تيانشان تورى
تيانشان تورى   ›   جاڭالىقتار   ›   ماڭىزدى حابارلار

شي جينپيڭ پاكيستاننىڭ زۇڭليىمەن جانە سولومون توپ ارالىنىڭ زۇڭليىمەن جەكە - جەكە كەزدەستى

  شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 10 - ايدىڭ 9 - كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى (ءتىلشى ليۋ حۋا). مەملەكەت ءتوراعاسى شي جينپيڭ 10 - ايدىڭ 9 - كۇنى دياۋيۇيتاي مەملەكەتتىك قوناق ۇيىندە پاكيستاننىڭ زۇڭليى يمران حانمەن كەزدەستى.

  شي جينپيڭ بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: جۇڭگو مەن پاكيستان بىردەن - ءبىر بارلىق جاعدايدا بىردەي ستراتەگيالىق سەلبەستىك سەرىك. مەيلى حالىقارالىق جانە وڭىرلىك جاعداي قالاي وزگەرسە دە، جۇڭگو - پاكيستان دوستىعى قاشاندا مىزعىمايدى، قۇرىشتاي بەرىك، جۇڭگو - پاكيستان سەلبەستىگى قاشاندا تاسقىنداعان ومىرشەڭدىك كۇشىن ساقتايدى، ۇزدىكسىز كەڭەيىپ، تەرەڭدەيدى. جۇڭگو جاق قاشاندا پاكيستاندى جۇڭگو ديپلوماتياسىنىڭ الدىڭعى بەتالىسىنا قويادى، پاكيستاننىڭ وزەكتى مۇددەسىنە جانە ءجىتى قاداعالاپ وتىرعان ىستەرىنە ساياتىن ماسەلەلەردە پاكيستان جاقتى ۇزدىكسىز تاباندىلىقپەن قولدايدى، پاكيستان جاقپەن بىرگە قۇلشىنىپ، ستراتەگيالىق ىستەستىك پەن ناقتى سەلبەستىكتى كۇشەيتىپ، جاڭا جاعدايداعى اناعۇرلىم تىعىز جۇڭگو - پاكيستان تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن تۇلعالاۋدى قالايدى.

  شي جينپيڭ بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: بيىل جاڭا جۇڭگو قۇرىلعاندىعىنىڭ 70 جىلدىعى. ءبىز ءبىر قىدىرۋ سالتاناتتى قۇتتىقتاۋ قيمىلدارىن وتكىزدىك، بۇل ءارى ءبىر رەتكى وتانشىلدىق شوعىرلى تاربيە. ءبىر ميلليارد 400 ميلليونعا جۋىق جۇڭگو حالقىنىڭ تىلەگى بۇرىن بولماعان دارەجەدە ۇيىسىپ، وتانشىلدىق ىنتاسى بۇرىن بولماعان دارەجەدە تاسقىنداپ، ءبىزدىڭ بارلىق قيىندىقتى، كەدەرگىنى الاستاپ، جۇڭگوشا سوتسياليزم جولىمەن ءجۇرۋ، ءوز ءىسىمىزدى ويداعىداي ىستەۋ، دۇنيە ءجۇزى ۇلتتارىنىڭ اراسىندا قاسقايىپ تۇرۋ سەنىمىمىز بەن بەكىمىمىزدى ونان ارى بەكەمدەدى. پاكيستاندىق دوستار جۇڭگونىڭ ەڭ ماشاقاتتى كەزىندە قالتقىسىز كومەك كورسەتتى، قازىر جۇڭگو دامىدى، پاكيستان جاقتىڭ اناعۇرلىم ويداعىداي دامۋىن شىن نيەتىمەن ءۇمىت ەتەدى جانە كومەكتەسەدى. ەكى جاق جوعارى دارەجەلىلەردىڭ قويۋ بارىس - كەلىسىن جانە اناعۇرلىم تىعىز ستراتەگيالىق بايلانىسىن ساقتاپ، كەلەلى ماسەلەلەر جونىندە دەر كەزىندە تۇرعىسىن سايكەستىرۋ كەرەك. جۇڭگو - پاكيستان ەكونوميكالىق ءدالىزى قۇرىلىسىن جوعارى ولشەممەن ىلگەرىلەتىپ، قازىرگى بار ەنەرگيانى، قاتىناس نەگىزدىك قۇرىلعىلارىن، كاسىپ سالاسى باقشاسىن جانە حالىق تۇرمىسى نىساندارىن ويداعىداي قۇرىپ، ويداعىداي ىسكە قوسىپ، ءدالىزدى ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول“دى جوعارى ساپامەن بىرگە قۇرۋدىڭ ۇلگى ينجەنەرياسى ەتىپ تۇلعالاۋ كەرەك. جۇڭگو جاق پاكيستان جاقتىڭ لاڭكەستىككە سوققى بەرۋ قۇلشىنىسىن ايرىقشا القايدى ءارى تاباندىلىقپەن قولدايدى. جۇڭگو - پاكيستان ەكى جاق بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمى، شاڭحاي سەلبەستىك ۇيىمى سياقتى كوپ جاقتى مەحانيزمدەگى بايلانىستى، سەلبەستىكتى كۇشەيتىپ، وڭىرلىك بەيبىتشىلىكتى، ورنىقتىلىقتى بىرگە قورعاۋ كەرەك.

