ءتىلشى جاڭ شياۋيان
بيڭتۋان − شينجياڭنىڭ ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋىنىڭ ماڭىزدى كۇشى. ءتۇرلى رەفورما، دامۋ مىندەتتەرىن بەلسەنە، ورنىقتى تياناقتاندىرىپ، بيڭتۋاننىڭ وزگەشە ارتىقشىلىعى مەن دامۋ ومىرشەڭدىگىن تولىق قاۋلاتۋ كەرەك.
− شي جينپيڭ
3 - اي، بايتاق دالاعا كوكتەم لەبى جەتتى. استانا بەيجيڭدە مەملەكەتتىك ەكى ماجىلىستەن كوكتەمدەي شۋاقتى حابارلار جەتىپ جاتتى.
باس شۋجي شي جينپيڭ شينجياڭدا قىزمەت تەكسەرگەندە بارعان بيڭتۋان 6 - شىسى كوممۋنيستىك جاستار وداعى ەگىس الاڭىندا تۋان الاڭىنىڭ قىزمەتشىلەرى ءۇمىت اتىزىندا بىلەك سىبانىپ، قايراتتانا ىستەۋدە. حۋ ۋىنشيان 2014 - جىلى باس شۋجي شينجياڭدا قىزمەت تەكسەرگەندە كوممۋنيستىك جاستار وداعى ەگىس الاڭىندا قابىلداعان قىزمەتشىلەردىڭ ۋاكىلى. ول تەبىرەنە بىلاي دەدى: ”پارتيانىڭ ساياساتى جاقسى! تۋان الاڭىنىڭ رەفورماسىنان قىزمەتشىلەر ناقتى پايداعا كەنەلىپ، مول باقىت سەزىمىنە بولەندى. ءبىز، ءسوز جوق، جاقسى ىستەپ، باس شۋجيدى الاڭسىز ەتەمىز“.
- ”ەكى كوميتەت“ سايلاۋى جاڭا لەپ سيلادى
”مەن اۋىلداستاردىڭ سەنىمىن، ءسوز جوق، اقتاپ، كوپشىلىكتى باستاپ، ليان - دۇيدى اناعۇرلىم جاقسى قۇرىپ شىعامىن“
3 - ايدىڭ 4 - كۇنى تاڭەرتەڭ ەرتە كوممۋنيستىك جاستار وداعى ەگىس الاڭىنىڭ 2 - ليانىندا ليان - دۇي پارتيا ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى ما لۇڭ جۇمىسشى - قىزمەتشىلەرمەن، بۇقارامەن بىرگە تۋ شىعارۋ سالتىنا قاتىناستى.
تۋان الاڭى جاپپاي تۇلعالاندىرۋ رەفورماسىن جۇرگىزگەن سوڭ، اۋىل شارۋاشىلىعى وندىرىسىندە ”بەس ءبىرىڭعاي“ كۇشىنەن قالدىرىلىپ، ليان - دۇي كوكتەمگى ەگىس جۇمىسىن ەندىگارى تۇگەلدەي كوتەرمەگە الىپ، جاپپاي جۇرگىزبەيتىن بولدى، ءبىراق بۇل ليان - دۇي ەندى جۇمىسقا كوڭىل بولمەيدى دەگەندى بىلدىرمەيدى، كەرىسىنشە، كوڭىل بولۋگە ءتيىستى ىستەر بۇرىنعىدان دا ناقتىلانا ءتۇستى − تۇقىم تاڭداۋ، قانداي جارعاق پايدالانۋ، بيىل كوكتەمدە نەلەردى ەگۋ كەرەك؟ ماقتانى دا، باسقا داقىلداردى دا ەگۋ قاجەت! تۋ شىعارۋ سالتىنان كەيىن، كوپشىلىك قاۋمالاي كەلىپ، ما لۇڭنىڭ پىكىرىن ەستىمەك بولدى.
