”مەن ماڭگى كەچىڭىز قىستاعىنىڭ ءبىر مۇشەسىمىن“

　　− شينجياڭعا كومەكتەسۋگە كەلگەن كادر، اۆتونوميالى رايوندىق جەرگىلىكتى فينانس باقىلاۋ - باسقارۋ مەكەمەسىنىڭ اتۇش قالاسى سۇنتاع اۋىلى كەچىڭىز قىستاعىنداعى ”ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ“ قىزمەت اترەتىنىڭ باستىعى، ءبىرىنشى شۋجي شاۋ شياڭلي تۋرالى

اۋەلگى ماقساتتى ۇمىتپاۋ بورىشتى ەستە بەرىك ساقتاۋ

جانىمىزداعى ۇلگىلەر

ءتىلشى ۋاڭ شيڭرۇي

　　قىستاقتا تۇرعان ءبىر جارىم جىلدا شاۋ شياڭليدىڭ ءوڭى توتىعىپ كەتتى. ءبىراق، ول مۇنى كاپەرىنە المادى، قايتا مۇنىسىن قىستاق تۇرعىندارىمەن بىتە قايناسقاندىعىنىڭ كۋاسى جانە جەمىسى دەپ قارادى.

　　باستابىندا جۇڭگو بانكەسى قامسىزداندىرۋ ىستەرىن باقىلاۋ - باسقارۋ كوميتەتىنىڭ شينجياڭعا كومەكتەسۋگە كەلگەن كادرى رەتىندە، اۆتونوميالى رايوندىق جەرگىلىكتى فينانس باقىلاۋ - باسقارۋ مەكەمەسىنە قىزمەتكە كەلىپ، ىلە - شالا وڭتۇستىك شينجياڭنىڭ قىستاقتارىندا تۇرۋدى ىرىقتىلىقپەن وتىنگەن شاۋ شياڭلي ءوزىنىڭ بارلىق ىنتاسىن اتۇش قالاسى سۇنتاع اۋىلى كەچىڭىز قىستاعىنا ارنادى. ول: ”مەن ماڭگى كەچىڭىز قىستاعىنىڭ ءبىر مۇشەسىمىن“ دەدى.

■ بەيجيڭ، ءۇرىمجى، اتۇش

4500 كيلومەتردەن استام جولدا ءومىرىنىڭ شىت جاڭا ىزدەرىن كارتينالادى

　　2017 - جىلى 8 - ايدا شينجياڭعا كومەكتەسۋ قىزمەتى العاش باستالعان كەزدە شاۋ شياڭلي ءۇرىمجى قالاسىنان اتۇش قالاسى سۇنتاع اۋىلى كەچىڭىز قىستاعىنا جۇپ قۇراپ، تۋىستاسۋعا باردى. سول كەزدە ول بىرنەشە ايدان كەيىن وسى اياداي قىستاقتا ”ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ“ قىزمەت اترەتىنىڭ باستىعى، ءبىرىنشى شۋجي مىندەتىن وتەيتىنىن ويلاماعان ەدى.

　　شاۋ شياڭلي ءوزىنىڭ ۋيچات الەۋمەتتىك نومىرىندە: ”قىستاقتا تۇرۋ قىزمەتى ەڭبەگى قازىر سىڭەتىن، يگىلىگىن كەيىن كورەتىن ءىس، شينجياڭعا كومەكتەسۋگە كەلگەن كادرلاردىڭ بەلسەنە ءۇن قوسۋى − ادالدىقتىڭ تياناعى ءارى شىنىعۋدىڭ تاپتىرماس ورايى“ دەپ جازدى.

　　شاۋ شياڭلي قىستاقتا تۇرۋ قىزمەتىنە بار ىنتا - پەيىلىمەن كىرىستى، سويلەسۋ، قىزمەت ءادىسى ءبار - ءبارى مەكەمە ورگانداعىعا ۇقسامايدى، قىرۋار قىزمەتتى تۋ باستان باستاپ ىستەۋگە تۋرا كەلدى. شاۋ شياڭلي قىستاققا باراردىڭ الدىندا، بۇرىن قىستاق پارتيا ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى بولىپ ىستەگەن اكەسى وعان قىستاقتا ءيىلىپ قىزمەت ىستەپ، قىستاق تۇرعىندارىمەن بىتە قايناسۋدى قاداعالاعان بولاتىن.

　　شاۋ شياڭلي ىستەي ءجۇرىپ ۇيرەنىپ، قىستاققا كەلىپ كوپ وتپەي وتباسىلارىن ءجيى ارالاپ، قسىتاق تۇرعىندارىنىڭ تالاپ - تىلەگىن ۇعىسىپ، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ قيىنشىلىعىن كۇش سالا شەشىپ، كوپشىلىككە ”قىزمەت اترەتى شىنىمەن قىستاق تۇرعىندارى ءۇشىن قىزمەت وتەيدى ەكەن“ دەگەندى سەزىندىرۋگە قۇلشىندى.

　　قىستاق تۇرعىنى ءالي مامەتتىڭ ۇلىندا جۇمىس جوق بولاتىن، شاۋ شياڭلي ماي قۇيۋ پۋنكتىنەن وعان اماندىق قورعاۋ قىزمەتىن تاۋىپ بەردى. وسىدان كەيىن ول ارت - ارتىنان قىستاقتاعى 30 نەشە تۇرعىنعا قىزمەت تانىستىردى.

　　تۇرمىسىندا قيىنشىلىعى بار ءورحان جۇمانىڭ وتباسىنداعى 3 ادام بىردەي پاركينسون اۋرۋىنا شالدىققان، شاۋ شياڭلي ءوز قالتاسىنان اقشا شىعارىپ ولارعا ءدارى الىپ بەردى.

　　بۇكىل قىستاقتا 3800دەن استام ادام بار، ول ۇشتەن ءبىرىنىڭ اتى - ءجونىن جاتتاپ الدى، ءبىر جىلدا 80 نەشە توي - تومالاققا، ءولىم - جىتىمگە قاتىناستى.

　　كەدەيلىكتەن ارىلتۋ قىستاقتىڭ ءبىرىنشى مىندەتى. شاۋ شياڭلي ”ءۇش جاقتى بىردەي يگەردى“: كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ قارجىسىن جانە نىساندارىن تولىق، يكەمدى پايدالاندى، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ ىشكى قوزعاۋشى كۇشىن قاۋلاتتى، قوعامدىق يگىلىك ارقىلى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ جونىندە تولىق ىزدەنىس جاسادى.

　　6 - ايدىڭ 24 - كۇنى تۇستەن بۇرىن كەچىڭىز قىستاعىندا سەبەزگىلەپ جاڭبىر جاۋدى، ءالي ساۋىن سيىرىنا ءبىرتالاي ءشوپ تۋراپ بەردى. ءالي وتباسى قىستاقتاعى كەدەي وتباسى، بىلتىر قىزمەت اترەتىنىڭ كومەگىندە قىستاقتاعى 150دەن ارتىق كەدەي وتباسىمەن بىرگە سيىر قورا سالىپ، ساۋىن سيىر باعىمشىلىعىن دامىتتى. قىستاقتا شاعىن ءبىر ايران زاۆودى بار، شاۋ شياڭلي كەلگەننەن كەيىن قۇرىلعىلاردى جاڭالاۋعا كومەكتەستى، باقتاشىلار ءار كۇنى ءسۇتىن وسى اراعا اكەلىپ، زاۆود وڭدەگەننەن كەيىن ماڭايداعى رايوندارعا اپارىپ ساتاتىن بولدى. ءالي: ”كاسىپ بولعاننان كەيىن ەڭبەكشىل ادامدار كەدەيلەسپەيتىن بولدى“ دەدى.

　　قادىريا ءسامي بىرنەشە كۇننەن بەرى قىستاقتاعى توقىماشىلىق زاۆودىندا تاربيەلەنىپ، جان قالتا تىگۋدى، جەڭ سالۋدى ەگجەي - تەگجەيلى ۇيرەندى. شاۋ شياڭلي مەن قىزمەت اترەتىندەگىلەردىڭ قۇلشىنۋىندا، شىنجىننىڭ ءبىر كاسىپورنى قىستاقتا توقىماشىلىق فابريكاسىن قۇردى. فابريكانىڭ جاۋاپتىسى ياڭ گۋاڭشىڭ: ”زاۆود 200دەن استام ادامدى جۇمىستاندىرا الادى“ دەدى. وسىدان بۇرىن شاۋ شياڭلي قىستاقتاعى توقتاپ قالۋعا شاق قالعان بايپاق فابريكاسىن ”قايتا جانداندىرىپ“ 40 نەشە قىستاق تۇرعىنىنىڭ جۇمىسقا ورنالاسۋىنا كومەكتەستى.

　　كەچىڭىز قىستاعى باستاۋىش مەكتەبىنىڭ باستىعى قايروللا ءالا قۋانا بىلاي دەدى: شاۋ شياڭلي مەن قىزمەت اترەتىنىڭ مۇشەلەرى قارجىنى سايكەستىرىپ، مەكتەپكە جاڭادان كىتاپ وقۋ ءۇيىن سالىپ بەردى، دەنە تاربيە جابدىقتارى، كومپيۋتەر قاتارلىلاردى تولىقتاپ بەردى. قىزمەت اترەتى تاعى قايىرىمدىلىق وقۋعا كومەكتەسۋ قورىن سايكەستىرىپ، قىستاقتاعى 100دەن ارتىق بالانىڭ وقۋعا تۇسۋىنە كومەكتەستى.

