شينجياڭ گازەتىنىڭ جالپىلىق اقپارات قۇرالدارى تىلشىلەرى لي چيۋجين، ۋاڭ يۇيجاۋ، لي لين، وتكىر نيجات، چين يۋەۋىن
ءۇشتۇرپان اۋدانى اقتوعاي اۋىلى قامىسوستەڭ قىستاعى −وڭتۇستىك شينجياڭداعى كادىمگى شاعىن قىستاق، نەشە جىلدىڭ الدىنداعى سىرتقا شىعىپ جۇمىس ىستەۋ جانە تاياۋ ماڭدا جۇمىستانۋ سىندى ەكى جاقتى باۋراۋ كۇشىنىڭ اسەرىمەن، جاستاردىڭ تالعامى بارعان سايىن كوبەيە ءتۇستى. 4 - ايدىڭ 29 - كۇنى قىستاق تۇرعىنى موللەك يمىننىڭ ۇيىندە ءتىلشى ونىڭ تۋىسشىلاي كەلگەن ۇلكەن ۇلى ازەز موللەككە جولىعىپ، اعايىندى ۇشەۋىنىڭ ”سىرتقا شىعۋ“ جانە ”اۋىلدا قالۋ“ اڭگىمەسىن ەستىدى. اڭگىمەنىڭ استارىندا ءبىر وتباسىنىڭ وزگەرىسى، ءتىپتى، ءبىر قىستاقتىڭ وزگەرىسى جاتىر.
تىرشىلىك ءۇشىن اۋىلدان اتتانۋ
”سىرتقا شىققاننىڭ پايداسى بار، مەن حيلۇڭجياڭعا بارامىن“. ۇلكەن ۇلى ازەز موللەك وسى ويىن ايتقان كەزدە موللەك اڭىرىپ تۇرىپ قالدى. 1998 - جىلداردا موللەكتىڭ ويىنشا ەگىن سالۋ مەن كادر بولۋدان عانا ”پايدا“ كەلەتىن.
ۇلىنىڭ تالابىن تويتارماقشى بولعانىمەن، موللەك نە دەرىن بىلە المادى. قولىندا ەشتەمەسى جوق كەدەي، بالالى - شاعالى، ءبىر جۇگەرى نانىن دا تەڭ ءبولىپ بەرە المايدى.
موللەك شىعىس سولتۇستىكتىڭ قايدا ەكەنىن بىلمەيدى. جۇڭگو كارتاسىن تاۋىپ اكەلدى دە، كارتادان الدىمەن شينجياڭدى، ونان سوڭ بەيجيڭدى تاپتى، ول وسى ەكى جەردىڭ اتىن عانا بىلەدى ەكەن.
ارى - بەرى قاراپ ءجۇرىپ، اقىرى كارتانىڭ وڭ جاق باسىنان ”حيلۇڭجياڭ ولكەسى“ دەگەن جازۋدى تاپتى، شىعىس سولتۇستىكتىڭ شينجياڭنان سونشا الىس بولعانىمەن، بەيجيڭگە جاقىنداۋ ەكەنىن كوردى. ”جاقسى جەر بولۋى كەرەك“، - دەپ ويلادى موللەك.
ءسويتىپ ازەز حيلۇڭجياڭ ولكەسىنىڭ جامىس قالاسىنا بارىپ كاۋاپ ساتتى، اكە - شەشەسى ۇلىمەن اۋداندىق پوچتا مەكەمەسىنىڭ الەۋمەتتىك تەلەفونى ارقىلى حابارلاسىپ تۇردى. ولار ازەزدىڭ ءار جارتى ايدا جەكسەنبى كۇنى تۇستەن كەيىن اۋداندىق پوچتا مەكەمەسىنە تەلەفون سوعۋى جونىندە كەلىستى.
تەلەفون ۋاقىتى ءوتىپ كەتپەسىن دەپ شەشەسى پاتەمحان مامەت ءار جەكسەنبىدە اۋدانعا كەلىپ تەلەفون كۇتەتىن. كەيدە ازەز تەلەفون سوعۋدى ۇمىتىپ قالسا، العان بەتىنەن قايتپايتىن پاتەمحان اۋداندىق پوچتا مەكەمەسىنىڭ ەسىك الدىنداعى تاس تۇعىردىڭ ۇستىندە ءبىر كۇن بويى وتىرىپ توساتىن.
