تيانشان تورى
تيانشان تورى   ›   ۇيرەنۋ   ›   نازاريا

”ومىرىمدەگى ەڭ تاماشا ەستەمە“

− شينجياڭنان سالتاناتتى تاماشالاۋعا ۇسىنىس ەتىلگەن سيلى قوناقتاردىڭ جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسى قۇرىلعاندىعىنىڭ 70 جىلدىعىن قۇتتىقتاۋ جينالىسىنا قاتىناسۋىنان ەستەلىك

تىلشىلەر يۋان لەي، ءپاريزات، شى شين

  ”جۇڭگودا تۋعانىما شاتتانامىن!“

  ”مەملەكەت مەرەكەسى سالتاناتى بىزگە جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ قاۋلاعان كۇش - قۋاتىن شىنايى سەزىندىردى!“

  ”بىرگە قايراتتانايىق، مەكەنىمىزدىڭ ەرتەڭى ءسوزسىز ءتىپتى تاماشا بولادى!“

  ......

  10 - ايدىڭ 1 - كۇنى تۇستەن بۇرىن جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسى قۇرىلعاندىعىنىڭ 70 جىلدىعىن قۇتتىقتاۋ جينالىسى بەيجيڭ تيان - انمىن الاڭىندا سالتاناتپەن وتكىزىلدى. شينجياڭنان كەلگەن ءار ۇلت، ءار سالا وزاتتارىنىڭ، ۇلگىلەرىنىڭ ۋاكىلدەرى سيلى قوناق رەتىندە ۇسىنىس ەتىلىپ، سول جەردىڭ وزىندە قۇتتىقتاۋ جينالىسىن تاماشالاپ، وسى ءبىر كوڭىل تەبىرەنتەر ساتكە بىرگە كۋا بولدى.

وتان انا، ءوزىڭدى ماقتانىش ەتەمىن

  تاڭ ءسارى، تيان - انمىن الاڭى، ءجۇز ميلليونداعان ادام وسىندا جينالدى. ەشقانداي داڭعازا داۋىس بولمادى، كوزگە تۇسەتىنى ادامداردىڭ اسىعا كۇتىپ، دەن قويعان الپەتتەرى.

  ساعات 10، 70 قۇرمەت زەڭبىرەگى جاڭعىرىپ، قۇتتىقتاۋ جينالىسىنىڭ شىمىلدىعىن اشتى.

  تيان - انمىن باتىس تاماشالاۋ تەكشەسىندە، ۇستىنە قىزعىلت سارى ءتۇستى جۇمىس كيىمىن كيگەن تارباعاتاي تاس جول باسقارۋ مەكەمەسى تولى بولىمشە مەكەمەسىنىڭ شوفەرى حى حانميڭ نارتتاي بەس جۇلدىزدى قىزىل تۋدىڭ اسقاق تا اسەرلى مەملەكەت ءانى ىشىندە باياۋ كوتەرىلگەنىنە كوز تىگىپ تۇر، سول ساتتە، ول وتانىنىڭ قۇدىرەتتىلىگىن، حالىقتىڭ ۇلىلىعىن تەرەڭ سەزىندى. ”جۇڭحۋا ۇلانى رەتىندە، وتانىمنىڭ دامىپ، العا باسقانىن ماقتانىش سانايمىن!“ - دەدى حى حانميڭ.

  تۇرپان قالالىق پارتكوم پارتيا تاريحىن زەرتتەۋ كەڭسەسىنىڭ زەينەتكە شىققان كادرى نۇردين ساتتار جاڭا جۇڭگومەن قۇرداس، باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ قۇتتىقتاۋ جينالىسىندا سويلەگەن ماڭىزدى ءسوزىن ەستىگەندە، ول اسەرلەنگەنىنەن كوزىنە ىستىق جاس الدى. ول بىلاي دەدى: ”مەن رەسپۋبليكانىڭ گۇلدەنىپ - كوركەيۋىنە ءوز كوزىممەن كۋا بولدىم. قازىر شينجياڭداعى ءار ۇلت حالقىنىڭ تۇرمىسىنىڭ وسىنشاما جاقسى، كۇندەرىنىڭ وسىنشاما باقىتتى بولۋىن پارتيا مەن مەملەكەتتىڭ شينجياڭعا كوڭىل ءبولۋى مەن قامقورلىعىنان بولە قاراۋعا بولمايدى“.

