تيانشان تورى
تيانشان تورى   ›   ۇيرەنۋ   ›   شولۋ

ءتورت قۋاتتاماعا تاباندى بولۋ − ازيا تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن بەكەمدەۋدىڭ گۋمانيتارلىق نەگىزى

− ءتوراعا شي جينپيڭنىڭ ازيا وركەنيەتتەر تىلدەسۋى جينالىسىنىڭ اشىلۋ سالتىندا سويلەگەن ارقاۋ ءسوزى جايلى

حالىق گازەتىنىڭ شولۋشىسى

  وركەنيەتتەر الۋان ءتۇرلى بولعاندىقتان اۋىس - ءتۇيىس جاسايدى، اۋىس - ءتۇيىس جاساۋ ارقىلى ءوزارا ۇلگى الادى، ءوزارا ۇلگى الۋ ارقىلى داميدى. بۇل − وركەنيەتتىڭ ومىرشەڭ كۇشكە تولى بولۋىنىڭ تەتىگى ءارى وركەنيەتتىڭ العا باسۋىنىڭ ماڭىزدى قوزعاۋشى كۇشى.

  ازيا وركەنيەتتەر تىلدەسۋى جينالىسىنىڭ اشىلۋ سالتىندا ءتوراعا شي جينپيڭ ازيا وركەنيەتى مەن ادامزات وركەنيەتىنىڭ دامۋ زاڭدىلىعىن جەتىك ءبىلىپ، ازيا حالىقتارىنىڭ بەيبىت، تىنىش، بىرگە گۇلدەنگەن، اشىق، توعىسقان ازيا قۇرۋ تىلەگىن يگەرە وتىرىپ، ازيا تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىنىڭ گۋمانيتارلىق نەگىزىن بەكەمدەۋدىڭ ءتورت قۋاتتاماسىن ايقىن العا قويىپ، سيىسىمدى، قامتىمدى، توعىسىپ قاتار ءومىر سۇرەتىن جۇڭگو پاراساتىن كورسەتىپ، كەڭ دۇنيە جۇزىلىك كوز ايانى، تەرەڭ گۋمانيتارلىق سۇيىسپەنشىلىكتى ايگىلەدى.

  ازياداعى ءار ەلدىڭ تاۋ - سۋى تۇتاسقان، گۋمانيتارلىق جاقتان جاقىن، قارايلاس تاريحي كەشىرمەسى، ۇقساس ارمان تالپىنىسى بار، تۇرلىشە وركەنيەتتەر، تۇرلىشە ۇلتتار، تۇرلىشە دىندەر جينالىپ، توعىسىپ، مىڭ بوياۋلى ازيا ۇلى شاڭىراعىن بىرگە تۇلعالاعان. كەزەكتە دۇنيە ءجۇزىنىڭ كوپ ۇيەكتەنۋى، ەكونوميكانىڭ جاھاندانۋى، مادەنيەتتىڭ الۋان تۇرلىلىگى، قوعامنىڭ ينفورماتسيالانۋى ىشكەرىلەي دامىپ، ادامزات قوعامى ۇمىتكە تولدى. سونىمەن بىرگە حالىقارالىق جاعدايدىڭ ورنىقسىزدىعى، تۇراقسىزدىعى اناعۇرلىم كورنەكتىلەنىپ، ادامزات ءدوپ كەلگەن الەمدىك سىن - سايىس اناعۇرلىم قاتايا ءتۇستى، بۇل دۇنيە جۇزىندەگى ءار ەلدىڭ ءبىر تىلەكپەن سەلبەسىپ، بىرگە توتەپ بەرۋىن قاجەت ەتەدى. ەكونوميكالىق، عىلىم - تەحنيكالىق كۇشتەن دە ءارى مادەنيەتتىك، وركەنيەتتىك كۇشتەن دە پايدالانىپ، دۇنيە جۇزىندەگى تۇرلىشە مەملەكەتتەردىڭ، تۇرلىشە ۇلتتاردىڭ، تۇرلىشە مادەنيەتتەردىڭ اۋىس - ءتۇيىس جاساۋىن، ءوزارا ۇلگى الۋىن كۇشەيتىپ، ازيا تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن، ادامزاتتىڭ تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن بىرگە قۇرۋدىڭ گۋمانيتارلىق نەگىزىن بەكەمدەگەندە عانا، ورتاق سىن - سايىسقا توتەپ بەرۋگە، كوركەم بولاشاققا قادام تاستاۋعا بولادى.

