ءتىلشى ما ينيڭ
جاڭا دامۋ ۇستانىمىنىڭ جەتەكشىلىگىندە شينجياڭ جۇندۇڭ ەكونوميكالىق - تەحنيكالىق اشۋ رايونى (قىسقارتىلىپ ”جۇندۇڭ اشۋ رايونى“ دەلىنەدى) مەملەكەتتىڭ ”ءۇش بازا، ءبىر جول“ ستراتەگيالىق ورىن تۇراقتاندىرۋىن مىقتاپ ارقاۋ ەتىپ، بايلىق تيبىندەگى كاسىپ سالالارى ەرەكشەلىگى مەن ابزالدىلىعىن تياناق ەتىپ، جاسىل دامۋدىڭ اسەم كارتيناسىن قۇلشىنا سالىپ، اينالمالى شارۋاشىلىقتى ءتۇيىن ەتكەن جوعارى ساپالى دامۋ جولىمەن ءجۇردى.
بۇگىنگى كۇندە، كاسىپ سالالارى توعىسقان، دارىندىلار توپتالعان، تەحنيكا شوعىرلانعان جۇندۇڭ اشۋ رايونى شينجياڭنىڭ ءىشى - سىرتىنان 2000نان استام كاسىپورىندى وسىندا ىرگە تەبۋگە باۋرادى.
جۇمسالىمدى ازايتىپ، نەگىزدى كۇشەيتتى
جاسىل، تومەن كومىرتەكتى دامۋ جولىمەن ءجۇردى
5 - ايدىڭ 27 - كۇنى تۇستەن كەيىن ساعات 3 مولشەرىندە شينجياڭ شيەشين جاڭا ەنەرگيا ماتەريالدارى عىلىم - تەحنيكا شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ (قىسقارتىلىپ ”شيەشين سەرىكتەستىگى“ دەلىنەدى) تاپ - تازا كوپ كريستالدى كرەمنيدى توتىقسىزداندىرىپ ءوندىرۋ زاۆود ۇيىندە ءتىلشى كوپ كريستالدى كرەمنيدى توتىقسىزداندىرۋ پەشتەرىنىڭ قاز - قاتار رەتتى تىزىلگەندىگىن بايقاپ، دۇربىدەن كوپ كريستالدى كرەمني تاياقشالارىنىڭ ”ءوسۋ“ بارىسىن انىق كوردى. اتالعان سەرىكتەستىكتىڭ ورىنباسار باس ينجەنەرى شيە يان بىلاي دەپ تانىستىردى: شيەشين سەرىكتەستىگىنىڭ تەحنيكا زەرتتەۋ - اشۋ ۇجىمى شەتەلدىڭ وزىق تەحنيكالارى مەن جابدىقتارىن ەنگىزىپ، قابىلداپ، شوعىرلاپ قايتا جاساۋ نەگىزىندە، شەشۋشى تەحنيكاعا كوپ مولشەردە دەربەس جاڭالىق ەنگىزۋ ارقىلى دەربەس ءبىلىم مەنشىك ۇقىعىنا يە GCL ءتاسىلى كوپ كريستالدى كرەمني ەرەكشە كولەمدەگى تازا ءوندىرۋ تەحنيكاسىن دەربەس جاراتىپ، كوپ كريستالدى كرەمنيدى ءوندىرۋ بارىسىندا كىرشىكسىزدەندىرۋدى، زەردەلىلەندىرۋدى جۇزەگە اسىردى.
جۇندۇڭ اشۋ رايونى قازىر ءىرى، ورتا تيپتەگى كومىر كەن بويىنشا مەملەكەتتىك نىسانىنان 21ىن، ءوندىرىس قۋاتى 10 ميلليون توننادان اساتىن اشىق كومىر كەننەن 4ىن قۇرۋدى جوسپارعا الدى، شينجياڭ تيانچى ەنەرگيا شەكتى جاۋاپكەرشىلىك سەرىكتەستىگى (وڭتۇستىك اشىق كومىر كەنى) وسىلاردىڭ ءبىرى.