  يمران حان جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسى قۇرىلعاندىعىنىڭ 70 جىلدىعىن قىزۋ قۇتتىقتادى. ول مىنالاردى ءبىلدىردى: جۇڭگو ايتارلىقتاي دامۋ جەتىستىكتەرىنە قول جەتكىزدى، جۇڭگونىڭ اينىماس دوسى رەتىندە، پاكيستان بۇعان شىن جۇرەكتەن قۋاندى. پاكيستان جاق جۇڭگونىڭ قاشاندا پرينسيپكە تاباندى بولىپ، ادىلدىكتى جاقتاپ، پاكيستاندى تاباندىلىقپەن قولداعاندىعىنا جانە قالتقىسىز كومەك كورسەتكەندىگىنە العىس ايتادى. فاكت جۇڭگونىڭ پاكيستاننىڭ بارلىق جاعدايدا بىردەي ستراتەگيالىق سەلبەستىك سەرىگى ەكەندىگىن، پاكيستان - جۇڭگو دوستىعىنىڭ جۇرت جۇرەگىنە تەرەڭ ۇيالاعاندىعىن دالەلدەدى. پاكيستان جاق جۇڭگو جاقپەن بارىس - كەلىستى، سايكەستىكتى، سەلبەستىكتى ۇزدىكسىز كۇشەيتىپ، جۇڭگو - پاكيستان ەكونوميكالىق ءدالىزى قۇرىلىسىن تاباندىلىقپەن ىلگەرىلەتىپ، ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول“دىڭ تابىستى ونەگەسىن بىرگە قالىپتاستىرۋدى ءۇمىت ەتەدى. پاكيستان جاق لاڭكەستىككە قارسى تۇرۋ ارەكەتىن ۇزدىكسىز تاباندىلىقپەن ىلگەرىلەتىپ، حاۋىپسىزدىك پەن ورنىقتىلىقتى قورعايدى.

