تيانشان تورى
تيانشان تورى   ›   جاڭالىقتار   ›   اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋ

شارۋاشىلىق قۇرۋ جولىندا اۋىلداستاردى كەدەيلىكتەن ارىلۋعا باستادى

− مەملەكەتتىك كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ سيلىعى جاڭالىق اشۋ سيلىعىنىڭ يەگەرى وبۇلاسەن وبۇلقاسىم تۋرالى

ءتىلشى جاڭ رۇيلين

  وبۇلاسەن وبۇلقاسىم قاراقاش اۋدانى زاۋا قالاشىعى لاڭگار قىستاعىنان. 10 - ايدىڭ 17 - كۇنى ول دوستار شەڭبەرىندە مەملەكەتتىك كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ سيلىعى جاڭالىق اشۋ سيلىعىنىڭ كۋالىگى مەن مەدالىن كورسەتىپ، بۇدان كەيىن اۋەلگى ماقساتتى ۇمىتپاي، بورىشتى ەستە بەرىك ساقتاپ، كاسىپ سالاسى بويىنشا كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ جولىمەن ۇزدىكسىز ءجۇرىپ، اناعۇرلىم كوپ اۋىلداستارىن كەدەيلىكتەن ارىلۋعا، بايۋعا، دوڭگەلەك داۋلەتكە جەتۋگە باستايتىندىعىن ءبىلدىردى.

اۋىلداستاردى كەدەيلىكتەن ارىلۋعا باستاۋ جاۋاپكەرشىلىگىن جالعاستىردى

  وبۇلاسەننىڭ اتاسى قىستاقتاعى تۇڭعىش پارتيا مۇشەسى، قىستاق پارتيا ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى بولعان. اتاسىنىڭ اۋىلداستاردى باستاپ كەدەيلىكتەن ارىلۋعا بارىن سالىپ قاربالاس جۇرەتىن بەينەسى وبۇلاسەننىڭ جادىنان وشپەس ورىن العان. ونىڭ ەسىندە قالