تيانشان تورى
تيانشان تورى   ›   ۇيرەنۋ   ›   شولۋ

تال ماۋەلەپ، گۇل قۇلپىرعان تاعى ءبىر جاڭا جاعداي جارىققا شىقتى

− ”بۇگىنگى جۇڭگو“ جەلىلەس شولۋى (3)

شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ تىلشىلەرى جاۋ چاۋ، ليۋ مين، ليۋ جيە

  ءبىر مەملەكەتتىڭ دامۋىنا نازار سالعاندا، تەك ءبىر مەزەتكە عانا قاراۋعا بولمايدى، جالپى اۋقىمدى قانىق ءبىلۋ كەرەك.

  بۇگىنگى جۇڭگو، دۇنيە جۇزىندە 100 جىلدا بولماعان زور وزگەرىسكە ءدوپ كەلۋمەن بىرگە، ىرىدەن قۋاتتىعا ءوتۋدىڭ شەشۋشى كەزەڭىندە تۇر، بۇل بارىستا ەسەيۋدىڭ نازاسى، بۇرىلىس جاساۋدىڭ تولعاعى از بولمايدى، ءتۇرلى حاۋىپ - قاتەر مەن سىن - سايىستان ساقتانۋ دا قيىن.

  داۋىل مەن تولقىننىڭ شابۋىلى، قيىنشىلىق پەن كەدەرگى بولعانىمەن، جۇڭگو دامۋىنىڭ اۋقىمىنان قاراعاندا، جاڭا دامۋ ۇستانىمى كۇن سايىن امالياتپەن توعىسىپ، جوعارى ساپالى دامۋعا قادام تاستاۋ بەتالىسى بوگەۋ بەرمەي، رەفورمانى تەرەڭدەتۋدىڭ، ەسىك اشۋدى كەڭەيتۋدىڭ قادامى مىعىمدالا ءتۇستى. كەلەشەكتى بەتكە العاندا، جۇڭگو ەكونوميكاسى، ءسوز جوق، قيىندىقتان قامال الۋ بارىسىندا شىت جاڭا تۇلەپ، داۋىل مەن نوسەردىڭ سىناعى بارىسىندا ورنىقتى قاداممەن العا ىلگەرىلەپ، ”تال ماۋەلەپ، گۇل شەشەكتەپ، جاڭا جاعداي ساۋلە شاشاتىن“تىڭ ءورىس اشاتىن بولادى.

جاڭا دامۋ ۇستانىمىن امالياتتا ايگىلەپ، تىڭ ءورىس اشتى

  ومىرشەڭدىك قاۋلاعان ماۋسىمدا، جۇڭگونىڭ بايتاق دالاسىنا كوز جىبەرسەك، دامۋدىڭ سانسىز جاڭا كورىنىستەرى جاندى تۇردە كوز الدا جايىلادى −

  استانا بەيجيڭدە، جۇڭگۋانسۇن حالىقارالىق وزىق عىلىم - تەحنيكادان جاڭالىق اشۋ جارىسى وتكىزىلۋدە، جەڭىپ شىققان نىساندار قارجى قۇراۋعا قولداۋ كورسەتۋ، بازاردى ۇشتاستىرۋ سياقتى قىزمەت وتەۋلەردەن يگىلىكتەنەدى. كەزىندەگى بەيجيڭنىڭ قالا ماڭى ەسەپتەلەتىن قۋ مەدياننان قازىرگى مەملەكەتتىڭ تانىسقىسى بولۋعا دەيىن، جۇڭگۋانسۇندە ءار كۇنى جاڭالىق اشۋعا قاتىستى كوپتەگەن اڭگىمەلەر جارىققا شىعىپ جاتادى.

  حۋاڭپۋجياڭ دارياسىنىڭ بويىندا، جاڭا توپتاعى ەل اتتاعان 27 سەرىكتەستىك شاڭحايدا وڭىرلىك باس سەرىكتەستىك نەمەسە زەرتتەپ اشۋ ورتالىعىن قۇردى. العاشقى ماۋسىمدا، شاڭحايدا جاڭادان قۇرىلعان شەتەل قارجى قوسقان نىسانداردان، توقتامدى شەتەل قارجىسىن قابىلداۋدان، شەتەل قارجىسىن ءىس جۇزىندىك پايدالانۋدان ”3 ارتۋ“ جۇزەگە استى.

