− ”بۇگىنگى جۇڭگو“ جەلىلەس شولۋى (1)
شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ تىلشىلەرى حان جيە، ليۋ حۇڭشيا، ليۋ سى، ليۋ جيە
امەريكا قۇراما شتاتتارى جاقتىڭ تاياۋ مەزگىلدە كەدەن باجىسى سويىلىن تاعى دا ءۇيىرۋى جۇڭگو - امەريكا قۇراما شتاتتارى ەكونوميكا - ساۋدا قاجالىسىنىڭ ءورشۋىن كەلتىرىپ شىعاردى. امەريكا قۇراما شتاتتارىنىڭ ءىشىنارا ساياساتپازدارى ەگەر ساۋدا شايقاسى دا جۇڭگو ەكونوميكاسىنىڭ دامۋىن تەجەي الماسا، وندا باسقا نە تەجەي الادى؟ دەپ ايقۇلاقتاندى.
شىندىق بۇلتارتپايدى. ءىشىنارا ادامدار جۇڭگو ”قۇلدىرادى“ كونە سارىنىن قايتا قوزعاعاندا، جۇڭگونىڭ ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋىنداعى جارقىن تۇيىندەر بۇعان پارمەندى تويتارىس بەردى −
بيىلدان بەرى، امەريكا قۇراما شتاتتارى جاق ساۋدا زورلىق - زومبىلىعى جانە شەگىنە جەتكەن قىسىم سياقتى تاسىلدەردەن جىتىرمەلەتە پايدالانعانىمەن، جۇڭگونىڭ ەكونوميكاسى ءالى دە ورتاشا جوعارى جىلدامدىقتا ارتۋدى ساقتادى، قوعامدىق جالپى جاعدايى ورنىقتىلىقتى ساقتادى، ءتۇرلى ىستەرى قارىشتاپ دامىدى. بۇگىنگى تاڭداعى جۇڭگو قۇدىرەتتى تۇراقتىلىقتى، توزىمدىلىكتى جانە ومىرشەڭدىك كۇشتى ايگىلەدى.
بۋىرقانعان چاڭجياڭنىڭ جوڭكىلگەن اعىسىن سۋ استى قۇزدارى، حاۋىپتى قايراڭدار توسا المايدى. جاڭا جۇڭگو قۇرىلعاندىعىنىڭ 70 جىلدىعىنىڭ جاڭا باستاماسىندا، شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتى ءبىر ميلليارد 400 ميلليونعا تاياۋ جۇڭگو حالقىن باستاپ، تولقىن جارا ىلگەرىلەپ، ۇدەرە العا باستى، جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ۇلى گۇلدەنۋىن جۇزەگە اسىرۋدىڭ تاريحي اياق الىسىن توسۋعا كەلمەيدى.
ءداۋىر اۋقىمىنىڭ بۋىرقانعان تولقىنى − قيىنشىلىقتار مەن سىن - سايىستارعا بەتپە - بەت كەلىپ، جۇڭگونىڭ تۇراقتىلىعىن ايگىلەدى
”جۇڭگو ەكونوميكاسى − بوسقا ساتۋشىلار ءۇشىن ۇرەيلى ءتۇس بولماق.“ امەريكا قۇراما شتاتتارى «فوربەس» قوس اپتالىق جۋرنالى سايتىندا تاياۋدا وسىلاي دەلىندى.
مۇنداي اھ ۇرۋدىڭ قيسىنى جوق ەمەس. امەريكا قۇراما شتاتتارىنىڭ ءىشىنارا ساياساتپازدارى امەريكا قۇراما شتاتتارىنىڭ جۇڭگودان كەدەن باجىسىن ۇستەمەلەپ الۋى ءىشىنارا كاسىپورىنداردىڭ جۇڭگودان كەتۋىن كەلتىرىپ شىعارادى دەستى، سونداي - اق كەزەكتە امەريكا قۇراما شتاتتارىنىڭ ەكونوميكاسى ”ەرەكشە جاقسى“، جۇڭگونىڭ ەكونوميكاسى ”دەگەندەي ەمەس“ دەپ قارادى.