”ءبىر مينۋتى ءبىر يۋان، ەڭ كوپ بولعان جولى 25 يۋان جۇمسادىم“، - دەدى پاتەمحان. كوپ رەت سويلەسە كەلە، وتباسىنداعىلار ازەزدىڭ كاۋاپ ساۋداسىنىڭ بارعان سايىن جاقسارعانىن، جانىنداعىلارمەن جاقسى شىعىسىپ جاتقانىن بىلەدى. 2001 - جىلى وتباسىنداعىلار ازەز جىبەرگەن اقشامەن تۇراقتى تەلەفون ورناتىپ، حابارلاسىپ تۇرۋعا قولايلى بولادى.
ارمان ءۇشىن سولتۇستىككە تارتتى
2003 - جىلى ازەز ورايدى ءدال كوزدەپ، ات باسىن حيلۇڭجياڭ ولكەسىنىڭ شۋاڭياشان قالاسىندا كاۋاپ ساتۋعا بۇرادى، كەيىن ساۋداسىنا جەتىسە الماعاندىقتان، تەلەفون شالىپ 4 - ءىنىسى امەت موللەكتى كومەكتەسۋگە شاقىرادى.
سول جىلى امەت ەندى عانا 18 جاسقا تولعان ەدى، تۇڭعىش رەت ۇزاق ساپارعا شىققاندىقتان، 20 يۋانعا چەمودان ساتىپ الادى، تاعى ۇستىنە ءبىر پار كاستيۋم الىپ، گالستۋك تاعادى.
امەت الدىمەن اۆتوبۋزعا وتىرىپ اقسۋعا بارىپ، ونان سوڭ ۇرىمجىگە جەتەدى، جول بويى شىعىستى، ونان سولتۇستىكتى بەتكە الىپ حاربينگە جەتىپ، اقىرى اعاسىمەن قاۋىشادى. ول 5 كۇن، 5 ءتۇن ءجۇرىپ اعاسىمەن كەزىككەن ساتتە امەتتىڭ كوزىنىڭ اينالاسى بەينە كومىر جاعىپ قويعانداي قارايىپ كەتكەن ەدى.
شۋاڭياشان قالاسىنىڭ كوشەسىندە تۇرىپ امەت بيىك عيماراتتارعا، سابىلىسقان ماشينالارعا قاراپ، جولداعى جۇرگىنشىلەردىڭ كيىمىنە نازار سالعان ساتتە ءوزىنىڭ كيگەن كاستيۋمى مەن تاققان گالستۋگىنىڭ سونشاما ءجونسال ەكەنىن سەزىنەدى. ”كاۋاپ ساۋدامىز كۇسەت بولسا بولعانى“، - دەدى امەت ءوز - ءوزىن جىگەرلەندىرىپ.
كوپ وتپەي، امەت بار ىنتا - پەيىلىمەن جۇمىسقا كىرىسىپ كەتتى. موللەكتىڭ سوزىنەن بۇل جاس جىگىتتىڭ ارمانى بىرتىندەپ ايقىندالا ءتۇستى. امەت بالا كۇنىندە ءبىر موتوتسيكلى بولۋدى، كەيىن ءبىر اۆتوموبيلى بولۋدى ارمانداپتى. سىرتقا شىعىپ جۇمىس ىستەگەن سوڭ، ونىڭ ارمانى تاعى وزگەرىپ، 100 مىڭ يۋان اقشا تاۋىپ، ايەل الىپ، بالالى بولىپ، تىنىش ءومىر سۇرسەم ارمانىم ورىندالعان بولار ەدى دەپ ويلاپتى.
2007 - جىلى اعا - جەڭگەسى اقشا شىعارىپ، امەتكە 200 شارشى مەترلىك اسحانا اشىپ بەرىپ، كومەكتەسۋگە بىرنەشە اۋىلداسىن جالدايدى. امەتتىڭ ىنتاسى ونان ارى جالىنداي ءتۇسىپ، كاۋاپ ساۋداسىن قىزدىرادى، جىل سوڭىندا ەسەپتەپ كورسە 150 مىڭ يۋان تاپقان ەكەن، 100 مىڭ يۋان تابۋ ارمانىنىڭ وسىنشا تەز ورىندالارىن كىم ويلاعان!
ەندەشە امەتتىڭ ەندىگى ارمانى نە؟
”ونىڭ قازىرگى ارمانى − شەشەسى ەكەۋىمىزدى ەرتىپ سىرت دۇنيەنى اينالىپ، وتانىمىزدىڭ تاماشا دالاسىن كورسەتۋ“، - دەيدى موللەك تارتىنا كۇلىپ، بالاسىنىڭ ارمانى وزىمەن بايلانىستى بولسا، باقىت دەگەن سول عوي.