اۋىل شارۋاشىلىعى ماماندىعىنان وقۋ تاۋىسقان، تەگىندە اۋىل شارۋاشىلىعى تەحنيگى بولعان ما لۇڭ كوپشىلىككە ليان - دۇيدىڭ كاسىپ قۇرىلىمىن رەتتەۋ جونىندەگى ۇسىنىسىن تانىستىردى: بيىل قىزاناق، استۇينەك سياقتى كوكونىستەردى ءالى دە ەككەن ءجون، بۇدان سىرت، كوپشىلىك جۇڭگوشا دارىلىك ماتەريالدارىن ەگىپ سىناپ كورسە دە بولادى. ليان - دۇي قىزمەتشىسى حوۋ چيجۇڭ باسىن قاسىپ: الدىمەن 5 مۋعا تاسپا ءشوپ، 8 مۋعا شىتىرشىق ەگىپ سىناپ كورسەم دەيمىن، - دەدى. ما لۇڭ دەرەۋ ليان - دۇي باستان - اياق تەحنيكالىق جاقتان جەتەكشىلىك ەتەتىنىن ءبىلدىردى.
بيىل 30 جاستاعى ما لۇڭ ليان - دۇيدىڭ ”ەكى كوميتەت“ سايلاۋىندا ءوزىنىڭ توتەنشە مىعىم قابىلەتىمەن سايلانىپ شىققان.
”سايلانۋ − مەن ءۇشىن ءارى سەنىم، ءارى شابىت، ونان دا ماڭىزدىسى، جاۋاپكەرشىلىك. مەن اۋىلداستاردىڭ سەنىمىن، ءسوز جوق، اقتاپ، ليان - دۇيدى اناعۇرلىم جاقسى قۇرىپ شىعامىن“، - دەدى ما لۇڭ.
ليان - دۇيدىڭ ”ەكى كوميتەت“ سايلاۋى تۋان - الاڭداردىڭ جاپپاي تۇلعالاندىرۋ رەفورماسى ەڭ الدىمەن باستالاتىن بۋىن. رەفورمادان بۇرىن ليان - دۇيدىڭ كادرلارى بۇرىننان تاعايىندالاتىن، جىبەرىلەتىن، قازىر ليان - دۇيدىڭ ”ەكى كوميتەت“ مۇشەلەرى پارتيا مۇشەلەرى مەن قىزمەتشىلەردىڭ دەموكراتيالى سايلاۋىمەن جارىققا شىعاتىن بولدى.
بۇگىنگى كۇندە كوممۋنيستىك جاستار وداعى ەگىس الاڭىندا داشۋە بىتىرگەن 20دان استام وقۋشى ”ەكى كوميتەت“تە باتىلدىقپەن اۋىر مىندەت ارقالاپ وتىر.
سايلانىپ شىققان ”ەكى كوميتەت“ القالارى تىڭ تىنىس، جاڭا بەت - بەينەنى ەگىس اراسىنا، اتىز باسىنا الا بارىپ، وي جەلىسىنە جىلدام بۇرىلىس جاساپ، وندىرىسكە جەتەكشىلىك ەتىپ، قىزمەت ەتىپ، كوپشىلىكتى قىزمەتتەردى ويداعىداي ىستەۋگە جەتەكتەدى.
بىلتىر كۇزگى جيىم - تەرىم كەزىندە ليان - دۇي ”ەكى كوميتەت“ى تاجىريبەسىن قورىتىندىلاپ، 4 ماقتا تەرۋ ماشيناسىنىڭ پايدالانۋ ۇقىعىن دەر كەزىندە، ادىلدىكپەن ىڭعايلاستىردى. 80 − 90 قىزمەتشىنىڭ 6000 مۋ جەردەگى ماقتاسى ماشينامەن تەرىلىپ، جارتى ايدا بار جۇمىسى اياقتالىپ، كوپشىلىكتىڭ كوڭىلى ورنىققانى 2 - ليان قىزمەتشىلەرىنىڭ انىق ەسىندە. ”ماقتامىز جىلدام تەرىلىپ، دەرەۋ وتكىزىپ بولدىق“. قىزمەتشلەر مەن بۇقارا بىرىنەن سوڭ ءبىرى باس بارماعىن شىعارىپ، ”ەكى كوميتەت“تى القادى.