5 - ايدىڭ 27 - كۇنى ءتىلشى وسى سەرىكتەستىكتىڭ اشىق كومىر كەن رايونىنان مىنالاردى بايقادى: ەلەكترلى كۇرەۋ ماشينالارى كەن قۇدىعىنان شىققان كومىردى كومىر تاسىمالدايتىن كاريدورداعى جەتكىزۋشى تاسپانىڭ ۇستىنە سالىپ، جابىق كۇيدە توك تاراتۋ زاۆودىنا جەتكىزەدى، جول بويىنان كومىر قوقىسىن كورمەيسىز، قورشاعان ورتانىڭ تازالىعىن ساقتاعان. كەن باستىعى ۋاڭ پيڭلياڭ بىلاي دەدى: ءبىر كومىر تاسىمالداۋ كاريدورى كۇنىنە 20 مىڭ توننا كومىر تاسىمالدايدى، ونى كوتەرىمدىلىگى 40 توننالىق اۆتوموبيلگە تيەيتىن بولساق، 500 اۆتوموبيلمەن ارەڭ تاسىپ بولۋعا بولادى.
ءتىلشى جۇندۇڭ ەكونوميكالىق - تەحنيكالىق اشۋ رايوندىق ەكونوميكا - دامۋ مەكەمەسىنەن مىنانى ۇعىستى: جۇندۇڭ اشۋ رايونى بىلتىر 50 ميلليارد يۋان قارجى قوسىلاتىن جوعارى ساپالى دامۋعا ءتيىمسىز 200دەن استام نىساندى تەرىستەپ تاستادى، كومىر جاعاتىن 93 پارقازاندى بۇزىپ، جوعارى ساپالى دامۋعا كەڭىستىك ازىرلەگەن. بۇگىنگى كۇندە، جۇندۇڭ اشۋ رايونى ”جۇمسالىمدى ازايتۋ، تىزبەكتى ۇزارتۋ، اينالىس جاساۋ، نەگىزدى كۇشەيتۋ“دى بىرگە اتقارۋدان جازباي، جاڭا ماتەريال، جاڭا ەنەرگيا سياقتى جاسىل، جوعارى دەڭگەيدەگى كاسىپ سالاسى جۇيەسىن دامىتۋدى ءتۇيىن ەتىپ، ەنەرگيا ابزالدىلىعىن ەكونوميكانىڭ جوعارى ساپالى دامۋ ابزالدىلىعىنا اينالدىرعان.
جاراقسىزدى اسىلعا اينالدىردى
اينالمالى پايدالانۋعا كۇش سالدى
ەنەرگيا كاسىبى قوقىس، جاراقسىز ماتەريالداردى كوبىرەك شىعارادى. قوقىس، جاراقسىز ماتەريالداردى ءبىر جاقتى ەتۋ جانە ونان قايتا پايدالانۋ − كاسىپورىننىڭ تەحنولوگيا دەڭگەيىنىڭ جوعارى - تومەندىگىن ولشەيتىن ماڭىزدى مازمۇن.
5 - ايدىڭ 28 - كۇنى جۇندۇڭ اشۋ رايونى ۋسايۋان شايۋان جاڭا تيپتى قۇرىلىس ماتەريالدار شەكتى سەرىكتەستىگىندە، سەرىكتەستىكتىڭ باس ديرەكتورى جاۋ شينگاڭ تىلشىگە كومىر كۇلى، سەمەنت، اك، گيپىس سياقتى شيكىزاتتاردى جاسىل، ورتانى قورعايتىن جاڭا تيپتى قۇرىلىس ماتەريالدارىنا اينالدىرۋدى − بەتون تاقتالاردى بۋلاندىرىپ تاپتاۋ، كوبىكتەندىرۋدىڭ جالپى بارىسىن كورسەتتى. جاۋ شينگاڭ بىلاي دەدى: سەرىكتەستىكتىڭ جاڭا تيپتى قۇرىلىس ماتەريالدارىن جاساۋ بازاسى ءار جىلى ونەركاسىپتىك قوقىس، جاراقسىز ماتەريالداردان 300 مىڭ توننادان استامىن ءبىر جايلى ەتەدى.
