قاشقار ەكونوميكالىق اشۋ رايونى توڭىرەكتى شارپىعان ەكونوميكالىق جاڭا بيىك بەلەس قالىپتاستىردى
جالپىلىق اقپارات قۇرالدارى تىلشىلەرى حان چينيان، شۇي جيان، باي جىيۇي، ميھرگۇل ناسىر 8 - ايدىڭ 25 - كۇنى قاشقاردان حابارلايدى. ”بۇگىننەن قاراعاندا، ءبىزدىڭ قاشقارعا ىرگە تەبۋىمىز وتە دۇرىس تالعام بولعان ەكەن“، - دەدى 8 - ايدىڭ 21 - كۇنى تولتىرا زات تيەلگەن ۇلكەن جۇك اۆتوموبيلدەرىنىڭ قاشقار كەشەندى باجىسىز اۋماعىنا رەتىمەن كىرىپ - شىعىپ جاتقانىن كورگەن قاشقار رۇڭيۋان حالىقارالىق زات تاسىمال وكىلەتتى شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ باس ديرەكتورى يۋان چياڭ تەبىرەنىپ.
ۇعىسۋعا قاراعاندا، قاشقار كەشەندى باجىسىز اۋماعىنا قازىر قاشقار جۇڭچىڭ حالىقارالىق زات تاسىمال وكىلەتتى شەكتى جاۋاپكەرلىك سەرىكتەستىگى سياقتى 21 ءىرى زات اينالىم كاسىپورنى الدەقاشان ىرگە تەۋىپ، زات اينالىمىن شوعىرلاندىرۋ اسەرى بىرتىندەپ كورنەكتىلەنگەن.
”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول“ قۇرىلىسىنىڭ ىشكەرىلەي ىلگەرىلەۋىنە ىلەسە، ”بەس وتكەلدى سەگىز ەلگە تۇتاستىرۋ، ءبىر جول ەۆروپا - ازيانى جالعاۋ“داي وڭىرلىك ارتىقشىلىعىنا سۇيەنگەن قاشقار بىرتىندەپ ەل ءىشى - سىرتىنداعى قارجىنى، تەحنيكانى، دارىندىنى شوعىرلاندىراتىن ءارى ورتا ازيا مەن وڭتۇستىك ازيا وڭىرلەرىن شارپيتىن ەكونوميكا - ساۋدا جانە كاسىپ سالاسىن دامىتاتىن بيىك بەلەسكە اينالدى.
”قازىر قاشقار ەلىمىزدىڭ ورتا ازيا، باتىس ازيا، وڭتۇستىك ازيا بازارىنا باعىتتالعان زات اينالىم، تاراتۋ ورتالىعىنا، مانەرلەۋ، جاساۋ ورتالىعىنا جانە ساتۋ - قىزمەت وتەۋ ورتالىعىنا اينالدى“، - دەدى قاشقار ەكونوميكالىق اشۋ رايونى باسقارۋ كوميتەتىنىڭ ورىنباسار مەڭگەرۋشىسى، قاشقار كەشەندى باجىسىز اۋماق باسقارۋ كوميتەتىنىڭ مەڭگەرۋشىسى باي سان.
تاياۋ جىلداردان بەرى قاشقار ەكونوميكالىق اشۋ رايونى كەشەندى باجىسىز اۋماق، شىنجىن كاسىپ باقشاسى، اۋەجاي ماڭى ەكونوميكالىق اۋماعى، باس شتاب ەكونوميكالىق اۋماعى سىندى كوپ تۇعىردان پايدالانىپ، باتىسقا قاراي ەسىك اشۋدى بەلسەنە ىلگەرىلەتىپ، ورتا ازيا، وڭتۇستىك ازيا، ءتىپتى، ەۆروپا بازارىنا بەت العان ماشينا جانە ەلەكتر جابدىقتارىن جاسايتىن، ەلەكتروندى جابدىقتاردى قۇراستىراتىن، اۋىل شارۋاشىلىق قوسىمشا ونىمدەرىن جىنتىكتەي مانەرلەيتىن ءبىر توپ كاسىپورىندى قاشقارعا ىرگە تەبۋگە باۋرادى. تەك بيىل العاشقى جارتى جىلدىڭ وزىندە قاشقار ەكونوميكالىق اشۋ رايونىنا 241 كاسىپورىن جاڭادان تىزىمگە الىنىپ، ىرگە تەپتى، جيىنى 3362گە جەتتى.
