− رايونىمىزدىڭ 1 - توپتا نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيەگە قاتىناسقان ورىندار ارناۋلى تاقىرىپتىق دەموكراتيالىق تۇرمىس جيىنىن ىركەس - تىركەس جوعارى ساپادا اشتى
ءتىلشى جاڭ يۇنمەي
پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ ءبىر تۇتاس ورنالاستىرۋى بويىنشا، 8 - ايدىڭ سوڭىندا رايونىمىزدىڭ 1 - توپتا نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيەگە قاتىناسقان ورىندار ”اۋەلگى ماقساتتى ۇمىتپاۋ، بورىشتى ەستە بەرىك ساقتاۋ“ نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيەسىنىڭ ارناۋلى تاقىرىپتىق دەموكراتيالىق تۇرمىس جيىنىن ىركەس - تىركەس جوعارى ساپادا اشىپ، پىشاق ءدۇزىن ىشكە قاراتاتىن، وزىنە توڭكەرىس جاسايتىن باتىلدىقپەن، تابىستاردى اداقتاپ، ماسەلەلەردى قاداعالاپ، تەرەڭدەي بورشالاپ، ”ءتورت تانىم“دى اناعۇرلىم كۇشەيتىپ، ”ءتورت سەنىم“دى بەكەمدەپ، ”ەكىنى قورعاۋ“دى ورىنداپ، تاراۋلاردىڭ، ورىنداردىڭ باسشىلىق القالارىنىڭ مىندەتىن وتەپ، جاۋاپكەرشىلىگىن ادا ەتۋىن، ىنتىماقتاسا ۇدەرە العا باسۋىن، جۇڭگوشا سوتسياليستىك شينجياڭدى قۇلشىنا قۇرۋىن جەبەدى.
■ نازاردى نەگىزگى تاقىرىپقا شوعىرلاندىرىپ، تەرەڭدەي بورشالاۋ جۇرگىزدى
رايونىمىزدىڭ ءارقايسى تاراۋلارى، ورىندارى ارناۋلى تاقىرىپتىق دەموكراتيالىق تۇرمىس جيىنىنا وسكەلەڭ ءمان بەرىپ، شي جينپيڭنىڭ جاڭا ءداۋىر جۇڭگوشا سوتسياليزم يدەياسىن ۇيرەنۋ، دايەكتىلەندىرۋ سىندى وسى ءبىر نەگىزگى ارقاۋمەن بايلانىستىرىپ، نازاردى ”اۋەلگى ماقساتتى ۇمىتپاۋ، بورىشتى ەستە بەرىك ساقتاۋ“ سىندى وسى ءبىر نەگىزگى تاقىرىپقا شوعىرلاندىرىپ، باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ”تورتكە سالىستىرۋ“، ”ءتورتتى تابۋ“ جونىندەگى تالاپتارىن تياناقتاندىرىپ، جوعارى ساپاداعى ارناۋلى تاقىرىپتىق دەموكراتيالىق تۇرمىس جيىنىن ويداعىداي اشۋ ءۇشىن ماجىلىستەن بۇرىنعى دايىندىقتى تىڭعىلىقتى ىستەدى.
اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ بىرلىكساپ ءبولىمى شي جينپيڭنىڭ جاڭا ءداۋىر جۇڭگوشا سوتسياليزم يدەياسىن ۇيرەنۋ، دايەكتىلەندىرۋ سىندى وسى ءبىر نەگىزگى ارقاۋدى مىقتاپ يگەرىپ، ۇيرەنۋ - تاربيەنى جالپى بارىسقا ءسىڭىردى. شوعىرلى ۇيرەنۋ مەن داعدىلى ۇيرەنۋدى ويداعىداي يگەرۋمەن بىرگە، تالقى جۇرگىزۋ، پىكىر اۋىستىرۋدى تىڭعىلىقتى ورىستەتتى. ءبولىم باسشىلىق القاسىنىڭ مۇشەلەرى باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ”اۋەلگى ماقساتتى ۇمىتپاۋ، بورىشتى ەستە بەرىك ساقتاۋ“ نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيە قىزمەتى ماجىلىسىندە، ورتالىق كوميتەت ساياسي بيۋروسىنىڭ 15 - رەتكى توپتىق ۇيرەنۋىندە، ورتالىق پەن مەملەكەت ورگاندارىنىڭ پارتيا قۇرىلىسى قىزمەتى ماجىلىسىندە جانە ىشكى موڭعۇلدا قىزمەت تەكسەرگەندە جانە ”اۋەلگى ماقساتتى ۇمىتپاۋ، بورىشتى ەستە بەرىك ساقتاۋ“ نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيەنى ورىستەتۋگە جەتەكشىلىك ەتكەندە سويلەگەن ماڭىزدى سوزدەرىن ۇيرەنۋدى، دايەكتىلەندىرۋدى، پارتيا تاريحى جانە جاڭا جۇڭگو تاريحى سياقتىلاردى ۇيرەنۋدى توڭىرەكتەي وتىرىپ، 4 رەت ارناۋلى تاقىرىپتىق تالقى ورىستەتتى. ۇيرەنۋ ارقىلى اۆتونوميالى رايوندىق پارتكوم بىرلىكساپ ءبولىمىنىڭ باسشىلىق القاسى يدەيالىق تانىمدى ىشكەرىلەي تەرەڭدەتىپ، ساياسي دەڭگەيدى جوعارىلاتىپ، ارناۋلى تاقىرىپتىق دەموكراتيالىق تۇرمىس جيىنىن ويداعىداي اشۋدىڭ يدەيالىق نەگىزىن بەكەمدەدى.
ماسەلەنى ءدال، ناقتى قاراستىرۋ − ارناۋلى تاقىرىپتىق دەموكراتيالىق تۇرمىس جيىنىن ويداعىداي اشۋدىڭ ماڭىزدى العى شارتى. نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيەدە اۆتونوميالى رايوندىق پارتكوم كەڭسەسىنىڭ باسشىلىق القاسى كەڭ كولەمدە پىكىر الىپ، ماسەلەلەردى ىشكەرىلەي قاداعالادى ءارى جۇيەلى سالالادى. ”كەڭسە باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ’ تورتكە سالىستىرۋ‘، ’ءتورتتى تابۋ‘ جونىندەگى تالاپتارىن تياناقتاندىرىپ، اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ ’ۇشكە قىزمەت وتەۋ، ۇشكە شىنايى كەپىلدىك ەتۋ‘ قىزمەت تالابى بويىنشا، ساياسي قۇرىلىس، يدەيالىق قۇرىلىس، ستيل قۇرىلىسى، قىزمەت قابىلەتى، پارتيا قۇرىلىسى سياقتى 5 جاقتان ىشكەرىلەي بورشالاۋ جۇرگىزىپ، ماسەلەنى ءدال قاراستىرۋدى، ناقتى تەكسەرۋدى، ءتۇپ قاينارىنا تۇبەگەيلى بورشالاۋ جۇرگىزۋدى شىن مانىندە جۇزەگە اسىردى“. اۆتونوميالى رايوندىق پارتكوم كەڭسەسىنىڭ ورىنباسار مەڭگەرۋشىسى، نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيە كەڭسەسىنىڭ مەڭگەرۋشىسى لي شۇيحۇي بىلاي دەدى: ”تەكسەرۋدە بايقالعان ماسەلەلەرگە قاراتا، ءبىز ءبىر - بىرلەپ سالىستىرىپ، باعىتتامالىلىققا جانە قولدانىلمالىلىققا يە رەتتەۋ - تۇزەتۋ شارالارىن جاساپ، رەتتەۋ - تۇزەتۋ ۋاقىت شەگىن ايقىنداپ، رەتتەۋ - تۇزەتۋ جاۋاپكەرشىلىگىن تياناقتاندىرىپ، رەتتەۋ - تۇزەتۋدىڭ تىڭعىلىقتى بولۋىنا شىنايى كەپىلدىك ەتتىك“.
ارناۋلى تاقىرىپتىق دەموكراتيالىق تۇرمىس جيىنىنان ىلگەرى، شينجياڭ جاڭا ەنەرگيا (توبى) شەكتى جاۋاپكەرلىك سەرىكتەستىگىنىڭ باسشىلىق القاسى اڭگىمەلەسۋ، سىرلاسۋدى ىشكەرىلەي ورىستەتىپ، قاداعالاۋ، بورشالاۋ ماتەريالدارىن مۇقيات جازدى. پارتكوم شۋجيى باسشىلىق القانىڭ مۇشەلەرىمەن، باسشىلىق القانىڭ مۇشەلەرى ءبىر - بىرىمەن، باسشىلىق القانىڭ مۇشەلەرى باسقارۋعا جاۋاپتى تاراۋلاردىڭ، كاسىپورىنداردىڭ جاۋاپتى جولداستارىمەن، وزدەرى تۇرعان پارتيا ياچەيكاسىنداعى پارتيا مۇشەلەرىمەن نازاردى ”اۋەلگى ماقساتتى ۇمىتپاۋ، بورىشتى ەستە بەرىك ساقتاۋ“ سىندى نەگىزگى تاقىرىپقا شوعىرلاندىرا وتىرىپ بىرگە - ءبىر، بەتپە - بەت ءتاسىلىن قولدانىپ اڭگىمەلەسۋ، سىرلاسۋ قيمىلىن ورىستەتتى. اڭگىمەلەسۋ ارقىلى يدەيانى ۇلاستىرىپ، پىكىر اۋىستىرىپ، جولداستارعا كومەكتەسۋ، ىنتىماقتى كۇشەيتۋ، قىزمەتتى جەبەۋ ماقساتىنا قول جەتكىزدى.
■ پىشاق ءدۇزىن ىشكە قاراتىپ، ”باتىرا ايتۋ“ جەتكىلىكتى بولدى
”نازاريا ۇيرەنۋىم تەرەڭ ەمەس، ۇيرەنۋدىڭ جوسپارلىلىعى، جۇيەلىلىگى جەتكىلىكتى ەمەس، تەرەڭدەي ۇيرەنۋدە، كوڭىلگە ۇيالاتىپ ۇيرەنۋدە، ناقتىلاندىرىپ ۇيرەنۋدە بەلگىلى پارىقتار بار“.
”باستى ماقسات تانىمىن ورناتۋىم دەرلىكتەي بەكەم ەمەس، بۇقارامەن بەتپە - بەت، شىن كوڭىلمەن اڭگىمەلەسۋىم از، بۇقارانىڭ ويلاعانى، ارمانداعانى، ۋايىمداعانى جونىندەگى تۇسىنىگىم جەتكىلىكسىز“.
”تالپىنۋ رۋحىم كەمشىل، قىزمەتتە ەپتەپ - سەپتەپ كۇن وتكىزۋ بار“.
...
دەموكراتيالىق تۇرمىس جيىنىندا رايونىمىزدىڭ ءارقايسى تاراۋلارىنىڭ، مەكەمە - ورىندارىنىڭ باسشىلىق القاسىنىڭ مۇشەلەرى سىن جانە ءوز - وزىنە سىن قارۋىن قولعا الىپ، بەلسەندى، اقاۋسىز يدەيالىق كۇرەس ورىستەتىپ، يدەيالىق جاقتاعى جانە ساياسي جاقتاعى شاڭ - توزاڭدى تازالادى. ءوزىن بورشالاۋعا، ولقىلىعىن ايتىپ، ءمىنىن اشىپ سالۋعا باتىل بولعان ءوز - وزىنە سىن جانە ماسەلەنى شىنداپ كورسەتكەن، ناقتى ماسەلەنى كورسەتكەن ءوزارا سىن ارقىلى يدەيانى بىرلىككە كەلتىرۋ، بەتالىستى ايقىنداۋ، ىنتىماقتى نىعايتۋ، كۇش ۇيىستىرۋ ماقساتىنا قول جەتكىزدى.