سونىمەن بىرگە، كومىر، ەلەكترمەن قورىتۋ كاسىپورىندارىنان شىققان اليۋمين كۇلى، كومىر حيميا كاسىپورىندارىنان شىققان كاربيد قوقىسى سياقتى ەكىنشى زاتتار شينجياڭ گىنيۋان ورتانى قورعاۋ شەكتى سەرىكتەستىگى (قىسقارتىلىپ ”گىنيۋان ورتانى قورعاۋ“ دەلىنەدى) جونىنەن العاندا، بۇلار ”اسىل“ سانالادى.
2017 - جىلى گىنيۋان ورتانى قورعاۋ 75 ميلليون يۋان قارجى قوسىپ، جىلىنا 600 مىڭ توننا كاربيد قوقىسىنان تازا كالتسي توتىعىنىڭ گيدراتىن الۋ نىسانىن قۇرىپ، كاربيد قوقىسىنداعى زالالدى قوسپالاردى شىعارىپ تاستاپ، تازا كالتسي توتىعىنىڭ گيدراتىن الىپ، ءتۇتىندى گازدى كۇكىرتسىزدەندىرۋگە، لاس سۋدى جونگە سالۋعا پايدالانىپ، ءداستۇرلى كومىر قىشقىل كالتسيدىڭ ورنىن باستىرىپ، اك تەكتەس ونىمدەردى پايدالانبايتىن بولدى. وسى اينالمالى قاتتى دەنەلى جاراقسىزداردى ءبىر جاقتى ەتۋ بازاسى كومىر حيميا ونەركاسىبى كاسىپورىندارىنىڭ باسىن اۋىرتقان ”ەسكىلىكتى اۋرۋ“دى ۇتىمدى الاستادى.
”ءبىز كومىر كۇلى، قوقىس جانە كۇكىرتسىزدەندىرىلگەن گيپىس سياقتى ونەركاسىپتەگى جاراقسىزداردان پايدالانىپ، جاڭا تيپتەگى تام ماتەريالدار، ءۇي جيھازدارى اشەكەيلەرى سياقتى جاڭا قۇرىلىس ماتەريالدارىن زور كۇشپەن دامىتىپ، قازىرگى جىلىنا شىعارىلاتىن 2 ميلليون 500 مىڭ توننالىق جاراقسىز قاتتى زاتتى پايدالانۋعا بولاتىن بايلىق كوزىنە اينالدىرامىز“، - دەدى جۇندۇڭ اشۋ رايوندىق قورشاعان ورتانى قورعاۋ مەكەمەسىنىڭ ورىنباسار باستىعى ۋي فىڭ تىلشىگە.
سونىمەن بىرگە، جۇندۇڭ اشۋ رايونى كاسىپورىنداردى تومەن تەمپەراتۋرالى قالدىق جىلۋدى كەشەندى پايدالانۋ، قويۋ تۇز ەرىتىندىسىن ءبىر جاقتى ەتۋ سياقتى 11 شەشۋشى تىزبەكتى نىساندى تەز ارادا اتقارۋدى، ”بايلىق قاينارى − جاراقسىز زات − شيكىزات“ سىندى كوپ رەت اينالمالى پايدالانۋدى جەدەلدەتۋگە شابىتتاندىردى.
ونەركاسىپ پەن قالانى توعىستىردى
جاسىل، جانعا جايلى جاڭا قالا قۇردى
ءشول جازيرانىڭ ىشكى وڭىرىنە ورنالاسقان جۇندۇڭ اشۋ رايونى قالايشا 80 مىڭنان استام ادامدى قونىستانۋعا باۋراپ، جان سانى جاعىنان ءبىر شاعىن اۋدان قالاشىعىنا بارابار بولدى؟ ءتىلشى بۇعان جۇندۇڭ اشۋ رايونى ۋسايۋان جاڭا قالاسىنان جاۋاپ ىزدەدى.