شىندىق ”جەڭىس“ قيالىنا باتقان وسى ادامداردى بەك ۇمىتسىزدەندىرگەن بولۋى مۇمكىن −
بيىل العاشقى توقساندا جۇڭگونىڭ ەكونوميكاسى سايكەس مەزگىلدەگىدەن %6.4 ارتتى، سىرتقى پەرەۋات قورىنىڭ ىركىندى سوماسى 3 تريلليون دوللاردىڭ ۇستىندە بولدى؛ الدىڭعى 4 ايدا بۇكىل ەل تۇرعىندارىنىڭ تۇتىنۋ باعاسى سايكەس مەزگىلدەگىدەن %2 ارتتى، قالا - قالاشىقتاردا 4 ميلليون 590 مىڭ ادام تىڭنان جۇمىستاندى... اينالىم جاعدايى ”ورنىقتىلىق بارىسىندا وزگەرگەن“ بولسادا، جۇڭگو ەكونوميكاسىنىڭ نەگىزگى ءورىسى ءالى دە تەبىندى، دارا، مىقتى، بەرىك.
جۇڭگونىڭ قولىنان نەلىكتەن كەلەدى؟ ەكونوميكالىق جاعدايعا تۇجىرىم جاساعاندا، قىسقا مەرزىمدى سانعا قاراۋمەن بىرگە، ونان دا ماڭىزدىسى، قاراڭعىلىقتان ايىعىپ، جارىقپەن قاۋىشىپ، ۇلكەن اۋقىمدى اڭداي ءبىلۋ كەرەك.
رەفورما جاساعاننان، ەسىك اشقاننان بەرى، جۇڭگو ەكونوميكاسى كۇيرەۋ جيەگىندە تۇرعان قاتەرلى جاعدايدا تىڭنان تۇلەپ، دۇنيە جۇزىندەگى ەكىنشى ءىرى ەكونوميكالىق تۇلعاعا اينالدى: جىلدىق ورتاشا ەكونوميكالىق ارتۋى %9.5كە جەتىپ، سايكەس مەزگىلدەگى دۇنيە ءجۇزى ەكونوميكاسىنىڭ %2.9 اينالاسىنداعى جىلدىق ورتاشا ارتۋ جىلدامدىعىنان كوپ جوعارى بولدى؛ جالپى 740 ميلليون ادامدى كەدەيلىكتەن ارىلتۋ كەرەمەتىن جاراتتى، تاياۋ جىلداردان بەرى دۇنيە ءجۇزى ەكونوميكاسىنىڭ ارتۋىنا قوسقان ۇلەس سالىستىرماسى شامامەن %30 بولدى.
جۇڭگو - امەريكا قۇراما شتاتتارىنىڭ ەكونوميكا - ساۋدا قاجالىسى تۋىلعان ءبىر جىلدان استام ۋاقىتتان بەرى، جۇڭگونىڭ ەكونوميكالىق جالپى مولشەرى بىلتىر جىل سوڭىندا 90 تريلليون يۋاندىق وتكەلدەن ءوتتى، جان باسىندىق GDPى 10 مىڭ دوللارعا تايادى، سىرتقى ساۋدا يمپورت - ەكسپورتىنىڭ جالپى قۇنى 30 تريلليون يۋاننان اسىپ، تاريحتاعى جاڭا بيىككە كوتەرىلدى؛ تۇتىنۋدىڭ ەكونوميكانىڭ ارتۋىنا قوسقان ۇلەس سالىستىرماسى %60تەن اسىپ، ەكونوميكالىق اينالىم ءالى دە ورنىقتىلىق بارىسىندا ىلگەرىلەپ، جوعارى ساپالى دامۋ جولىندا ورنىقتى قادام باسىپ، بولاشاققا جول الدى.
دۇنيە ءجۇزى ەكونوميكاسىن قارا بۇلت قاپتاعان جاعدايدا، جەلگە قارسى شىعانداعان جۇڭگونىڭ ەكونوميكاسى الەمدى تاڭداي قاقتىردى.
