تيانشان تورى
تيانشان تورى   ›   جاڭالىقتار   ›   ماڭىزدى حابارلار

شي جينپيڭ جاڭا زەلانديانىڭ زۇڭليى اردىرنمەن كەزدەستى

  شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 4 - ايدىڭ 1 - كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى (ءتىلشى باي جيە). مەملەكەت ءتوراعاسى شي جينپيڭ 4 - ايدىڭ 1 - كۇنى حالىق سارايىندا جاڭا زەلانديانىڭ زۇڭليى اردىرنمەن كەزدەستى.

  شي جينپيڭ جاڭا زەلانديادا جۋىقتا تۋىلعان اۋىر وق شىعارۋ دەلوسى جونىندە جاڭا زەلانديا جاقتان تاعى ءبىر مارتە شىنايى حال سۇرادى. شي جينپيڭ مىنالاردى اتاپ كورسەتتى: زۇڭلي حانىم ەل ءىشى توتەنشە ماڭىزدى كۇن تارتىپكە ءدوپ كەلىپ تۇرعان جاعدايدا ارنايى تۇردە جۇڭگوعا ساپارلاي كەلىپ وتىر، بۇل ءسىزدىڭ ءوزىڭىز بەن جاڭا زەلانديا ۇكىمەتىنىڭ جۇڭگو - جاڭا زەلانديا قارىم - قاتىناسىنا ايرىقشا ءمان بەرەتىندىگىن تولىق ايگىلەدى. جۇڭگو ەجەلدەن جاڭا زەلانديانى شىنايى دوس جانە سەلبەستىك سەرىگى دەپ قارايدى. ديپلوماتيالىق قارىم - قاتىناس ورناتقان 47 جىلدان بەرى، جۇڭگو مەن جاڭا زەلانديانىڭ قارىم - قاتىناسى جۇڭگونىڭ باتىستاعى دامىعان ەلدەرمەن قارىم - قاتىناستارىنىڭ ىشىندە باستان - اياق الدىڭعى قاتاردا بولىپ، كوپتەگەن ”بىرىنشىلەردى“ جاراتتى. قازىر ەكى ەل قارىم - قاتىناسىنىڭ دامۋى جاڭا جاعدايعا ءدوپ كەلدى. ەكى جاق ءوزارا سەنۋ، ءوزارا يگىلىككە كەنەلۋ پرينسيبىنە تاباندى بولىپ، جۇڭگو مەن جاڭا زەلانديانىڭ جان - جاقتى ستراتەگيالىق سەرىكتەستىك قارىم - قاتىناسىنىڭ ىشكى ءمانىن ۇزدىكسىز بايىتىپ، ەكى ەل قارىم - قاتىناسىنىڭ بيىكتەن - بيىككە ورلەي بەرۋىن ىلگەرىلەتۋ كەرەك. جۇڭگو جاق جاڭا زەلانديا جاقپەن بىرگە قۇلشىنىپ، جۇڭگو - جاڭا زەلانديا قارىم - قاتىناسىنىڭ جۇڭگونىڭ باتىس ەلدەرىمەن قارىم - قاتىناستارىندا ۇزدىكسىز ”الدا ءجۇرۋىن“ ىلگەرىلەتۋدى قالايدى.

  شي جينپيڭ مىنالاردى باسا دارىپتەدى: جاڭا جاعدايدا، ەكى جاق ءوزارا تۇسىنىستىك پەن سەنىمدى تەرەڭدەتىپ، اشىق، سيىسىمدى بولۋ، ورتاقتىققا ۇمتىلىپ، پارىقتاردى ساقتاۋ رۋحىن ۇستانىپ، ءبىر - ءبىرىنىڭ وزەكتى مۇددەلەرى مەن ءجىتى قاداعالاپ وتىرعان كەلەلى ىستەرىنە قۇرمەت ەتۋى كەرەك. ناقتى سەلبەستىكتى كەڭەيتۋدە جۇڭگو جاق قۋاتتى كاسىپورىنداردىڭ جاڭا زەلاندياعا بارىپ قارجى قوسۋىنا ۇزدىكسىز قولداۋ كورسەتۋدى قالايدى، جاڭا زەلانديا جاق تا جۇڭگو كاسىپورىندارى ءۇشىن ءادىل، تۋراشىل، كەمسىتپەيتىن ساۋدا - ساتتىق ورتاسىن ازىرلەۋى ءتيىس. ەكى جاقتى ەركىن ساۋدا كەلىسىمىنىڭ دەڭگەيىن كوتەرۋ كەلىسسوزىن جەدەل ىلگەرىلەتىپ، ەكى ەلدىڭ ەكونوميكا - ساۋدا قارىم - قاتىناسىن ۇزدىكسىز تەرەڭدەتۋ كەرەك. جۇڭگو جاڭا زەلانديانىڭ ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول“ قۇرىلىسىنا بەلسەنە ارالاسۋىن قارسى الادى. حالىقارالىق ىستەردەگى سەلبەستىكتى كۇشەيتىپ، اشىق دۇنيە ءجۇزى ەكونوميكاسىن قۇرۋدى بىرگە ىلگەرىلەتىپ، كوپ جاقتىلىق پەن كوپ جاقتى ساۋدا ءتۇزىلىسىن قورعاۋ كەرەك. جۇڭگو كليمات وزگەرىسىنىڭ سىن - سايىسىنا توتەپ بەرۋگە ءمان بەرەدى، جاڭا زەلانديامەن بىرلەسە وتىرىپ، تىنىق مۇحيتتاعى ارال ەلدەردىڭ باياندى دامۋىن بىرگە ىلگەرىلەتۋدى قالايدى. جۇڭگو - جاڭا زەلانديا قارىم - قاتىناسىنىڭ قوعامدىق نەگىزىن بەكەمدەپ، ەكى مەملەكەتتىڭ وقۋ - اعارتۋ، مادەنيەت، عىلىم - تەحنيكا سياقتى سالالارداعى اۋىس - ءتۇيىسىن، سەلبەستىگىن ونان ارى كۇشەيتىپ، 2019 - جىلعى ”جۇڭگو - جاڭا زەلانديا ساياحات جىلى“ن ويداعىداي وتكىزىپ، جاستار مەن ورەندەردىڭ اۋىس - ءتۇيىسىن ورىستەتىپ، جۇڭگو - جاڭا زەلانديا دوستىعىن جۇرەككە ۇيالاتىپ، ۇرپاقتان - ۇرپاققا جالعاستىرۋ كەرەك.

