− جەمەنەي اۋدانى جەمەنەي قالاشىعى سارولەڭ قىستاعى پارتيا ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى ريزا باعداۋلەت جونىندە
ءتىلشى جاڭ تيڭ، ەرىكتى ءتىلشى حان ليڭ
جەمەنەي اۋدانى جەمەنەي قالاشىعى سارولەڭ قىستاعى ”جۇڭگو - قازاقستان شەكاراسىنداعى ءبىرىنشى قىستاق“ دەپ اتالادى، ويتكەنى بۇل قازاقستانعا ەڭ جاقىن قىستاق. قىستاق تىم كولەمدى بولماعانىمەن تازا دا رەتتى، ءار ءۇيدىڭ ەسىگىنە مەملەكەت تۋى ىلىنگەن، قويۋ ”شەكارا قورعاۋ مادەنيەتى“ بۇل ارانىڭ ەرەكشە كورىنىسىنە اينالعان.
”اكەلەرىمىزدىڭ وسى جەرگە دەگەن سۇيىسپەنشىلىگى مەنىڭ قانىما سىڭگەن، اكەلەرىمىزدىڭ قولىنداعى ’ۇتىلامالى تاياقشانى‘ قولىما الىپ، اتا مەكەندى جاقسى كۇزەتەمىن“، - دەدى 6 - ايدىڭ 23 - كۇنى سارولەڭ قىستاعى پارتيا ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى، قىستاق تۇرعىندار كوميتەتىنىڭ مەڭگەرۋشىسى ريزا باعداۋلەت تىلشىگە.
■ ەكپىندەي ىلگەرىلەۋ بارىسىندا جەتىلدى
ريزا جۇمىسقا توسەلگەن، ىنتالى، سويلەگەن كەزدە جۇزىنەن سەنىمدى كۇلكى لەبى ەسىپ تۇرادى. قاراعاندا تالدىرماش كورىنەتىن وسى ءبىر جاس بويجەتكەننىڭ شەكاراداعى وزەن بويىندا 10 جىل قىزمەت ىستەگەن، 82 وتباسىنداعى 273 مالشىعا قىزمەت وتەيتىن قىستاق پارتيا ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى، قىستاق تۇرعىندار كوميتەتىنىڭ مەڭگەرۋشىسى ەكەندىگى ويىڭىزعا وڭايلىقپەن كەلمەيدى.
”باس شۋجي شي جينپيڭ ’كۇرەس جاساۋ جاستىق ورالدىڭ ەڭ كوركەم تابيعي قاسيەتى‘ دەگەن بولاتىن، نەگىزگى ساتىداعى جاس كادرلار تاباندىلىقپەن، بىلەك تۇرە قۇلشىنا ىستەۋ كەرەك“. بۇل ريزانىڭ ۇنەمى اۋزىنان تاستامايتىن ءسوزى.
داشۋەدەن وقۋ تاۋىسقاننان كەيىن، ريزا اتا مەكەنىنە قايتۋدى تاڭدادى. 2010 - جىلى ول ۇزدىك ناتيجەمەن اۆتونوميالى رايون دارەجەلى ”ستۋدەنت قىستاق باستىعى“ ەمتيحانىنان ءوتىپ، سارولەڭ قىستاعىنا ءبولىندى.
ريزا باستابىندا ءوزىنىڭ قىستاقتىڭ جاعدايىن دەرلىكتەي بىلمەيتىندىكتەن، جوعارى دارەجەلى ورىندار قىزمەت تەكسەرگەندە سۇراۋلارعا جاۋاپ بەرە الماعاندىعىن ايتتى. سول كۇنى تۇندە ول ەگىلىپ جىلايدى، ويلانا كەلە جاقسى ىستەۋگە مىقتاپ بەكىنەدى.
ريزا قىستاق كادرلارىن ەرتىپ قورا - قالتقىلاردى تەكسەرىپ، اتىز باستارىنا بارىپ قىستاق جاعدايىن، حالىق تىلەگىن يەلەيدى. جاعدايعا قانىق بولماعاندا، قىستاقتاعى ساقا پارتيا مۇشەلەردىڭ، ساقا كادرلاردىڭ ۇيىنە بارىپ كەڭەس سۇرايدى. دامۋ وي جەلىسى بولماعاندا، ول كورشى قىستاققا بارىپ تاجىريبە قابىلداپ ۇيرەنەدى. ريزانىڭ ءوز ءۇيى سارولەڭ قىستاعىنان 15 كيلومەتر الىستا، ول ەلەكترسيكل جۇرگىزۋدى ۇيرەنىپ، تاڭەرتەڭ ۇيىنەن اق شايىن، نانىن الا شىعادى دا، تۇستە شارشاسا قىستاق كوميتەتىنىڭ ۇستەلىنە سۇيەنىپ مىزعاپ الادى، كەيدە ءتۇن ورتاسىنا دەيىن قاربالاستاعان كەزدەرىندە قىستاق كادرلارىنىڭ ۇيىنە بارىپ دەمالادى.
