تيانشان تورى
تيانشان تورى   ›   جاڭالىقتار   ›   ۇلتتىڭ گۇلدەنۋى جولىندا ەرجۇرەك قۇرباندار شەجىرەسى

ىسقاقبەك مونونوۆ: ەرجۇرەك قۇربانداردىڭ ەسەلى ەڭبەگى ۇرپاقتار بويى جىرلانادى

ىسقاقبەك مونونوۆتىڭ سۋرەتى (ماتەريال سۋرەت) شينحۋا اگەنتتىگى تاراتقان

  شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 5 - ايدىڭ 17 - كۇنى ۇرىمجىدەن بەرگەن حابارى (ءتىلشى يۇي تاۋ). 70 جىلدان بەرى، توڭكەرىستىك قۇربان ىسقاقبەك مونونوۆتىڭ وتاننىڭ تۇتاستىعىن، ۇلتتار ىنتىماعىن قورعاعان قاھارماندىق ىزگى ىستەرى شينجياڭدا اۋىزدان - اۋىزعا تارالدى، ونىڭ توڭكەرىستىك رۋحى ءار ۇلت بۇقاراسىن ىنتىماقتاسا كۇرەس جۇرگىزۋگە، ۇلى وتاندى گۇلدەندىرۋگە ىنتالاندىردى.

  ىسقاقبەك مونونوۆ، قىرعىز، 1902 - جىلى تۋعان، شينجياڭنىڭ ۇلۇقشاتىنان. 1925 - جىلى اكەسىنىڭ ورنىنا اسكەرگە قاتىناسىپ، شەكارا قاراۋىلشىلار اترەتىنە قوسىلىپ، وتان شەكاراسىن قورعاۋ مىندەتىن ارقالايدى، 1928 - جىلى سوۆەت وداعىنا بارىپ اسكەري ىستەردى ۇيرەنەدى. ەلگە ورالعاننان كەيىن، ول ءبىر مەزگىل شينجياڭ جەرگىلىكتى اسكەري قوسىنىنىڭ تۋانجاڭى، لۇيجاڭى مىندەتىن وتەپ، ۇلتتىق بولشەكتەۋشى ەلەمەنتتەر جوسپارلاعان قارۋلى بۇلىكتەردى تىنىشتاندىرۋ شايقاسىنا ات سالىسىپ، وڭتۇستىك شينجياڭ ءوڭىرىنىڭ ورنىقتىلىعىنا شىنايى كەپىلدىك ەتۋگە، وتاننىڭ تۇتاستىعىن قورعاۋعا ەلەۋلى ۇلەس قوسادى. ول وسى مەزگىلدەردە اسكەري قوسىننىڭ مىناداي تارتىپتەرىن قايتا - قايتا دارىپتەيدى: ”حالىققا ءتيىمسىز ىستەردى ىستەۋگە بولمايدى؛ حالىقتىڭ مال - مۇلكىن تالان - تاراجىلاۋعا بولمايدى؛ حالىقتىڭ مۇددەسىنە سۇعاناقتىق جاساۋعا بولمايدى؛ جاي حالىقتى قورلاۋعا بولمايدى“.

  1944 - جىلى 11 - ايدا ىسقاقبەك مونونوۆ شينجياڭ ءۇش ايماق ۇلتتىق ارمياسى ءبىرىنشى اتتى اسكەرلەر لۇيىنىڭ لۇيجاڭى، ”ۋاقىتشا ۇكىمەت“تىڭ مۇشەسى، ءۇش ايماق ۇلتتىق ارمياسىنىڭ باس قولباسشىسى سياقتى مىندەتتەردى وتەيدى. ول ۇلتتار ىنتىماعىن قورعاۋعا ايرىقشا ءمان بەرىپ، ۇلتتىق ەزگى مەن ۇلتتىق كەمسىتۋگە قارسى تۇرىپ، حانزۋ جەتىم بالانى ءوزى باعىپ الادى، شينجياڭ ءۇش ايماق ۇلتتىق ارمياسىن قۇرۋ جانە زورايتۋ ءۇشىن، سونداي - اق شينجياڭ ءۇش ايماق قارۋلى كۇرەسىنىڭ جەڭىسىن ىلگەرىلەتۋ ءۇشىن قاجىماي - تالماي قۇلشىنادى.

  1946 - جىلى 7 - ايدىڭ 1 - كۇنى شينجياڭ ولكەلىك بىرلەسكەن ۇكىمەتى قۇرىلادى، ىسقاقبەك مونونوۆ ولكەلىك بىرلەسكەن ۇكىمەتتىڭ مۇشەسى، قوسىمشا ولكەلىك اماندىق قورعاۋ ورىنباسار سىليڭى بولىپ، 11 تارماقشالى ”بەيبىتشىلىك ءبىتىمى“ن دايەكتىلەندىرۋگە، تياناقتاندىرۋعا كۇش سالادى. شينجياڭ ولكەلىك بىرلەسكەن ۇكىمەت ىدىراعاننان كەيىن، ول شينجياڭ ءۇش ايماعىندا تۋىلعان وسپان ءسىلام، قاليبەك. رايىمبەك. قوجابەك قارۋلى بۇلىگىن تىنىشتاندىرۋعا قولباسشىلىق ەتىپ، شينجياڭ ءۇش ايماق بازاسىن بەكەمدەۋدەن جانە قورعاۋدان سىرت، 100 مىڭعا جۋىق گومينداڭ قوسىنىنىڭ شينجياڭنان شىعىپ ىشكى ولكەگە كىرىپ ىشكى سوعىسقا ارالاسۋىن تەجەپ، حالىق ازاتتىق سوعىسىنىڭ، اسىرەسە، باتىس سولتۇستىك ازاتتىق سوعىسىنىڭ ءساتتى جۇرگىزىلۋىنە بارىنشا سايكەسەدى.

  1948 - جىلى 8 - ايدا ىسقاقبەك مونونوۆ ”شينجياڭ بەيبىتشىلىكتى قورعاۋ دەموكراتيالىق وداعى“ ورتالىق ۇيىمداستىرۋ كوميتەتىنىڭ مۇشەلىگىنە سايلانادى. ول شينجياڭ ءۇش ايماق كادر - جۇرتشىلىعىنا، اسىرەسە، ۇلتتىق ارميانىڭ قولباسشى - جاۋىنگەرلەرىنە وتاننىڭ تۇتاستىعى مەن ۇلتتار ىنتىماعىن قورعاۋ تاربيەسىن ۇزبەي جۇرگىزىپ، جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ دارىپتەمەلەرى مەن حالىق ازاتتىق سوعىسىنىڭ جەڭىسىن زور كۇشپەن ۇگىتتەيدى.

  1949 - جىلى 8 - ايدىڭ 23 - كۇنى ءتوراعا ماۋ زىدۇڭنىڭ ۇسىنىس ەتۋىمەن ول قۇلجادان سوۆەت وداعى ارقىلى بەيپيڭگە (قازىرگى بەيجيڭ) جۇڭگو حالىق ساياسي ءماسليحات كەڭەسىنىڭ ءبىرىنشى كەزەكتى جالپى ماجىلىسىنە قاتىناسۋعا اتتانادى، 8 - ايدىڭ 27 - كۇنى ول وتىرعان سوۆەت وداعىنىڭ ۇشاعى سوۆەت وداعىنىڭ سىرتقى بايقال كولى ءوڭىرى كەڭىستىگىندە اپاتقا ۇشىراپ، باقىتقا قارسى قازا بولادى، سول كەزدە 47 جاستا ەدى.

جاۋاپتى رەداكتور : سايراش تۇرارجان قىزى

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.