− اۆتونوميالى رايونىمىزدا جوعارى - تومەن بىرلەسە ارەكەتتەنىپ، كۇش - قۋاتتى شوعىرلاندىرىپ، قالدىق اۋىر كەدەيلەردى كەدەيلىكتەن ارىلتۋ ماسەلەسىن شەشۋگە كىرىستى
كەزەكتە كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ شايقاسى شەشۋشى جەڭىستىڭ شەشۋشى كەزەڭىنە ءوتتى. اۆتونوميالى رايون ”اۋەلگى ماقساتتى ۇمىتپاۋ، بورىشتى ەستە بەرىك ساقتاۋ“ نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيەسىن ورىستەتۋدى وراي ەتىپ، قالدىق اۋىر كەدەيلەردى كەدەيلىكتەن ارىلتۋ ماسەلەسىن شەشۋدى نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيەنىڭ حالىققا تيىمدىلىك جاساۋ ناقتى ىستەرىنىڭ ءبىرى ساناپ، باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ قىزمەتى جونىندەگى ماڭىزدى بايىمداۋلارىن ىشكەرىلەي دايەكتىلەندىرىپ، تياناقتاندىرىپ، جوعارى - تومەن بىرلەسە ارەكەتتەنىپ، ءتۇيىندى يگەرۋگە، ولقىلىقتاردى تولىقتاۋعا، ءالسىز تۇستاردى كۇشەيتۋگە كۇش سالىپ، وڭتۇستىك شينجياڭنىڭ اۋىر كەدەي وڭىرلەرىن ءتۇيىننىڭ ءتۇيىنى ەتىپ، كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋدىڭ ”ەڭ سوڭعى ءبىر كيلومەترىن“ اشىپ، كۇشتى شوعىرلاندىرىپ، قالدىق اۋىر كەدەيلەردى كەدەيلىكتەن ارىلتۋ ماسەلەسىن شەشىپ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ شايقاسىنىڭ جەڭىسىنە جوعارى ساپادا جەتۋگە شىنايى كەپىلدىك ەتتى.
■ كورنەكتى ماسەلەلەردى ءدال كوزدەپ، قايتا قاداعالادى، ولقىلىقتاردى تولىقتادى
حوتان ايماعى نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيەنى تىڭعىلىقتى ورىستەتىپ، ءبىرىنشى شەپكە ىشكەرىلەي بارىپ، تەكسەرۋ - زەرتتەۋ جۇرگىزىپ، كەدەيلىكتەن ارىلماعان 547 قىستاققا باعىتتاي وتىرىپ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋدا ورىن تەپكەن ولقىلىقتار مەن ءالسىز تۇستاردى تەكسەرىپ تاۋىپ، 21 ماسەلەنى اداقتاپ، جاۋاپتى ادامدى، رەتتەۋ - تۇزەتۋ ۋاقىت شەگىن ايقىندادى. حوتان ايماعىنىڭ نازاردى ”ەكىدەن تارىقتىرماۋ، ءۇشتى قامتاماسىز ەتۋ“دەگى كورنەكتى ماسەلەلەردى شەشۋگە شوعىرلاندىرىپ، اداقتاۋعا دەن قويۋ ارەكەتىن اتقارۋ جوباسىن جاساۋ نەگىزىندە، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋدى وتباسىنا دەيىن جەتكىزۋ ساياساتىن تياناقتاندىرۋ جاعدايىنا ”قايىرىلا قاراپ“، ساياساتتىق كومەكتەن قاعىس قالۋ، سۇيەمەلدەۋدە قاعىس قالۋ، اتقارۋدا تىڭعىلىقتى بولماۋ، اتقارۋدا اۋا جايىلۋ سياقتى ماسەلەلەردى ءتۇيىندى تەكسەرىپ تاۋىپ، كومەكتەسۋ - سۇيەمەلدەۋ ساياساتىنىڭ بىردە - ءبىر ءتۇرىنىڭ قالىپ قالماۋىنا، ساياساتتى اتقارۋدا بىردە - ءبىر وتباسىن قاعىس قالدىرماۋعا شىنايى كەپىلدىك ەتتى.
