شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ ءتىلشىسى سۇن جى، يۇي تاۋ
2017 - جىلى 3 - ايدىڭ 10 - كۇنى باس شۋجي شي جينپيڭ مەملەكەتتىك 12 - كەزەكتى حالىق قۇرىلتايىنىڭ 5 - ماجىلىسىندە شينجياڭ ۋاكىلدەر ۇيىرمەسىنىڭ تالقىسىنا قاتىناسىپ، ۋاكىلدەرگە امانداسىپ، شينجياڭ قىزمەتىن ويداعىداي ىستەۋ جونىندە ايقىن تالاپتاردى ورتاعا قويىپ، ءبىزدىڭ شينجياڭنىڭ قوعام ورنىقتىلىعىن جانە باياندى تىنىشتىعىن ىلگەرىلەتۋىمىز، جۇڭگوشا سوتسياليستىك شينجياڭ قۇرۋىمىز ءۇشىن عىلمي باعدارناما جانە ءتۇبىرلى ولشەم ازىرلەدى. رايونىمىزداعى مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايى ۋاكىلدەرى، شينجياڭدا تۇراتىن مەملەكەتتىك ساياسي كەڭەس مۇشەلەرى باس شۋجيدىڭ تاپسىرماسىن ەستە بەرىك ساقتاپ، تياناقتاندىرۋ جاعىنا كۇش سالىپ، ارەكەت بارىسىندا ناتيجە جاراتىپ، دەموكراتيالىق باقىلاۋ، ۇكىمەت ىسىنە ات سالىسۋ، ۇكىمەت ءىسىن كەڭەسۋ سىندى اۋىر مىندەتتەرىن ارقالاپ، حالىقتىڭ جاعدايىن، ارمان - تىلەگىن ىشكەرىلەي ۇعىسىپ، وزدەرىنىڭ قىزمەت ورىندارىندا جاڭا تابىستارعا قول جەتكىزدى. مەملەكەتتىك ەكى ءماجىلىس اشىلۋ قارساڭىندا، گازەتىمىز بۇگىننەن باستاپ «ۋاكىلدەردىڭ، مۇشەلەردىڭ مىندەت وتەۋى» ايدارىن اشىپ، نازاردى ۋاكىلدەردىڭ، مۇشەلەردىڭ مىندەتىن وتەۋ، جاۋاپكەرشىلىگىن ادا ەتۋ كەلبەتىنە اۋدارادى.
2019 - جىلى 2 - ايدىڭ 4 - كۇنى، پامير ءۇستىرتىنىڭ قارلى بورانىندا مەملەكەت تۋىن شىعارۋ سالتىنا قاتىناسقاننان كەيىن، لاچين بايكا نانىن سالىپ، سومكەسىن اسىنىپ، شەكارا قورعاۋشى اسكەرلەرمەن بىرگە تاۋ قويناۋىنا قاراي بەتتەدى. بيىلعى كوكتەم مەرەكەسىندە ول وتاننىڭ باتىس سولتۇستىك شەكاراسىن قورعاۋ ءۇشىن تاعى دا جولعا شىقتى.
بيىل 40 جاستاعى لاچين تاشقورعان تاجىك اۆتونوميالى اۋدانىنىڭ شەكارا قورعاۋشىسى. ول ارا پامير ءۇستىرتىنىڭ قويناۋىنا ورنالاسقان، تاۋلى ءوڭىر تەڭىز دەڭگەيىنەن بيىك، جىل بويى قار قىمتاپ جاتادى، ورتاسى توتەنشە سۇركەيلى. تاۋ قويناۋىندا شەكاراعا تۇتاساتىن كوپتەگەن اسۋلار بار، وسى اسۋلار شەكارانى قورعاۋدىڭ، شارلاۋدىڭ ءتۇيىندى وڭىرلەرى.