  يمران حان پاكيستان جاقتىڭ كەزەكتەگى كاشمير جاعدايى جونىندەگى كوزقاراسىن تانىستىرىپ، جاعدايدىڭ ۋشىعۋىنان مۇمكىندىگىنشە ساقتانىپ، جاعدايدىڭ مەڭگەرۋسىز كەتۋىن تەجەۋگە ۇندەدى، پاكيستان جاقتىڭ جۇڭگو جاقتىڭ ۇستانعان ءادىل دە وبيەكتيۆتىك تۇرعىسىنا ايرىقشا ءمان بەرەتىندىگىن جانە القايتىندىعىن ءبىلدىردى. شي جينپيڭ مىنالاردى ءبىلدىردى: جۇڭگو جاق كاشمير جاعدايىنا نازار اۋدارادى، قاتىستى ۋاقيعانىڭ دۇرىس - بۇرىستىعى، وڭ - تەرىستىگى انىق، جۇڭگو جاق پاكيستان جاقتىڭ ءوز زاڭدى ۇقىق - مۇددەسىن قورعاۋىن قولدايدى، ىسكە قاتىستى جاقتاردىڭ بەيبىت تىلدەسۋ ارقىلى تالاس - تارتىستى شەشۋىن ءۇمىت ەتەدى.

  ياڭ جيەچى، ۋاڭ ي، حى ليفىڭ قاتارلىلار كەزدەسۋگە قاتىناستى.

  شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 10 - ايدىڭ 9 - كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى (ءتىلشى ليۋ حۋا). مەملەكەت ءتوراعاسى شي جينپيڭ 10 - ايدىڭ 9 - كۇنى دياۋيۇيتاي مەملەكەتتىك قوناق ۇيىندە سولومون توپ ارالىنىڭ زۇڭليى سوگا ۆالەريمەن كەزدەستى.

  شي جينپيڭ مىنانى اتاپ كورسەتتى: تاياۋدا جۇڭگو مەن سولومون توپ ارالى ەكى ەل ءبىر جۇڭگو پرينسيبى نەگىزىندە رەسمي ديپلوماتيالىق قارىم - قاتىناس ورناتتى، بۇل − ءداۋىر اعىمىنا ۇيلەسەتىن، ەكى ەل حالقىن باقىتقا كەنەلتەتىن يگى ءىس. وسى رەتكى جۇڭگوداعى ساپارىڭىز بەلەستىك مانگە يە. سولومون توپ ارالى جۇڭگومەن ەندى عانا ديپلوماتيالىق قارىم - قاتىناس ورناتتى، الايدا دوستىق ەرتە - كەش دەپ بولىنبەيدى، تەك ورىستەتىلەدى ەكەن، جارقىن بولاشاققا يە بولادى. ءبىز سولومون توپ ارالى جاقپەن بىرگە قۇلشىنىپ، ەكى ەلدىڭ ديپلوماتيالىق قارىم - قاتىناس ورناتقان تاريحي ورايىن مىقتى يگەرىپ، ءوزارا سەنىم ارتىپ، ءوزارا قۇرمەتتەپ، ءوزارا قولداپ، ءتۇرلى سالاداعى سەلبەستىكتى، اۋىس - كۇيىستى بەلسەنە كەڭەيتىپ، باستامانى جاقسى باستاپ، قادامدى جاقسى تاستاپ، ەكى ەل قارىم - قاتىناسى دامۋىنىڭ تاماشا بولاشاعىن بىرگە اشۋدى قالايمىز.