ىقىلاس قويعان ادام تابىسقا جەتەدى. 3 ايدان كەيىن بۇكىل اۋداندا ۇيىمداستىرىلعان اۋىل - قالاشىقتاردىڭ جارىم جىلدىق قىزمەت باعالاۋىندا سارولەڭ قىستاعى 3 ايدىڭ الدىنداعى ەڭ سوڭعى ورىننان ءبىرىنشى ورىنعا وتەدى.
”سول كۇننەن باستاپ وزىمە سەنە باستادىم“، - دەدى ريزا.
■ جاۋاپكەرشىلىك ارقالاۋ بارىسىندا شىنىقتى
2015 - جىلى 5 - ايدا ريزا قىستاق پارتيا ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى، قىستاق تۇرعىندار كوميتەتىنىڭ مەڭگەرۋشىسى مىندەتىن ۇستىنە الادى، شىت جاڭا قىزمەت رولى ونان، ءسوز جوق، بەكىم جاساپ، اۋىر مىندەت ارقالاۋدى تالاپ ەتەدى.
بۇرىن سارولەڭ قىستاعى پارتيا ياچەيكاسىنىڭ ۇيىستىرۋ قۋاتى ءالسىز، قىستاق كوللەكتيۆىنىڭ ەكونوميكاسى ءبىر مەزەت توقىراپ، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ پىكىرى ءبىرشاما كۇشتى ەدى. ريزا مىندەتكە وتىرعاننان كەيىن، قىستاق كادرلارىمەن بىرگە بۇقارانىڭ ۇسىنىس - پىكىرىن كەڭ كولەمدە جيناپ، القانىڭ جۇمىس ءبولىسىن رەتتەپ، قىزمەت جاۋاپكەرشىلىك مىندەتىن ايقىنداپ، القانىڭ ۇيىستىرۋ قۋاتى مەن جاۋىنگەرلىك قۋاتىن بارىنشا كۇشەيتتى.
بۇرىن قىستاقتىڭ جولى ويلى - شۇڭقىر بولاتىن، 2016 - جىلى ريزا قىستاقتاعى 12 پارتيا مۇشەسىن ەرتىپ سەمەنت، قۇم ساتىپ اكەلىپ، 13 كيلومەتر جولدى بىرلىكتە تەگىستەيدى.
قىستاق تۇرعىندارىنىڭ ءىسىنىڭ ۇلكەن - كىشىسى جوق، ريزانىڭ كوڭىلىندە بارلىعى ءىرى ءىس، شۇعىل ءىس. ول ۇنەمى: ”مەن كوممۋنيستىك پارتيا مۇشەسىمىن، قىستاق تۇرعىندارىنا قىزمەت وتەۋىم كەرەك“ دەيدى.ءبىر - بىرلەگەن كىشكەنە ىستەر، ناقتى ىستەر قىستاق تۇرعىندارىنىڭ مويىنداۋى مەن سەنىمىنە يە بولىپ، قىستاق پارتيا ياچەيكاسىنىڭ بۇقارا اراسىنداعى بەدەلى كوتەرىلدى. كوپشىلىكتىڭ بىرگە قۇلشىنۋىندا 2016 - جىلى سارولەڭ قىستاعى كەدەيلىك قالپاعىن تاستادى، ول جەمەنەي اۋدانىنداعى 1 - توپتا كەدەيلىكتەن ارىلعان قىستاق.
وسى جىلى قىستاقتا كەزەك اۋىستىرىپ سايلاۋ بولعاندا ريزا تاعى دا جوعارى بەلەتپەن قىستاق پارتيا ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى بولىپ سايلاندى.
قازىر قىستاق تۇرعىندارىنىڭ تۇرمىسى بارعان سايىن جاقسارىپ، قىستاقتىڭ بەت - بەينەسى ۇزدىكسىز جاڭالاندى.