20 - عاسىردىڭ 50 - جىلدارىنىڭ باسىندا، ازاتتىق ارميا شەكارا قاراۋىلىنان قاراۋىل ورنىن سالماقشى بولادى، تاۋ جولى كۇدىر دە كۇردەلى بولعاندىقتان، لاچيننىڭ اتاسى قالدىبەك ءدىلدار سول جەردەگى تۇڭعىش ەرىكتى جول باستاۋشى بولادى ءارى شەكارا قورعاۋشى اسكەرلەرمەن بىرگە ىرىقتىلىقپەن شەكارا قورعايدى. 20 - عاسىردىڭ 70 - جىلدارىنان باستاپ، اكەسى بايكا قالدىبەك كۇنجىراپ شەكارا قورعانىس ليانىندە تابانى كۇرەكتەي 30 نەشە جىل شەكارا قورعاۋشى بولادى.
2005 - جىلى اكەسىنىڭ «ۇتىلامالى تاياقشاسىن» قولىنا العاننان باستاپ، لاچين بايكا شەكارا قورعاۋدى ءوزىنىڭ ومىرلىك ءىسى دەپ ساناپ، قارلى تاۋدان ەكى ەلى ايىرىلمايدى. ول: ءبىز اسكەري كيىم كيمەگەن شەكارا قورعاۋشىلارىمىز، ءبىز ءىس جۇزىندىك ارەكەتىمىز ارقىلى وتاننىڭ شەكاراسىن ويداعىداي قورعايمىز، - دەدى.
وتكەن 70 جىلعا تاياۋ ۋاقىتتا، اتاسى، اكەسى جانە ول، ءبىر وتباسىنداعى ءۇش ۇرپاق شەكارا قورعاۋشىلارى وسى اراداعى ءار شەكارا بەلگىسىن، اسۋلاردى، جىلعا - جىلعانى قويماي ارالادى.
شەكارا قورعاۋشىلارى شارلاۋعا شىققان سايىن قوداسقا مىنەدى نەمەسە جاياۋ ارالايدى، لاچين جانە باسقا شەكارا قورعاۋشىلار شارلاۋعا قالىڭ كيىنىپ شىعادى. ول: تاۋلى وڭىردە قىستا قار قالىڭ جاۋادى، سۇيەكتەن وتەتىن سۋىق بولادى؛ جازدا ۇنەمى «ءبىر كۇندە ءتورت ماۋسىم كەزىگەدى»، بىرەسە جاڭبىر جاۋسا، بىرەسە قار جاۋادى، بىرەسە بۇرشاق جاۋىپ، بىرەسە اشىلادى، اۋا رايى جاقسى بولسا ءبىر اپتادا شارلاپ بولامىز، ناشار اۋا رايى كەزىندە ەڭ تەز بولعاندا جارتى اي ۋاقىت كەتەدى، - دەدى.
«شەكارانى قورعاۋ مەملەكەتتىڭ ءىسى ءارى مالشىلاردىڭ ءىسى، وتان شەكاراسىنىڭ تىنىشىتىعى بولماسا، مالشىلاردىڭ باقىتتى تۇرمىسى قايدان بولسىن». تالاي جىلداردان بەرى اتاسى مەن اكەسىنىڭ وسى تاربيەسى لاچيننىڭ كوڭىل تۇكپىرىنە تەرەڭ ۇيالايدى.
2018 - جىلى شەكارا قورعاۋشى لاچين مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايىنىڭ ۋاكىلى دەگەن جاڭا سالاۋاتقا يە بولادى. حالىق قۇرىلتايى ۋاكىلىنىڭ قىزمەت جاۋاپكەرشىلىگىن اناعۇرلىم ويداعىداي ادا ەتۋ ءۇشىن لاچين كوپتەگەن ەگىن، مال شارۋاشىلىق رايوندارىن ارالايدى. ول: ءبىز جاقتاعى ەگىنشى - مالشىلار بەيقۇت ۇيلەرگە كوشىپ كىردى، قىستاقتىڭ بارلىعىندا بالاباقشا بار، بالالار تەگىن وقۋ - اعارتۋدان يگىلىكتەنەدى، - دەدى.
