تيانشان تورى   ›   جاڭالىقتار   ›   ايبىندى 70 جىل ، كۇرەسكە تولى جاڭا ءداۋىر

ايەل تراكتورشىنىڭ مەرەيى

− بيڭتۋان مۇناي شەكتى سەرىكتەستىگى 8 - شى شىحىزى قالالىق بولىمشە سەرىكتەستىگىنىڭ زەينەتكە شىققان كادرى جين ماۋفاڭ جونىندە

ءتىلشى جاڭ شياۋيان

  جين ماۋفاڭ 1952 - جىلى تىزىمدەلىپ، شەكارا ءوڭىردى كوركەيتۋگە قاتىناسقان شينجياڭنىڭ ءبىرىنشى ۇرپاق تراكتورشىسى، بيڭتۋاننىڭ ءبىرىنشى ۇرپاق اسكەري تىڭ يگەرۋشىسى، كوپتەگەن داڭقتارعا يە بولعان.

  ”ەڭ ارداقتى كۇرەسكەر“ بولىپ باعالانعاندا، سەكسەننىڭ سەڭگىرىنە شىققان ول تەبىرەنە: ومىرىمدە يە بولعان وسى داڭقتارىم ەڭ مەرەيلى، - دەدى.

  1933 - جىلى دۇنيەگە كەلگەن جين ماۋفاڭ زەينەتكە شىعۋدان بۇرىن شينجياڭ ءوندىرىس - قۇرىلىس بيڭتۋانى مۇناي شەكتى سەرىكتەستىگى 8 - شى شىحىزى قالالىق بولىمشە سەرىكتەستىگىنىڭ كادرى ەدى.

■ ەڭبەك ەڭ داڭقتى

  جين ماۋفاڭ تىڭ يگەرۋ جىلدارىنداعى ”قۇرىش بويجەتكەن“.

  وتكەن عاسىردىڭ 50 - جىلدارىندا شاندۇڭداعى اۋىلىنان شىحىزىعا العاش كەلگەندە، ۇيىم ونىڭ جۇمىس قالاۋىن سۇراستىرادى، ول ەڭبەككە قاتىناسۋدى باتىل تالاپ ەتەدى، سونان باستاپ تراكتور جوندەۋ جانە جۇرگىزۋ تەحنيكاسىن ۇيرەنۋگە كىرىسەدى.

  ۇشى - قيىرسىز قۇبا ءتۇز بەن اسپاندى تورلاعان سارى قۇم جين ماۋفاڭدى قورقىتا العان جوق، ول يەن دالادا العاش سوقا سالىپ جەر جىرتىپ، شىت جاڭا ءومىرىن باستادى.

  العاش تراكتور جۇرگىزگەن كەزدەگى سەزىمى ءالى ەسىندە − ”ول ءبىر جالىندى كەز!“

  جين ماۋفاڭ قاربالاس جيىن - تەرىن ماۋسىمىندا تراكتور جۇرگىزىپ، ءۇرتىس 3 كۇن 4 ءتۇن دەمالماي ەڭبەك ىستەيدى. جىلدار اۋنادى. بۇرىنعى شىحىزى باس الاڭى تراكتورمەن جىرتۋ اترەتىندە قىزمەت ىستەگەن ونداعان جىلدا، ونىڭ تراكتور جۇرگىزۋ تەحنيكاسى بارعان سايىن جەتىلىپ، 7 جىل ۋاقىتتا 20 جىلدىق مىندەتتى ورىنداۋ رەكوردىن جاراتادى.

  1959 - جىلى قىستا موسوۋاندى اشۋ ءۇشىن، تاسىمال اترەتى جولدا تۇتقيىلدان سۋىق اعىسقا تاپ بولىپ، تەمپەراتۋرا نولدەن تومەن 45 سەلتسي گرادۋسقا تۇسەدى دە، تراكتوردىڭ ماي تۇتىكشەلەرى قاتىپ، بىتەلىپ قالادى. جين ماۋفاڭ ابدىراپ، ماي تۇتىكشەسىن اۋزىمەن جىلىتپاق بولعاندا، اۋزى ماي تۇتىكشەسىنە تيە بەرە جابىسىپ قالادى، ول تىلىمەن ەرنىن ءجىبىتىپ بوساتپاق بولعاندا، تەرىسى سىلىنىپ، قان سورعالاپ كەتەدى... اقىرى ول باسقا امالدارمەن ماي تۇتىكشەسىن جىلىتىپ، تاباندىلىقپەن مىندەتتى ورىندايدى.

■ مۇراجايداعى تراكتور

  تراكتورعا جين ماۋفاڭنىڭ تۇتاس ءومىرىنىڭ ەستەمەسى جازىلعان.

  ول كەزىندە جۇرگىزگەن ”موتىس“ تراكتورى قازىر توڭكەرىستىك مادەنيەت ەسكەرتكىشى. شىحىزىدا تۇراتىن جين ماۋفاڭ ۇنەمى شينجياڭ بيڭتۋان اسكەري تىڭ يگەرۋ مۇراجايىنا بارىپ، ءوزىنىڭ ”اسىلىن“ كورىپ تۇرادى.

