تيانشان تورى
تيانشان تورى   ›   جاڭالىقتار   ›   ۇلتتىڭ گۇلدەنۋى جولىندا ەرجۇرەك قۇرباندار شەجىرەسى

ما جانشان: مەملەكەتتىڭ ابىرويى ءۇشىن، ۇلتتىڭ نامىسى ءۇشىن كۇرەستى

  ما جانشاننىڭ سۋرەتى (ماتەريال سۋرەت) شينحۋا اگەنتتىگى تاراتقان

  شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 6 - ايدىڭ 6 - كۇنى چاڭچۇننان بەرگەن حابارى (ءتىلشى شۋە چينفىڭ). جيلين ولكەسى گۇڭجۋليڭ قالاسى بوليچىڭزى قالاشىعى چۇڭشيڭ قىستاعىنا بارساڭىز، قىستاق جولىنىڭ بويى جاسىل ورمانمەن كومكەرىلگەن، تازا دا رەتتى ەكەندىگىن بايقايسىز، بۇل ارا جاپون شاپقىنشىلارىنا قارسى تۇرعان قاھارمان ما جانشاننىڭ تۋعان جەرى. قىستاقتىڭ شەتىندەگى سەمەنت جولدىڭ بويىنداعى تاس ەسكەرتكىشكە ما جانشاننىڭ ومىرىندەگى ىزگى ىستەرى جازىلعان. بىرنەشە جىلدىڭ الدىندا، بايىعان قىستاق تۇرعىندارى مەن جەرگىلىكتى ۇكىمەت بىرگە قارجى قۇراپ، 8.3 كيلومەترلىك قىستاق جولىن سالدى ءارى بۇل جولدى جياڭجۇن جولى دەپ اتاپ، وسى ارقىلى ما جانشاننىڭ وتانشىلدىق رۋحىن ەسكە ءتۇسىردى.

  ما جانشان، 1885 - جىلى جيليننىڭ حۋايدىسىندا دۇنيەگە كەلگەن. 1907 - جىلى، ما جانشان فىڭجۇن ارمياسىنىڭ 6 - اتتى اسكەرلەر لۇيىنا كىرەدى، سوعىستاعى ەرجۇرەكتىگىنە بولا، 1929 - جىلى جاڭ شۋەلياڭ ونى حيلۇڭجياڭ ولكەسى اتتى اسكەرلەرىنىڭ باس قولباسى ەتىپ تاعايىندايدى، 1930 - جىلى حيحىنىڭ قالا قورعاۋشى اسكەري ءبولىمىنىڭ سىليڭى بولىپ تاعايىندالادى.

  18 - قىركۇيەك ۋاقيعاسى بۇرق ەتە تۇسكەننەن كەيىن، ما جانشان قىسىلتاياڭ جاعدايدا حيلۇڭجياڭ ولكەلىك ۇكىمەتتىڭ ۋاقىتشا ءتوراعاسى ءارى اسكەري باس قولباسشىسى مىندەتىن تاپسىرىپ الادى. ول بىلاي دەيدى: ”مەن ما جانشان ولكەگە راقاتقا كەنەلىپ، ەپتەپ كۇن وتكىزۋ ءۇشىن كەلىپ وتىرعان جوقپىن. جاۋاپكەرشىلىك ارقالاۋ − مەنىڭ قاسيەتىم، مەيلى قانشاما كوپ قيىنشىلىق بولسىن، مەن ما جانشان مەملەكەتتىڭ ار - نامىسىءۇشىن، ۇلتتىڭ ار - نامىسى ءۇشىن جاپونيامەن، ءسوزسىز، سايىسۋعا بەل بايلادىم“.

  جاپونيا ارمياسى نىنجياڭ كوپىرى ارقىلى سولتۇستىككە شابۋىلداپ، سول كەزدەگى حيلۇڭجياڭ ولكەسىنىڭ ورتالىعى چيچيحارعا كىرىپ، تۇتاس ولكەنى باسىپ الماقشى بولادى. جاۋ ارمياسىنىڭ كوپىردەن ءوتۋىن توسۋ ءۇشىن، ما جانشان تۇرعىلىقتى قوسىنىن جىبەرىپ نىنجياڭ كوپىرىنىڭ بەتىن ورتەيدى ءارى 3 كوپىر وتكىنىن قيراتادى. جاپونيا ارمياسى ۇشاقتىڭ، زەڭبىرەكتىڭ جانە برۋنەۆيكتىڭ قورعاۋىندا، 4000نان استام ادام شىعارىپ، نىنجياڭ كوپىرىنە شابۋىل جاسايدى. جۇڭگونىڭ قورعانىس ارمياسى قايتارما شابۋىلعا وتەدى، سونىمەن جياڭچياۋ شايقاسى رەسمي باستالادى.

  جۇڭگو ارمياسى نىنجياڭ كوپىرىندە جانە ونىڭ ماڭىندا جاپونيا ارمياسىمەن قيان - كەسكى شايقاسادى. ما جانشان قول جيىپ، سوعىسقا دايىندالىپ، الدىڭعى شەپكە ءوزى قولباسشىلىق ەتىپ، جاۋدىڭ شابۋىلىنىڭ بەتىن قايتارادى. وسى رەتكى شايقاستا، جاپونيا ارمياسى جيىنى 1000نان استام اسكەرىنەن ايرىلىپ، 18 - قىركۇيەك ۋاقيعاسى تۋىلعاننان بەرى العاش رەت اۋىر ساتسىزدىككە ۇشىرايدى.

