ياۋ جىنىڭ سۋرەتى. شينحۋا اگەنتتىگى تاراتقان
شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 8 - ايدىڭ 29 - كۇنى چاڭشادان بەرگەن حابارى (ءتىلشى چىن ۋىنگۋاڭ). حۋنان ولكەسى شاۋياڭ قالاسى شۋاڭچيڭ رايونى دۋتوۋچياۋ قالاشىعى − ياۋ جى جياڭجۇننىڭ اتا مەكەنى، وسى ارادا ونىڭ اتىمەن اتالعان ءبىر مەكتەپ − ياۋجى ورتا مەكتەبى بار. مەكتەپ اۋلاسىندا، ياۋ جى جياڭجۇننىڭ اسكەري كيىم كيگەن ءمۇسىنى مەكتەپ قاقپاسىنا تۋرا قاراپ، مەكتەپكە كەلىپ - كەتكەن ءاربىر ادامعا ”كوز تىگىپ“ تۇر. شاۋياڭ قالاسىنداعى ورتا، باستاۋىش مەكتەپتەردىڭ ءمورال تاربيە بازاسى رەتىندە، ءار جىلى جاڭا وقۋشىلار وقۋعا تۇسەردە، مەكتەپ تۇگەلدەي وقۋشىلاردى ياۋ جىنىڭ توڭكەرىستىك ىزگى ىستەرىنەن ۇيرەنۋگە ۇيىمداستىرىپ، وقۋشىلاردىڭ كوكەيىنە وتانشىلدىق تۇقىمىن سەۋىپ، وقۋشىلاردى اتا مەكەندەگى توڭكەرىستىك اعا بۋىنداردى ۇمىتپاۋعا تاربيەلەيدى.
ياۋ جى جۇڭگو حالىق ازاتتىق ارمياسىنىڭ جوعارى دارەجەلى قولباسشىسى، 1906 - جىلى دۇنيەگە كەلگەن، حۋناننىڭ شاۋياڭىنان. 1925 - جىلى اۋىلدىق ديقاندار قوعامىنا قاتىناسىپ، ءتوراعا مىندەتىن وتەيدى. 1928 - جىلى 7 - ايدا پيڭجياڭ كوتەرىلىسىنە قاتىناسىپ، جۇڭگو جۇمىسشى - ديقان قىزىل ارمياسىنا كىرەدى. 1929 - جىلى ياۋ جى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنا مۇشە بولادى.
ياۋ جى قىزىل ارميانىڭ ليانجاڭى، يىڭجاڭى، تۋانجاڭى، شىنىڭ سانموۋجاڭى مىندەتتەرىن وتەگەن، ورتالىق سوۆەتتىك رايونىنىڭ تالاي رەتكى ”قورشاپ جويۋ“عا قارسى تۇرۋ شايقاسىنا قاتىناسقان. 1934 - جىلى 1 - ايدا فۋجياننىڭ شاشيان اۋدانىنداعى شايقاستا ياۋ جى 50 نەشە ادامدى باستاپ قالاعا تۇتقيىل شابۋىل جاساپ كىرىپ، قايتا تاپ بەرگەن جاۋمەن قيان - كەسكى كوشە شايقاسىن جانە سويىل - شوقپار سايىسىن جۇرگىزىپ، اۋىر جارالانسادا قايسارلىقپەن قولباسشىلىق ەتىپ، ورتالىق توڭكەرىستىك اسكەري ىستەر كوميتەتى تاراتقان 3 - دارەجەلى قىزىل جۇلدىز مەدالىنا يە بولعان. ۇزاق جورىقتا مەملەكەتتىك ساياسي قورعاۋ مەكەمەسىنىڭ باس اترەت باستىعى مىندەتىن وتەگەن. شانبەيگە بارعان سوڭ، ياۋ جى شىنىڭ سانموۋجاڭى، شىجاڭى مىندەتتەرىن وتەپ، جىلوجىن شايقاسى، شىعىسقا جورىق، باتىسقا جورىق سياقتى شايقاستارعا قاتىناسقان. 1937 - جىلى كوكتەمدە، يان - انداعى جاپون شاپقىنشىلارىنا قارسى اسكەري - اكىمشىلىك داشۋەسىنە وقۋعا تۇسكەن.