وسى بىرنەشە كۇندە وتباسىلارىن ارالاپ، جاعداي ۇعىسىپ، ماقتا اتىزىنا سۋ جىبەرۋدى جوسپارلاۋ سياقتى كوكتەمگى ەگىس دايىندىعى قىزمەتىمەن قاربالاس جۇرگەن ما لۇڭنىڭ سەنىمى بەرىك. ول بىلاي دەدى: باس شۋجي ءبىزدىڭ كوممۋنيستىك جاستار وداعى ەگىس الاڭىمىزعا كەلىپ، بيڭتۋاندىقتارعا زور شابىت بەردى. ءبىزدىڭ ليان رەفورمانى تەرەڭدەتۋ جاعىندا الدا ءجۇرىپ، نەگىزگى ساتى ليان - دۇيلەرىن ومىرشەڭدىگىن قاۋلاتاتىن ماڭىزدى كۇشكە اينالدىرۋى كەرەك.
رەفورما قىزمەتشىلەردىڭ تۇرمىسىن اناعۇرلىم شالقىتتى
”قىزمەتشىلەردىڭ قالتاسى قامپايىپ، كىرىستى ارتتىرىپ، اۋقاتتانۋ ويى اناعۇرلىم كۇشەيدى“
”8 - ناۋرىز“ حالىقارالىق ەڭبەكشى ايەلدەر مەرەكەسى كۇنى، 4 - لياننىڭ قىزمەتشىسى شۇي ۋانشيۋ قيمىلعا قاتىناسىپ يە بولعان سيلىقتارىن الىپ، جۇزىنەن قۋانىشتىڭ لەبى ەسىپ كەلەدى.
ول ەگىس الاڭى شاعىن اۋماعىنداعى 80 نەشە شارشى مەترلىك ۇيىنە قايتىپ كەلگەندە، ۇيىندەگىلەر شيراتپا نان، بالكۇلشە پىسىرىپ جاتىپتى، تاعامداردىڭ حوش ءيىسى ءۇي ىشىندە اڭقىپ، ادامعا باقىتتىڭ بال ءدامىن سەزىندىرەدى.
كۇلىمسىرەگەن شۇي ۋانشيۋ تىلشىگە بىلاي دەدى: ءۇيىمىز جاڭا جىلدىڭ الدىندا زاكاز بەرگەن دالمە - ءدال ولشەپ ورنىن تۇراقتاندىرىپ تۇقىم سەبۋ ماشيناسى 3 - ايدىڭ 20 - كۇنى جەتكىزىلىپ قۇراستىرىلادى.
رەفورما جاساعاننان كەيىن، جەردەن پايدالانۋ ۇقىعى تۇراقتانىپ كۋالىك بەرىلگەندە، شۇي ۋانشيۋگە 50 مۋ جەر ءبولىندى. بۇدان سىرت، ول تاعى ءبىر ءبولىم جەردى كوتەرمەگە الدى. ونىڭ وتباسىنىڭ بىلتىر 100 نەشە مۋ جەردەگى ماقتاسىنىڭ ورتاشا بىرلىك ءونىمى 400 كيلوگرامداي بولىپ، 100 نەشە مىڭ يۋان كىرىس كىرگىزىپ، ءبىر ءۇيلى جان ەرەكشە رازى بولدى.
”قىزمەتشىلەردىڭ قالتاسى قامپايىپ، كىرىستى ارتتىرىپ، اۋقاتتانۋ ويى اناعۇرلىم كۇشەيدى“. شۇي ۋانشيۋ بىلاي دەدى: وتباسىمىز بيىل ماقتا ەگەتىن جەردىڭ كولەمىن تاعى كەڭەيتتى، سونىمەن 10 نەشە مىڭ يۋانعا ءبىر ۇياعا ءبىر تۇقىم سەبەتىن دالمە - ءدال ولشەپ ورنىن تۇراقتاندىرىپ تۇقىم سەبۋ ماشيناسىن ساتىپ الىپ، جاقىندا باستالاتىن ماقتا ەگىمشىلىگىنە دايىندالدىق.