  ”ءوزارا قۇرمەت ەتۋگە، تەڭ تۇرعىدا مامىلە جاساۋعا تاباندى بولۋ“، ”كوركەمدىكتەن ءلاززات الۋعا، كوركەمدىكتەن ورتاقتاسۋعا تاباندى بولۋ“، ”اشىق، سيىسىمدى بولۋعا، ءوزارا ۇيرەنىپ، ءوزارا ۇلگى الۋعا تاباندى بولۋ“، ”داۋىرمەن بىرگە ىلگەرىلەۋگە، جاڭالىق اشا دامۋعا تاباندى بولۋ“، ءتوراعا شي جينپيڭ العا قويعان وسى ءتورت قۋاتتاما − ءدال تۇرلىشە وركەنيەتتەردىڭ اۋىس - ءتۇيىس جاساۋىن، ۇلگى الۋىن جەبەۋگە ۇلەس قوسقان جۇڭگو جوباسى. ءبىز مىنانى جەتە تانۋىمىز كەرەك: وركەنيەتتە كوركەمدىك ايىرماشىلىعى عانا بار، الايدا جوعارى - تومەن، جاقسى - جامان ايىرماشىلىعى استە جوق. تەرەزەسى تەڭ بولۋدى جانە قۇرمەت ەتۋدى ۇستانىپ، تاكاپپارلىقتى جانە سىڭار جاقتىلىقتى تاستاپ، ءوز وركەنيەتى مەن باسقا وركەنيەتتەردىڭ ايىرماشىلىعى جونىندەگى تانىمدى تەرەڭدەتكەندە عانا، تۇرلىشە وركەنيەتتەردىڭ اۋىس - ءتۇيىسىن، تىلدەسۋىن، جاراسىمدى بىرگە ءومىر ءسۇرۋىن ىلگەرىلەتۋگە بولادى. ءاربىر وركەنيەتتىڭ بارلىعى كوركەمدىكتىڭ جاۋھارى، بارلىعى جاسامپازدىقتىڭ كوركەمدىگىن ايگىلەيدى، ءارى ءوز ەل وركەنيەتىنىڭ ومىرشەڭدىك كۇشكە يە بولۋىنا مۇمكىندىك جاساعاندا، ءارى باسقا ەلدەر وركەنيەتىنىڭ دامۋىنا شارت - جاعداي ازىرلەگەندە عانا، دۇنيە ءجۇزى وركەنيەت گۇلدەرىنىڭ قۇلپىرا اشىلۋىنا مۇمكىندىك جاساۋعا بولادى. وركەنيەت ۇزاق ۋاقىت توماعا تۇيىق كۇيدە تۇرسا، ءسوز جوق، قۇلدىراۋعا بەت الادى، تەك ءبارىن قامتۋداي كەڭ قۇشاق ارقىلى مادەنيەت بارىس - كەلىسىنىڭ قامالىن بۇزىپ، بارلىعىن قابىلداۋداي پوزيتسيا ارقىلى باسقا دا وركەنيەتتەردىڭ ءنارىن العاندا عانا، وركەنيەتتىڭ اۋىس - ءتۇيىس جاساۋ، ءوزارا ۇلگى الۋ بارىسىندا بىرگە العا ىلگەرىلەۋىن جەبەۋگە بولادى. ءارقانداي وركەنيەت داۋىرمەن تەڭ ىلگەرىلەپ، ءداۋىر ءنارىن ۇزدىكسىز قابىلداۋى كەرەك، جاڭالىق اشۋ ارقىلى وركەنيەتتەردىڭ دامۋىنا قوزعاۋشى كۇش ۇستەگەندە، وركەنيەتتەردىڭ العا باسۋىنىڭ قاينار كوزىن اشقاندا عانا، ۋاقىت، كەڭىستىكتى ەندەي وتكەن، ماڭگىلىك باۋراعىشتىققا باي وركەنيەت جەتىستىگىن ۇزدىكسىز جاراتۋعا بولادى.

