− ”بۇگىنگى جۇڭگو“ جەلىلەس شولۋى (2)
شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ تىلشىلەرى جۋ جيچاي، تۋ حۇڭجاڭ، يۇي شيانحۇڭ
”ساۋدا شايقاسى الدىندا جۇڭگو نەلىكتەن سونشاما بايسالدى، وزىنە سەنىمدى بولدى؟“.
”بىزدە قاسيەتتى تايانىش بار“، ءبىر ينتەرنەت پايدالانۋشىنىڭ قاراپايىم دا ۇتىمدى وسى جاۋابى سان ميلليونداعان جۇڭگو حالقىنىڭ جۇرەك ءۇنىن جەتكىزدى.
شالقار تەڭىز، اساۋ ءداريادان وتكەندە ناعىز ەگەي بىلىنەر، سانسىز تاۋدىڭ ايباتى بيىك شىڭنان كورىنەر. حاۋىپ - قاتەر، سىن - سايىس الدىندا، شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ پارمەندى باسشىلىعى − بۇگىنگى جۇڭگونىڭ ”تۇرادى ەركىن قايىسپاي تۇيدەك بۇلتتار كوشسە دە“ دەيتىن ارىنى.
اۋەلگى ماقساتتىڭ ۇندەستىگى، كۇش - قۋاتتىڭ تياناعى
مەيلى داۋىل تۇرسا دا، جويقىن تولقىن ۇرسا دا، ناعىز ەگەي قاسقايار، اساۋ اعىن ىشىندە.
پارتيا 18 - قۇرىلتايىنان بەرى ءبىزدىڭ جان - جاقتى، نەگىز قالاۋ سيپاتتى تابىسقا قول جەتكىزىپ، تەرەڭ قاتپارلى، ءتۇبىرلى وزگەرىستى جۇزەگە اسىرا الۋىمىزدىڭ نەگىزى شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ پارمەندى باسشىلىعىندا جاتىر.
پارتيا 18 - كەزەكتى ورتالىق كوميتەتىنىڭ ءۇشىنشى جالپى ءماجىلىسى ءداۋىر بولگىشتىك جىگەر - قايرات ارقىلى سەرپىنى بۇرىندى - سوڭدى بولماعان رەفورمانى جاپپاي تەرەڭدەتۋ جوباسىن العا قويدى، پارتيا 18 - كەزەكتى ورتالىق كوميتەتىنىڭ ءتورتىنشى جالپى ءماجىلىسى مەملەكەتتى جاپپاي زاڭمەن جونگە سالۋ جونىندە ورنالاستىرۋ جاسادى، پارتيا 18 - كەزەكتى ورتالىق كوميتەتىنىڭ بەسىنشى جالپى ءماجىلىسى جاڭا دامۋ ۇستانىمىن العا قويدى، پارتيا 18 - كەزەكتى ورتالىق كوميتەتىنىڭ التىنشى جالپى ءماجىلىسى پارتيانى جاپپاي قاتاڭ جونگە سالۋ، تۇبىرىنەن وڭاۋ شاراسىن ارناۋلى اقىلداستى... پارتيا مەن مەملەكەت ىستەرىنىڭ كەلەلى جاعدايىن تياناق ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتى جاڭا داۋىردەگى ەل باسقارۋدىڭ ”ءتورت ارقالىق، سەگىز تىرەۋ“ىن ورناتتى.
بۇگىنگى جۇڭگونىڭ ءبىرسىپىرا جاسامپازدىق سيپاتتى، ءتۇبىرلى نەگىز سيپاتتى تۇزىمدىك ورنالاستىرۋى جۇڭگو حالقىنىڭ جانە جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ تىرەگىن اناعۇرلىم كۇشەيتتى، جۇڭگوشا سوتسياليزم ءتۇزىمىنىڭ ەڭ ۇلكەن باسىمدىعىن تولىق ساۋلەلەندىردى.