الەمدىك ەكونوميكانىڭ ارتۋ مەجەسىن تاعى دا تومەندەتۋمەن كەرىسىنشە بولعانى، حالىقارالىق اقشا قور ۇيىمى 2019-جىلى جۇڭگونىڭ ەكونوميكالىق ارتۋ مولشەرىن %6.2تەن %6.3كە جوعارىلاتىپ، بۇكىل الەمدەگى بيىلعى ارتۋ مەجەسىن جوعارىلاتقان بىردەن - ءبىر نەگىزگى ەكونوميكالىق تۇلعاعا اينالدى؛ بۇكىل الەمدەگى ايگىلى كورسەتكىش بەلگىلەۋ سەرىكتەستىگى ميڭشىڭ تاياۋدا 26 جۇڭگو A جارناسىن ميڭشىڭ جۇڭگو كورسەتكىشىنە ەنگىزەتىندىگىن دە جاريالادى.
”دۇنيە ءجۇزى جۇڭگونى قاجەت ەتەدى، الەمدىك ەكونوميكانىڭ ارتۋى جۇڭگونىڭ باياندى دامۋىنان ايرىلا المايدى“، حالقارالىق اقشا قور ۇيىمىنىڭ ءتوراعاسى لاجادى مىنە وسلاي باعا بەردى.
ءبىر جىلدان استام ۋاقىتتان بەرى، شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ پارمەندى باسشىلىعىندا، ”التىنى ورنىقتىرۋ“دى ويداعىداي يگەرۋدەن تاباندىلىقپەن رەفورمانى تەرەڭدەتۋگە، ەسىك اشۋدى كەڭەيتۋگە دەيىن، جوعارى ساپالى دامۋدى ىلگەرىلەتۋدەن كوپ نەگىزدى بازاردى كەڭەيتۋگە دەيىن جۇڭگونىڭ ەكونوميكاسى قيىنشىلىققا قارسى اتتانىپ، ورنىقتى، اقاۋسىز دامۋ جاعدايىن ساقتادى.
بۇل بۇگىنگى تاڭداعى جۇڭگونىڭ قيىنشىلىقتان قامال الۋ سەنىمىنىڭ ارقاسى.
چاڭجياڭ بۋىرقانا اعىپ، جاڭا جول اشتى.
تاريح مىنانى دالەلدەدى: جۇڭگو ەكونوميكاسى بوران - شاشىندا بۇكىلدەي تولىسىپ، زورايا الادى. جۇڭگونىڭ دامۋدا قول جەتكىزگەن زور ناتيجەسى اسپاننان تۇسە سالعان جوق، تىپتەن باسقالار جانى اشىپ بەرگەن ەمەس، ول بۇكىل پارتيانىڭ، بۇكىل ەلدەگى ءار ۇلت حالقىنىڭ قاجىرلى ەڭبەگىنىڭ، اقىل - پاراساتىنىڭ جانە ەرلىگىنىڭ ارقاسىندا كەلگەن.
اماليات تاعى مىنانى دالەلدەدى: جاۋىن - شاشىندا تولىسقان جۇڭگو ەكونوميكاسى ءتۇرلى سىن - سايىستاردىڭ سىناعىنان، ءسوز جوق، سۇرىنبەي ءوتىپ، جاڭا شۇعىلا شاشاتىن بولادى.
بۇل بۇگىنگى تاڭداعى جۇڭگونىڭ وزگەرىس بارىسىندا باتىلدىقپەن العا باسۋ تۇراقتىلىعىنىڭ ارقاسى.