”وسى رەتكى ارناۋلى تاقىرىپتىق دەموكراتيالىق تۇرمىس جيىنىندا كوپشىلىك وزىنە توڭكەرىس جاساۋ رۋحىن تولىق ساۋلەلەندىرىپ، شىنداپ كىرىسىپ، ماسەلەنى توتە بەتكە الدى. جيىندا كوپشىلىك تۇگەلدەي تالماۋ تۇستى توتە بەتكە الىپ پىكىر ايتتى، ادامنىڭ بەتىن قىزارتىپ، تەرىن شىعارعانىمەن، بارلىق سوزدەن قامقورلىق ايگىلەنىپ، القانىڭ ۇيىسۋ كۇشىن ونان ارى كۇشەيتتى“. اۆتونوميالى رايوندىق شۇعىل جاعدايعا توتەپ بەرۋدى باسقارۋ مەڭگەرمەسى پارتيا باسشىلىق گرۋپپاسىنىڭ شۋجيى ماردان مۇكەت بىلاي دەدى: ”ءبىز ارناۋلى تاقىرىپتىق دەموكراتيالىق تۇرمىس جيىنىنىڭ سوڭعى قىزمەتتەرىن ويداعىداي يگەرۋدى كەزەكتەگى ماڭىزدى ساياسي مىندەت ەتىپ، شىنداپ كىرىسىپ، قيىندىققا بەتپە - بەت كەلىپ، قاتاڭ يگەرىپ، قاتاڭ قۋزاپ، شىنايى تۇزەتىپ، ناقتى تۇزەتىپ، قىزمەتتەردى قۇنتتى، ەگجەي - تەگجەيلى جاقسى ىستەپ، بۇقارانىڭ باقىلاۋىن سانالى قابىلداپ، اۋەلگى ماقساتتى، بورىشتى مۇقيات امالياتتا ايگىلەپ، حالىق بۇقاراسىنىڭ جاڭا ءۇمىتىن قاناعاتتاندىرامىز“.
اۆتونوميالى رايوندىق ارىز - ارمان مەكەمەسىنىڭ ورىنباسار باستىعى لي ليڭحۇي وسى رەتكى ارناۋلى تاقىرىپتىق دەموكراتيالىق تۇرمىس جيىنىنىڭ ”باتىرا ايتۋعا“ تولى بولعاندىعىن سەزىندى. ”ءبىز نازاردى ’اۋەلگى ماقساتتى ۇمىتپاۋ، بورىشتى ەستە بەرىك ساقتاۋ‘ سىندى نەگىزگى تاقىرىپقا شوعىرلاندىرىپ، قاتاڭ سىن ورىستەتىپ، ماسەلەلەردى العا قويۋمەن بىرگە، ىشكەرىلەي ءوز - وزىنە سىندى دا ورىستەتىپ، ماسەلەلەردى قاراستىردىق ءارى رەتتەۋ - تۇزەتۋ شارالارىن ايقىنداپ، ىنتىماقتاستىرۋ − سىن ايتۋ − ىنتىماقتاستىرۋ ماقساتىنا جەتتىك“. لي ليڭحۇي بىلاي دەدى: ”كوپشىلىك وسى رەتكى ارناۋلى تاقىرىپتىق دەموكراتيالىق تۇرمىس جيىنىن ءبىر رەتكى ساياسي سىناق سانادى ءارى وسىنى وراي ەتىپ، ماسەلەلەرىن ىرىقتىلىقپەن تانىپ، جوعارى ولشەممەن، قاتاڭ تالاپپەن، ناقتى شارامەن رەتتەۋ - تۇزەتۋ شارالارىن جاساپ، رەتتەۋ - تۇزەتۋدى تياناقتاندىرۋدى مىقتاپ يگەردى، بۇل، ءسوز جوق، ءتۇرلى قىزمەتتىڭ تاعى دا تىڭ ساتىعا كوتەرىلۋىن جەبەيدى“.