ورتالىقتىڭ رەفورمانى جاپپاي تەرەڭدەتۋ كوميتەتى، ورتالىقتىڭ مەملەكەتتى جاپپاي زاڭمەن جونگە سالۋ كوميتەتى، ورتالىقتىڭ قازىنا - ەكونوميكا كوميتەتى قاتارلىلاردىڭ باسشىلىق رولىن كۇشەيتۋدەن رەفورمانى تەرەڭدەتۋ، ەسىك اشۋدى كەڭەيتۋ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ، قورشاعان ورتانى قورعاۋ سياقتى ءبىرسىپىرا كەلەلى شەشىمدەردى، ورنالاستىرۋدى ىركەس - تىركەس شىعارۋعا دەيىن... پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ ەل باسقارۋ جۇيەسى اناعۇرلىم ايقىندالدى، جالپى جاعدايدى تەگىس مەڭگەرۋ، ءار جاقتى سايكەستىرۋ رولى اناعۇرلىم ايگىلەندى.
قۇدىرەتتى ءبىر ەلدە قۋاتتى جەتەكشى بولاتىندىعى ءشۇباسىز، قۇدىرەتتى ءبىر ساياسي پارتيادا پارمەندى ۇيتقى بولاتىندىعى ءشۇباسىز.
تولقىن تۋلاپ جاعانى ۇرسا دا، نىق قاداممەن العا باسا بەرەمىن.
بو - اۋ ازيا تالقى مىنبەرىنەن جۇڭگو حالىقارالىق يمپورت كورمەسىنە دەيىن، شاڭحاي سەلبەستىك ۇيىمىنىڭ باسشىلار ماجىلىسىنەن بريكس ەلدەرى باسشىلار كەڭەسىنە دەيىن، APEC ماجىلىسىنەن G20 باسشىلار ماجىلىسىنە دەيىن، لاتىن امەريكاسىنا ساپاردان ەۆروپاداعى بىرنەشە ەلگە ساپارلاي بارۋعا دەيىن... ءتوراعا شي جينپيڭ ءىرى ەل ديپلوماتياسىنا ءجون سىلتەپ، جۇڭگو دارىپتەمەسىن جاريالادى، جۇڭگو جوباسىن العا قويدى، جۇڭگو ءۇنىن جەتكىزدى، بۇكىل الەمدىك ەكونوميكانىڭ دامۋىنا قۇدىرەتتى وڭ ەنەرگيا ۇستەدى.
جۇڭگونىڭ ءىسىن ويداعىداي ىستەۋدىڭ تەتىگى پارتيادا.
6 - ايدان باستاپ بۇكىل پارتيادا ”اۋەلگى ماقساتتى ۇمىتپاۋ، بورىشتى ەستە بەرىك ساقتاۋ“ نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيەسى ورىستەتىلەدى. پارتيانىڭ جاڭالىق اشۋ نازارياسى ارقىلى وي - سانانى قارۋلاندىرىپ، امالياتقا جەتەكشىلىك ەتىپ، قىزمەتتى ىلگەرىلەتىپ، ”ءتورت تانىم“دى كۇشەيتىپ، ”ءتورت سەنىم“دى بەكەمدەپ، ”ەكىنى قورعاۋ“دى ورىندايتىن 90 ميلليونعا تاياۋ پارتيا مۇشەسى، 4 ميلليون 500 مىڭنان استام پارتيا ۇيىمى اناعۇرلىم پارمەندى كۇش ۇيىستىراتىن بولسا، پارتيا مەن حالىق ىستەرى، ءسوز جوق، بارلىق جەردە جەڭىسكە جەتەتىن بولادى.
بەكىمنىڭ بەتالىسى، تاباندىلىقتىڭ تياناعى
5 - ايدىڭ 7 - كۇنى ەڭ سوڭعى 2 كەدەي اۋدان يانچۋاننىڭ، يچۋاننىڭ كەدەيلىكتەن ارىلتۋ تىزىمىنەن شەگەرىلۋىنە ىلەسە، توڭكەرىستىك قاسيەتتى جەر يان - ان تاقىر كەدەيلىككە قوش ايتتى.