  باۋتاشان تاۋىنىڭ باۋرايىندا، يان - ان قالاسىنداعى كەدەي اۋداندار تۇگەلدەي كەدەيلىك قالپاعىن تاستاپ، بايىرعى رايونداعى 2 ميلليون 260 مىڭ تۇرعىن تاقىر كەدەيلىككە قوش ايتتى. سانشي، گانسۋدەن گۇيجوۋ، گۋاڭشيگە دەيىن، كەدەي اۋدان تىزىمدىگىنەن شەگىنگەن ساندار تىزبەگى ۇزدىكسىز جاڭالاندى.

  دامۋ − تاياۋ زاماننان كەيىنگى جۇڭگولىقتاردىڭ اينىماس مۇرات تالپىنىسى. دامىعاندا عانا ءوزىن الەۋەتتەندىرۋگە بولادى، ءوزىن الەۋەتتەندىرگەندە عانا دۇنيە ءجۇزى ۇلتتارى قاتارىندا قاسقايىپ تۇرۋعا بولادى.

  باسىپ وتكەن جولعا قايىرىلا قاراساق، ەلىمىز نەشە ون جىلدا، دامىعان مەملەكەتتەر نەشە ءجۇز جىل جۇرگەن بارىستى باسىپ ءوتىپ، دۇنيە ءجۇزىن جالت قاراتقان دامۋ كەرەمەتىن جاراتتى ءارى دامۋ بارىسىندا كەيبىر كورنەكتى قايشىلىقتار مەن ماسەلەلەر دە جيناقتالدى.

  جاڭا داۋىرگە وتكەندە، شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتى تاريحتىڭ، رەالدىقتىڭ، كەلەشەكتىڭ بەتالىسىندا، ەلىمىزدىڭ دامۋى تۇرعان ورىندى، تۋىلعان وزگەرىستەردى ءدال تۇجىرىمداپ، جاڭالىق اشا دامۋ، سايكەسە دامۋ، جاسىل دامۋ، اشىق دامۋ، تەڭ يگىلىكتەنە دامۋ سىندى جاڭا دامۋ ۇستانىمىن العا قويىپ، ەلىمىز دامۋىنىڭ جالپى جاعدايىندا تاريحي سيپاتتى وزگەرىس اشۋعا جەتەكشىلىك ەتتى.

  وي جەلىس وزگەرسە ءورىس كەڭەيەدى، كوزقاراس جاڭارسا بەت - بەينە جاڭالانادى.

  جوعارى قارقىنمەن ارتۋدان ورتا، جوعارى دەڭگەيگە قادام باسۋعا دەيىن، جۇڭگونىڭ دامۋ ءتاسىلى كولەم قارقىنىنان ساپا ونىمدىلىگى سيپاتىنا قاراي بۇرىلىس جاسادى؛

  مولشەردى ارتتىرىپ، كولەمدى كەڭەيتۋدەن قامداۋ جاعىنداعى قۇرىلىمدىق رەفورماعا دەيىن، جۇڭگونىڭ دامۋ قوزعاۋشى كۇشى، باستىسى، فاكتور ۇسىنىلىمىنا سۇيەنۋدەن جاڭالىق اشۋ ارقىلى دەم بەرۋگە قاراي بۇرىلىس جاسادى؛

  جالپى تۇلعالىق دوڭگەلەك داۋلەتتىلىكتەن جاپپاي دوڭگەلەك داۋلەتتىلىككە دەيىن، جۇڭگونىڭ دامۋ نىساناسى حالىقتىڭ زاتتىق مادەنيەت قاجەتىن قاناعاتتاندىرۋدان حالىقتىڭ تاماشا تۇرمىسقا دەگەن تالپىنىسىن جۇزەگە اسىرۋعا قاراي بۇرىلىس جاسادى.