”ەكىدەن تارىقتىرماۋ، ءۇشتى قامتاماسىز ەتۋ“دەگى كورنەكتى ماسەلەلەردى ارقاۋ ەتكەن حوتان ايماعى ”7 ءبىر توپ“، ”3 سەرپىندى ارتتىرۋ“دى دالمە - ءدال اتقارىپ، كاسىپ سالاسى جانە جۇمىستاندىرۋ ارقىلى كەدەيلىكتەن ارىلتۋدى مىقتاپ يگەردى. ”نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيە بارىسىندا، ءبىز ماسەلەنى تەرەڭدەي قاداعالاپ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ جاقتارىنداعى پارىقتار مەن جەتەرسىزدىكتەردى تەكسەرىپ تاۋىپ، ءاربىر كەدەي وتباسىنىڭ بارلىعىندا ءبىر جەتەكشى كاسىپ بولۋىن، ءاربىر ەڭبەككۇشتىڭ باسقا سالاعا ويىسىپ جۇمىستانۋىن جۇزەگە اسىرۋعا قۇلشىنىپ، قالدىق كەدەيلەردى دەر كەزىندە كەدەيلىكتەن ارىلتۋعا شىنايى كەپىلدىك ەتتىك“، - دەدى حوتان ايماقتىق اكىمشىلىك مەكەمەسىنىڭ ورىنباسار باس حاتشىسى، كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ كەڭسەسى پارتيا باسشىلىق گرۋپپاسىنىڭ شۋجيى ياڭ حۋا.
نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيە بارىسىندا، تاشقورعان تاجىك اۆتونوميالى اۋدانى شەت - شالعاي، بىتىراندى قونىستانعان ەگىنشى - مالشىلاردىڭ اۋىز سۋىنا قاۋىرت ءبىر - بىرلەپ تەكسەرۋ جۇرگىزىپ جانە ”قايىرىلا قاراپ“، سۋ جەتكىزۋ ءتىزىم داپتەرىنە نەگىزدەلىپ، وتباسىلاردى ارالاپ، احۋال ۇعىستى. بايقالعان ماسەلەلەرگە قاراتا، مامانداردى ناقپا - ناق تەكسەرىپ كورۋگە ۇسىنىس ەتىپ، ءبىر وتباسىنا ءبىر جوبا جاساپ، 112 ەگىنشى - مالشى وتباسىنىڭ حاۋىپسىز اۋىز سۋ ماسەلەسىن ويداعىداي شەشتى.
”ەكىدەن تارىقتىرماۋ، ءۇشتى قامتاماسىز ەتۋ“ ولشەمىنە سالىستىرىپ، تەكسەرىپ تاپقان كورنەكتى ماسەلەلەرگە قاراتا، قىزىلسۋ قىرعىز اۆتونوميالى وبلىسى ماسەلە تىزىمدىگىن جاساپ، ءبىر جاعىنان، تەكسەرىپ، ءبىر جاعىنان، تۇزەتتى، تۇرلەرگە، وتباسىلارعا، ادامدارعا قاراي وتىرىپ تىزىمدىكتەن ءوشىرىپ، كەدەيلەردىڭ اۋىز سۋ حاۋىپسىزدىگى، تۇرعىن ءۇي حاۋىپسىزدىگى سياقتى ولقىلىقتاردى تولىقتاۋعا قۇلشىندى.
ءارقايسى اۋداننىڭ (قالا) ءىس جۇزىندىگىنە ۇشتاستىرعان قىزىلسۋ وبلىسى ”شەكارا بويىنداعى قىستاقتاردى ءبىر تۇتاس ىلگەرىلەتۋ، اۋىل - قالاشىقتى ءبىرتۇتاس جوبالاۋ، قالادا شوعىرلى قونىستاندىرۋ“ ارەكەتىن ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتىپ، ءتيىمدى ساياساتتاردى جاسادى، شىعاردى، ءارقايسى اۋدان (قالا) وزدەرىنىڭ قازىنالىق جاعدايىنا ساي، وتباسىلارعا ورتا ەسەپپەن 12 مىڭ يۋاننىڭ ۇستىندە سايكەستى كومەك قاراجات بەردى. قارجى توپتاۋ قۋاتى جوق ەرەكشە كەدەي وتباسىلارىن كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ بويىنشا باسقا جەرگە كوشىردى. «قىزىلسۋ وبلىسىنىڭ 2 اۋىر كەدەي اۋداننىڭ (قالا) 2018 - جىلدان 2020 - جىلعا دەيىنگى اۋىل - قىستاق اۋىز سۋ حاۋىپسىزدىگىن اتقارۋ جوباسى» سياقتىلارعا ساي، نىسانا مەن مىندەتتەردى دارەجە بويىنشا اشالادى، ءبولدى. بيىل جىل سوڭىنا دەيىن، اتۇش قالاسى، اقتاۋ اۋدانى سىندى 2 اۋىر كەدەي اۋداندا (قالا) قۇبىر سۋىنىڭ جالپىلاسۋ سالىستىرماسى ％100كە جەتەدى.