ءبىر جىلدىڭ الدىندا ءبىر رەتكى ەرەكشە كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ بويىنشا سەرت بەرۋ، اتتانىسقا كەلتىرۋ جينالىسى يان - اندا وتكىزىلدى.
قالالىق پارتكومنىڭ شۋجيىنەن، قالا باستىعىنان تارتىپ، ءارقايسى رايونداردىڭ، اۋدانداردىڭ، ءارقايسى اۋىل، قالاشىقتاردىڭ پارتيا، ۇكىمەت ورىندارىنداعى نەگىزگى جاۋاپتىلار تۇگەلدەي سەرت بەرىپ، تاۋەكەلگە بەل بۋۋ تاسىلىمەن كەدەيلىكتى جەڭۋ بەكىمىن جاريالادى.
سەرت بەرگەن كۇنى كەشتە انساي رايونى حۋازىپيڭ قالاشىعى پارتكومىنىڭ شۋجيى يە گىنلي ءتۇن بويى كوز ىلمەدى. ەكىنشى كۇنى ەرتەمەن ول شاۋان قىستاعىنا باردى.
قىستاق تۇرعىندارىن كوكونىس جىلىجايىن سالۋعا يلاندىرۋ ماقساتىمەن وسى پارتكوم شۋجيى ءۇي - ءۇيدى ارالاپ يلاندىرۋ قىزمەتىن ىستەدى. ساۋساعىن ساناپ، تاپتەشتەپ ەسەپ جاسادى؛ ءبىرىنشى كۇنى يلاندىرا الماسا، ەكىنشى كۇنى تاعى باردى... شارشاعاندا تاماعى قارلىعىپ، ءۇنى ءبىتىپ قالدى، اقىرى جىلىجايدىڭ جۇمىسى باستالدى. بۇگىنگى تاڭداعى حۋازىپيڭ قالاشىعى بايۋعا باستاۋ كاسىبىنە سۇيەنىپ، تۇتاس قالاشىقتاعى كەدەي جان سانىنىڭ جان باسىندىق ورتاشا تازا كىرىسىن 9853 يۋانعا جەتكىزدى.
ءۇرتىس 6 جىل، جىل سايىن 10 ميلليوننان استام ادام كەدەيلىكتەن ارىلدى، وسى ءتۇتىنسىز شايقاستا ءبىر پارتيا ۇيىمى − ءبىر جاۋىنگەر قورعان، ءبىر پارتيا مۇشەسى − ءبىر تۋ بولدى، مىنە بۇل ادامزاتتىڭ كەدەيلىكتى ازايتۋ تاريحىنداعى مۇعجيزانى جاراتا الۋىنىڭ ءتۇبىرلى سەبەبى.
”جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى بيلىك جۇرگىزۋ سەبەبىنەن كۇش - قۋاتقا يە بولعان ەمەس، قايتا كۇش - قۋاتى بولعاندىقتان بيلىك جۇرگىزە الدى، مۇنداي كۇش - قۋاتتىڭ وتە ماڭىزدى ءبىر جاعى پارتيانىڭ قاتاڭ ۇيىمدىق جۇيەسىنەن جانە قۋاتتى ۇيىمدىق قابىلەتىنەن كەلگەن“، - دەدى ورتالىق پارتيا مەكتەبىنىڭ پروفەسسورى شين ميڭ.
بۇل قانداي ايبىندى جۇيە؟
شەتەل اقپارات قۇرالدارى جاعىنان ”دۇنيە قاريتاسىنىڭ الدىندا“ اشىلدى دەپ اتالعان پارتيا 19 - قۇرىلتايى سىندى زور جينالىس بولاشاق 30 جىلدا سوتسياليستىك وسىزاماندانعان قۇدىرەتتى ەل قۇرۋدىڭ ايبىندى جوباسىن جاسادى.
وسىزاماندانعان ەكونوميكا جۇيەسىن ورناتۋدان، جوعارى ساپالى دامۋدى ىلگەرىلەتۋدەن جاڭاشىل ەل قۇرۋعا دەيىن؛ اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋ ستراتەگياسىن اتقارۋدان وڭىرلەردىڭ سايكەستى دامۋىن ونان ارى جوبالاۋعا دەيىن؛ سوتسياليستىك بازار شارۋاشىلىعى ءتۇزىلىسىن جەدەل كەمەلدەندىرۋدەن جالپى بەتتىك ەسىك اشۋ جاڭا جاعدايىنىڭ قالىپتاسۋىن ىلگەرىلەتۋگە دەيىن...
جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ۇلى گۇلدەنۋىنىڭ ستراتەگيالىق جالپى جاعدايى مەن دۇنيە ءجۇزىنىڭ 100 جىلدا كەزدەسپەگەن زور وزگەرىسىن كوزدە ۇستاپ، ”قوس 100 جىلدىق“ كۇرەس نىساناسىنىڭ تاريحي توعىسۋ مەزگىلىن تياناق ەتىپ، پارتيا 19 - قۇرىلتايى جاپپاي دوڭگەلەك داۋلەتتى قوعام ورناتۋدىڭ شەشۋشى جەڭىسىنە جەتۋ، جاڭا داۋىردەگى جۇڭگوشا سوتسياليزمنىڭ ۇلى جەڭىسىنە قول جەتكىزۋ جونىندە ءبىرسىپىرا كەلەلى ستراتەگيالىق ورنالاستىرۋ جاسادى.
بۇل قانداي ۇزاق بولاشاقتىق كوز ايا؟
ورتالىق كوميتەت كەڭسەسى، مەملەكەتتىك كەڭەس كەڭسەسى «مەملەكەتتىك ەكولوگيالىق وركەنيەت سىناق ءوڭىرىن (حاينان) اتقارۋ جوباسى»ن، «سيفرلى اۋىل - قىستاق دامۋ ستراتەگياسى باعدارلاماسى»ن باسىپ تاراتۋدان، جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى ورتالىق كوميتەتىنىڭ، مەملەكەتتىك كەڭەستىڭ اتىنان رەفورمانى تەرەڭدەتىپ، ازىق - تۇلىك حاۋىپسىزدىگى قىزمەتىن كۇشەيتۋ جونىندەگى پىكىردى، مەملەكەت تەرريتورياسى كەڭىستىك جوباسى جۇيەسىن ورناتۋ ءارى اتقارۋدى باقىلاۋ جونىندەگى بىرقانشا پىكىردى باسىپ تاراتۋعا دەيىن... 5 - ايدان بەرى ءبىرسىپىرا ۋاقىت كەستەسىن، جول كارتاسىن، مىندەتتەمەنى ايقىنداعان ماڭىزدى حۇجاتتار ىركەس - تىركەس شىعارىلدى.
جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى ءبىر جوبانى اقىرىنا دەيىن جالعاستىراتىن تاباندىلىقپەن رەفورماعا، دامۋعا، ورنىقتىلىققا جاپپاي ورنالاستىرۋ جاساپ ىلگەرىلەتۋدە.
بۇل قانداي تاسقىنداعان جىگەر - قايرات؟
رەفورما جاساۋ جۇڭگو كوممۋنيستەرىنىڭ ايقىن قاسيەتى، وسى زامانعى جۇڭگونىڭ ايبىندى بەينەسى.
پارتيا مەن مەملەكەت قۇرىلىمدارىنا جۇيەلى، تۇتاس تۇلعالى، قايتا قۇراۋ سيپاتتى رەفورما جۇرگىزۋدەن ەسىك اشۋدى زور كولەمدە كەڭەيتۋدىڭ ءبىرسىپىرا ناقتى شارالارىن ىركەس - تىركەس شىعارۋعا دەيىن؛ تۇڭعىش كەزەكتى جۇڭگو حالىقارالىق يمپورت كورمەسىن وتكىزۋدەن حاينان ەركىن ساۋدا سىناق ءوڭىرىن قۇرۋدى باستاپ، جۇڭگوشا ەركىن ساۋدا پورتىن قۇرۋعا ىزدەنىس جاساۋعا دەيىن؛ ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول“ حالىقارالىق سەلبەستىك جوعارى دارەجەلىلەر تالقى مىنبەرىن وتكىزۋدەن چاڭجياڭ اتىراۋى ءوڭىرىن ءبىر تۇلعالاندىرۋ، ورتا بولىكتىڭ كوركەيۋى سياقتى ەلەۋلى وڭىرلىك ستراتەگيالاردى جوسپارلاپ ىلگەرىلەتۋگە دەيىن...
