تۇرعىندار رايونىمىزدا پەنسياعا شىققان قارتتار كوبىرەك تۇرادى. ولار كوزدەرىنىڭ قاراۋىتقانىن، قۇلاعىنىڭ دا جاقسى ەستىمەيتىنىن ايتاتىن. قارتايۋ — ءومىر زاڭدىلىعى بولعانىمەن، كەي ادام تەز قارتايسا، كەي ادام كارىلىككە وڭايلىقتا مويىن ۇسىنبايدى، بۇل نەلىكتەن؟
ادەتتە، ادامدار ابىرجۋ مەن قاربالاستىقتى دەنساۋلىققا زيان دەپ قارايدى. ايتسە مەن ولاي ويلامايمىن. بۇل قارتايعاننان كەيىنگى تۇجىرىمىم. بويدى كەڭگە سالۋ مەن جايباسارلىق دەنساۋلىققا كەرى ىقپال جاسايدى.
ايگىلى پەداگوگى Carnegie : ”قاربالاستىق — دۇنيەدەگى ەڭ ارزان ءارى شيپالى ءدارى“،-دەگەن. جي شيانلين مىرزانىڭ قاربالاستىق جونىندەگى كوزقاراسىنا كەلسەك، ول 80 نىڭ سەڭگىرىنە كەلگەن كەزىندە دە، ءار كۇنى كىتاپحاناعا بارىپ كىتاپ وقىپ، قاتىستى ماتەريال جيناپ جازۋشىلىقپەن اينالىسىپتى؛ ايگىلى ءانشى گو لانيڭ 80 جاسقا تاياپ قالعان كەزىندە دە، داۋىس جاتتىعۋىن ۇزبەي ىستەپ، ءان كىتابىن كورىپ، كوپتەگەن كونسەرتتىك قيمىلدارعا قاتىناسادى ەكەن، قارتايعانىمەن دە دەنساۋلىعى مىقتى بولىپتى.
مۇقيات زەردەلەپ كورسەم ۇزاق ءومىر كورگەن ادامدارداعى ورتاق ءبىر ەرەكشەلىك: كوتەرىڭكى كوڭىل-كۇيى بولۋ، قارتايعانىنا مويىنسال بولماۋ، ءومىر بويى ۇيرەنۋ، قىزمەتتەن قول ۇزبەۋ، ۋاقىتتى استە بوسقا وتكىزبەۋ، باسى ارتىق كوڭىلسىز ىستەردى ويلاماۋ، تۇرمىستى ءماندى دە ءساندى وتكىزۋ. امالياتتا قاربالاستىق ادامدى ۋايىمنان ارىلتادى. تۇرمىستىڭ ءماندى جاقتارىن كورنەكتىلەندىرىپ، كوڭىل-كۇيدى جادىراتادى. سوندىقتان، ءار كۇنى قاربالاستىقپەن وتەتىن ادامداردىڭ ءومىرى بوس ساندالىپ جۇرەتىندەردەن ۇزاق بولادى. قاربالاستىق — ءومىردى ارلەندىرەتىن شيپالى ءدارى.