تيانشان تورى
تيانشان تورى   ›   جاڭالىقتار   ›   ۇلتتىڭ گۇلدەنۋى جولىندا ەرجۇرەك قۇرباندار شەجىرەسى

ليۋ گوجى: پاك نيەتتە بولىپ، ولسەدە وكىنبەۋ

− «قىزىل جارتاس» رومانىنداعى قاھارمان ليۋ سىياڭنىڭ پروتوتيپى جونىندە

  شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 5 - ايدىڭ 30 - كۇنى چىڭدۋدان بەرگەن حابارى (ءتىلشى يۋان چيۋيۋە). ول − «قىزىل جارتاس» رومانىنداعى ليۋ سىياڭنىڭ پروتوتيپى؛ ول داۋلەتتى شاڭىراقتان شىققان، ءبىراق ول ءوزىن توڭكەرىسكە قالتقىسىز ارنادى؛ ول «قۇرباندار جىرىن» اسقاقتاتا شىرقاپ تۇرىپ بايگۇڭگۋاندا نەبارى 28 جاسىندا ەرلىكپەن قۇربان بولدى، ول − ليۋ گوجى ەدى.

  ليۋ گوجى سىچۋان ولكەسىنىڭ لۋجوۋ دەگەن جەرىنەن، 1921 - جىلى جەرگىلىكتى داۋلەتتى وتباسىندا دۇنيەگە كەلگەن، بالانىڭ 7 - بولعان ول ۇلكەن شاڭىراقتا شولجاڭداپ ءوستى. 1939 - جىلى ورتا مەكتەپتى تاۋىسقاننان كەيىن شينان بىرلەسكەن داشۋەسىنىڭ ەكونوميكا فاكۋلتەتىندە وقىعان، 1940 - جىلى مەكتەپتە جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنا مۇشە بولعان.

  1942 - جىلى ليۋ گوجى كۇنميڭنەن چۇڭچيڭگە پارتيا ۇيىمىن ىزدەپ كەلىپ، جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى وڭتۇستىك بيۋروسى جاستار گرۋپپاسىنداعى ليۋ گۋاڭعا تانىستىرىلادى، وسىدان باستاپ ول جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى وڭتۇستىك بيۋروسىنىڭ باسشىلىعىندا، سىچۋان ولكەسىنىڭ بانكە ەكونوميكاسىن زەرتتەۋ ورنى ماتەريال ءبولىمىنىڭ قىزمەتكەرىندىك اشىق كاسىپتى قورعان ەتە وتىرىپ قىزمەتىن ەتەك الدىرادى. 1945 - جىلى دەموكراتيالىق وداققا كىرگەننەن كەيىن، ول جاستاردىڭ جاپون شاپقىنشىلارىنا قارسى دەموكراتيالىق قوزعالىسىنا بەلسەنە ات سالىسادى جانە ۇيىمداستىرادى.

  1947 - جىلى 2 - ايدىڭ 28 - كۇنى «شينحۋا گازەتى» كۇشپەن شەگىندىرىلگەننەن كەيىن، ليۋ گوجى «تيڭجين گازەتى»نىڭ باسپادان شىعۋىنا، تارالىمىنا زور كۇشپەن سەلبەسەدى. سول جىلى 6 - ايدىڭ 1 - كۇنى گومينداڭ چىڭدۋ مەن چۇڭچيڭدە زور تۇتقىنداۋ جۇرگىزىپ، چۇڭچيڭدە ءبىر تۇندە وتانشىل قايراتكەرلەردەن، العاباسار پروفەسسورلاردان، وقۋشىلاردان، تىلشىلەردەن 200دەن استام ادامدى قولعا الادى، ليۋ گوجى تىنىم تاپپاي شاپقىلاپ ءجۇرىپ، ”1 - ماۋسىم ۋاقيعاسىنا ارتقى شەپتەن كومەك بەرۋ قوعامى“ن جانە كوممۋنيستىك پارتياعا باعىشتى ۇيىم − ”1 - ماۋسىم قوعامى“ن قۇرىپ، زورلىقتى كۇشكە قارسى ەرەۋىلگە باسشىلىق ەتىپ، ”1 - ماۋسىم“داعى زور تۇتقىنداۋدا قولعا الىنعان وقىتۋشى - وقۋشىلاردى قۇتقارادى. كوپ وتپەي جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى چۇڭچيڭ قالالىق كوميتەت شاسى رايوندىق وقۋشىلار قوزعالىسىنىڭ ەرەكشە ياچەيكاسىن قۇرۋدى ۇيعارادى، ول شۋجي بولىپ تاعايىندالادى.