  شي جينپيڭ مىنانى اتاپ كورسەتتى: سولومون توپ ارالى 21 - عاسىرداعى تەڭىز جىبەك جولىنىڭ وڭتۇستىككە قاراي سوزىلعان بەلدەۋىنە ورنالاسقان، ەكى ەل ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول“ ءتۇسىنىسۋ ەسكەرتپە حاتىنا قول قويۋ ورايىندا، ستراتەگيالىق ۇشتاسۋدى كۇشەيتىپ، دامىتىپ، سەلبەستىكتى كەڭەيتىپ، سولومون توپ ارالى جاقتىڭ حالىق تۇرمىسى ورەسى مەن دەربەس باياندى دامۋ قابىلەتىن جوعارىلاتۋعا كۇش سالۋى قاجەت. ديپلوماتيالىق قارىم - قاتىناس ورناتقاننان كەيىن، سولومون توپ ارالى جۇڭگو ازاماتتارى شەكارادان شىعىپ ساياحاتتاۋداعى نىسانالى ەلگە اينالدى، بۇل ەكى ەل ادامدارىنىڭ بارىس - كەلىس جاساۋى، جەرگىلىكتى ورىنداردىڭ اۋىس - كۇيىس جانە ساياحات سەلبەستىگىن جاساۋى جونىنەن زور وراي بولدى. جۇڭگو جاق سولومون توپ ارالى جاقتىڭ جۇڭگو مەن تىنىق مۇحيتتاعى ارال ەلدەردىڭ سەلبەستىك ۇلكەن شاڭىراعىنا كىرۋىن قارسى الادى، سولومون توپ ارالى جاقپەن بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمى، تىنىق مۇحيتتاعى ارال ەلدەرى مىنبەرى سياقتى كوپ جاقتى مەحانيزم اياسىندا بايلانىستى، سەلبەستىكتى كۇشەيتىپ، كليمات وزگەرىسى سياقتى سايىستارعا توتەپ بەرىپ، وركەندەپ كەلە جاتقان ەلدەردىڭ ورتاق مۇددەسىن ويداعىداي قورعاۋدى قالايدى.

  سوگا ۆالەري جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسى قۇرىلعاندىعىنىڭ 70 جىلدىعىن قىزۋ قۇتتىقتاي كەلىپ، مىنالاردى ءبىلدىردى: جۇڭگو قىسقا عانا ۋاقىتتا زور دامۋ تابىستارىنا قول جەتكىزدى، سولومون توپ ارالى جاق بۇعان ايرىقشا سۇيىنەدى. سولومون توپ ارالى جاق ءبىر جۇڭگو پرينسيبىن مويىندايدى، جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىمەن ديپلوماتيالىق قارىم - قاتىناس ورناتۋدا تاريحتىڭ دۇرىس جاعىندا جانە دۇنيە جۇزىندەگى باسىم كوپ ساندى ەلدەر جاعىندا تۇرۋدى تاڭدادى، بۇل سولومون توپ ارالى جاقتىڭ بەرگەن ايبىندى دا بەرىك ساياسي ۋادەسى. سولومون توپ ارالى جاق جۇڭگونىڭ تابىستى تاجىريبەلەرىنەن ۇيرەنىپ، ۇلگى الىپ، ءوزىنىڭ العا باسۋىن، كوركەيىپ - گۇلدەنۋىن جۇزەگە اسىرۋدى ءۇمىت ەتەدى. ءتوراعا شي جينپيڭ العا قويعان ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول“دى بىرگە قۇرۋ − ۇلى باستاما، ول سولومون توپ ارالى جاققا اسا زور وراي اكەلدى. سولومون توپ ارالى جاق جۇڭگو جاقپەن ساۋدا، قارجى قوسۋ، اۋىل شارۋاشىلىعى، بالىق شارۋاشىلىعى، ساياحات شارۋاشىلىعى سياقتى سالالاردا سەلبەستىكتى بەلسەنە ورىستەتىپ، سولومون توپ ارالى مەن جۇڭگونىڭ قارىم - قاتىناسىنىڭ تىڭ بولاشاعىن بىرگە اشۋدى قالايدى. سولومون توپ ارالى جاق جۇڭگو جاقتىڭ تىنىق مۇحيتتاعى ارال ەلدەردىڭ دامۋىنا كوڭىل بولگەندىگىن جانە قولداعاندىعىن القايدى، بۇل − وڭتۇستىك پەن وڭتۇستىك سەلبەستىگىنىڭ تابىستى ۇلگىسى.

  ياڭ جيەچى، ۋاڭ ي، حى ليفىڭ قاتارلىلار كەزدەسۋگە قاتىناستى.

جاۋاپتى رەداكتور : سايراش تۇرارجان قىزى

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.