تەڭىزدى شايقايتىن الىپ كۇش − تيبىن جاڭالاۋ قوزعاۋشى كۇشىن مازداتىپ، جۇڭگونىڭ ارىنىن ايگىلەدى
”بۇگىنگى كۇن تاريحتىڭ تاڭداۋى، سوندىقتان ءبىز ىلگەرى دايىنداعان ’زاپاس تالعام‘ ءبىر تۇندە بۇكىلدەي ’وڭعا‘ بۇرىلىس جاسادى!“ امەريكا قۇراما شتاتتارى جاقتىڭ وسپادار قىسىمى الدىندا، 5 - ايدىڭ 17 - كۇنى تاڭ سارىدە حۋاۋي تيتتەي دە باس يمەي، ”زاپاس تالعام“ چيپتى قولداناتىندىعىن باتىل جاريالادى.
75 جاستاعى حۋاۋي سەرىكتەستىگىنىڭ قۇرۋشىسى، CEOى رىن جىڭفي كوپتەگەن اقپارات قۇرالدارىنىڭ الدىندا مىنالاردى ءبىلدىردى: دۇنيە جۇزىمەن قاۋىشۋدا بۇكىل الەمدىك جاڭالىق اشۋعا سۇيەنۋ كەرەك. قازىنا جاعىندا بەلگىلى ساتسىزدىككە ۇشىراساق تا، بۇل كاسىپورىننىڭ عىلمي زەرتتەۋ ۇسىنىلىمىنا ىقپال كورسەتە المايدى.
حۋاۋي جۇڭگو كاسىپورىندارىنىڭ قايراتتانا ەكپىندەي ىلگەرىلەۋىنىڭ شاعىن كارتيناسى.
اساۋ اعىندا ەسكەكتى كۇش سالا ەسكەن ادام عانا الدىعا شىعا الادى. سىن - سايىس الدىندا، جۇڭگو ەكونوميكاسىندا قيىنشىلىققا قارسى اتتاناتىن سەنىم بار، تولقىن جارا العا ىلگەرىلەيتىن تەبىن بار.
وسى سەنىم مەن تەبىن جاڭا، كونە قوزعالىس ەنەرگياسىنىڭ جەدەل اۋىسۋىنان كەلگەن −
جىجياڭ تاجىريبەحاناسى، شيحۋ داشۋەسى، الي بابا دامو زەرتتەۋ ورنى... 2018 - جىلى جىجياڭنىڭ حاڭجوۋىندا تۇزىلىستە جاڭالىق اشاتىن ءبىر قىدىرۋ عىلمي زەرتتەۋ دانەكەرلەرى جاپپاي بوي كوتەردى. سول جىلى جىجياڭدا جوعارى، جاڭا تەحنيكا كاسىپورنىنان 3187ى، عىلىم - تەحنيكالىق شاعىن، ميكرو كاسىپورىننان 10مىڭ 539ى تىڭنان كوبەيىپ، زەرتتەۋ - اشۋ قاراجات شىعىسىنىڭ سالىستىرماسى %2.52كە جەتتى.
شالعايداعى لياۋنيڭنىڭ شىنياڭى. ۇقساس 2018 - جىلى شىعىس سولتۇستىكتەگى وسى بايىرعى ونەركاسىپ ماڭىزدى قالاشىقتا ولكە دارەجەلى ءتۇيىندى تاجىريبەحانادان، ينجەنەريا تەحنيكاسىن زەرتتەۋ ورتالىعىنان، ينجەنەريا تاجىريبەحاناسىنان، ينجەنەريا زەرتتەۋ ورتالىعىنان جانە كاسىپورىن تەحنيكا ورتالىعىنان 72ى تىڭنان كوبەيىپ، بۇكىل قالادا ءتۇرلى عىلىم - تەحنيكادا جاڭالىق اشۋ تۇعىرى 1251گە جەتتى.
بۇكىل ەلگە كوز جىبەرەتىن بولساق، قامداۋ جاعىنداعى قۇرىلىمدىق رەفورمانى نەگىزگى جەلى، ”بەكەمدەۋ، كۇشەيتۋ، جوعارىلاتۋ، ىركىلىسسىزدەندىرۋ“دى تۇتقا ەتىپ، كونەنى تاستاپ، جاڭانى قابىلداۋدىڭ كوركەم كارتيناسى بىرتىندەپ كەستەلەنىپ كەلە جاتقاندىعىن اڭعارامىز.