وڭتۇستىك شينجياڭ كيىم - كەشەك باس شتاب بازاسى مەن توقىما بۇيىمدارى، كيىم - كەشەك زات اينالىم ورتالىعىنىڭ ورنى كۇن سايىن كورنەكتىلەنە ءتۇستى. قاشقار ايماعىندا توقىماشىلىق، كيىم - كەشەك كاسىپورنى 460تان اسىپ، 73 مىڭنان استام ادامدى جۇمىستاندىردى؛ ءوندىرىس ونىمدەرى ماقتا ءجىپ ءيىرۋ، تۇرمىستىق توقىما بۇيىمدارى، كيىم - كەشەك، كاسىپ سالاسىنا پايدالانىلاتىن توقىما بۇيىمدارى سياقتى 13 ۇلكەن تۇردەگى 180 نەشە ءتۇردى قامتىپ، جىلدىق ءونىم قۇنى 6 ميلليارد 300 ميلليون يۋاننان استى.
2017 - جىلى قاشقار اۋمەيشىڭ ەنەرگيا عىلىم - تەحنيكا شەكتى سەرىكتەستىگى قاشقار ەكونوميكالىق اشۋ رايونىنا ىرگە تەپكەن. اتالعان سەرىكتەستىكتىڭ ورتا ازيا بازارىنىڭ ەرەكشەلىگىنە باعىتتاپ شىعارعان جەلىلەس تۇرمىستىق شاعىن ەلەكتر ونىمدەرىنەن بىلتىر قىرعىزستان، تاجىكستان ەكى ەلدىڭ وزىنە ەكسپورت ەتىلگەن ەلەكتر شاۋگىمنىڭ ساتىلىم سوماسى 16 ميلليون يۋاننان استى. ”ورتا ازياداعى 5 ەلدىڭ تۇرمىستىق ەلەكتر جابدىقتارىنا قاجەتى زور، ءبىز قاشقاردا زاۆود قۇرۋدا قاشقاردىڭ وڭىرلىك ارتىقشىلىعىن كوزدە ۇستادىق“، - دەدى سەرىكتەستىكتىڭ جاۋاپتىسى لاي نايشياڭ.
قازىر قاشقاردىڭ توڭىرەكتەگى مەملەكەتتەرمەن بولعان وتكەل قۋاتى بىرتىندەپ جوعارىلاۋدا، جۇڭگو − قىرعىزستان − وزبەكستاندى تۇتاستىراتىن جۇڭگو − قىرعىزستان − وزبەكستان حالىقارالىق تاس جولىندا رەسمي تاسىمال باستالدى. وسىمەن بىرگە، قاشقاردان ەۆروپاعا باراتىن زات تاسىمال كەزەكشى پويەزىن جۇرگىزۋ جۇمىسى دا جەدەل ىلگەرىلەتىلۋدە. مۇنان سىرت، قاشقار ەكونوميكالىق اشۋ رايونى قاشقار − كاراچي حالىقارالىق زات تاسىمال جالدامالى ۇشاعىن قاتىناتۋدى كۇش سالا ىلگەرىلەتىپ، جۇڭگو - پاكيستان ەكونوميكالىق دالىزىندەگى اۋە زات تاسىمال وتكەلىن تۇتاستىرۋدا؛ تاجىكستان دانگارا ەركىن ەكونوميكالىق رايونىمەن، قىرعىزستان بىشكەك ەركىن ەكونوميكالىق رايونىمەن تەرەڭ سەلبەستىك ورناتۋدى ىلگەرىلەتۋدە.