■ ۇلىم، اكەم

دەگەن ەكى ءسوز قىستاقتا تۇرۋدىڭ مەيىرىن ۇيىستىردى

　　جۇپ قۇراپ، تۋىس بولۋعا بايلانىستى، شاۋ شياڭلي كەچىڭىز قىستاعىنداعى 65 جاستاعى قىستاق تۇرعىنى حالچىگۇل توحتىمەن تۋىس بولدى. قازىر شاۋ شياڭلي قارتتىڭ ”بەيجيڭدىك ۇلى“نا اينالدى.

　　حالچىگۇلدىڭ كۇيەۋى ەرتە قايتىس بولعان، ەكى قىزى الدەقاشان ۇزاتىلىپ كەتىپ، ول جالعىز جيەن قىزىمەن بىرگە تۇرمىس كەشىرىپ جاتقان ەدى. العاش رەت جۇپ قۇراپ تۋىستاسقان كەزدە حالچىگۇلدىڭ ءار جىلى ۇرىمجىگە بارىپ اعاسىنىڭ ۇيىندە قىستايتىنىن بىلگەننەن كەيىن، شاۋ شياڭلي وعان ادەيى: ”ۇرىمجىگە بارعاننان كەيىن ، ءسوز جوق، ماعان تەلەفون سوعىڭىز“ دەپ ارنايى قاعداعالادى.

　　كەيىن شاۋ شياڭلي، شىنىمەن، حالچىگۇل سوققان تەلەفوندى قابىلدادى، ول قۋانا سالەم - ساۋقىتىن الىپ اعالى - قارىنداس ەكەۋىنە امانداسا باردى. ءبىر ايدان ارتىق ۋاقىتتان كەيىن شاۋ شياڭلي قىستاققا ءبىرىنشى شۋجي بولدى، حالچىگۇل بۇعان ەرەكشە قۋاندى. ول جۇمىرتقاسىن جيناپ، ايرانىن ۇيىتىپ، قىستاق تۇرعىندار كوميتەتىنە الىپ بارىپ، شاۋ شياڭلي مەن قىزمەت اترەتىنىڭ مۇشەلەرىنە ءدام تاتقىزدى. شاۋ شياڭلي قىزمەتى قاربالاس بولسادا، ۋاقىت شىعارىپ قارتقا بارىپ امانداسىپ تۇرادى.

　　بىلتىر قىستاق سالعان شوعىرلى اۋماقتىق تۇرعىن ءۇي قۇرىلىسى ءبىتىپ، قىستاق تۇرعىندارى ارت - ارتىنان كوشىپ كىردى. ءبىراق، حالچىگۇلدىڭ ءۇيىن اشەكەيلەيتىن اقشاسى جوق بولعان سوڭ كونە ۇيىندە وتىرا بەردى. شاۋ شياڭلي مۇنان حابار تاپقاننان كەيىن، 20 مىڭ يۋان قارجى شىعارىپ، قارتتىڭ ءۇيىن اشەكەيلەپ بەردى. بۇل حالچىگۇلدى قاتتى تەبىرەنتى. 6 - ايدىڭ 25 - كۇنى ءتىلشى ونىڭ جاڭا ۇيىنە بارىپ، ءۇي قابىرعاسىنىڭ شىت جاڭا اكتەلگەنىن، تەلەۆيزور، مۇزداتقىش، ىس سورعىش سياقتىلاردىڭ تولىق ەكەندىگىن كوردى. ول: وسىنداي جاقسى ۇيگە كىرۋىم ”بەيجيڭدىك ۇلىم“نىڭ ارقاسى، - دەدى.

　　شاۋ شياڭلي 5 جاستاعى رازيا روزىمامەتتىڭ ”شاۋ اكەسى“.

　　رازيا اكە - شەشەسى اجىراسقاننان كەيىن، ناعاشى اپاسىمەن بىرگە تۇراتىن. شاۋ شياڭلي وتباسىلارىن ارالاپ جاعدايدان حابار تاپقاننان كەيىن، قابىرعاسى قايىسادى، ول ايەلىمەن اقىلداسىپ، رازيانى ”قىزىم“ دەپ تانيدى. سودان باستاپ، رازيا شاۋ شياڭليدى ”شاۋ اكە“ دەپ اتايدى. شاۋ شياڭلي وعان كوڭىل ءبولىپ، ونى ايالاپ، جازدىق كانيكول كەزىندە ونى بەيجيڭدەگى ۇيىنە ەرتىپ اپاردى.