بيىلدىڭ العاشقى 4 ايىندا بۇكىل ەلدە جوعارى تەحنيكا كاسىپتەردىڭ، ستراتەگيالىق جاڭادان كوركەيگەن كاسىپتەردىڭ ارتقان قۇنىنىڭ ارتۋ جىلدامدىعى كولەمنەن جوعارى ونەركاسىپتىڭ تۇتاس تۇلعالىق ارتۋ جىلدامدىعىنان ءۇرتىس اسىپ ءتۇستى. بىلتىر تۇتاس جىلدا جۇڭگونىڭ سيفرلى ەكونوميكاسىنىڭ كولەمى 31 تريلليون 300 ميلليارد يۋانعا، GDPدا ۇستاعان سالىستىرماسى %34.8كە جەتتى؛ جۇڭگونىڭ جاڭالىق اشۋ كورسەتكىشىنىڭ بۇكىل الەمدەگى قاتارى 17 - ورىنعا كوتەرىلدى.
بۇل سەنىم مەن تەبىن ۇزدىكسىز كەڭەيگەن وڭىرلىك دامۋدىڭ جاڭا كەڭىستىگىنەن كەلگەن −
5 - ايدىڭ 21 - كۇنى تۇستەن كەيىن باس شۋجي شي جينپيڭ جياڭشيدىڭ نانچاڭىندا ورتا بولىك وڭىرلەردىڭ كوركەيۋىن ىلگەرىلەتۋ قىزمەتى اڭگىمە ءماجىلىسىن باسقارىپ اشتى.
جاساۋ كاسىبىنىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن ىلگەرىلەتۋ، شەشۋشى سالالارداعى دەربەس جاڭالىق اشۋ قابىلەتىن جوعارىلاتۋ، تيجارات - ساۋدا ورتاسىن ساپالىلاندىرۋ، جاڭادان گۇلدەنگەن كاسىپتەردى جايعاستىرۋ مەن كوشىرۋدى بەلسەنە ۇلاستىرۋ، جوعارى ورەدە ەسىك اشۋدى كەڭەيتۋ، جاسىل دامۋعا تاباندى بولۋ، حالىق تۇرمىسى سالاسىنداعى ءتۇيىندى قىزمەتتەردى ويداعىداي ىستەۋ، ساياسات - شارالاردى جانە قىزمەت مەحانيزمىن كەمەلدەندىرۋ... 8 پىكىر ورتا بولىك وڭىرلەردىڭ كوركەيۋىنە باعدار مەن جولدى ايقىن نۇسقاپ كورسەتتى.
بيىلدان بەرى، بەيجيڭ - تيانجين - حىبەيدىڭ سايكەستى دامۋى، چاڭجياڭ ەكونوميكالىق بەلدەۋىنىڭ دامۋى، گۋاڭدۇڭ - شياڭگاڭ - اۋمىن ۇلكەن شىعاناق رايونى قۇرىلىسى، چاڭجياڭ اتىراۋىنىڭ ءبىر تۇلعالانىپ دامۋى، ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول“ قۇرىلىسى قاتارلىلار ءۇرتىس ىلگەرىلەتىلىپ، وڭىرلىك سايكەستى دامۋدىڭ زور جاعدايى جەدەل قالىپتاسىپ، دامۋ جاڭا كەڭىستىگى ۇزدىكسىز كەڭەيدى.
بۇل سەنىم مەن تەبىن كومەسكى كۇشى ەرەسەن زور ەل ءىشى بازارىنان كەلگەن −
ءار ساعاتتا مولشەرمەن 750 كاسىپورىن تىڭنان دۇنيەگە كەلىپ، 1500دەن اساتىن جۇمىس ورنىن جاراتادى، سىرتقى ساۋدا يمپورت - ەكسپورت قۇنى 500 ميلليون دوللاردان اسادى، بۇقارا 4 ميلليارد 300 ميلليون يۋان جۇمساپ، زات الادى جانە اس - تاعام تۇتىنادى... بۇگىندە ”ءبىر ساعاتتاعى جۇڭگو“نىڭ كىسىنى قايران قالدىراتىن ساندى مالىمەتتەرى ءىرى ەل ەكونوميكاسىنىڭ جاي - جاپسارىن ايگىلەدى، جۇڭگو ەكونوميكاسىنىڭ ”وزگەرىس بارىسىندا جەڭىسكە جەتۋ“ ىندەگى ومىرشەڭدىك كۇش مىنە وسىندا.
