− از ۇلت باۋىرلاستارىنىڭ اۋقاتتانۋىنا قالتقىسىز كومەكتەسكەن شارۋا جۇمىسكەر چىن ياۋپيڭ تۋرالى
چىن ياۋپيڭ، حىناندىق قاراپايىم شارۋا جۇمىسكەر، اقسۋ قالاسى بەستيرمەن اۋىلى ارالدىڭگار قىستاعىنداعى مۇگەدەك جان تۇرسىن توحتىنىڭ كەدەيلىكتەن ارىلىپ كىرىسىن ارتتىرۋىنا قالتقىسىز، بار ىنتا - پەيىلىمەن كومەكتەسىپ، ارالدىڭگار قىستاعىندا كاسىپكە سۇيەنىپ كەدەيلىكتەن ارىلۋداعى، عىلىم - تەحنيكاعا سۇيەنىپ اۋقاتتانۋداعى، قاجىرلى ەڭبەگىنە سۇيەنىپ دوڭگەلەك داۋلەتكە ۇمتىلۋداعى تاماشا ۇلگىلىك رولىن ساۋلەلەندىرىپ، ونداعى جۇرتشىلىق جاعىنان ”كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ جولىنداعى ۇلتتار ىنتىماعى بەرەكەلى شاڭىراعىنىڭ مايتالمانى“ دەپ اتالدى.
■ قيماس ”باۋىرلاستىق سۇيىسپەنشىلىك“
2013 - جىلى 5 - ايدا، 44 جاستاعى چىن ياۋپيڭ مەن جۇمىستاستارى تۇڭعىش رەت حىناننان شينجياڭعا كەلىپ، اقسۋ قالاسى بەستيرمەن اۋىلىنىڭ ارالدىڭگار قىستاعىنداعى بەيقۇت ءۇي قۇرىلىس ورنىندا جۇمىس ىستەيدى.
ءبىر كۇنى قۇرىلىس اترەتىنىڭ سەمەنت يلەۋ ماشيناسىنان كلتيپان شىعادى، چىن ياۋپيڭ قاتتى ابىرجىپ ونە بويىن تەر باسىپ كەتەدى، ۇيىندە كۇتىنىپ جاتقان تۇرسىن مۇنى كورىپ دەرەۋ اسا تاياعىنا سۇيەنىپ كەلىپ كومەكتەسەدى. ءبىراز ۋاقىت جوندەۋدەن وتكەن سوڭ سەمەنت يلەۋ ماشيناسى قالىپتى جۇمىسقا تۇسەدى.
چىن ياۋپيڭ جانىنان 100 يۋان اقشا الىپ شىعىپ ونى تۇرسىنعا بەرىپ العىسىن ايتادى، ءبىراق تۇرسىن اقشانى الۋدان باس تارتادى. اۋىلىنان الىستا جۇرگەن چىن ياۋپيڭدى تۇرسىننىڭ قاراپايىمدىلىعى مەن اق كوڭىلدىلىگى اسەرلەندىرەدى.
وتباسىندا تۇراقتى كىرىس جوق، ايەلى اۋرۋ، 3 بالاسى جاس، 10 مۋ جەرى قاراۋسىز قالعان... تۇرسىننىڭ ءۇيىنىڭ قيىنشىلىعىن كورگەن چىن ياۋپيڭ ”ولاردىڭ جاعدايىن وزگەرتۋىنە، ءسوز جوق، كومەكتەسۋىم كەرەك!“ دەپ ىشتەي بەكىم جاسايدى. وسىدان كەيىن، ”بازار كۇنى“ بولعان سايىن، ول قۇرىلىس ورنىنداعى جۇمىسىن بىتىرە سالىسىمەن، تۇرسىننىڭ ۇيىندە نە جوق بولسا سونى ساتىپ اپارىپ بەرەدى.