■ ەرىك - جىگەر، اقىل - پاراسات جاعىنان سۇيەمەلدەۋگە كىرىسىپ، بىرىككەن كۇش قالىپتاستىردى
ماكىت اۋدانى يانتاق اۋىلى كوكتىكەن قىستاعى مەملەكەت دارەجەلى كەدەي قىستاق. ”ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ“ بويىنشا قىستاقتا تۇرعان قىزمەت اترەتى نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيە مەن كەدەيلەردى دالمە - ءدال سۇيەمەلدەۋدى ۇشتاستىرۋدىڭ ءتۇيىنىن ءدال تاۋىپ، ءبىر تۇتاس عىلمي جوسپارلاۋدى، كاسىپ سالاسى جاعىنان كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋدى ويداعىداي يگەرىپ، قاشقار ايماعىندا العاش رەت جەردى اماناتتاۋ ورتالىعىن باستاماشىلدىقپەن قۇردى. كەزەكتە، تۇتاس قىستاقتاعى جالپى اماناتتاعان جەر 1600 نەشە مۋ بولىپ، قىستاق تۇرعىندارى جۇمىس ىستەۋ كىرىسى مەن جەر كىرىسى سىندى ”قوس كىرىس“تى جۇزەگە اسىرىپ، ەلەكتروندىق ساۋدا سياقتىلاردى قامتىعان 10 نەشە نىسان بويىنشا ءوز الدىنا شارۋاشىلىق قۇرۋدى جەتىلدىرۋ بازاسىن قۇرىپ، 101 ادامنىڭ جۇمىستانۋىنا دەم بەردى.
كۇشار اۋدانى الاقارعا اۋىلى باعۋان قىستاعىندا اۆتونوميالى رايوندىق ادام كۇشى بايلىعى جانە قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ مەڭگەرمەسىنىڭ وسى قىستاقتا تۇراتىن ”ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ“ قىزمەت اترەتى ەرىك - جىگەر، اقىل - پاراسات جاعىنان كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋگە كىرىسىپ، ەگىنشى - مالشىلار كەشكى مەكتەبى سياقتىلاردى سۇيەنىش ەتىپ، شارۋاشىلىق قۇرۋدى، جۇمىستانۋدى توپتىق تالقىلاۋ جيىنىن ۇيىمداستىرىپ ورىستەتىپ، قىستاق تۇرعىندارىن سىرتقا شىعىپ، جۇمىستانۋعا، شارۋاشىلىق قۇرۋعا جەتەكتەدى، شابىتتاندىردى ءارى توقىماشىلىق سياقتى شەبەرلىككە باۋلۋ كۋرسىن اشىپ، جۇمىستانۋ شەبەرلىگىن ءوسىردى.
”قىزمەت اترەتىنىڭ ۇگىتتەۋ، باۋلۋ جانە جەتەكتەۋ، كومەكتەسۋىنىڭ ارقاسىندا، قازىر تۇتاس قىستاقتاعى ءاربىر وتباسىندا حالىققا تيىمدىلىك جاساۋ ساياساتىن تولىق تۇسىنەتىن ادامنان جانە اۋقاتتانۋ مايتالمانىنان كەمىندە بىرەۋى شىقتى، يدەيالىق كوزقاراس جاڭالاندى، كوپشىلىكتىڭ كەدەيلىكتەن ارىلىپ، كىرىسىن ارتتىرۋ قوزعاۋشى كۇشى بارعان سايىن تولىقتاندى“، - دەدى باعۋان قىستاعى پارتيا ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى احات قۇربان.
قازىر تۇتاس رايونىمىزداعى جەر - جەر نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيەنىڭ جەتىستىگىن كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋعا كۇش ۇستەيتىن قۋاتتى قوزعاۋشى كۇشكە اينالدىرىپ، بيىل 606 مىڭ 100 ادامدى كەدەيلىكتەن ارىلتۋعا، 976 قىستاقتى تىزىمنەن شىعارۋعا، 12 اۋىر كەدەي اۋداننىڭ كەدەيلىك قالپاعىن الىپ تاستاۋعا شىنايى كەپىلدىك ەتۋگە كۇش سالۋدا.
(تىلشىلەر جاڭ يانفاڭ، شيا چيڭ، قاشقار تىلشىلەر پۋنكتىنەن پان يانيۇن، قىزىلسۋ وبلىسى تىلشىلەر پۋنكتىنەن ۋاڭ كىشيا، ەرىكتى ءتىلشى نيۋ حاييان، ما مەي جازعان)