  جين ماۋفاڭنىڭ نازارىندا ءوزى جۇرگىزگەن تراكتورلار بالاسى ىسپەتتى بولىپ كەتكەن. سول جىلدارى ول تراكتورعا سۋ قۇيعاندا، ەشقاشان سۋىق سۋ قۇيماي، سۋىتىلعان قايناعان سۋ قۇيادى، ماي قۇيسا دا سۇزىلگەن ماي قۇيادى، ول ءار كۇنى تراكتوردى مونتازداي ەتىپ ءسۇرتىپ تازارتىپ تۇرادى. سول كەزدە بيڭتۋاندا وسىنداي 8 تراكتور بار ەدى، تەك جين ماۋفاڭ جۇرگىزگەن تراكتور عانا وسى كۇنگە دەيىن ساقتالىپ كەلەدى.

  ”قازىر جاقسى بولدى، تراكتورىم مۇراجايعا قويىلىپ، الاڭسىز بولدىم“، - دەيدى جين ماۋفاڭ كوڭىلى جايلانىپ.

■ وتانعا ماداق ايتامىن

  كەيىن جين ماۋفاڭ مۇناي تاراۋىنا اۋىسىپ، زەينەتكە شىققانشا قىزمەت ىستەدى. قازىر ول شىحىزى قالاسىندا قارتتىق ءومىرىن باقىتتى وتكىزۋدە.

  بۇل كۇندەرى كەزىندە جين ماۋفاڭ كۇرەس جاساعان قۇبا ءتۇز جاسىل ورمانعا اينالىپ، وسىزاماندانعان عيماراتتار قاز - قاتار ءتىزىلىپ، كەڭ ءارى جاتىق جولداردا اۆتوكولىكتەر قايشالىسىپ جاتىر. شىحىزىدا اۋەجاي بار، بىرنەشە ساعاتتا - اق جين ماۋفاڭ تۋعان جەرىنە بارا الادى؛ بۇرىن ءبىر حات تۋعان جەرىنە ءبىر ايدا ارەڭ جەتەتىن، قازىر ول الىستاعى تۋىستارىمەن ۇنەمى بەينە ەكراندا اڭگىمەلەسىپ تۇرادى...

  زەينەتكە شىققاننان كەيىنگى جين ماۋفاڭ حاتكەرلىككە جاتتىعۋ، دەنە شىنىقتىرۋدان تىس، تاعى ءتۇرلى الەۋمەتتىك يگىلىك قيمىلدارىنا بەلسەنە قاتىناسىپ تۇرادى. قازىرگە دەيىن، ونىڭ تراكتورعا دەگەن قۇشتارلىعى سولعىنداپ كورگەن ەمەس، ۇنەمى تەلەۆيزور سياقتىلاردان تراكتوردىڭ ەڭ جاڭا وزگەرىستەرىن ءبىلىپ وتىرادى.

  جاساندى زەردە قولدانىلعان جۇرگىزۋشىسىز تراكتور وعان وتە ءتىلسىم سەزىلەدى. بىلتىر جازدا ورتالىق تەلەۆيزيا ستانسياسىنىڭ ”ەلدەن ەرەك سۇڭعىلا“ ايدارىنا قاتىناسقاندا، ول جۇرگىزۋشىسىز تراكتورعا وتىرۋعا ۇسىنىس ەتىلگەن بولاتىن. وسى ءىستى تىلگە العاندا، جين ماۋفاڭ تەبىرەنىسىن باسا المايدى: ”مەنىڭ كەزىندە جۇرگىزگەندەرىمنىڭ ءبارى سوۆەت وداعى وندىرگەن تراكتورلار، زەردەلى مەڭگەرىلەتىن جۇرگىزۋشىسىز تراكتوردى كورمەگەن ەكەنمىن، بۇل ۇلى وتانىمىزدىڭ دامىپ، زورايعاندىعىن تۇسىندىرەدى. مەن شىنىمەن دە ەرەكشە ماقتانامىن، وتانعا ماداق ايتامىن!“

جاۋاپتى رەداكتور : سايراش تۇرارجان قىزى

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.

  • وسى كەزەكتى جۇڭگو − ازيا - ەۆروپا كورمەسى تۇڭعىش رەت نەگىزگى قوناق ولكەلەردى بەلگىلەدى
  • تاپسىرىس ونىمدەردى جەدەل ءوندىرىپ، قامداۋدى قامتاماسىز ەتتى
  • جىلدىق مىندەتتى ءساتتى ورىنداۋعا شىنايى كەپىلدىك ەتتى
  • شينجياڭ جۇڭتاي توبى دۇنيە جۇزىندەگى 500 قۋاتتى كاسىپورىن قاتارىنا ءوتتى
  • جەل - جارىق ەنەرگياسى ءوزارا تولىقتىردى