  ”تاماشالاۋ تەكشەسىندە وتىرىپ سان قيلى ويعا باتتىم. ءبىر ءتۇرلى ماقتانىش سەزىمى وتاننىڭ قۇدىرەتتەنۋىنەن كەلەدى، ءبىر ءتۇرلى داڭق وتاننىڭ شۇعىلاسىنان كەلەدى، ءبىر ءتۇرلى تەبىرەنۋ وتاننىڭ اسقاقتىعىنان كەلەدى، ءبىر جۇڭگولىق رەتىندە، شەكسىز مەرەيگە شومدىم!“ تاماشالاۋ تەكشەسىندە اقسۋ قالاسى حۇڭچياۋ ءمالى باسقارماسى حۇڭچياۋ الەۋمەتتىك اۋماعىنىڭ مەڭگەرۋشىسى ايشام امەت توقتاماي سۋرەتكە ءتۇسىرىپ، كوز الدىنداعى بارلىعىن ساقتاپ الارداي تاقاتسىزدانۋدا، ”بۇل ومىرىمدەگى ەڭ تاماشا ەستەمە!“ - دەدى ول.

وسى ساتتە، ىستىق قانىم تاسقىندادى

  جۇڭگو حالىق ازاتتىق ارمياسىنىڭ ءارقايسى ارميا تۇرلەرىنىڭ قاتارى وراسان ەكپىنمەن جوڭكىلە العا ىلگەرىلەۋدە! شەرۋدەگى اشەكەيلى اۆتوكولىكتەر، ادامدار شوعىرى الۋان ءتۇستى كەمپىرقوساقتاي بولىپ، ۇزىن كوشەدە جەر قايىسىپ بارادى!

  تانكى، سوعىس اۆتوموبيلى، باسقارىلمالى بومبى سياقتىلاردان قۇرالعان جابدىقتالعان شارشى قوسىندار سايلانىپ جولعا شىعىپ، كوزدەن كەشىرۋدى قابىلدايتىن اۋەدەگى تىركەسپەلى اترەت تيان - انمىن كەڭىستىگىنەن قاتار - قاتارىمەن گۇرىلدەپ وتكەندە، ءۇرىمجى قالالىق الەۋمەتتىك قاتىناس جىنباۋباشى شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ شوفەرى گۋ شياڭفىڭ كوڭىلدەنە قول تەلەفونىن الىپ سۋرەتكە ءتۇسىردى: ”قاتتى تەبىرەندىم، بۇل وسى زامانعى جۇڭگو اسكەريلەرىنىڭ توپتىق ’ءوزىن ايگىلەۋى‘، بۇكىل دۇنيە جۇزىنە’ جۇڭگونىڭ كۇش - قۋاتىن‘ ايگىلەدى ءارى دۇنيە ءجۇزىنىڭ بەيبىتشىلىگى مەن دامۋىن جەبەيتىن تاماشا تىلەگىن ايگىلەدى“.

  تاماشالاۋ تەكشەسىندە، شينجياڭ ۋشين مىس شارۋاشىلىعى شەكتى جاۋاپكەرشىلىك سەرىكتەستىگىنىڭ قىزمەتكەرى يدايات بايسىلام وسىزاماندانعان قوسىنعا، دۋماندى شەرۋ قوسىنىنا قاراپ تۇرىپ، قاتتى - قاتتى شاپالاق سوعىپ، كوزىنە ىستىق جاس الدى. ”ونە بويىمداعى ىستىق قانىم تاسقىنداعانداي بولدى“. ول بىلاي دەدى: ”پاراتتان ءوتۋ سالتى راسىندا سالتاناتتى ەكەن، قارۋ - جاراقتىڭ ءبارى ەلىمىزدە وندىرىلگەن، ادامدى تەبىرەنتەدى. بۇقارالىق شەرۋدىڭ ادامعا بەرەتىن اسەرى ىنتىماقتىلىق، ۇلتتىڭ ۇيىسۋ قۋاتى“.

  ءۇشتۇرپان اۋدانى العا قالاشىعى مەملەكەتتە ءبىر تۇتاس قولدانىلاتىن ءتىل باستاۋىش مەكتەبىنىڭ باستىعى قۇربان نياز بىلاي دەدى: ”اسكەري پارات شارشى قوسىندارىنىڭ قادامىنىڭ ەكپىندى دە تەبىندى، تاۋ قوپارىپ، تەڭىز قوتارارداي ايبارلى ەكەنىن كورىپ، مەن وتانىمىزدىڭ وسىنداي ءبىر ايباتتى قوسىنى، وركەنيەتتى قوسىنى، جەڭىستى قوسىنى بولعانىنا ماقتاندىم جانە شاتتاندىم. جۇڭگولىق رەتىندە، ءدال وسى ساتتە، جۇرەك تولى ءسوزىمدى ءبىر سويلەم سوزگە جيناقتاپ، وتانىمىزدىڭ كوركەيىپ - گۇلدەنۋىن، ەل امان، جۇرت تىنىش بولۋىن تىلەيمىن، ءبىزدىڭ ۇلى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى جاساسىن!“