2013 - جىلدىڭ اياعىندا، چىن ياۋپيڭ اۋىلىنا قايتاردىڭ الدىندا، تۇرسىن قىستاقتان ءبىر اۆتوموبيلدى ادەيى الىپ ونى پويەز ۆوكزالىنا جەتكىزىپ، وعان ءوز باعىندا وسكەن شىلاننان ءبىر دوربا شىلان، ءوزى وسىرگەن ماقتادان تىگىلگەن 2 كورپە بەرەدى؛ ايەلى جول ازىعى ءۇشىن ءبىر دوربا جۇمىرتقا پىسىرىپ بەرەدى. چىن ياۋپيڭنىڭ كىشكەنە كەزىندە وقۋعا باراتىن كەزدە شەشەسىنىڭ جانىنا جۇمىرتقا سالىپ بەرەتىنى ەسىندە قالىپتى. سول ءبىر دوربا جۇمىرتقانى ول ءالى ەسىنەن شىعارعان ەمەس.
باۋىرلاستىق سۇيىسپەنشىلىك وسىلاي ورناعان ەدى.
■ كەدەيلىكتەن ارىلتۋ جولىنداعى ”ءتىرى لەي فىڭ“
تۇرمىستاعى قارجىلاي كومەك ۋاقىتشا قيىنشىلىقتى عانا شەشەدى. قويان باعىمشىلىعى تاجىريبەسى بار چىن ياۋپيڭ قويان وسىرۋگە سۇيەنىپ تۇرسىننىڭ كەدەيلىكتەن ارىلۋىنا كومەكتەسۋدى ويلايدى، ويتكەنى قويان باعۋدىڭ وزىندىك قۇنى تومەن، تەز كوبەيەدى، ونىڭ ۇستىنە اقسۋدا قويان باعىمشىلىعىمەن شۇعىلداناتىنداردىڭ سانى كوپ ەمەس. چىن ياۋپيڭ بۇل ويىن تۇرسىنعا ايتقان سوڭ، قويان باعىپ كورمەگەن تۇرسىن بۇعان ونشا سەنە قويمايدى.
ەرلى - زايىپتى ەكەۋىن كۇدىكتەن ارىلتۋ ءۇشىن، چىن ياۋپيڭ قويان باعىمشىلىعىنىڭ بارلىق حاۋىپ - قاتەرىن جانە الدىڭعى مەرزىمدەگى قارجىنى ىرىقتىلىقپەن ۇستىنە الادى. 2015 - جىلى 5 - ايدا، چىن ياۋپيڭ تۇرسىنعا كومەكتەسىپ ونىڭ اۋلاسىنان قويان قورا سالادى ءارى جاڭا زەلانديا كامشات قويانىنان بەسەۋىن ساتىپ اكەلىپ وعان باقتىرتادى.
قويان باعۋ تەحنيكاسى تولىق بولماعاندىقتان، چىن ياۋپيڭ قاتىستى كىتاپتاردى ساتىپ الىپ، اعاسى ەكەۋى بىرگە ۇيرەنىپ، بىرگە ىزدەنەدى؛ قارجى جەتپەسە، چىن ياۋپيڭ ءوزىنىڭ تالاي جىلدان بەرى جۇمىس ىستەپ تاپقان اقشاسىنا كەبەك، جۇگەرى ۇنى، ۆاكسينا ساتىپ الادى؛ قويان كوبەيگەن سوڭ، چىن ياۋپيڭ ءوز اقشاسىمەن كولىك جالداپ الىپ قويان باعۋعا پايدالانىلاتىن قاپاز ساتىپ الدى؛ اعالى - ءىنىلى ەكەۋى قوياندى بازارعا اپارىپ ساتادى.
ولاردىڭ ورتاق قۇلشىنۋىندا، 2015 - جىلدىڭ سوڭىندا، ءبىرىنشى قورادان شىعارىلعان قويان 10 مىڭ يۋاننان استام اقشاعا ساتىلادى. كەلەسى بىرنەشە جىلدا، قويان قورا 3كە كوبەيەدى، قازىر شارباقتاعى قويان 3200گە جەتتى، 2018 - جىلعى كىرىستەرى 200 مىڭ يۋاننان استى. قويان سول جەردە ءوتىمدى بولىپ قالماستان، قاشقار، حوتان سياقتى جەرلەردەگى ساۋداگەرلەر دە وسى جەرگە كەلىپ ەسىك الدىنان ساتىپ الاتىن بولدى.