■ ءبىر ادام، ءبىر قىستاق

500 نەشە كۇندە تەرەڭ سۇيىسپەنشىلىككە، رياسىز دوستىققا يە بولدى

　　شاۋ شياڭلي اق كوڭىل بولعانىمەن قىزمەتكە كەلگەندە ەرەكشە قاتاڭ، ونىڭ ۋاقىت كوزقاراسى كۇشتى، قىزمەت ونىمدىلىگىنە ءتىپتى دە باسا ءمان بەرەدى. ”قىستاق تۇرعىندارىنىڭ جۇمىسىن مۇقيات، جاۋاپكەرشىلىكپەن ىستەۋ كەرەك، سالعىرتسۋعا بولمايدى“، - دەيدى شاۋ شياڭلي، قىزمەت اترەتىندەگىلەر قىستاق تۇرعىندارىنىڭ كوڭىلىندە بەلسەنە العا ۇمتىلاتىن، قىزمەتتى تاباندىلىقپەن ىستەيتىن جاقسى وبراز قالىپتاستىرۋى كەرەك.

　　ءبىر جىلدان استام ۋاقىتتان بەرى، شاۋ شياڭلي قىزمەت اترەتىندەگىلەردى باستاپ قىستاق تۇرعىندارىمەن باستان - اياق ەتەنە بايلانىستا بولدى.

　　”ساليگۇل، ۇلىڭنىڭ جازۋ جازۋداعى بەينەسى وزگەردى مە؟“. قىستاق كوميتەتىنە كەلە قالعان ساليگۇل ءسالىمدى كورگەن جەردەن شاۋ شاڭلي قاداعالاپ سۇراي كەتتى.

　　”سالەمەتسىز بە، ءبىرىنشى شۋجي!“. قىستاقتاعى بالاباقشاعا بارعان كەزدە، ءبىر توپ بالا ونى قاۋمالاپ الدى.

　　شاۋ شياڭلي قىستاقتا تۇرۋ وزىنە كوپتەگەن تاماشا تابىستار اكەلگەندىگىن ايتتى. ول: ”بۇقارانىڭ ناقتى ماسەلەلەرىن شەشۋىنە كومەكتەسكەننەن كەيىن ولاردىڭ شىنايى قۋانىشىن كورگەن كەزدەگى قاناعات سەزىمى مەن باقىت سەزىمىن تىلمەن ايتىپ جەتكىزە المايمىن“ دەدى اقتارىلا. 6 - ايدىڭ 24 - كۇنى ساعات 24كە تاياعان كەز، شاۋ شياڭلي قىستاق تۇرعىنى قۇربانجان قاۋىلدان كەلگەن تەلەفوندى الدى، ول وتباسىندا قايشىلىق تۋىلىپ، شەشۋدىڭ جولىن تابا الماي جاتقان ەدى، شاۋ شياڭلي ءارى - ءسارى بولماستان قۇربانجاننىڭ وتباسىنا جەتىپ بارىپ جاراستىردى.

　　بۇل سياقتى ۇساق - تۇيەك ىستەر وتە كوپ، ءبىراق مۇنى كىشى - گىرىم ءىس دەپ قارامايمىن، بۇقارانىڭ ماعان ارتقان سەنىمى دەپ قارايمىن، - دەيدى شاۋ شياڭلي.

　　قىستاق تۇرعىندارى وعان سەنەدى، ول دا قىستاق تۇرعىندارىنا سەنەدى. بىلتىر قىستاقتاعى 10 وتباسى العان شاعىن قارىز اقشالارىنىڭ ۋاقىتى تولىپ اينالدىرا الماي قالعان كەزدە، ول امالىن تاۋىپ قارجى قۇراپ، قيىنشىلىقتى باسەڭدەتەدى. جىل سوڭىنا دەيىن قىستاق تۇرعىندارىنىڭ بىردە - بىرەۋى قالماي قارىزدى قايتارادى.

　　ءبىر جىلدان استام ۋاقىتتا، كەچىڭىز قىستاعىندا 101 بەيقۇت ءۇي جاڭادان سالىندى، 10 كيلومەتر جول جاڭادان سالىنىپ، قاتتىلاندىرىلدى، 179 كەدەي وتباسىنداعى 1050 ادام كەدەيلىكتەن ارىلدى... شاۋ شياڭلي جونىنەن قىستاق تۇرعىندارىنىڭ رۋحاني بەت - بەينەسىنىڭ جاڭارىپ، باقىتتى تۇرمىسقا ۇمتىلعان ىنتالارىنىڭ كۇشەيىپ، باسقان قادامدارىنىڭ بارعان سايىن نىعايا تۇسكەندىگىنەن ارتىق قۋانىشتى ءىس بولماسا كەرەك.