  بيىل العاشقى ماۋسىمدا، ەلىمىز قىزمەت وتەۋ كاسىبىنىڭ ارتقان قۇنىنىڭ ەكونوميكا جالپى مولشەرىندەگى يەلەگەن سالىستىرماسى %57.3كە جەتىپ، بىلتىرعى سول تۇستاعىدان 0.6 پايىز ارتتى؛ تۇتىنۋدىڭ ەكونوميكانىڭ ارتۋىنا قوسقان ۇلەس مولشەرى %60تەن اسىپ، قىزمەت وتەۋ تۇتىنۋىنىڭ تۇرعىنداردىڭ ەڭ سوڭعى تۇتىنۋ شىعىمىندا يەلەگەن سالىستىرماسى %47.7كە جەتتى؛ جوعارى تەحنيكالى كاسىپتەردىڭ، ستراتەگيالىق جاڭادان گۇلدەنگەن كاسىپتەردىڭ ارتقان قۇنىنىڭ ارتۋ قارقىنى جەكە - جەكە %7.8كە جانە %6.7كە جەتىپ، كولەمنەن جوعارى ونەركاسىپتىڭ تۇلعالىق ارتۋ قارقىنىنان جوعارى بولدى.

  وي قالىبىن بۇزىپ ءوتىپ، سۇردەككە يەك سۇيەۋگە قوش ايتىپ، تيپ وزگەرتۋدىڭ بەلەسىنەن استى، جۇڭگو جاڭا ۇستانىمنىڭ جەتەكشىلىگىندە دامۋدىڭ تىڭ ءورىسىن ۇزدىكسىز اشتى −

  ۇتىمسىز قامداۋدى جويىپ، مەشەۋ ءوندىرىس قۋاتىن كۇشىنەن قالدىرىپ، بايلىقتان پايدالانۋ ونىمدىلىگىن جوعارىلاتتى، بۇل قايتا تۇلەۋدى باستان كەشىرگەن وزگەرىستەگى جۇڭگو؛

  جاڭا تەحنيكالار ۇزدىكسىز تۋىلىپ، جاڭا كاسىپتەر مولىنان جيناقتالىپ، قاۋلاي كوتەرىلدى، جاڭا كاسىپ فورماتسيالارى كوركەيىپ كەلەدى، بۇل تاسقىنداعان ومىرشەڭدىككە تولى جۇڭگو؛

  الدىمەن لاستاپ، سوڭىنان جونگە سالاتىن كونە سۇردەكتى تاستاپ، ەكولوگيانىڭ قىزىل سىزىعىن بەرىك ساقتاپ، جاسىل دامۋدى ىلگەرىلەتتى، بۇل سۋى تۇنىق، تاۋى جاسىل قۇرىلىستى جۇرگىزگەن كورىكتى جۇڭگو؛

  ماڭىزدى ستراتەگيالىق وراي ءساتىن يگەرىپ، ءوز ءىسىن جاقسى ىستەپ، تىنباي العا ىلگەرىلەدى، بۇل ۇلى گۇلدەنۋگە بەت العان ەكپىندى جۇڭگو.

  حالىقارالىق اقشا قورى ۇيىمىنىڭ باستىعى لاگارد جۇڭگونىڭ العا ىلگەرىلەۋى قازىرگى دۇنيە جۇزىنە تۇراقتىلىق پەن ءۇمىت ۇستەگەندىگىن، جۇڭگونىڭ كەلەشەگى، ءسوز جوق، اناعۇرلىم زور دامۋعا يە بولاتىندىعىن ءبىلدىردى.

جاڭا قوزعاۋشى قۋات جيناقتالىپ، جاڭا موتوردى وتالدىردى

  ساتىلۋ باعاسى ءىرى تۇرپاتتى اسقىن وتكىزگىشتى يادرو ماگنيتتىك رەزونانس جابدىعىنىڭ تورتتەن بىرىندەي، كولەمى كىشكەنە، كەسكىندەۋى انىق، مۇنان سىرت، اۆتوكولىككە باسۋعا بولاتىن جىلجىمالى ءتۇرى دە بار، بۇل باۋتوۋ شيباۋ بوۋي ەمدەۋ جۇيەسى سەرىكتەستىگىنىڭ سيرەك جەر ەلەمەنتى تۇراقتى ماگنيتتىك ماتەريالىنان پايدالانىپ جاساعان يادرو ماگنيتتىك رەزونانس جابدىعى.