قازىر جۇڭگودا ءبىر ميلليارد 400 ميلليونعا جۋىق جان سانى، 900 ميلليونعا جۋىق ەڭبەككۇش، 800 ميلليون ينتەرنەت قولدانۋشى، 100 ميلليوننان استام بازار تۇلعاسى بار... ۇنەمى ”100 ميلليون“ ارقىلى ەسەپتەلەتىن بازار كەڭىستىگى، 100 ميلليونداعان حالىقتىڭ جاڭالىق اشۋى، جاراتۋى ءىرى ەل ەكونوميكاسىنىڭ ەرەكشەلىگىن ايگىلەۋدە، جۇڭگو ەكونوميكاسىنىڭ ”وزگەرىس بارىسىندا جەڭىسكە جەتۋ“ىندەگى سەنىم مىنە وسىندا.
ءار تامشى سۋدا تۋلاعان كۇش بار؛ ءاربىر ارمان ۇلى داۋىرگە توعىسادى.
جۇڭگو ەكونوميكاسى شالقار تەڭىز، استە شاعىن كولشىك ەمەس. سۇراپىل داۋىل مەن جويقىن نوسەر شاعىن كولشىكتى استاڭ - كەستەڭ قىلعانىمەن، شالقار تەڭىزدى شايقالتا المايدى. سان رەتكى سۇراپىل داۋىل مەن جويقىن نوسەردى باستان كەشىرگەن الىپ تەڭىز ءباز - باياعىسىنداي ءوز ورنىندا، جۇڭگو ماڭگى ءوز ورنىندا!
وتەرمىن اقشا بۇلتتى جەلكەن قىلىپ، تۋلاعان كوك تەڭىزدى ىرا ءتىلىپ − ءداۋىر اعىمىن بويلاپ، جۇڭگونىڭ كۇش - قۋاتىن ايگىلەدى
”ءبىز جانە 600 ميلليون يۋان قارجى قوسىپ، ۋحاندا جۇڭگو مەن شەتەل قارجى قوسقان جاڭا زاۆود سالۋدى جوسپارلاپ وتىرمىز، بۇل قارجى قوسۋ نىسانىنىڭ تەز ارادا تياناقتاناتىندىعىنا سەنىمدىمىز“.
وسى اپتادا جابىلعان 11 - كەزەكتى جۇڭگو ورتا بولىك قارجى قوسۋ، ساۋدا كورمەسىندە ۇلى بريتانيا مۇناي سەرىكتەستىگى (BP) بىلدىرگەن وسى ءبىر قارجى قوسۋ جوسپارى كوپتەگەن شەتەل ساۋداگەرلەرىنىڭ ويىمەن ءبىر جەردەن شىقتى.
ساۋدا قاجالىسىنىڭ قارا بۇلتى قاپتاعانىمەن، شەتەل ساۋداگەرلەرى بۇعان بولا جۇڭگو بازارىنان الىستاعان جوق. كەرىسىنشە، ولار شىعىستان باتىسقا، اعىنعا قارسى اتتانىپ، نازارىن ءداستۇرلى جۇڭگونىڭ شىعىس - وڭتۇستىك بولىك تەڭىز جاعالاۋى وڭىرلەرىنەن چاڭجياڭ ەكونوميكالىق بەلدەۋىنىڭ ورتا، جوعارعى اعار وڭىرىنە اۋداردى.