■ ءاربىر ءىستى تاباندىلىقپەن ويداعىداي ىستەيمىز

  ”بولاشاقتاعى جۇڭگو، ءسوز جوق، ءتىپتى دە گۇلدەنىپ - كوركەيەدى، باي، قۇدىرەتتى بولادى، بولاشاقتاعى شينجياڭ، ءسوز جوق، ءتىپتى دە كوركەم بولادى!“

  شينجياڭنان سالتاناتتى تاماشالاعان سيلى قوناقتار جابال مىنالاردى ءبىلدىردى: اۋەلگى ماقساتتى ۇمىتپاي، بورىشتى ەستە بەرىك ساقتاپ، بەكەم مۇرات - سەنىممەن، قاجىماس كۇرەس جۇرگىزۋ رۋحىمەن، ءاربىر قاراپايىم ىستەردى تاباندىلىقپەن ويداعىداي ىستەيمىز.

  شاپشال سىبە اۆتونوميالى اۋدانى جوعارى دارەجەلى ورتا مەكتەبىنىڭ مۇعالىمى شۋە چين بىلاي دەدى: باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ماڭىزدى سوزىندە جۇڭگونىڭ كەشەگىسى، بۇگىنى جانە ەرتەڭى باياندالدى، وقۋ - اعارتۋ قىزمەتكەرى رەتىندە، جاڭا جورىق جولىندا ويداعىداي ءجۇرىپ قانا قالماستان، ونان دا ماڭىزدىسى، ءۇش كەز مىنبەدە سۇيىسپەنشىلىك پەن جاۋاپكەرشىلىكتى جوعارى قويىپ، ۇزدىكسىز كۇرەس جۇرگىزۋ رۋحىن وقۋشىلاردىڭ جۇرەگىنە ۇيالاتىپ، ولاردى باتىلدىقپەن ءداۋىردىڭ الدىڭعى لەگىندە جۇرەتىن كۇرەسكەر، ءورىس اشۋشى، ۇلەسكەر بولۋعا تاربيەلەپ، جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ۇلى گۇلدەنۋى سىندى جۇڭگو ارمانىن ۇزدىكسىز كۇرەس جۇرگىزۋ بارىسىندا، ءسوز جوق، ءىس جۇزىندىككە اينالدىرامىن!

  ”بۇل رەت، مەن العىسقا تولى سەزىممەن بەيجيڭگە كەلدىم“. گۋ شياڭفىڭنىڭ مەملەكەت مەرەكەسىنىڭ سالتاناتىنا وسىمەن 2 - رەت قاتىناسۋى، ول بىلاي دەدى: ”بۇل مەملەكەت ماعان بەرگەن ەڭ ۇلكەن داڭق، ءومىر بويى جۇرەك تۇكپىرىمدە ساقتاپ، ءار ۇلت حالقىنا ويداعىداي قۇلشىنا قىزمەت ىستەيمىن“.

  شينجياڭ ءوندىرىس - قۇرىلىس بيڭتۋانى 10 - شىسى 185 - تۋانى سۋ يگىلىگى پۋنكتىنىڭ جۇمىسشى - قىزمەتشىسى، شەكارا قورعاۋشىسى ما جۇن - ۋ بىلاي دەدى: ”مۇنان كەيىن ەسەلەپ قۇلشىنىپ، وتانىمىزدىڭ شەكارا لەنياسىن جاقسى قورعايمىن“.

  تاشقورعان تاجىك اۆتونوميالى اۋداندىق سەنترلى بالاباقشاسىنىڭ باستىعى مەيىرگۇل اكىمحان تەبىرەنە بىلاي دەدى: ” ءبىز تەك قانا ەڭبەگىمىز بەن اقىل - پاراساتىمىزدى ارناعاندا عانا، پارتيا مەن مەملەكەتكە ەڭ جاقسى جاۋاپ بەرە الامىز“.

  ” مەن جانە مەنىڭ وتانىم، ءبىر ساتتە بولىنبەيمىن...“ تيان - انمىن الاڭىندا «مەن جانە مەنىڭ وتانىم» ءانى شارىقتادى. ءان ىرعاعىنا ىلەسە، شينجياڭنان سالتاناتتى تاماشالاۋعا ۇسىنىس ەتىلگەن سيلى قوناقتار قالىڭ قاۋىممەن بىرگە قوس قولىن بۇلعاپ، اۋەنگە ىلەسە انگە باستى. كوپشىلىك سۇيىسپەنشىلىككە تولعان كوڭىل تۇكپىرلەرىندەگى ءۇنىن ۇلى جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسى جاساسىن! ۇلى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى جاساسىن! ۇلى جۇڭگو حالقى جاساسىن! دەپ اۋەلەتتى.

جاۋاپتى رەداكتور : سايراش تۇرارجان قىزى

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.