  ”بيىل 20دان استام زاكاز قابىلدادىق“، - دەدى سەرىكتەستىكتىڭ ورىنباسار باس ديرەكتورى شيڭ جىچياڭ.

  جوعارى عىلىم - تەحنيكا سالاسىندا كەڭىنەن قولدانىلاتىن سيرەك جەر ەلەمەنتتەرى ”جاڭا ماتەريال اناسى“ دەگەن تاماشا اتقا يە. باۋتوۋ قالاسىنىڭ سيرەك جەر ەلەمەنتتەرى بايلىعى بۇكىل ەلدەگىنىڭ %80تەن استامىن ۇستايدى، الايدا تەحنيكا مەشەۋ بولعاندىقتان، ۇزاق ۋاقىت بويى ارزان شيكىزات شىعاراتىن جەر رولىن ويناپ كەلدى.

  جۋىرداعى بىرنەشە جىلدا، عىلىم - تەحنيكادا جاڭالىق اشۋ ۇسىنىلىمىنىڭ ۇزدىكسىز ارتۋىنا ىلەسە، باۋتوۋدىڭ جەرگىلىكتى ورىننىڭ سيرەك جەر ەلەمەنتتەرىن مانەرلەۋ مولشەرى %80تەن اسىپ، تومەن باعادا ساتاتىن جاعداي وزگەردى.

  دامۋدىڭ جاڭا كەزەڭىنە قادام باسقاندا، جان سانى تيىمدىلىگى جويىلاتىن ”لەۋيس بۇرىلىس نۇكتەسى“نەن اتتاپ وتۋگە بولا ما؟ جان باسىندىق GDP جوعارىلاپ بەلگىلى كەزەڭگە جەتكەننەن كەيىنگى ”ورتاشا كىرىس تۇزاعى“نان اتتاپ وتۋگە بولا ما؟

  بۇگىنگى جۇڭگو ءوز امالياتى ارقىلى مىنانى تولىق دالەلدەدى: ورگە جارماسىپ، وردان ءوتۋ بارىسىندا شەشۋشى سەكىرىستى جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن، ءسوز جوق، جاڭا - كونە قوزعاۋشى قۋاتتاردىڭ اۋىسۋىن جۇزەگە اسىرىپ، باسەكەدە تىڭ ارتىقشىلىق قالىپتاستىرۋ كەرەك.

  جاڭا قوزعاۋشى قۋات قايدا؟ جاڭا ارتىقشىلىق قايدان كەلەدى؟

  رەفورمانى تەرەڭدەتۋ سىندى ”شەشۋشى شارا“دان ويداعىداي پايدالانىپ، جاڭا قوزعاۋشى قۋاتتى ۇزدىكسىز قاۋلاتتى −

  قامداۋ جاعىنداعى قۇرىلىمدىق رەفورمانى مىزعىماستان تەرەڭدەتىپ، ميكرو سۇيمەن مولشەرىن تومەندەتتى، كاسىپورىننىڭ وزىندىك قۇنىن تومەندەتىپ، ونىمدىلىكتى جاقسارتتى، رەفورمانىڭ ”تەرەڭدەۋى“ دامۋدىڭ ”ساپاسىن“ جوعارىلاتتى؛

  ساۋدا ىستەرى ءتۇزىمى رەفورماسىن زور كۇشپەن ىلگەرىلەتىپ، بازارعا كىرۋگە رۇقسات ەتۋدىڭ ۇنامسىز تىزىمدىگى ءتۇزىمىن جاپپاي اتقارىپ، ساۋدا - تيجارات ورتاسىن ۇزدىكسىز جاقسارتتى، 2018 - جىلى بۇكىل ەلدە جاڭادان 6 ميلليون 700 مىڭ كاسىپورىن تىركەۋگە الدىرىپ، كۇنىنە 18 مىڭ 400 كاسىپورىن اشىلدى، رەفورمانىڭ ”ىلگەرىلەۋى“ دامۋدىڭ ”نەگىزىن“ بەكەمدەدى؛

  اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋ ستراتەگياسىن ىشكەرىلەي اتقارىپ، اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ ”ورنىقتىرعىشى“ اناعۇرلىم سالماق تارتىپ، كۇشەيىپ، جازدىق استىقتان مول ءونىم الۋ ءۇمىتى بايقالدى، رەفورمانىڭ ”دالدىگى“ دامۋدىڭ ”ورنىقتىلىعىن“ جەبەدى.

  جاڭالىق اشۋ سىندى ”ءبىرىنشى شاحمات تاسىن“ جاقسى ءجۇرىپ، جاڭا قوزعاۋشى قۋاتتى ۇتىمدى جەتىلدىردى −

  جۋىردا وتكىزىلگەن 2 - كەزەكتى سيفرلى جۇڭگو قۇرىلىسى باسشىلار باس قوسۋىندا، قۇلتەمىر، ۇشقىشسىز اپپارات، شوفەرسىز جۇرگىزۋ سياقتىلار تولىق كورىنىس بەرىپ، جاساندى زەردە، ءىرى ساندى مالىمەت، بلوكچەين سياقتى جاڭادان گۇلدەنگەن كاسىپتەر باسەكەلەسە ساحناعا شىعىپ، جاڭا قوزعاۋشى قۋاتتىڭ جاڭا دامۋدى جەبەۋ كورىنىسىن تۇرلىشە تاراپتان بەينەلەدى.

  دۇنيە ءجۇزىنىڭ زاۆودىنان دۇنيە ءجۇزى دارەجەلى جاڭالىق اشۋ تۇعىرىنا دەيىن، ”جۇڭگودا وندىرىلگەن“نەن ”جۇڭگودا جاسالعان“عا دەيىن، ەلىمىز دامۋدىڭ ءتۇيىنىن جاڭالىق اشۋعا قويۋدان جازباي، جاڭالىق اشۋعا قولداۋ كورسەتەتىن، شابىتتاندىراتىن ءبىر قىدىرۋ كەلەلى شارالاردى شىعاردى، ”ءبىرىنشى قوزعاۋشى كۇش“ بارعان سايىن ارىندادى.

  2018 - جىل، ەلىمىز قابىلداعان پاتەنتكە ءوتىنىش بەرۋ مولشەرى جانە پاتەنتتىك ۇقىق بەرۋ مولشەرى جەكە - جەكە الدىنداعى جىلداعىدان %16.9 جانە %33.3 ارتتى، جاڭا ەنەرگيالى اۆتوكولىك، زەردەلى تەلەۆيزور ءوندىرۋ مولشەرى جەكە - جەكە الدىنداعى جىلداعىدان %66.2 جانە %17.7 ارتتى.

  حالىق تۇرمىسىنداعى ولقىلىقتاردى تولىقتاپ، جاڭا قوزعالىس قۋاتىن ۇزدىكسىز تۋىنداتتى −

  بيىلدان بەرى مەملەكەت زەينەتكەرلىككە قىزمەت وتەۋدى ىلگەرىلەتۋ، 3 جاستان تومەنگى نارەستەلەردى قاراۋ قىزمەت وتەۋىنىڭ دامۋىن جەبەۋ پىكىرىن ىركەس - تىركەس شىعاردى. بالالاردى باعاتىن ورىن بولۋ، قارتتاردى كۇتىمدەيتىن ورىن بولۋ بۇل حالىق تۇرمىسىن جاقسارتۋدىڭ شاراسى بولۋمەن بىرگە وندا زور ساۋدا ورايى ساقتالۋدا.