■ قىستاق تۇرعىندارىنىڭ جاقسى تۇرمىسى ءۇشىن كۇرەس جاسادى
قىستاق تۇرعىندارىنىڭ تۇرمىسىن ءتىپتى دە جاقسارتا ءتۇسۋ ءۇشىن، ريزا قىستاق جاعدايىن، حالىق تىلەگىن تياناق ەتىپ، قىستاقتىڭ كوللەكتيۆ ەكونوميكاسىن دامىتۋ جوباسىن جاسادى. ول بالاسىن اكە - شەشەسىنىڭ قاراۋىنا تاپسىرىپ، ءوزى كۇنى بويى اتىز باسىندا شاپقىلاپ، بۇكىل قىستاقتاعى 1350 مۋ ەگىستىك جەردىڭ جاعدايىن ۇعىستى. اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ كولەمدى تيجارات باسىمدىعىن ساۋلەلەندىرۋ ءۇشىن، ول قىستاق تۇرعىندارىن جەردى اينالىمعا سالۋعا جەتەكتەدى ءارى جەمەنەي شەكارا وتكەلىنىڭ ساياحات بايلىعى ارتىقشىلىعىنان پايدالانىپ ەرەكشە شارۋالار شاتتىعى ساياجايلارىن دامىتتى.
بيىل 6 - ايدا ساياحاتتىڭ قاۋىرت مەزگىلىنىڭ كەلۋىنە ىلەسە، ريزا كوشەلەردى ارالاپ قاربالاستاپ، ءبىر جاعىنان، قىستاق تۇرعىندارىنا اۋدارماشى بولسا، ەندى ءبىر جاعىنان، ساياحاتشىلارعا قىستاقتىڭ جەرگىلىكتى ەرەكشە ونىمدەرىن تانىستىردى.
”وسى بىرنەشە كۇندە قىستاعىمىزعا مىڭعا جۋىق ساياحاتشى كەلدى، قىستاق تۇرعىندارى ۇلتتىق ءان - بيلەر ورىندادى، جەرگىلىكتى ەرەكشە ونىمدەردى ساتىپ اقشا تاپتى، كوپشىلىك مارە - سارە بولدى“. وسى بىرنەشە كۇندەگى تابىستارىن تىلگە العاندا ريزانىڭ جۇزىنەن رازىلىق كۇلكى لەبى ەستى.
بيىل سارولەڭ قىستاعى 5 شارۋالار شاتتىعى ساياجايىن دامىتىپ، 23 وتباسىن مال، قۇس باعىمشىلىعى كاسىبىن دامىتۋعا تاڭدادى، وسى ارقىلى قىستاقتاعى شارۋالار شاتتىعى ساياجايلارىن اس - سۋ ماتەريالدارىمەن قامداپ قانا قالماستان، باعىمشىلىق كولەمىن ۇلعايتىپ كىرىستى ارتتىرۋعا بولادى. بيىلعى دامۋ جوباسىن تىلگە العاندا، ريزا وعان نىق سەنىممەن قارايدى.
2015 - جىلى سارولەڭ قىستاعى التاي ايماقتىق وتانشىلدىق تاربيە بازاسى قاتارىنا كىردى. ريزا قىستاق تۇرعىندارىن باستاپ نەگىزدىك قۇرىلعى قۇرىلىسىن ىلگەرىلەتىپ، ىلگەرىندى - كەيىندى وتانشىلدىق تاربيە كورمە زالى، ۇلتتىق سالت - سانا باقشاسى، ساياحاتتان قىزمەت وتەۋ ءتۇيىنى قاتارلىلاردى سالدى، قىستاقتىڭ بەت - بەينەسى جاڭارىپ شىعا كەلدى. سونىمەن بىرگە، قىزىل مادەنيەت، ەكولوگيالىق بايلىق ارتىقشىلىعىن تولىق ساۋلەلەندىرىپ، مەملەكەتتىڭ شەكارا ءوڭىردى گۇلدەندىرىپ، حالىقتى بايىتۋ ينجەنەرياسى، كورىكتى اۋىل - قىستاق قۇرىلىسى، ۇلتتىق ەرەكشەلىكتەگى ساياحات قىستاعى قۇرىلىسى سياقتىلاردى جۇرگىزۋ ورايىن مىقتاپ يگەرىپ، ”كورىكتى قىستاق قۇرۋ، ساياحاتتان پايدا تابۋ، كەدەيلىك قالپاعىن تاستاۋ“ سىندى بايۋ جولىمەن ءجۇردى.
قيلىمقان اقاتالدىڭ ءۇيى بۇرىن كەدەي بولاتىن، قيلىمقاننىڭ ايەلىنىڭ اسپازدىق ورەسى جاقسى بولعاندىقتان، ريزا ونى شارۋالار شاتتىعى ساياجايىن دامىتۋعا شابىتتاندىرادى. ريزانىڭ كومەكتەسۋىندە بىلتىر قيلىمقاننىڭ شارۋالار شاتتىعى ساياجايىنان تاپقان كىرىسى 100 مىڭ يۋانعا جەتتى.
ريزا ءوزىنىڭ ەڭ ۇلكەن ارمانى قىستاق تۇرعىندارىنىڭ شالقىعان تاماشا تۇرمىس وتكىزۋىنە مۇمكىندىك جاساۋ ەكەندىگىن ايتتى.