شەكارا قورعاۋشىلاردىڭ تۇرمىسىنداعى وزگەرىس جايلى ءسوز بولعاندا، لاچين: 10 نەشە جىلدىڭ الدىندا ايىنا تەك 150 يۋان قوسىمشا قاراجات الاتىنبىز، ال قازىر ايىنا 2600 يۋان الامىز، شەكارا قورعاۋشىلار وسىنداي ورنىقتى كىرىسى ارقىلى كەدەيلىكتەن ارىلدى. بۇدان تىس، اۋدانداعى بارلىق شەكارا قورعاۋشىلار مەملەكەتتىڭ حالىققا ءتيىمدى قوسىمشا قاراجاتى، جايلىم قوسىمشا قاراجاتى، قوعامدىق قامسىزداندىرۋ، ەمدەۋدى قامسىزداندىرۋ قوسىمشا قاراجاتى سياقتىلاردان يگىلىكتەنەدى، ادامداردىڭ تۇرمىسى ايرىقشا جاقساردى، - دەدى.
ءبىر جىلدان بەرى لاچين اۋىلىنىڭ ەكولوگيالىق ورتاسىندا دا زور وزگەرىس بولعاندىعىن ايتتى. «بۇرىندارى بۇل ارادا كەن اشۋ ورىندارى بار بولاتىن، شاڭ - توزاڭ قاتتى شىعاتىن، كوپتەگەن فەرمالار بۇلىنگەن بولاتىن. قازىر اۋداندىق پارتكومنىڭ تالابىنا ساي، كەن الاڭدارى تۇگەلدەي توقتاتىلدى، بۇرىنعى كەن اشۋ وڭىرلەرىنە تۇگەلدەي ءشوپ ەگىلدى»، - دەدى ول.
بۇدان تىس، 2018 - جىلى لاچين بەيجيڭ، سىچۋان، شانشي قاتارلى ولكە، قالالاردا وتكىزىلگەن ەكسكۋرسيالاۋ - ۇيرەنۋ قيمىلىنا قاتىناسىپ، سول جەردەگى از ۇلت بۇقاراسىمەن اۋىس - ءتۇيىس جاساسىپ، ءوزارا ۇيرەنەدى. لاچين بۇل قيمىلدىڭ وعان 56 ۇلتتىڭ ءبىر وتباسىنىڭ ادامدارى ەكەندىگىن، كوپشىلىك جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ءبىر مۇشەسى ەكەندىگىن ىشكەرىلەي تانىتقاندىعىن ايتتى، «ءاربىرىمىز ءوزىمىزدىڭ ۇلتتىق عۇرىپ - ادەتىمىزدى، مادەنيەتىمىزدى، ءداستۇرىمىزدى تانىستىردىق، مەن كوپشىلىككە تاجىك ۇلتىنىڭ ءبيىن بيلەپ بەردىم، <گۇل نەگە وسىنشا قىزىل< ءانىن ايتىپ بەردىم».
لاچين بىلاي دەدى: وتانىمىز كۇن سايىن دامىدى، بۇقارانىڭ ناقتى تيىمدىلىكتەرى دە كۇن ساناپ كوبەيدى، ادامداردىڭ تۇرمىسقا بولعان سەنىمى بارعان سايىن كۇشەيدى، «الايدا ءبىز زەينەتتى كۇندە بەينەتتى كۇندەر بولارىن دا ويلاۋىمىز، شەكارا قورعاۋ قىزمەتىن ءبىر كۇن دە بوساڭسىتپاۋىمىز، ءار كۇنى تاباندىلىقپەن شارلاپ، كورىكتى مەكەنىمىزدى ويداعىداي قورعاۋىمىز كەرەك».
(شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 2 - ايدىڭ 20 - كۇنى ۇرىمجىدەن بەرگەن حابارى)