  ”1 - مامىر“ شاعىن دەمالىس كەزىندە، ەلىمىزدە كۇنىنە ورتا ەسەپپەن 9266 كەزەكشى پويەز قاتىناپ، 16 مىڭ - رەت كەزەكشى ۇشاق ۇشىپ - قونىپ، ەل ءىشى ساياحاتشىلارىنان جالپى 195 ميلليون ادام - رەت قابىلداندى، جۇرتشىلىق بۇدان جۇڭگونىڭ ەكونوميكاسىنىڭ مول كومەسكى كۇشىن جانە حالىق تۇرمىسىنىڭ كۇن سايىن جاقسارىپ كەلە جاتقاندىعىن تاعى ءبىر رەت سەزىندى.

  ”العاشقى ماۋسىمدا جۇڭگونىڭ ەكونوميكالىق اينالىمى ورنىقتى بولدى، تۇتىنۋشىلاردىڭ كىرىس مەجەسى جالپى بەتتىك ءبىرشاما جاقسى بولدى، مىنە بۇل دەمالىس كەزىندەگى تۇتىنۋ ورلەۋىنىڭ نەگىزگى كورىنىسى“، - دەدى جۇڭگو ساۋدانى جەبەۋ قوعامى زەرتتەۋ ورنى حالىقارالىق ساۋدا زەرتتەۋ ءبولىمىنىڭ مەڭگەرۋشىسى جاۋ پيڭ.

  قازىرگى تاڭداعى جۇڭگونىڭ ەمدەۋ، زەينەتكەرلىك، وقۋ - اعارتۋ سياقتى حالىق تۇرمىسى تومەنگى شەگى ۇزدىكسىز بەكەمدەلدى؛ العاشقى ماۋسىمدا بۇكىل ەلدەگى قالا - قالاشىقتاردا 3 ميلليون 240 مىڭ ادام تىڭنان جۇمىستانىپ، حالىق تۇرمىسى نەگىزى نىعايدى؛ كىرىس جوعارىلاپ، اۋىرتپالىق جەڭىلدەپ، حالىق بۇقاراسىنىڭ تابىس سەزىمى، باقىت سەزىمى، حاۋىپسىزدىك سەزىمى ۇزدىكسىز كۇشەيىپ، ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋدى جەبەۋدىڭ قۇدىرەتتى قوزعاۋشى قۋاتىن ۇيىستىردى.

جاڭا جاعداي سومداپ، تىڭ ورايعا يە بولدى

  چاڭجياڭ اتىراۋى وڭىرىندەگى 7 قالا مەترودا ەكى ولشەمدى كودتى سكانەرلەپ اقى تولەۋدەي قولايلى ءجۇرىس - تۇرىس ءتاسىلىن جاريالاپ، ۇلاستىرۋدى، تۇتاستىرۋدى ىسكە اسىرىپ، ولكە ارالىق اۋىساتىن جولداردى ءبىر - بىرلەپ تۇتاستىردى، چاڭجياڭ اتىراۋى باسىم كاسىپ قورىن سايكەستىرىپ، العاشقى مەرزىمدەگى 1 - كەزەڭدە 7 ميلليارد 700 ميلليون يۋان حالىق اقشاسىن توپتاۋدى ورىندادى، شاڭحاي، جياڭسۋ، جىجياڭ، انحۇي سىندى ءبىر قالا، 3 ولكەنىڭ ۇكىمەتتىك قىزمەت وتەۋىن ”ءبىر توردا ءبىر تۇتاس ءبىتىرۋ“ رەسمي اشىلىپ، جەلىگە قوسىلدى...

  چاڭجياڭ اتىراۋى ەلىمىزدىڭ ەكونوميكالىق دامۋى ەڭ تەبىندى، ەسىك اشۋ دەڭگەيى ەڭ جوعارى، جاڭالىق اشۋ قابىلەتى ەڭ كۇشتى وڭىرلەردىڭ ءبىرى. چاڭجياڭ اتىراۋىنىڭ ءبىر تۇلعالانا دامۋىنىڭ مەملەكەتتىك ستراتەگيالىق دەڭگەيگە كوتەرىلۋىنە ىلەسە، ەلىمىز تاعى ءبىر كەلەلى وڭىرلىك دامۋ ستراتەگياسىنىڭ ”جىلدامداتقىش تەتىگىن“ باستى.