  1948 - جىلى 4 - ايدا ساتقىنداردىڭ وپاسىزدىق جاساۋىمەن ليۋ گوجى باقىتقا قارسى تۇتقىندالادى. گومينداڭنىڭ چۇڭچيڭ شيڭيۋان 2 - باسقارماسىنىڭ باستىعى شۇي يۋانجۇي توبەسى كوككە جەتكەندەي قۋانىپ، بۇعاناسى قاتپاعان، سىپايى دا يبالى بەكزادانىڭ ناعىز كوممۋنيست بولا الۋى مۇمكىن ەمەس، بۇل ونىڭ جاستىق البىرتتىعى عانا دەپ قارايدى. الايدا جان تۇرشىگەرلىك قيناۋ الدىندا ليۋ گوجى استە باس يمەيدى. ول ءتىسىن تىسىنە باسىپ، قارا تەرگە مالشىنىپ تۇرا بەرەدى، جۇمعان اۋزىن اشپايدى، جاۋلار تەرگەۋدى جالعاستىرۋعا امالسىز قالادى دا، ونى اياعىنا كىسەن سالىپ، تۇرمەگە جابادى.

  ليۋ گوجى وتباسىنىڭ سىچۋاندا ۇقىعى دا، ىقپالى دا بار ەدى، ليۋ گوجى تۇتقىندالعاننان كەيىن، ليۋ اۋلەتى ليۋ گوجىنى قۇتقارۋدىڭ ءتۇرلى ءادىس - امالىن قاراستىرادى ءارى شياڭگاڭنان ليۋ گوجىنىڭ 5 - اعاسى ليۋ گوجيدى شاقىرتادى، ول گومينداڭنىڭ سىچۋان ولكەلىك قۇرىلىس مەڭگەرمەسىنىڭ باستىعى حى بەيحىڭنىڭ كۇيەۋ بالاسى بولاتىن.

  ليۋ گوجي ءبىرىنشى رەت كەلگەندە، مول تارتۋ - تارالعى العان شۇي يۋانجۇي ونى بوساتۋعا قوسىلادى، ءبىراق مىناداي ۇسىنىستى ورتاعا قويادى: ليۋ گوجى، ءسوزسىز، گازەتتە مالىمدەمە جاريالاپ، جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ ۇيىمىنان شەگىنۋى كەرەك. ليۋ گوجى ەشقانداي ءارى - ءسارى بولماستان بىلاي دەيدى: ”بولمايدى. مەن ولگەنىممەن، كوممۋنيستىك پارتيا بار، بۇل مەنىڭ ولمەگەندىگىممەن بارابار؛ ەگەر ۇيىمعا وپاسىزدىق جاساسام، مەنىڭ ءتىرى جۇرگەنىمنىڭ ەشقانداي ءمانى جوق“.

  1949 - جىلى 7 - ايدا حالىق ازاتتىق ارمياسى چاڭجياڭنان ەندەي ءوتىپ حۋانانعا، شينانعا قاراي جورىق جاسايدى، چۇڭچيڭ دە ازات بولۋعا تايايدى. 5 - اعاسى ليۋ گوجي شۇي يۋانجۇيدىڭ كەڭسەسىنە ليۋ گوجىعا بولا تاعى ءبىر رەت كەلەدى. وسى رەت ليۋ گوجي شۇي يۋانجۇيگە اق تالون ۇستاتىپ، قانشا اقشا الاتىندىعىن ءوزى تولتىرۋىن وتىنەدى.

