”قۇنى بولۋ“دان ”بازاردا قۇنى بولۋ“عا دەيىن
شينجياڭ سۋ ۇقىعى، سۋ باعاسى رەفورماسىندا سۋ بايلىعىنان پايدالانۋدىڭ جاڭا ۇلگىسىن اشتى
ءتىلشى ليۋ دۇڭلاي 9 - ايدىڭ 10 - كۇنى ۇرىمجىدەن حابارلايدى. ”2017 - جىلى شينجياڭ سۋ ۇقىعى، سۋ باعاسى رەفورماسىن جاپپاي ىلگەرىلەتۋدى باستاعاننان كەيىن، سۋدىڭ بازارداعى قۇنى بىرتىندەپ كورنەكتىلەندى. بيىل جىل اياعىنا جەتكەندە، تۇتاس رايوندا ’مەملەكەت مەنشىگىندەگى سۋ يگىلىگى ينجەنەريالارىنىڭ سۋمەن قامداۋ باعاسى + اياققى توعان جۇيەسىن قورعاۋ اقىسى‘سىندى سوڭعىلىق سۋ باعاسىندا قالىپتاسقان مەحانيزم نەگىزىنەن ورنايدى“، - دەدى 9 - ايدىڭ 6 - كۇنى تۇستەن بۇرىن اۆتونوميالى رايوندىق سۋ يگىلىگى مەڭگەرمەسىنىڭ باستىعى لي گىڭشىڭ تىلشىگە.
شينجياڭ قۋاڭ، سۋ تاپشى، ەكولوگياسى ءالسىز، سۋ بايلىعىنىڭ ۋاقىت جانە كەڭىستىك ورنالاسۋى بىركەلكى ەمەس، بايلىق سيپاتتى، ينجەنەريالىق، قۇرىلىمدىق سۋ جەتىسپەۋ ماسەلەسى كورنەكتى، دەسەدە ۇزاق ۋاقىتتان بەرى سۋ باعاسى سۋ بايلىعىنىڭ تاپشىلىق دەڭگەيىن بەينەلەپ بەرە المادى.
جۋىرداعى جىلداردان بەرى، شينجياڭ ۇكىمەت جەتەكشى بولۋ مەن بازاردىڭ رەتتەۋىن ءوزارا ۇشتاستىرۋ؛ سۋ ۇقىعىن ايقىنداۋ؛ جالپى مولشەردى تىزگىندەۋ، نورمامەن باسقارۋ؛ جاريا، ءادىل، تۋراشىل بولۋ؛ بەلسەندى، ۇيلەسىمدى بولۋ، جەر جاعدايىنا قاراي ءىس ىستەۋ سىندى 5 ۇلكەن پرينسيپ بويىنشا سۋ ۇقىعى، سۋ باعاسى رەفورماسىن جۇرگىزىپ، سۋدىڭ ”قۇنى بولۋ“دان ”بازاردا قۇنى بولۋ“عا بۇرىلىس جاساۋعا مۇمكىندىك جاسادى.
ەگىن شارۋاشىلىعىندا سۋدان پايدالانۋ شينجياڭداعى سۋدان پايدالانۋ جالپى مولشەرىنىڭ ％95تەن استامىن ۇستاپ، سۋ ۇقىعى، سۋ باعاسى رەفورماسىنداعى ”نەگىزگى شايقاس مايدانىنا“ اينالدى. وسى زامانعى ەگىن شارۋاشىلىعىنداعى ۋاكىلدىك ءوڭىر رەتىندە، سانجى حۇيزۋ اۆتونوميالى وبلىسى 2015 - جىلدان باستاپ ەگىن شارۋاشىلىعىندا سۋدان پايدالانۋدىڭ باستاپقى سۋ ۇقىعىنا ءبولىس جاساپ، تىركەۋگە الدى. قازىر تۇتاس وبلىستا تاراتىلعان باستاپقى سۋ ۇقىعى كۋالىگى 143 مىڭ 100 نۇسقا، تاراتىلۋ مولشەرى ％100، تەكسەرىپ بەكىتىلگەن جالپى سۋ مولشەرى ءبىر ميلليارد 618 ميلليون تەكشە مەتر بولدى.