  اردىرن ءتوراعا شي جينپيڭنىڭ جاڭا زەلانديادا تۋىلعان اۋىر وق شىعارۋ وقيعاسى جونىندە حال سۇراعاندىعىنا العىس ايتتى، سونداي - اق جۋىقتا جۇڭگونىڭ جياڭسۋ ولكەسىندەگى شياڭشۇي حيميا ونەركاسىپ زاۆودىندا اۋىر وقيعا تۋىلىپ، ادام ءولىم - جىتىمىنە دۋشار ەتكەندىگى جونىندە حال سۇرادى. اردىرن مىنالاردى ءبىلدىردى: جاڭا زەلانديا مەن جۇڭگونىڭ دوستىعى ارىدان جالعاسقان، ەكى ەلدىڭ قارىم - قاتىناسى ايرىقشا ماڭىزدى، سەلبەستىك سالالارى كەڭ. جاڭا زەلانديا جۇڭگومەن قارىم - قاتىناستى دامىتۋعا ايرىقشا ءمان بەرەدى، جاڭا زەلانديانىڭ جۇڭگومەن قارىم - قاتىناستى دامىتۋ جاعىندا كوپ رەت ”الدا جۇرگەندىگىن“ ماقتانىش ەتەدى. مەن ءتوراعا شي جينپيڭنىڭ ەكى ەل قارىم - قاتىناسى جونىندەگى باعاسىن قۇپتايمىن، وسى رەتكى ساپار ارقىلى جاڭا زەلانديا مەن جۇڭگونىڭ جان - جاقتى ستراتەگيالىق سەرىكتەستىك قارىم - قاتىناسىن كۇشەيتىپ، ەكى ەلدىڭ ەكونوميكا - ساۋدا سەلبەستىگىن جانە گۋمانيتارلىق اۋىس - ءتۇيىسىن تەرەڭدەتۋدى ءۇمىت ەتەمىن. مەن جاڭا زەلانديانىڭ ءبىر جۇڭگو ساياساتىندا تاباندى بولاتىندىعىن قايتالاي دارىپتەگىم كەلەدى. جاڭا زەلانديا دەربەس، ءوز - وزىنە قوجايىن بولاتىن ديپلوماتيالىق ساياسات ۇستانادى، باتىل تۇردە كوپ جاقتىلىقتى قولدايدى، ەركىن ساۋدانى قولدايدى، ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول“ باستاماسىنا ەرتەدە - اق قولداۋ كورسەتىپ، ازيا نەگىزدىك قۇرىلعىلارعا قارجى قوسۋ بانكەسىنە قاتىناسقان. جاڭا زەلانديا جوعارى دارەجەلى ۋاكىلدەر ۇيىرمەسىن جۇڭگوعا جىبەرىپ، الدا وتكىزىلەتىن 2 - كەزەكتى ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول“ حالىقارالىق سەلبەستىك جوعارى دارەجەلىلەر تالقى مىنبەرىنە قاتىناسىپ، ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول“دى بىرگە قۇرۋ اياسىنداعى سەلبەستىكتەردى تەرەڭدەتەدى. جاڭا زەلانديا جاق كليمات وزگەرىسىنە توتەپ بەرۋ سياقتى ەلەۋلى حالىقارالىق ماسەلەلەردە جۇڭگومەن سايكەسۋدى، سەلبەسۋدى قالايدى.

  ياڭ جيەچى، ۋاڭ ي، حى ليفىڭ قاتارلىلار كەزدەسۋگە قاتىناستى.

جاۋاپتى رەداكتور : سايراش تۇرارجان قىزى

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.