شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ تىلشىلەرى گاۋ حان، سۇن شاۋشيۇڭ
كەشكى ساعات 9دا شينجياڭدا كۇن ۇياسىنا وتىرعاندا، وسى ارادا تۇرمىس كەشىرىپ جاتقان ادامدار ءدامدى تاعامداردان ءدام تاتۋعا سىرتقا شىعا باستايدى. بارلىق جەردەن اشىلعان ”كەشكى اسحانالار“ كوپشىلىكتىڭ ءبىر كۇندەگى ەڭ دۋماندى ساتتەن يگىلىكتەنۋىنە تولىق مۇمكىندىك جاسادى.
كوكتەم كەلىسىمەن كەشتەردە شينجياڭ حالىقارالىق ۇلكەن بازارىنىڭ كورىنىس ورنىندا ادامدار قايشالىسادى. الاڭنىڭ ورتاسىنداعى كورىنىس مۇناراسىنىڭ تۇبىنە كوپتەگەن ساياحاتشى جينالادى، كوڭىلدى مۋزيكاعا ىلەسە، ادامدار ۇلتتىق بيگە باسادى. وسى ارادا ساياحاتشىلار ءدامى ءتىل ۇيىرەتىن تاعامداردان ءدام تاتادى ءارى دۋماندى ۇلتتىق ءبيدى تاماشالايدى، بيلەيدى.
قولدان ۇيىتقان ايران، جەمىس - جيدەك، ارالاسپا سالقىن قۋىرماش، كاۋاپ، پالاۋ ... ساۋداسى كۇسەت دۇكەندەردىڭ ەسىگى الدىنا تاماق ىشۋگە كەلگەن قوناقتار قاز - قاتار ءتىزىلىپ كۇتىپ تۇرادى. شينجياڭ حالىقارالىق ۇلكەن بازاردىڭ كەشكى بازارى 2018 - جىلى 8 - ايدا رەسمي اشىلعاننان بەرى، تۇتاس شينجياڭدا اتاق - داڭقى ەڭ تەز تاراعان جەردىڭ بىرىنە اينالدى، كوزدىڭ جاۋىن الاتىن ەرەكشە قولونەر بۇيىمدارى مەن قويۋ ۇلتتىق ءتۇس العان قۇرىلىستار بۇكىل ەلىمىزدىڭ جەر - جەرىندەگى ساياحاتشىلاردى باۋرادى، العاشىندا ساياحاتشىلار سانى كۇنىنە ورتا ەسەپپەن 200 مىڭ ادام - رەتكە جەتتى.
ۇلكەن بازاردا باقال ساۋدامەن اينالىساتىن زۇھىرا ەركىن بىلاي دەدى: ”3 - ايدىڭ ورتا شەنىنەن باستاپ ساياحاتشىلار كوبەيدى، سوندىقتان ءوتىمدى بولعان ەرەكشە تاۋارلاردى دەرەۋ كوبىرەك دايىنداماقشىمىن“.
”جۋىقتا ۇلكەن بازاردا كولەمدى ءان - ءبي كونسەرتى + اس - سۋ تۇتىنۋ ۇلگىسى اتقارىلىپ، ساياحاتشىلار شينجياڭنىڭ ءدامدى تاعامدارىن كورىپ كوز ايدىن بولدى، ودان ءدام تاتتى. مۇنان سىرت، 4 - ايدىڭ سوڭىندا، ’ءتىل ۇشىنداعى بازار‘ وڭتۇستىك - سولتۇستىك نەگىزگى جەڭىل تاعامدار كوشەسى، 8 - ايدىڭ ورتا شەنىندە ۇلكەن بازار ەكىنشى جاياۋلار كوشەسى قالا تۇرعىندارىمەن، ساياحاتشىلارمەن قاۋىشادى“، - دەدى شينجياڭ حالىقارالىق ۇلكەن بازارىنىڭ جاۋاپتىسى نيڭ چي.
شينجياڭداعى ءار ۇلت تۇرعىندارىنىڭ تۇرمىس ورەسىنىڭ جوعارىلاۋىنا جانە تۇتىنۋ قاجەتىنىڭ جوعارىلاۋىنا ىلەسە، زات ساتىپ الۋ، تاماقتانۋ، سەيىل - سەرۋەن قۇرۋ فورماسىندا كەشكى ەكونوميكا قيمىلىنا قاتىناساتىن ادام بارعان سايىن كوبەيىپ، كەشكى ەكونوميكانىڭ دامۋى ادامداردىڭ بۇرىنعى تۇرمىس فورماسىن وزگەرتىپ قالماستان، جەر - جەردىڭ ەكونوميكاسىنىڭ تەز قارقىنمەن دامۋىن دا جەبەدى.