وتكەن ءبىر جىلدان بەرى پارتيا ورتالىق كوميتەتى حالىقارا مەن ەل ءىشىن ءبىر تۇتاس جوسپارلاپ، عىلمي شەشىم جاساپ، زور اشۋ، زور بىرىكتىرۋ جۇرگىزدى، جالپى جاعدايدى كوزدە ۇستاعان ءبىرسىپىرا ءىرى جوسپار، ءىرى ءىس جۇڭگونىڭ دامۋ سەنىمىن بەكەمدەۋدە، سىرتقى دۇنيەنىڭ جۇڭگوعا قاراتقان مەجەسىن دە ورنىقتىرۋدا.
زەيىن - زەردەنى، كۇش - قۋاتتى ۇيىستىرىپ، بەت العان جاعىندا جەڭىسكە جەتتى
5 - ايدىڭ 23 - كۇنى تۇستەن بۇرىن ەلىمىزدىڭ ساعاتتىق جىلدامدىعى 600 كيلومەتر كەلەتىن جوعارى قارقىندى ماگنيتتىك قالقىما سىناعىنىڭ ۇلگى پويەزى چيڭداۋدا جەلىگە ءتۇستى. ۇشاقتىڭ ساعاتىنا 800~900 كيلومەتر جىلدامدىقپەن ۇشۋ قارقىنى بويىنشا ەسەپتەگەندە، بۇل ”جەر باۋىرلاپ ۇشۋ“ قارقىنى دەڭگەيىنە تايايدى.
2016 - جىلى 7 - ايدا نىساننىڭ باستالۋىنان قازىر ۇلگى پويەزدىڭ جەلىگە تۇسۋىنە دەيىن، بۇل نىساننىڭ ىلگەرىلەۋ قارقىنى ادامدى قايران قالدىرادى. مۇنىڭ ارعى جاعىندا ەل ىشىندەگى جوعارى قارقىندى پويەزدىڭ، ماگنيتتىك قالقىما سالاسىنىڭ ارتىقشىلىققا يە بايلىقتارىن بارىنشا رەتتەپ بىرىكتىرۋ، 30دان استام كاسىپورىن، جوعارى مەكتەپ، عىلمي زەرتتەۋ ورىندارىنان قۇرالعان ”بىرلەسپە كەمە قۇراماسى“نىڭ كۇش بىرىكتىرىپ قامال الۋى جاتىر.
جالعىز عانا بۇل ەمەس، جاقىندا ”جۇڭگوداعى ەڭ ماگيالىق اۋەجاي“ دەپ اتالعان بەيجيڭ داشيڭ حالىقارالىق اۋەجايىندا تۇڭعىش رەت ۇشاق ۇشىرىلدى، جەر اۋدانى 63 تيان - انمىن الاڭىمەن بارابار بۇل جاڭا اۋەجاي سالىنا باستاعان 4 جىلدان استام ۋاقىتتان بەرى ءوزىنىڭ ەرەكشە سالتاناتى مەن كۇن سايىن جاڭارىپ، اي سايىن تۇلەجىگەن ىلگەرىلەۋشىلىگىمەن جۇرت نازارىن بارىنشا اۋداردى، ءتىپتى، شەتەلدەردەگى الەۋمەتتىك جەلىلەردە جاڭا ”ينتەرنەت ەركەسى“نە اينالدى.
پويەزدىڭ تەزدەۋى پاراۆوزدىڭ سۇيرەۋىنەن. ”جۇڭگو قارقىنى“نىڭ ارعى جاعىندا قۋاتتى ”جۇڭگو موتورى جاتىر.“ بۇل موتور − جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ جۇڭگو حالقىن ىنتىماقتاستىرىپ جانە باستاپ ءىس تىندىرىپ، ناتيجە شىعارۋىنىڭ باۋراۋ كۇشى، ۇيىستىرۋ كۇشى، ارەكەت كۇشى.