جۇندۇڭ اشۋ رايونىنىڭ ەرەكشە ەكولوگيالىق ورتاسىنا باعىتتاي وتىرىپ، بۇل اشۋ رايونى شينجياڭ ورمان شارۋاشىلىعى عىلىم اكادەمياسىمەن بىرگە تاقىرىپتىق زەرتتەۋ ورىستەتىپ، سورتاڭ جەرلەردى قۇنارلاندىرۋ دارىسىمەن قۇنارلاندىرىپ ورمان ءوسىرۋ تەحنيكاسى ارقىلى، سورتاڭدى ىعىستىرىپ، ۇياشىقتارعا قۇم تولتىرۋ، سورتاڭدى ىعىستىرىپ، جاۋىن جاۋدىرۋ سياقتى شارالار ارقىلى، 10 مىڭ 940 مۋ جەردى جاسىلداندىرىپ، كاسىپورىنداردىڭ 10 مىڭ مۋلىق جەرىن جاسىلداندىرۋدى ورىندادى.
بۇگىنگى كۇندە، جۇندۇڭ اشۋ رايونى ۋسايۋان جاڭا قالاسىنىڭ كوشەلەرىندە جۇرسەڭىز، جول جاعالاۋى جاسىل اعاشتارمەن كومكەرىلىپ، ۇزىن بۇتاقتى قاراعاش، جيدە اعاشى، يىنشين تەرەگى سياقتى ءار الۋان اعاشتار سامالمەن ىرعالىپ تۇرادى؛ قىزىل اتىرگۇل باقشاسىندا ءتورت ماۋسىم بويى اشىلىپ تۇراتىن اتىرگۇلدىڭ ءيىسى اڭقيدى، جاسىل ءدالىز ۇزىننان - ۇزاققا سوزىلىپ، قورشاعان ورتاسى كوركەم، جانعا جايلى، كاسىپتەنۋگە قولايلى جاڭا قالا العاشقى قادامدا كولەم قالىپتاستىردى.
2018 - جىلى 3 - ايدا قۇرىلعان جۇندۇڭ اشۋ رايونى ۋساي بالاباقشاسىن ارالاپ كورگەنىمىزدە، قورعان ىسپەتتى قۇرىلىس ۇلگىسى وزگەشە، كەڭ تىنىستى ورتادا بالالاردىڭ اسىر - سالىپ جۇرگەندىگىن كوردىك... 4207 شارشى مەترلىك جەردى يەلەگەن وسى بالاباقشا ۋسايۋان جاڭا قالاسىنىڭ ماڭىنداعى 360تان استام بالانى تەگىن قابىلداعان. بيىل شينجياڭ دۇڭفاڭ شيۋاڭ ءتۇستى مەتال شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ قىزمەتكەرى يۇي جۋان بالاسىن بالاباقشاعا بەرىپتى، ول قۋانىشپەن: ”بالاباقشا ءبىزدى ۋايىمنان ارىلتتى، مەن جۇندۇڭدا الاڭسىز قىزمەت ىستەيتىن بولدىم“، - دەدى.
بيىل جۇندۇڭ اشۋ رايونى ىقتاسىن ورمان قۇرىلىسىن ءتۇيىن ەتىپ، 2 قالا، 4 باقشا رايونىن جاسىلداندىرۋدى ىلگەرىلەتۋ، كەن - تاۋدى جوندەپ قالپىنا كەلتىرۋ سياقتى قىزمەتتەردى ءبىر تۇتاس ىلگەرىلەتىپ، جاسىل جۇندۇڭ قۇرۋدى جاپپاي جەبەدى.
وسىناۋ قۇتتى مەكەندە جۇرگەندە، قاي - قاشان دا ونەركاسىپ پەن قالانىڭ توعىسۋىنان تۋىنداعان تىڭ وزگەرىستەردى سەزىنە الاسىز.
