشا قىستاقتا تۇراتىن قىزمەت اترەتى بۇكىل قىستاقتاعى 800 دەن استام وتباسىنا قوراپتى شام، بوساعالىق جانە مەملەكەت تۋىن ۇسىندى ءارى قيىنشىلىعى بار بۇقارادان حال سۇرادى.

　　1 - ايدىڭ 30 - كۇنى ءتىلشى قاشقار قالاسىنىڭ حالىق شىعىس جولى، ازاتتىق سولتۇستىك جولى سياقتى جول بولەكتەرىنەن 23 مىڭ اشەكەيلى شامىنىڭ الدە قاشان ءىلىنىپ، قاشقار قالاسىن قويۋ مەرەكەلىك تۇسكە بوياعاندىعىن كوردى.

　　ۇزاق تاريحقا يە جۇڭگو ءداستۇرى، قويۋ ۇلتتىق سالت - سانا، ىزگى تىلەك جازىلعان بوساعالىق، نارت قىزىل قوراپتى شام، الۋان ءتۇستى اشەكەيلى شام قاشقاردىڭ قالا، اۋىلدارىن الۋان تۇسكە بولەپ، بۇل ارانى شاتتىق پەن قۋانىش الەمىنە اينالدىردى.