اۋىلدا قالىپ شىت جاڭا تۇرمىس كەشىردى
شىعىس سولتۇستىكتەگى اعاسى مەن ىنىسىنە سالىستىرعاندا، موللەكتىڭ ەكىنشى ۇلى سالي موللەكتىڭ ءومىر جولىندا ۇلكەن وزگەشەلىك بولدى. ونىڭ قاراۋىنشا اۋىلدا قالۋدىڭ ءوزى دە دۇرىس تالعام ەكەن.
وسى جىلدارى ءۇشتۇرپان اۋداندىق پارتكومنىڭ ۇيىمداستىرۋ بولىمىنەن ”ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ“ بويىنشا قىستاققا تۇسكەن قىزمەت اترەتىنىڭ، قىستاق ”ەكى كوميتەتى“ مەن ىسىمەر جانداردىڭ باستاۋىندا، قىستاقتا جەكە كاسىپكەرلەر كوبەيدى، باعىمشىلىق سەلبەستىك كووپەراتيۆتەرى دە قۇرىلدى. اسىرەسە، قىزمەت اترەتىنىڭ دانەكەر بولۋىمەن قىستاقتا ەلەكترسيكل زاۆودى قۇرىلىپ، كوپتەگەن قىستاق تۇرعىنى ۇيلەرىنىڭ ەسىك الدىندا جۇمىسقا ورنالاستى.
بىلتىر قىستاقتان مەملەكەت تاس جولىنا تۇتاساتىن جول جوندەلدى، جول كەڭ بولماعانىمەن، ءبىراق قاتىناسقا وتە قولايلى بولدى. قىزمەت اترەتى قىستاق تۇرعىندار كوميتەتىنىڭ ەسىك الدىنان كوشەگە قاراعان ءبىر قاتار دۇكەن ۇيلەرىن جوندەستىرىپ، نان جابۋشىلاردى، كاۋاپ ساتاتىنداردى، شاشتارازحانا اشاتىنداردى وسىندا جيدى، قىستاق انشەيىن دىر - دۋمانعا بولەنىپ، كوڭىلدەر كوتەرىلىپ قالدى.
وسىنىڭ الدىندا اعا - ىنىلەرىنىڭ ىقپالىمەن سالي ساۋدامەن اينالىسا باستاعان بولاتىن. ول اۋىلداستارىنان ورىك، ورىك قاعىن ساتىپ الىپ، ونان سىرت جەرلەردەگى ساۋداگەرلەرگە وتكەرمەلەپ ساتۋدان جىلىنا تالاي اقشا تاپتى. قازىر ەلەكترسيكل زاۆودىنىڭ ونىمدىلىگى ءتاۋىر ەكەندىگىن بايقاعان ول باتىلدىقپەن ەلەكترسيكل زاۆودىنا جارنا قوسىپ، ءار جىلى جىل اياعىندا پايدا بولىسەتىن بولدى. ”قازىر مەن دە ساۋداگەر بولدىم، اعام مەن ءىنىمنىڭ شىعىس سولتۇستىكتەگى تۇرمىسىنا تيتتەي دە قىزىقپايتىن بولدىم، اۋىلدا تۇرىپ تا بايۋىمىزعا بولاتىن بولدى“، - دەدى سالي كەۋدەسىن قاعا ماقتانىشپەن.
”بيىل اۆتوكولىك ساتىپ الىپ، ەگىس جۇمىستارىنىڭ سايابىر كەزىندە كىرە تارتايىن دەپ وتىرمىن، ەگىس جۇمىستارى قاربالاس كەزدە قايتىپ كەلىپ ەگىس جۇمىسىمدى ىستەيمىن“. سالي: اقشا تابۋ ءۇشىن اۋىلدان كەتۋدىڭ قاجەتى جوق، اۋىلداعى وراي بارعان سايىن كوبەيۋدە، قازىرگى تۇرمىس جاعدايىما توتەنشە رازىمىن، - دەدى.
سالي تىلشىگە اعا - ىنىلەرىنىڭ شىعىس سولتۇستىكتەگى ساۋداسى قىزىپ تۇرعان سول جىلداردا دا ءوزىنىڭ اۋىلدان كەتىپ قالماعاندىعىن، اۋىل جاعدايىنىڭ بارعان سايىن جاقساراتىندىعىنا باستان - اياق كامىل سەنگەندىگىن ايتتى. قاتارداعى جاي ەگىنشىدەن ۇساق ساۋداگەرگە اينالىپ، ودان قازىرگى ەلەكترسيكل زاۆودىنىڭ جارناگەرىنە اينالعان سالي: پارتيانىڭ تاماشا ساياساتى اۋىلىمىزدىڭ بەت - بەينەسىن وزگەرتتى، ال مەنىڭ وتباسىم مۇنىڭ ەڭ تىكە پايداسىن كورۋشى، - دەدى.