وسى كەزەكتى جۇڭگو ورتا بولىك قارجى قوسۋ، ساۋدا كورمەسىندە قول قويىلعان شەتەل قارجىسىنان پايدالانۋ نىسانى 51 بولىپ، توقتام سوماسى 10 ميلليارد 466 ميلليون دوللارعا جەتكەن. شەتەل ساۋداگەرلەرىنىڭ قارجى قوسۋ قىزعىندىلىعى جۇڭگونىڭ تيجارات - ساۋدا ورتاسىنىڭ ۇزدىكسىز جاقسارعاندىعىن دالەلدەپ عانا قالماستان، دۇنيە جۇزىنە جۇڭگو ەكونوميكاسىندا جاسىرىنعان ەرەسەن زور كومەسكى كۇش پەن ورايدى سەزىندىردى.
بۇگىنگى جۇڭگو ءالى دە دامۋدىڭ ماڭىزدى ستراتەگيالىق وراي مەزگىلىندە تۇر، الايدا ءدوپ كەلگەن حالىقارالىق جاعداي كۇن سايىن قىم - قۋىت، كۇردەلى بولىپ وتىر. مۇندا ەڭ ماڭىزدىسى، تاعى دا ءوز ءىسىمىزدى جاقسى ىستەپ، جوسپاردى ەگجەي - تەگجەيلى جاساپ ارەكەتكە كىرىسۋىمىزدە، كۇش جيناپ سوڭىنان ايگىلەۋدە.
جۇڭگو تۇرعان ماڭىزدى ستراتەگيالىق وراي مەزگىلى كەرى اينالمايتىن جاھاندانۋ اۋقىمىمەن ۋادەلەسكەندەي ءبىر جەردەن شىقتى.
وتكەنگە قايىرىلا قاراساق، جاھاندانۋ كەدەي مەن بايدىڭ پارقىن كىشىرەيتۋگە كومەكتەسىپ، ەكونوميكالىق دامۋى كەنجە مەملەكەتتەردىڭ الەمدىك باسەكەگە جانە سەلبەسۋگە قاتىناسۋىنا مۇمكىندىك جاسادى.
كەلەشەككە كوز جىبەرسەك، جاھاندانۋ − ءار ەلدىڭ اناعۇرلىم ءادىل ورايعا يە بولىپ، الەمدىك بايلىقتىڭ قايتا بولىسكە تۇسۋىنە ۇزدىكسىز قاتىناسۋىنا مۇمكىندىك جاساي بەرمەك.
وزەن - تەڭىز تالعامايدى بۇلاقتى، سول سەبەپتى دە بولادى تەرەڭدىگى. جاھاندانۋدىڭ داۋىرلىك اۋقىمىنا توعىسقان جۇڭگونىڭ اشىلعان ەسىگى تەك عانا بارعان سايىن ايقارا اشىلا تۇسپەك.
بازارعا كىرۋگە رۇقسات ەتۋدى زور كولەمدە كەڭەيتۋ، ءبىلىم مەنشىك ۇقىعىن قورعاۋدى كۇشەيتۋ، ەركىن ساۋدا سىناق ءوڭىرىن كولەمدەندىرۋ، شەتەل ساۋداگەرلەرىنىڭ قارجى قوسۋ زاڭىن شىعارۋ، شەتەل ساۋداگەرلەرىنىڭ قارجى قوسۋداعى ۇنامسىز تىزىمدىگىن قىسقارتۋ... وسىنداي ناقتى ارەكەتتەر جۇڭگونىڭ دۇنيە جۇزىنە اشىق بولۋ ۋادەسىن جۇزەگە اسىرۋ، سەلبەسۋ، تەڭ يگىلىككە كەنەلۋ جولىمەن ءجۇرۋ بەكىمى مەن ارەكەتىن دالەلدەدى.