  ”الەم جاعدايىنان حابارلى ادام اۋقىمدى شەبەرلىكپەن بولجاي الادى؛ جەڭۋ - جەڭىلۋدى بەلگىلەي العاندار ورنالاستىرۋعا شەبەر بولادى.

  وڭىرلىك دامۋدىڭ جاڭا جاعدايىن كۇش سالا ورناتىپ، دامۋدىڭ جاڭا كەڭىستىگىن كەڭەيتتى −

  بۇگىنگى جۇڭگودا، قالا، اۋىل وڭىرلەرىنىڭ ءورىسى ۇزدىكسىز كەڭەيىپ، قۇرىلىمى ۇزدىكسىز ساپالىلانىپ، بايلىقتى جايعاستىرۋ ونىمدىلىگى جالپى بەتتىك كوتەرىلىپ، وڭىرلىك سايكەستى دامۋ جاڭا مەحانيزمى ەندىك، بويلىق باعىتتا بىرگە ارەكەتتەنىپ، بىرتىندەپ قالىپتاستى.

  سولتۇستىكتە، بەيجيڭ - تيانجين - حىبەيدىڭ سەلبەسىپ دامۋى ءتارتىپتى ىلگەرىلەدى. بەيجيڭ قالاسىنىڭ استاناعا جاتپايتىن فۋنكتسيالارىن سەيىلتۋ ”مۇرىندىعىن“ يگەرىپ، مولشەردى ازايتىپ دامۋ بارىسىندا كۇش - قۋاتىن كۇشەيتتى، بىلتىر جاڭا ەكونوميكالىق ارتۋ قۇنى ءبىر تريلليون يۋاننان اسىپ، قىزمەت وتەۋ كاسىبى ارتقان قۇنىنىڭ GDPدا ۇستاعان سالىستىرماسى %81كە جەتتى؛ شيۇڭ - ان جاڭا رايونى ساتىپ الۋ، كوشىرۋ، ورنالاستىرۋ قىزمەتىن رەسمي باستادى، بەيجيڭ - شيۇڭ - ان قالا ارالىق تەمىر جول قۇرىلىسى قاۋىرت ءجۇرىلدى. ءبىردى ازايتۋ، ءبىردى ارتتىرۋ جاپپاي ەتەك الدى.

  وڭتۇستىكتە، گۋاڭدۇڭ - شياڭگاڭ - اۋمىن ۇلكەن شىعاناق رايونى قۇرىلىسى تاماشا جاعدايعا بىرتىندەپ ءوتتى. گۋاڭجوۋ - شىنجىن - شياڭگاڭ جوعارى قارقىندى تەمىر جولىنىڭ شياڭگاڭ بولىگى مەن شياڭگاڭ - جۋحاي - اۋمىن ۇلكەن كوپىرىندە كولىك قاتىنادى، بۇل ”1 - مامىر“ دەمالىسىندا ىشكى ولكەلەردەن شياڭگاڭعا ساياحاتتاي بارعانداردىڭ بىلتىرعى سايكەس مەزگىلدەگىدەن مولشەرمەن %40 ارتۋىن ىلگەرىلەتتى. شياڭگاڭ مەن اۋمىننىڭ مەملەكەتتىڭ دامۋ جالپى جاعدايىنا توعىسۋىنا دەم بەرىپ، حالىقارالىق عىلىم - تەحنيكادا جاڭالىق اشۋ ورتالىعىن قۇرىپ، حالىقارالىق باسەكەلىك كۇشكە يە وسى زامانعى كاسىپ جۇيەسىن سومداپ، جاڭا ارتۋ ۇيەگىنە كۇش ۇستەۋىنە دەم بەرىلۋدە.

  ”وڭىرلىك سايكەستى دامۋ ستراتەگياسىن اتقارىپ، ءارقايسى وڭىرلەردىڭ سالىستىرمالى باسىمدىعىن تولىق ساۋلەلەندىرۋىن ىلگەرىلەتىپ، فاكتورلاردىڭ ءتارتىپتى، ەركىن اينالىمىن جەبەپ، نەگىزگى الەۋمەتتىك قىزمەت وتەۋدەگى پارىقتى ازايتۋ ەلىمىزدىڭ ەكونوميكالىق دامۋ ساپاسى مەن ونىمدىلىگىن جوعارىلاتۋ، وسىزاماندانعان ەكونوميكالىق جۇيە قۇرۋ جونىنەن ماڭىزدى تىرەكتىك رول اتقارادى“، - دەدى مەملەكەتتىك كەڭەس دامۋدى زەرتتەۋ ورتالىعىنىڭ ورىنباسار مەڭگەرۋشىسى ۋاڭ يميڭ.