  شۇي يۋانجۇي ليۋ گوجىنىڭ پارتيادان شەگىنەتىندىگى جونىندە مالىمدەمە جاريالاماۋىنا بولاتىندىعىنا قوسىلادى، ءبىراق ليۋ گوجي ونىڭ اتىنان رايىنان قايتۋ حاتىنا قول قويعاندا بارىپ، ونى بوساتپاقشى بولادى. الايدا، ليۋ گوجى ەرەكشە باتىلدىقپەن بىلاي دەدى: بوساتۋ، ءسوزسىز، شارتسىز بولۋى كەرەك. ءسويتىپ، ەكىنشى رەتكى قۇتقارۋ دا ساتسىزدىككە ۇشىرايدى.

  1949 - جىلى 11 - ايدىڭ 27 - كۇنى ليۋ گوجى گومينداڭ تىڭشىلارىنىڭ قاندى قىرعىنداۋىندا 28 جاسىندا قۇربان بولدى. قۇربان بولعان كەزىندە، ول تىڭشىلارعا: ”بۇگىنگى كۇن سەندەرگە ءتان بولعانىمەن، ەرتەڭگى كۇن بىزگە ءتان!“ دەپ نالەت جاۋدىرادى، سونىمەن قاتار اسقاق ۇنمەن: ”سوتسياليزم، ءسوزسىز، جەڭىسكە جەتەدى! توڭكەرىس، ءسوزسىز، تابىستى بولادى! جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى جاساسىن!، - دەپ اسقاق ۇران شاقىرادى.

  لۋجوۋ قالالىق پارتكوم پارتيا ىستەرىن زەرتتەۋ كەڭسەسىنىڭ ورىنباسار مەڭگەرۋشىسى گۋان يان جاستىق جىگەرى جالىنداعان وسى توڭكەرىسشىل قۇربان جايلى ءسوز قوزعاعاندا ايرىقشا تەبىرەنەدى، ليۋ گوجىنى اناعۇرلىم ويداعىداي ەسكە ءتۇسىرۋ ءۇشىن، بيىل 5 - ايدا ول قىزمەتتەستەرىمەن بىرگە ارنايى چۇڭچيڭدەگى جازىدۇڭعا بارىپ، باعالى ماتەريالداردى تەكسەرىپ وقيدى ءارى ولاردىڭ اراسىنداعى ماڭىزدى ماتەريالداردى ءبىر - بىرلەپ كوشىرىپ ارحيۆكە ساقتايدى.

  ليۋ گوجىنىڭ قالىڭدىعى زىڭ زىشيا بۇرىن ليۋ گوجىنى ەسكە الۋ ماقالاسىن جازىپ، وزدەرىنىڭ تۇرمەدە بىرگە بولعان كەزدەرىندە ليۋ گوجىنىڭ وعان ورىستىڭ «داڭقپەن قۇربان بولۋ» دەگەن ءانىن ايتىپ بەرەتىندىگىن ەسىنە الدى. زىڭ زىشيا بىلاي دەپ جازدى: ”ونىڭ قوڭىرلاپ شىعاتىن داۋىسى اسقاق تا جاعىمدى بولاتىن، ونىڭ ءانى جولداستارىمىزعا ونىڭ جاۋلارمەن ءومىرىنىڭ سوڭىنا دەيىن ولىسپەي - بەرىسپەيتىن كۇرەس جۇرگىزۋگە بەل بايلاعاندىعى جونىندە سەرت بەرىپ تۇرعانداي سەزىلەتىن“.

جاۋاپتى رەداكتور : سايراش تۇرارجان قىزى

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.