جاپون شاپقىنشىلارىنا قارسى سوعىس جاپپاي باستالعاننان كەيىن، ياۋ جى 8 - ارميا 120 - شى 358 - لۇيىنىڭ سانموۋجاڭى، 715 - تۋاننىڭ ۋاقىتشا تۋانجاڭى مىندەتتەرىن وتەگەن، سانشيدىڭ باتىس سولتۇستىگىندەگى 7 قالاشىقتى قايتارىپ الۋ سياقتى شايقاستارعا قاتىناسقان. 1938 - جىلى 8 - ايدا ياۋ جى مەن لي جيڭچۋان اسكەري قوسىندى باستاپ، داچيڭشان جاپون شاپقىنشىلارىنا قارسى بازانى اشىپ، ىلگەرىندى - كەيىندى داچيڭشان اتتى اسكەرلەر تارماق اترەتىنىڭ ورىنباسار سىليڭيۋانى، سىليڭيۋانى مىندەتىن وتەگەن، كەيىن بايتۋان شايقاسىنا قاتىناسقان جانە داچيڭشانداعى ارميا مەن حالىقتى باستاپ، ”الاستاۋ“عا قارسى شايقاس جۇرگىزىپ، سۇييۋان مەن سانشيدىڭ جاپون شاپقىنشىلارىنا قارسى پارتيزاندىق سوعىسىنىڭ تىعىز سايكەسۋىنە ماڭىزدى شارت - جاعداي جاراتىپ، داچيڭشان جاپون شاپقىنشىلارىنا قارسى بازانىڭ قۇرىلۋى مەن دامۋى ءۇشىن ماڭىزدى ۇلەس قوسقان. 1943 - جىلى ياۋ جى سايبەي اسكەري بولىمشە رايونىنىڭ سىليڭيۋانى مىندەتىن وتەگەن، 1945 - جىلدان باستاپ سۇيمىڭ اسكەري رايونىنىڭ سىليڭيۋانى مىندەتىن وتەپ، اسكەري قوسىندى باستاپ داتۇڭ جينيڭ سياقتى شايقاستارعا قاتىناسقان.
1948 - جىلدان كەيىن، ياۋ جى باتىس - سولتۇستىك دالا ارمياسى 8 - زۇڭدۇيىنىڭ سىليڭيۋانى، 1 - دالا ارمياسى 8 - جۇنىنىڭ جۇنجاڭى، قوسىمشا سۇيمىڭ اسكەري رايونىنىڭ سىليڭيۋانى مىندەتىن وتەگەن. تالاي رەتكى توڭكەرىستىك سوعىستا، ياۋ جى باسىن ءباي تىگىپ، تالاي رەت ەڭبەك ءسىڭىرىپ، جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ تاۋەلسىزدىگى مەن ازاتتىعى ءۇشىن وشپەس ەڭبەك ءسىڭىردى.
جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسى قۇرىلعاننان كەيىن، ياۋ جى سۇييۋان اسكەري رايونىنىڭ ورىنباسار سىليڭيۋانى مىندەتىن وتەدى. 1951 - جىلى 8 - ايدا ول امەريكاعا قارسى تۇرىپ، چاۋشيانعا كومەكتەسۋ سوعىسىنا قاتىناسىپ، جۇڭگو حالىق ەرىكتىلەر ارمياسى 23 - بيڭتۋانىنىڭ ورىنباسار سىليڭيۋانى مىندەتىن وتەدى. سول جىلدىڭ سوڭىندا ەلگە ورالعاننان كەيىن، حالىق ازاتتىق ارمياسى باس جوعارى دارەجەلى جاياۋ اسكەرلەر مەكتەبىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسار مەكتەپ باستىعى، مەكتەپ باستىعى، ۋحان اسكەري رايونىنىڭ ورىنباسار سىليڭيۋانى مىندەتىن وتەدى. 1955 - جىلى ياۋ جىعا جۇڭجياڭ اسكەري شەنى بەرىلدى. 1979 - جىلى 5 - ايدىڭ 27 - كۇنى بەيجيڭدە ناۋقاستان قايتىس بولدى.
ياۋ جى جياڭجۇننىڭ قايتىس بولعانىنا 40 جىل بولعانىمەن، تۋعان جەرىندەگى ەل - جۇرتتىڭ كوڭىلىنەن ول ەشقاشان الىستاپ كەتكەن جوق. ونى ەسكە الۋ ءۇشىن، ياۋ جى جياڭجۇن تۋعان قىستاق ياۋجى قىستاعى دەپ اتالدى ءارى سول جەردەگى جاڭاشا اۋىل - قىستاق قۇرۋدان ۇلگى كورسەتەتىن قىستاققا اينالدى. ”ياۋ جى جياڭجۇن قىستاعىمىزدىڭ ماقتانىشى، ءبىز جان - جاقتان قارجى جيناپ، جياڭجۇننىڭ ەجەلگى تۇراعىن، ت. ب جوندەپ، ونى قىزىل ءتۇستى مادەنيەت جانە وتانشىلدىق تاربيە بازاسى ەتىپ قۇرۋعا قۇلشىنۋدامىز“، - دەيدى ياۋ جى قىستاعى پارتيا باس ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى ليۋ گوحۇڭ.