جەردەن پايدالانىپ تيجارات جۇرگىزۋ ءادىسى يكەمدى بولدى، رەفورمانىڭ پايداسىنان يگىلىكتەنگەن قىزمەتشىلەر، بۇقارا شاتتىققا شومىپ، باتىلدىقپەن جەردىڭ ءونىمىن كوردى.
”تۋان الاڭى رەفورماسى قىزمەتشىلەردىڭ تۇرمىسىن شالقىتتى، تاماشا تۇرمىستىڭ ءتىپتى جاقسارۋىن ءۇمىت ەتەمىن“، - دەدى سۋ جاڭا كيىنگەن شۇي ۋانشيۋ جايراڭداي.
وندىرگىش كۇشتى ازات ەتىپ، ىشكى قوزعاۋشى كۇشتى قاۋلاتتى
”جەردەن پايدالانۋ ۇقىعى تۇراقتانىپ، كۋالىك تاراتتى، كوپشىلىك الاڭسىز بولدى“
تۋان الاڭنىڭ جاپپاي تۇلعالاندىرۋ رەفورماسى الا كەلگەن جاقسىلىقتاردى اۋىزعا العاندا، حۋ ۋىنشيان: ”جەردەن پايدالانۋ ۇقىعى تۇراقتانىپ كۋالىك تاراتتى، كوپشىلىك الاڭسىز بولدى“، - دەدى قۋانا.
بيڭتۋان تۋان الاڭى رەفورماسىن تەرەڭدەتىپ، ”بەس ءبىرىڭعاي“دى جاپپاي كۇشىنەن قالدىرىپ، كوتەرەگە العان قىزمەتشىلەردىڭ ءوندىرىس تيجاراتىن جۇرگىزۋدەگى وزىندىك ۇقىعىن تياناقتاندىرىپ، تۋان الاڭنىڭ ءبارىن ءبىراق مىندەتىنە الاتىن اۋىل شارۋاشىلىعى ءوندىرىس تيجاراتىن باسقارۋ ءتاسىلىن وزگەرتىپ، اكىمشىلىك بۇيرىق تۇسىرمەي جانە اكىمشىلىك كيلىگۋمەن اينالىسپاي، ەگىن، مال شارۋاشىلىعى ءبىرىنشى شەبىندەگى قىزمەتشىلەردىڭ اۋىرتپالىعىن شىنايى جەڭىلدەتتى.
وزىندىك ۇقىقتى قىزمەتشىلەرگە بەرىپ، قىزمەتشىلەردىڭ بازارداعى تۇلعالىق ورنىن تۇراقتاندىردى، ”جەر جونىندە ءوزىمىزدىڭ ايتقاندارىمىز ەسەپ“، وندىرگىش كۇش ازات ەتىلىپ، وراسان زور ىشكى قوزعاۋشى كۇش قاۋلادى.
ەڭبەكقورعا كوكتەم ەرتە كەلەدى. قازىر كوممۋنيستىك جاستار وداعى ەگىس الاڭىنىڭ اتىزىندا تاعاتسىزدانعان ادامدار كوكتەمگى ەگىستى باستاپ كەتتى، جوعارى ات كۇشىندىك بىرىككەن جەر تەگىستەۋ ماشيناسى گۇرىلدەي اتىزدا تولاس تاپپادى.
بيڭتۋان قىزمەتشىلەرى قايراتتانا ىستەپ، باس شۋجيدىڭ تالابى بويىنشا رەفورمانىڭ، دامۋدىڭ تىڭ قادامىن جەدەلدەتىپ، جاڭا داۋىردەگى تىڭ ىسكەرلىكتى ايگىلەدى.