باستاپقى سۋ ۇقىعى ايقىندالعاننان كەيىن، جالپى مولشەردى تىزگىندەۋ، نورمامەن باسقارۋ نەگىزىندە، سانجى وبلىسى 38 سۋ ۇقىعى ساۋدا تۇعىرىن قۇردى ءارى باستاپقى سۋ ۇقىعىنىڭ قالدىق سۋ مولشەرى ساۋداسىن باسقارۋ ءادىسىن جاسادى. كەزەكتە سانجى وبلىسىندا شارۋا مەن شارۋا، قىستاق پەن قىستاق، سۋارمالى اۋماق پەن سۋارمالى اۋماق اراسىنداعى ساۋدا قالىپتى جاعدايعا اينالدى.
سانجى قالاسى ىرليۋگۇڭ قالاشىعى گۋاڭميڭ قىستاعىنىڭ تۇرعىنى جۇڭ لانجى 80 مۋ جەرگە ءجۇزىم ەكتى. ”بۇرىن كوپ سۋمەن جايىپ سۋارعاندا ءار مۋ جەرگە 400 نەشە تەكشە مەتردەن استام سۋ كەتەتىن، مەن نورماداعى سۋ مولشەرى جەتپەي قالا ما دەپ الاڭدايتىنمىن“، - دەدى جۇڭ لانجى، - ”كەيىن تامشىلاتىپ سۋارۋ قۇرىلعىسى ورناتىلدى، ءار مۋ جەرگە 300 تەكشە مەتر سۋ كەتەدى، ىستەتىپ تە تاۋىسا المايتىندىقتان باسقالارعا ساتىپ بەرەمىن. ۇنەمدەپ قالعان سۋدى قىمباتقا ساتاسىڭ، نورمادان ارتىق ىستەتىپ، قايتا ساتىپ الساڭ دا قىمباتقا توقتايدى، سوندىقتان كوپشىلىك بار امالىن تاۋىپ سۋ ۇنەمدەيتىن بولدى“.
2018 - جىلى سانجى وبلىسى ءار دارەجەلى سۋ ۇقىعى ساۋدا تۇعىرلارى ارقىلى سۋدى 2 ەسەدەن 10 ەسەگە دەيىنگى باعامەن قايتارىپ ساتىپ الۋدى جولعا قويىپ، شارۋالاردىڭ باستاپقى سۋ ۇقىعى نورماسى ىشىندەگى ۇنەمدەلگەن سۋ مولشەرىن ساۋداعا سالىپ، سوماسى 33 ميلليون 972 مىڭ يۋاندىق 29 ميلليون 900 مىڭ تەكشە مەتر سۋدى ساۋداعا سالدى.
ەندى ءبىر جاعىنان، رايونىمىز سۋ ۇقىعى، سۋ باعاسى رەفورماسى بارىسىندا سوڭعى سۋ باعاسى ءتۇزىمىن ورناتتى ءارى شاعىن تيپتى سۋ يگىلىگى ينجەنەريالارىنىڭ مال - مۇلىك ۇقىعى ءتۇزىمى رەفورماسىن جۇرگىزىپ، اياققى توعان جۇيەسىنىڭ مال - مۇلىك ۇقىعىن شارۋالاردىڭ سۋدان پايدالانۋ سەلبەستىك كووپەراتيۆتەرىنە دەيىن تۇراقتاندىرىپ، شارۋالاردىڭ سۋدان پايدالانۋ سەلبەستىك كووپەراتيۆتەرىن تۇتقا ەتىپ، اياققى توعان جۇيەلەرىن قورعاۋ اقىسىن جينادى. جۋىرداعى 5 جىلدىڭ ىشىندە، سانجى وبلىسىنداعى شارۋالاردىڭ سۋدان پايدالانۋ سەلبەستىك كووپەراتيۆتەرى 60 ميلليون 860 مىڭ يۋان اياققى توعان جۇيەسىن قورعاۋ اقىسىن جينادى، 869 كيلومەتر اياققى توعان ارناسىن، 2850 كوپىر وتكەلەك، تيەك سياقتى قۇرىلىستاردى جوندەدى، 5236 كيلومەتر توعان ارناسىنىڭ تۇنباسىن ارشىدى.
”بۇرىن اتىزداعى توعان ارناسى قۇرىلعىلارىن ىستەتۋشىلەر بولعانىمەن، ەشكىم كۇتىمدەپ قارامايتىن، قازىر اياققى توعان جۇيەسىنە دە قاراۋشى بار،’ەڭ سوڭعى ءبىر كيلومەتر‘ ماسەلەسى شەشىلدى“، - دەدى گۋاڭميڭ قىستاعى شارۋالاردىڭ سۋدان پايدالانۋ سەلبەستىك كووپەراتيۆىنىڭ باستىعى ما چۇنشيان.