■ تاماشا ”بەرەكەلى شاڭىراق“قا بەت الدى
بۇل كۇندەرى، چىن ياۋپيڭنىڭ كومەگىندە تۇرسىن وتباسىنداعىلار كەڭ دە جارىق بەيقۇت ۇيگە كوشىپ كىردى، قويان باعىمشىلىعى قالتقىسى 1دەن 3كە كوبەيدى، كولەمى نەشە 10 شارشى مەتردەن 300 شارشى مەترگە كەڭەيدى، اۋرۋ كورسەتۋدەن قالعان 100 مىڭ يۋاننان استام قارىزىن دا قايتارىپ بولدى. تۇرسىن توتەنشە تەبىرەنە: چىن اعامنىڭ ءبىزدىڭ وتباسىمىزعا دەگەن مەيىرىن ماڭگىلىك ايتىپ تاۋىسا المايمىن! - دەيدى. جاقىندا چىن ياۋپيڭ ەتتى قويان باعىمشىلىعى زاۆودىن قۇرىپ، زاۆودتىڭ اتىن ”بەرەكەلى شاڭىراق“ دەپ قويدى.
بىرنەشە جىلدان بەرى، چىن ياۋپيڭ تۇرسىن وتباسىمەن تۇرمىستا بىرگە بولىپ، بىرگە قۇلشىندى، ەڭبەك ۋاقىتىنان سىرت كەزدە، ول تاعى بالالارعا ساباق پىسىقتاتۋ، تاپسىرما ورىنداتۋ جاۋاپكەرشىلىگىن ءوز ۇستىنە الدى.
بۇل كۇندەرى، تۇرسىن دا قويان باعىمشىلىعى شەبەرىنە اينالدى. بيىل كوكتەم مەرەكەسى وتە بەرىسىمەن ”بەرەكەلى شاڭىراق“ ەتتى قويان باعىمشىلىعى زاۆودى 20دان استام تاپسىرىس قابىلداپ، 1000نان استام قويان تۇگەلدەي ساتىلىپ كەتتى.
ارالدىڭگار قىستاعى جەمىس ورمانى شارۋاشىلىعى مەن ەگىنشىلىكتى نەگىز ەتەدى، ادام باسىنا شاققاندا ەگىستىك جەر نە بارى 4 مۋدان استام عانا، تۇرسىن مەن چىن ياۋپيڭنىڭ قويان باعىپ، اۋقاتتانۋ جولىنا تۇسكەن تابىستى تاجىريبەسى قىستاقتا تارالعاننان كەيىن، كوپتەگەن قىستاق تۇرعىندارى ىرىقتىلىقپەن شاكىرت بولۋعا، تەحنيكا ۇيرەنۋگە ءوتىنىش ەتىپ، قويان باعىپ اۋقاتتانۋعا قۇلشىندى.
ۇيرەنۋگە كەلگەن قىستاق تۇرعىندارىنا ولار بارىن ارناپ، وزىندەگى باردىڭ ءبارىن تۇگەل ۇيرەتتى. چىن ياۋپيڭ بىلاي دەدى: ءبىر وتباسىنىڭ اۋقاتتانۋى اۋقاتتانۋعا جاتپايدى، تەك كوپشىلىك تۇگەلدەي اۋقاتتانعاندا عانا، ءبىزدىڭ قوعامىمىز ءتىپتى دە ورنىقتى، جاراسىمدى بولادى. ول تۇرسىنىمەن اقىلداسىپ، قىستاقتان كوللەكتيۆ جەر ءوتىنىش ەتىپ، كولەمى ءتىپتى دە ۇلكەن سەلبەستىك كووپەراتيۆىن قۇرىپ، كوپتەگەن قيىنشىلىعى بار وتباسىلارىن قابىلداپ، كىرگىزىپ، كوپشىلىكتىڭ ورتاق اۋقاتتانۋىنا كومەكتەستى.
چىن ياۋپيڭ، ءبىر قاراپايىم شارۋا جۇمىسكەر، نەشە مىڭداعان شاقىرىمدى باسىپ ءوتىپ، 6 جىل مىزعىماي تابان تىرەپ، باۋىرى تۇرسىنمەن اناردىڭ دانىندەي تىعىز ۇيىسىپ، ەڭ اسەم ۇلتتار ىنتىماعى گۇلىن جايقالتتى.