اۆتونوميالى رايوندىق پارتكوم پارتيا مەكتەبىنىڭ (اكىمشىلىك شۋەيۋانى) ورىنباسار مەكتەپ (شۋەيۋان) باستىعى حى پيڭ ارناۋلى تاقىرىپتىق دەموكراتيالىق تۇرمىس جيىنىنا قاتىناسقاننان كەيىن تەرەڭ اسەر الدى. ول بىلاي دەدى: وسى رەتكى ارناۋلى تاقىرىپتىق دەموكراتيالىق تۇرمىس جيىنىنىڭ يدەيانى بىرلىككە كەلتىرۋ، بەتالىستى ايقىنداۋ، ىنتىماقتى نىعايتۋ، كۇش ۇيىستىرۋ ماقساتىنا جەتە الۋىنداعى سەبەپ − تۇتاس بارىس بويىنشا ۇيرەنۋ - تاربيە جۇرگىزۋدەن، تۇتاس بارىس بويىنشا ماسەلەنى قاداعالاۋدان، تۇتاس بارىس بويىنشا تەكسەرۋ - زەرتتەۋ جۇرگىزۋدەن، تۇتاس بارىس بويىنشا رەتتەۋ - تۇزەتۋدى تياناقتاندىرۋدان كەلدى.
■ رەتتەۋ - تۇزەتۋدى قاجىماي - تالماي مىقتاپ يگەردى
ارناۋلى تاقىرىپتىق دەموكراتيالىق تۇرمىس جيىنىنان كەيىنگى ماسەلەلەردى رەتتەۋ - تۇزەتۋدى مىقتاپ يگەرۋ − نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيەنىڭ جەتىستىكتەرىن بەكەمدەۋدىڭ، جوعارىلاتۋدىڭ ماڭىزدى شاراسى. رايونىمىزدىڭ ءارقايسى تاراۋلارى، ورىندارى ارناۋلى تاقىرىپتىق دەموكراتيالىق تۇرمىس جيىنىندا تەكسەرىپ العا قويىلعان ماسەلەلەرگە، سونداي - اق ءوزارا سىن ايتۋدا بەرىلگەن پىكىرلەرگە نەگىزدەلىپ، رەتتەۋ - تۇزەتۋ شارالارىن ەگجەي - تەگجەيلىلەندىرىپ، كەمەلدەندىرىپ، رەتتەۋ - تۇزەتۋ ۋاقىت شەگىن ايقىنداپ، رەتتەۋ - تۇزەتۋ جاۋاپكەرشىلىگىن تياناقتاندىردى ءارى ارناۋلى رەتتەۋ - جونگە سالۋدى ارناۋلى تاقىرىپتىق دەموكراتيالىق تۇرمىس جيىنىنىڭ رەتتەۋ - تۇزەتۋىندەگى ماڭىزدى مازمۇنعا كىرگىزىپ، ءبىر تۇتاس جوسپارلاپ ىلگەرىلەتتى.
اۆتونوميالى رايوندىق پارتكوم وقۋ - اعارتۋ قىزمەت كوميتەتى وقۋ - اعارتۋ جۇيەسىنىڭ ”نەگىزگى ساتى پارتيا ۇيىمدارىن كۇشەيتۋ جىلى“ قيمىلىن ورىستەتىپ، نەگىزگى ساتى پارتيا ۇيىمدارى قۇرىلىسىن كۇشەيتۋدىڭ ”10 شاراسىن“ جاساپ، جوعارى مەكتەپ وقىتۋشىلارى پارتيا ۇيىمدارىنىڭ ”قوس باستاماشى“لارىن جەتىلدىرۋ ينجەنەرياسىن تۇتقا ەتىپ، جوعارى مەكتەپتەردەگى ءالسىز، بىتىراڭقى نەگىزگى ساتى پارتيا ۇيىمدارىن شوعىرلى رەتكە سالۋدى ىلگەرىلەتتى. وقۋ - اعارتۋ قىزمەتى كوميتەتى كەلەسى قادامدا ارناۋلى رەتتەۋ - جونگە سالۋ قىزمەتىن 1 - توپتاعى نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيە بويىنشا رەتتەۋ - تۇزەتۋدى تياناقتاندىرۋمەن، جوعارى مەكتەپتەردە 2 - توپتاعى نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيە ورىستەتۋمەن تىعىز ۇشتاستىرىپ، نازاردى جوعارى مەكتەپتەردىڭ پارتيا قۇرىلىسىنا، يدەيالىق - ساياسي قىزمەتىنە شوعىرلاندىرىپ، ارناۋلى رەتتەۋ - جونگە سالۋدىڭ تەرەڭدىگى مەن كەڭدىگىن كەڭەيتىپ، رەتتەۋ - جونگە سالۋ قىزمەتىندە ءۇزىلىس بولماۋىن، رەتتەۋ - جونگە سالۋ شارالارىنىڭ ناقتىلانۋىن، ەگجەي - تەگجەيلەنۋىن، تياناقتانۋىن جۇزەگە اسىرادى.