شينجياڭنىڭ سولتۇستىگىندەگى التاي قالاسىنداعى لانۋان كەشكى بازارى − قىسقى جابىق كەشكى بازار، ياعني قىس ماۋسىمىندا سىرتتا اياز قاتتى بولعانىمەن، جابىق بازاردىڭ ءىشى كوكتەمدەگىدەي جىپ - جىلى بولىپ تۇرادى، ورتاداعى ارناۋلى اس ۇيدە تاعام پىسىرۋ ورنى بار، وندا 50 نەشە ءتۇرلى تاعام دايىندالىپ، ساياحاتشىلاردىڭ ”تۇتاس ماۋسىمدىق، تۇتاس كۇندىك“ ءدامدى تاعام قاجەتىن قاناعاتتاندىرادى.
شينجياڭنىڭ وڭتۇستىگىندەگى قاشقار قالاسىنداعى كەشكى بازار ءبىر جىلدىڭ 4 ماۋسىمىندا اشىلا بەرەدى. ءار كۇنى كەشتە كەشكى بازاردا قاقتاعان بالىق، كاۋاپ، قاربىز، ميزۇڭ، قاۋىن قاتارلى ءتاتتى - ءدامدى تاعامدار جۇرتتى باۋرايدى. كاۋاپ جايماسىنىڭ يەسى ابلاحات قاسىم بىلاي دەدى: ”كۇندىز تاعام ماتەريالدارىن دايىنداپ، كەشتە ساۋدا جاسايمىن، ءبىر كۇندە 1500 − 2000 يۋان اقشا تابا الامىن“.
تۇرانيسا مامتيمىن حوتان قالاسىندا جاڭادان اشىلعان كەشكى بازاردان سالقىن كەسپە جايماسىن اشتى، ”ءار كۇنى تاڭ اتقانشا ساۋدا جاسايمىن، مەن جاساعان سالقىن كەسپەنىڭ ءدامى ءتىل ۇيىرەدى، كوپ ادام اراققا باسىتقى رەتىندە تۇتىنادى“.
ءار كۇنى كەشتە ءۇرىمجى قالاسىنىڭ ”بەتكە ۇستار ايدارشاسى“ بولعان شام سالتاناتى شينجياڭ ۇلكەن بازارى، يمىن عيماراتى، شينجياڭ سايفۋ ورتالىعى سياقتى ادام اياعى ۇزىلمەيتىن ورىنداردا كورسەتىلەدى؛ التاي قالاسىنىڭ ”كورىنىس پەن قالانى ءبىر تۇلعالاندىرۋى“ كەشكى بازارداعى ساياحاتشىلارعا التايدىڭ كەشكى كوركىن سەزىندىردى؛ حوتانداعى كەشكى بازار جەرگىلىكتى مادەنيەت جانە ساياحات تانىسقىسىنا اينالىپ، ساياحاتشىلاردىڭ حوتانعا بارعاندا، ءسوزسىز، ”بارىپ قايتاتىن جەرىنە“ اينالدى.
قازىر شينجياڭنىڭ جەر - جەرىندە ساياحات قاۋىرت مەزگىلگە ءوتتى، ساياحاتتاي كەلەتىن ساياحاتشىلار بارعان سايىن كوبەيدى ءارى كەشكى ەكونوميكانىڭ دامۋىن جەبەدى. ەڭ جاڭا ساندى مالىمەتتىڭ كورسەتۋىنشە، بيىل 1 - ايدان 2 - ايعا دەيىن شينجياڭنىڭ قابىلداعان ساياحاتشىسى 12 ميلليون 854 مىڭ 500 ادامعا (رەت) جەتىپ، سايكەس مەزگىلدەگىدەن %75.54 ارتقان؛ ساياحات كىرىسى 14 ميلليارد 97 ميلليون يۋانعا جەتىپ، سايكەس مەزگىلدەگىدەن %80.84 ارتقان.
(شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 4 - ايدىڭ 11 - كۇنى ۇرىمجىدەن بەرگەن حابارى)