تيانشان تورى   ›   جاڭالىقتار   ›   ايبىندى 70 جىل ، كۇرەسكە تولى جاڭا ءداۋىر

1976 - جىل: 10 - ايداعى جەڭىس

  1976 - جىلى ەلىمىزدە دۇنيە ءجۇزىن ءدۇر سىلكىندىرگەن ءبىر قىدىرۋ ءىرى ىستەر تۋىلدى. 1 - ايدىڭ 8 - كۇنى جوۋ ىنلاي زۇڭلي قايتىس بولدى. 4 - ايدا حالىق بۇقاراسىنىڭ جوۋ ىنلايعا ازا بىلدىرگەن، ”تورتتىك توبە“گە قارسى تۇرعان تيان - انمىن وقيعاسى تۋىلعان سوڭ، دىڭ شياۋپيڭ قاتە تۇردە پارتيا ءىشى - سىرتىنداعى بارلىق مىندەتىنەن قالدىرىلدى. 7 - ايدىڭ 6 - كۇنى مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايى تۇراقتى كوميتەتىنىڭ باستىعى جۋ دى قايتىس بولدى. 7 - ايدىڭ 28 - كۇنى حىبەيدىڭ تاڭشان وڭىرىندە كۇشتى جەر سىلكىنىسى تۋىلىپ، حالىقتىڭ ءومىرى مەن مال - مۇلكى اۋىر زيانعا ۇشىرادى. 9 - ايدىڭ 9 - كۇنى پارتيانىڭ، مەملەكەتتىڭ، ارميانىڭ نەگىزگى قۇرۋشىسى جانە باسشىسى ماۋ زىدۇڭ قايتىس بولىپ، بۇكىل ەل حالقى وراسان زور قايعى - قاسىرەتكە باتتى.

  ماۋ زىدۇڭ قايتىس بولاردىڭ الدى - ارتىندا ”تورتتىك توبە“ پارتيا مەن مەملەكەتتىڭ ەڭ جوعارى باسشىلىق ۇقىعىن تارتىپ الۋ قاسكۇنەمدىك ارەكەتىن جەدەلدەتتى. سول كەزدەگى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى ورتالىق كوميتەتىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسار ءتوراعاسى، مەملەكەتتىك كەڭەستىڭ زۇڭليى حۋا گوفىڭ يە جيانيىڭ، لي شياننيان، ۋاڭ دۇڭشيڭ سياقتى ورتالىقتاعى باسشى جولداستارمەن بىرگە زەرتتەۋ جۇرگىزدى جانە قايتا - قايتا اقىلداستى ءارى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى ورتالىق كوميتەتىنىڭ ساياسي بيۋروسىنداعى كوپتەگەن جولداستاردىڭ ماقۇلداۋىن العان سوڭ، پارتيا مەن حالىقتىڭ ەركىن اتقارىپ، ”تورتتىك توبە“گە باتىل شارا قولدانۋدى ۇيعاردى.

  10 - ايدىڭ 6 - كۇنى كەشتە حۋا گوفىڭ، يە جيانيىڭ قاتارلىلار جۇڭنانحايدا وتىرىپ قولباسشىلىق ەتىپ، ورتالىق كوميتەت ساياسي بيۋروسى تۇراقتى كوميتەتىنىڭ ءماجىلىسىن اشۋ فورماسىمەن ۋاڭ حۇڭۋىندى، جاڭ چۇنچياۋدى اۋاشالاپ تەكسەرۋدى جاريالادى، سونىمەن قاتار جياڭ چيڭ مەن ياۋ ۋىنيۋاندى دا اۋاشالاپ تەكسەردى. وسىلايشا باس - اياعى ءبىر ساعاتقا جەتپەيتىن ۋاقىتتا ءبىر تال وق شىعارماي، ءبىر تامشى قان اعىزباي ”تورتتىك توبە“نى ءبىر جولدا تالقاندادى. پارتيا ورتالىق كوميتەتى تاعى پارمەندى شارا قولدانىپ، ”تورتتىك توبە“ توبىنىڭ شاڭحايداعى تىرەكتى ەلەمەنتتەرىنىڭ قارۋلى بۇلىك تۋدىرۋ قاسكۇنەمدىگىن تالقانداپ، ”تورتتىك توبە“نىڭ باسقا جەرلەردەگى توپتارىنىڭ تىرەكتىلەرىنە دە باتىل شارالار قولدانىپ، بۇكىل ەلدىڭ ساياسي جاعدايىنىڭ ورنىقتىلىعىنا كەپىلدىك ەتتى.

  10 - ايدىڭ 18 - كۇنى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى ورتالىق كوميتەتى بۇكىل پارتياعا ”تورتتىك توبە“نىڭ تالقاندالعاندىعى تۋرالى حاباردى رەسمي جاريالادى. بۇكىل ەلدەگى 100 ميلليونداعان بۇقارا شىن جۇرەكتەن قولداپ - قۋاتتادى.

  ”تورتتىك توبە“نى تالقانداۋ ”مادەنيەت زور توڭكەرىسى“ سىندى اپاتتى اياقتاتىپ، حاۋىپتەن پارتيانى قۇتقارىپ، مەملەكەتتى قۇتقارىپ، جۇڭگونىڭ سوتسياليزم ىستەرىن قۇتقارىپ، پارتيانىڭ تاريحي ۇلى بۇرىلىسىن جۇزەگە اسىرۋعا العى شارت ازىرلەدى. رەسپۋبليكا تاريحىنىڭ جاڭا پاراعى اشىلدى.

(شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 10 - ايدىڭ 7 - كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى)

جاۋاپتى رەداكتور : سايراش تۇرارجان قىزى

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.

  • وسى كەزەكتى جۇڭگو − ازيا - ەۆروپا كورمەسى تۇڭعىش رەت نەگىزگى قوناق ولكەلەردى بەلگىلەدى
  • تاپسىرىس ونىمدەردى جەدەل ءوندىرىپ، قامداۋدى قامتاماسىز ەتتى
  • جىلدىق مىندەتتى ءساتتى ورىنداۋعا شىنايى كەپىلدىك ەتتى
  • شينجياڭ جۇڭتاي توبى دۇنيە جۇزىندەگى 500 قۋاتتى كاسىپورىن قاتارىنا ءوتتى
  • جەل - جارىق ەنەرگياسى ءوزارا تولىقتىردى