  جالپى بەتتىك ەسىك اشۋدىڭ جاڭا جاعدايىن قالىپتاستىرىپ، دامۋدىڭ جاڭا ورايىنان بىرگە يگىلىكتەندى −

  باس شتابى امەريكا قۇراما شتاتتارىنىڭ اتلانتاسىنا ورنالاسقان بۇكىل الەمدىك اليۋمين ماتەريالدارىن وندىرەتىن الپاۋىت نوۆەليس 5 - ايدىڭ 23 - كۇنى شاڭحايدا 180 ميلليون دوللار ۇستەمە قارجى قوسقان جياڭسۋ چاڭجوۋ زاۆودىنىڭ 2 - مەرزىمدىك نىسانى بيىلدىڭ سوڭىنا دەيىن سالىنىپ ءبىتىپ، وندىرىسكە قوسىلاتىندىعىن جاريالادى.

  بيىل 1 - ايدان 4 - ايعا دەيىن، بۇكىل ەلدە شەتەل ساۋداگەرلەرى قارجى قوسقان 13 مىڭ 39 كاسىپورىن جاڭادان قۇرىلدى؛ ناقتى پايدالانعان شەتەل قارجىسى 305 ميلليارد 240 ميلليون يۋان بولىپ، سايكەس مەزگىلدەگىدەن %6.4 ارتتى. مۇنىڭ ىشىندە، امەريكا قۇراما شتاتتارىنىڭ قوسقان قارجىسى سايكەس مەزگىلدەگىدەن %24.3 ارتتى.

  بۇگىنگى جۇڭگو ءوزارا پايدا جەتكىزىپ، تەڭ يگىلىكتەنۋدەي ەسىك اشۋ ستراتەگياسىن تاباندىلىقپەن اتقارىپ، سىرتقا ەسىك اشۋدى بارعان سايىن كەڭەيتىپ، ءبارىن قامتيتىن دارقان پەيىلمەن ءار ەلدىڭ جۇڭگو دامۋىنىڭ ”جىلدام كولىگىنە“ وتىرۋىن قارسى الىپ، ادامزاتتىڭ تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن تىزە قوسا قۇرۋدى دارىپتەدى، سەلبەسىپ تەڭ يگىلىكتەنەتىن جۇڭگو ۇستانىمى، جۇڭگو جوباسى بارعان سايىن كەڭ كولەمدە حالىقارانىڭ مويىنداۋىنا يە بولدى.

  وتكەن ايدا وتكىزىلگەن 2 - كەزەكتى ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول“ حالىقارالىق سەلبەستىك جوعارى دارەجەلىلەر تالقى مىنبەرىندە، جۇڭگو ءبىرسىپىرا كەلەلى رەفورما جاساۋ، ەسىك اشۋ شارالارىن تاعى دا العا قويدى. كەزەكتە 127 مەملەكەت پەن 29 حالىقارالىق ۇيىم جۇڭگو جاقپەن ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول“ سەلبەستىك حۇجاتىنا قول قويدى.

  بۇگىنگى جۇڭگو جاڭا تاريحي باستامادا تۇر. اسقار تاۋلاردان اسىپ، قيىن وتكەلدەردەن ءوتىپ، قۋات توپتاپ سامعاپ ۇشقان شىعىستىڭ الىپ ايداعارى گۇلدەنۋگە بەت الۋدىڭ جاڭا ءورىسىن ۇزدىكسىز كەڭەيتۋدە...

  (شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 5 - ايدىڭ 28 - كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى)

جاۋاپتى رەداكتور : سايراش تۇرارجان قىزى

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.