بيىل 1 - ايدان 4 - ايعا دەيىن جۇڭگودا جاڭادان قۇرىلعان شەتەل ساۋداگەرلەرى قارجى قوسقان كاسىپورىندار 13 مىڭنان اسىپ، سىرتقى ساۋدا يمپورت - ەكسپورتى بىلتىرعى سايكەس مەزگىلدەگىدەن %4.3 ارتتى، مۇنىڭ ىشىندە ەۆروپا وداعىنا، شىعىس وڭتۇستىك ازيا ەلدەرى وداعىنا ەكسپورت مولشەرى تۇگەلدەي زور مولشەردە ارتتى.
2 - كەزەكتى ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول“ حالىقارالىق سەلبەستىك جوعارى دارەجەلىلەر تالقى مىنبەرىندە جۇڭگو دۇنيە جۇزىنە ەسىك اشۋدىڭ 5 ۇلكەن جاڭا شاراسىن العا قويدى. جينالىسقا قاتىناسقان ءار ەلدىڭ ونەركاسىپ - ساۋدا سالاسىنداعى قايراتكەرلەر 64 ميلليارد دوللاردان استام نىسان سەلبەستىك كەلىسىمىنە قول قويدى، جۇڭگو مەن شەتەلدىڭ سەلبەسىپ، تەڭ يگىلىككە كەنەلۋىندەگى ”بالكۇلشە“ بارعان سايىن ۇلكەيدى.
جۇڭگو مەن امەريكا قۇراما شتاتتارى تۇگەلدەي ەكونوميكانىڭ جاھاندانۋىنىڭ تيىمدىلىگىنە كەنەلۋشىلەر. ايتسە دە، جۇڭگونىڭ رەفورمانى ۇزدىكسىز تەرەڭدەتۋىمەن، ەسىك اشۋدى بارىنشا كەڭەيتۋىمەن، سەلبەسىپ، تەڭ يگىلىككە كەنەلۋدى ىلگەرىلەتۋىمەن ايقىن سالىستىرما قالىپتاستىرعانى امەريكا قۇراما شتاتتارى جاقتىڭ سىڭار جاقتىلىقتى، قورعامپازدىقتى بارىنشا جۇرگىزىپ، كەدەن باجىسى شوقپارىن بەتالدى ءۇيىرىپ، دۇنيە ءجۇزى ەكونوميكاسىنا زيان سالعاندىعى بولماق.
دۇنيە ءجۇزىنىڭ اعىنى جوڭكىلە العا تارتۋدا. تاريح اۋقىمىنا قارسى كەلگەن، ءداۋىر اعىمىنا كەرى جۇرگەن ارەكەتتەر، تۇبىندە، تاريحتىڭ العا ىلگەرىلەگەن جويقىن تاسقىنىندا جۇتىلماق.
”تەك تاريحتىڭ اعىمىنا ۇيلەسىپ، وزگەرىسكە بەلسەندىلىكپەن توتەپ بەرىپ، وزگەرۋگە ىرىقتىلىقپەن ۇمتىلعاندا عانا، داۋىرمەن بىرگە جۇرۋگە بولادى.“ باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ رەفورما جاساۋدىڭ، ەسىك اشۋدىڭ 40 جىلدىعىن قۇتتىقتاۋ جينالىسىندا سويلەگەن ماڭىزدى ءسوزى ەستىگەنگە جىگەر، تىڭداعانعا شابىت بەردى.
بيىكتەن شار تاراپقا تۇرمىن قاراپ، شىعىسقا اساۋ وزەن اعىپ باراد.
شەتسىز - شەكسىز تىنىق مۇحيتتى بەتكە العان چاڭجياڭ توقتاۋسىز جوڭكىلۋدە. اشىق، سيىسىمدى، وزىنە سەنىمدى، ءوزىن قۇدىرەتتەندىرگەن جۇڭگو بوران - شاشىندى ەلەڭ قۇرلى كورمەي، ەكپىندەي ىلگەرىلەپ، ءسوز جوق، دۇنيە جۇزىنە ءتىپتى دە زور وراي سيلاپ، ءار ەلمەن قول ۇستاسا وتىرىپ اناعۇرلىم تاماشا كەلەشەكتى جاراتادى.
(شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 5 - ايدىڭ 26 - كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى)