  ”توپىراق جينالا تاۋ بولادى، سۋ جينالا تەڭىز بولادى“، تۇرلىشە وركەنيەتتەردىڭ اۋىس - ءتۇيىس جاساۋىن، ءوزارا ۇلگى الۋىن جەبەۋدە، جۇڭگو باستاماشى، تىپتەن ارەكەت جاساۋشى بولدى. وسىناۋ جىلداردان بەرى، جۇڭگو ءار ەلمەن بىرگە، وقۋ - اعارتۋ، مادەنيەت، دەنە تاربيە، دەنساۋلىق ساقتاۋ سياقتى سالالاردا كوپتەگەن سەلبەستىك تۇعىرىن قۇرىپ، كەڭ كولەمدى سەلبەستىك ارنالارىن اشتى. ارقاۋ سوزىندە ءتوراعا شي جينپيڭ مىنالاردى جاريالادى: جۇڭگو ءار ەلمەن ازيا مادەنيەت مۇرالارىن قورعاۋ ارەكەتىن ورىستەتىپ، وركەنيەتتى اناعۇرلىم ويداعىداي جالعاستىرۋعا قاجەتتى تىرەك ازىرلەۋدى قالايدى؛ جۇڭگو قاتىستى ەلدەرمەن بىرگە، ازيانىڭ كلاسسيكالىق ايگىلى شىعارمالارىن ءوزارا اۋدارۋ جوسپارىن جانە ازيا كينو - تەلەۆيزيا اۋىس - ءتۇيىس، سەلبەستىك جوسپارىن اتقارىپ، ادامداردىڭ ءبىر - ءبىرىنىڭ مادەنيەتى جونىندەگى تۇسىنىگى مەن ءلاززات الۋىن تەرەڭدەتۋىنە كومەكتەسەتىن، وركەنيەتتەر كوركەمدىگىن ايگىلەيتىن جانە تاراتاتىن اۋىس - ءتۇيىس جاساۋ، ءوزارا ۇلگى الۋ تۇعىرىن ورناتۋدى قالايدى؛ جۇڭگو ءار ەلمەن جاستار مەن وسپىرىمدەر، حالىقتىق ۇيىمدار، جەرگىلىكتى ورىندار، اقپارات قۇرالدارى سياقتى ءار سالا اراسىنداعى اۋىس - ءتۇيىستى كۇشەيتىپ، اقىل - پاراسات قويماسى اۋىس - ءتۇيىس، سەلبەستىك تورىن ورناتىپ، سەلبەستىك ۇلگىسىندە جاڭالىق اشىپ، ءتۇرلى تاسىلدەگى سەلبەستىكتىڭ تەرەڭدەۋىن، ناقتىلانۋىن ىلگەرىلەتىپ، وركەنيەتتەردىڭ اۋىس - ءتۇيىسىن، ءوزارا ۇلگى الۋىن ىلگەرىلەتۋگە شارت - جاعداي ازىرلەۋدى قالايدى؛ جۇڭگو ءار ەلمەن ازيا ساياحاتتى جەبەۋ جوسپارىن اتقارىپ، ازيا ەكونوميكاسىنىڭ دامۋىن جەبەۋگە، ازيا حالقىنىڭ دوستىعىن كۇشەيتۋگە اناعۇرلىم زور كۇش قوسۋدى قالايدى. وسى بەلسەندى ناقتى ارەكەتتەردى ىلگەرىلەتۋ وركەنيەتتەر اراسىنداعى اۋىس - ءتۇيىس پەن ءوزارا ۇلگى الۋدى تەرەڭدەتۋدە، ازيا تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن بىرگە قۇرۋدا، ءسوز جوق، ماڭىزدى رول اتقارىپ، تەرەڭ ىقپال تۋدىرادى.

  وركەنيەت بەينە سۋ سياقتى، رياسىز ءنار سيلايدى. ءتوراعا شي جينپيڭ العا قويعان ءتورت قۋاتتاماعا ساي، تۇرلىشە وركەنيەتتەردىڭ ءوزارا قۇرمەت ەتۋىن، جاراسىمدى قاتار تۇرۋىن ىلگەرىلەتىپ، وركەنيەتتەردىڭ اۋىس - ءتۇيىسى مەن ءوزارا ۇلگى الۋىنىڭ ءار ەل حالىقتارىنىڭ دوستىعىن ىلگەرىلەتەتىن كوپىرگە، ادامزات قوعامىنىڭ العا باسۋىن جەبەيتىن قوزعاۋشى كۇشكە، دۇنيە ءجۇزىنىڭ بەيبىتشىلىگىن قورعايتىن دانەكەرگە اينالۋىنا مۇمكىندىك جاساعاندا عانا، ءبىز، ءسوز جوق، ازيا وركەنيەتىنىڭ جاڭا شۇعىلاسىن جالعاستى جازىپ، ازيا تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن، ادامزاتتىڭ تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن بىرگە قۇرۋدى ىلگەرىلەتە الامىز.

  (شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 5 - ايدىڭ 17 - كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى)

جاۋاپتى رەداكتور : سايراش تۇرارجان قىزى

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.