دارەجەدەن تىسقارى ينجەنەريا قۇرىلىستارىنان كەلەلى عىلمي زەرتتەۋدە قامال الۋعا دەيىن، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋدان جاراتىلىستىق اپاتتارعا قارسى اتتانۋعا دەيىن جۇڭگو ءىرى، كەلەلى ىستەردە جانە شەشۋشى ساتتەردە ىلعي دا ”مۇمكىن ەمەس مىندەتتەر“دى ورىنداپ، دۇنيە ءجۇزىن جالت قاراتقان كەرەمەتتەر جاراتتى.
كەرەمەتتەر ءتۇزىمنىڭ ارتىقشىلىعىن ايگىلەدى. ءدال باس شۋجي شي جينپيڭ تەرەڭدەي اتاپ كورسەتكەندەي: ”ءبىزدىڭ ەڭ زور ارتىقشىلىعىمىز ەلىمىزدىڭ سوتسياليستىك ءتۇزىمىنىڭ كۇشتى شوعىرلاندىرىپ ءىرى ىستەر تىندىرا الۋىندا. بۇل ءبىزدىڭ ىستەردە تابىسقا جەتۋىمىزدەگى ماڭىزدى اسىلىمىز.“
پارتيا 19 - كەزەكتى ورتالىق كوميتەتىنىڭ ءۇشىنشى جالپى ءماجىلىسى پارتيا مەن مەملەكەت قۇرىلىمدارى رەفورماسىن تەرەڭدەتۋدىڭ شىمىلدىعىن اشتى، نەبارى 2 ايدان استام ۋاقىتتان كەيىن ماڭدايشالىق اسۋعا ءتيىستى جاڭادان قۇرىلعان نەمەسە قايتادان قۇرىلعان 25 تاراۋ ماڭدايشالىق استى؛ نەبارى 9 ايدان كەيىن 31 ولكەلىك قۇرىلىمنىڭ رەفورما جوباسى تۇگەلدەي شىعارىلدى.
2019 - جىلعى ۇكىمەت قىزمەتىنەن باياندامادا 2 تريلليون يۋانعا جۋىق سالىقتى ازايتۋ، اقىنى تومەندەتۋ ساياساتى شىعارىلعاننان كەيىن، 4 - ايدىڭ 1 - كۇنىنەن باستاپ ارتقان قۇن سالىعىنىڭ سالىق مولشەرى ونان ارى ازايتىلىپ، 5 - ايدىڭ 1 - كۇنىنەن باستاپ قوعامدىق قامسىزداندىرۋدىڭ اقى مولشەرىن تومەندەتۋدىڭ جاڭا ساياساتى اتقارىلدى... ساياساتتىڭ تيىمدىلىكتەرى جەدەل تياناقتانىپ، كاسىپورىنداردىڭ اۋىرتپالىعىن جەڭىلدەتۋ اسەرى كورنەكتىلەنە باستادى.
پارتيادا كۇش - قۋات بولسا، حالىقتا كۇش - قۋات بولادى، مەملەكەتتە كۇش - قۋات بولادى.
جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ پارمەندى باسشىلىعى بولعاندىقتان، جۇڭگوشا سوتسياليزم ءتۇزىمىنىڭ زور ارتىقشىلىعى بولعاندىقتان، ميلليارد جۇڭگو حالقىنىڭ تىزە قوسا كۇرەس جاسايتىن تاسقىنداعان كۇش - قۋاتى بولعاندىقتان، بۇگىنگى جۇڭگونىڭ جەڭبەيتىن قيىنشىلىعى، اسپايتىن بوگەتى بولماق ەمەس، جۇزەگە اسپايتىن ايبىندى جوباسى، ۇلى ءىسى بولماق ەمەس.
(شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 5 - ايدىڭ 27 - كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى)