  جياڭچياۋ جاپون شاپقىنشىلارىنا قارسى سوعىستا جاپون شاپقىنشىلارىنا قارۋلى كۇش ارقىلى قايتارما سوققى بەرۋدىڭ ءبىرىنشى وعى اتىلىپ، بۇكىل ەل حالقىنىڭ وتانشىلدىق ىنتاسىن قوزعايدى. ما جانشان جياڭجۇننىڭ ”مەملەكەتتىڭ ابىرويى ءۇشىن، ۇلتتىڭ نامىسى ءۇشىن كۇرەسكەن“ رۋحى شاپقىنشىلىق جاساعان جاۋلارعا قارسىلىق كورسەتۋدىڭ جانە ولاردى اۋىر ساتسىزدىككە ۇشىراتۋدىڭ ەرلىك ءىسىن باستاپ، جۇڭگونىڭ جاپون شاپقىنشىلارىنا قارسى تۇرۋ قوزعالىسىنىڭ جوعارى ورلەۋگە كوتەرىلۋىن بارىنشا ىلگەرىلەتەدى.

  بۇكىل ەلدە جاپون شاپقىنشىلارىنا قارسى سوعىس بۇرق ەتە تۇسكەننەن كەيىن، ما جانشان شىعىس سولتۇستىك جورىق ارمياسىنىڭ باس سىليڭى بولىپ تاعايىندالىپ، اتتى اسكەرلەر لۇيىن ۇيىمداستىرىپ، باتىس سولتۇستىك سوعىس مايدانىندا سۇراپىل سوعىس جۇرگىزىپ، جاپونيا ارمياسىمەن قيان - كەسكى شايقاسادى. باتىس سولتۇستىك سوعىس مايدانىندا، ما جانشان باستاعان شىعىس سولتۇستىك جورىق ارمياسى باستان - اياق 8 - ارميامەن سايكەسە سوعىس جۇرگىزەدى. جورىق ارمياسى ءونىمدى قورعانىپ جانە دەر كەزىندە ىرىقتىلىقپەن قايتارما سوققى بەرىپ، جاۋلاردىڭ حۋاڭحىدان وتۋىنە باستان - اياق مۇمكىندىك بەرمەي، بايتاق باتىس سولتۇستىكتى جانە شانشي، گانسۋ، نيڭشيانى قورعاۋعا وراسان زور ۇلەس قوسادى.

  جاپون شاپقىنشىلارىنا قارسى سوعىس جەڭىسكە جەتكەننەن كەيىن، ما جانشان ىشكى سوعىسقا قارسى تۇرىپ، بەيپيڭدە تۇردى، دەنساۋلىعىنىڭ جار بەرمەيتىندىگىن ايتىپ، شىعىس سولتۇستىككە بارىپ شىعىس سولتۇستىك اماندىق ساقتاۋ ءبولىمىنىڭ ورىنباسار سىليڭى ءمانسابىنا تاعايىندالۋدان باس تارتادى. 1948 - جىلى ما جانشان ناۋقاسقا شالدىققاندىعىنا قاراماي بەلسەندىلىكپەن ىسكە كىرىسىپ، دىڭ باۋشان جياڭجۇن قاتارلىلارمەن بىرگە فۋ زو - يدى جانە ونىڭ قول استىنداعىلاردى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ بەيپيڭدى بەيبىت جولمەن ازات ەتۋ شارتىن قابىلداۋعا جانە كوتەرىلىس جاريالاۋعا قۋزاپ، بەيپيڭنىڭ بەيبىت جولمەن ازات بولۋىنا ماڭىزدى ۇلەس قوسادى.

  1950 - جىلى 11 - ايدىڭ 29 - كۇنى، ما جانشان بەيجيڭدە 65 جاسىندا ناۋقاستان قايتىس بولادى. كوز جۇمار الدىندا، ول پەرزەنتتەرىنە مىناداي وسيەت جازىپ قالدىرادى: ”مەن جۇڭگونىڭ ءتوراعا ماۋ زىدۇڭنىڭ جانە كوممۋنيستىك پارتيانىڭ باسشىلىعىندا، بۇكىل ەل حالقىنىڭ ازات بولعانىن، جاڭا دەموكراتيزمنىڭ ءساتتى اتقارىلعانىن، ادامداردىڭ شات - شادىمان ءومىر كەشكەنىن ءوز كوزىممەن كوردىم. مەنىڭ ومىردە مۇراتىم بولعان جاڭا مەملەكەت قۇرىلدى. مەن ومىردەن وتكەنىممەن، ءبىراق ول دۇنيەدە الاڭسىز جاتاتىن بولدىم. مەن سەندەردىڭ مەنىڭ وسيەتىم بويىنشا، حالىق ۇكىمەتىنىڭ دانىشپان باسشىلىعىندا، جاڭا جۇڭگونىڭ قۇرىلىس ىستەرى جولىندا ادالىقپەن سوڭىنا دەيىن كۇرەس جۇرگىزىپ، شىندىقتى ءىس جۇزىنەن ىزدەي وتىرىپ ءىس تىندىرۋلارىڭدى، تيتتەي دە سولقىلداقتىق ىستەمەۋلەرىڭدى تاپسىرامىن“.

جاۋاپتى رەداكتور : سايراش تۇرارجان قىزى

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.