اۆتونوميالى رايوندىق دامۋ جانە رەفورما كوميتەتى 3 ءتۇيىندى قىزمەتتى ۇزدىكسىز ويداعىداي يگەرۋ، نەگىزدىك قۇرىلعى سالاسىنداعى ولقىلىقتاردى تولىقتاۋ، ءالسىز بۋىنداردى كۇشەيتۋ، رەفورما جاساۋدى تەرەڭدەتۋ، ەسىك اشۋدى كەڭەيتۋ، حالىق تۇرمىسى قۇت - ىرىسىن ۇزدىكسىز جاقسارتۋ، 7 - رەتكى بۇكىل مەملەكەتتىك شينجياڭعا باعىتتامالى كومەكتەسۋ قىزمەتى ءماجىلىسىنىڭ رۋحىن دايەكتىلەندىرۋ، تياناقتاندىرۋ، ەكونوميكانىڭ ۇزاق ۋاقىت ورنىقتى اينالىمىن ساقتاۋ، ورنىقتىلىقتى ساقتاۋ، دامۋدى جەبەۋ سياقتى جاقتارعا كۇش سالۋعا باسا ءمان بەرىپ، نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيەنىڭ جەتىستىكتەرىن قوعام ورنىقتىلىعى مەن باياندى تىنىشتىق باس نىساناسىن اناعۇرلىم پارمەندى تياناقتاندىرۋ جاعىندا ايگىلەدى، جاڭا دامۋ ۇستانىمدارىن دايەكتىلەندىرۋدە، جوعارى ساپالى دامۋدى ىلگەرىلەتۋدە ايگىلەدى.
ارناۋلى تاقىرىپتىق دەموكراتيالىق تۇرمىس جيىنى اشىلعاننان كەيىن، اۆتونوميالى رايوندىق سۋ يگىلىگى مەڭگەرمەسى رەتتەۋ - جونگە سالۋدىڭ، رەتتەۋ - تۇزەتۋدىڭ ساياسي جاۋاپكەرشىلىگىن ارقالاپ، دەموكراتيالىق تۇرمىس جيىنىنىڭ كەيىنگى جۇمىستارىن ناقتى يگەردى، ويداعىداي يگەردى. مەڭگەرمە پارتيا باسشىلىق گرۋپپاسى القاسىنىڭ مۇشەلەرى ءارقايسىنىڭ جۇمىس بولىسىمەن تىعىز ۇشتاستىرىپ، 22 اۋىر كەدەي اۋدانداعى اۋىل - قىستاق اۋىز سۋ حاۋىپسىزدىگى ماسەلەسىن، سۋ قويمالارىنىڭ حاۋىپسىزدىك كومەسكى قاتەرىن، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋعا قاتىستى رەتتەۋ - تۇزەتۋدەن اڭىس ەتىلگەن ماسەلەلەر قاتارلىلاردى ويداعىداي شەشۋدى اۋەلگى ماقساتتى، بورىشتى امالياتتا ايگىلەۋدەگى ساياسي مىندەت جانە حالىق تۇرمىسى ينجەنەرياسى ەتىپ ۇستاپ، يدەيالىق ماسەلەلەر مەن ءىس جۇزىندىك ماسەلەلەردى بىرگە شەشۋدى، جاڭا ماسەلەلەر مەن كونە ماسەلەلەردى بىرگە شەشۋدى، وزگەشە ماسەلەلەر مەن ورتاق ماسەلەلەردى بىرگە شەشۋدى شىن مانىندە جەبەپ، رەتتەۋ - تۇزەتۋدىڭ ناقتى جەتىستىكتەرى ارقىلى ءار ۇلت بۇقاراسىن رازى ەتتى.
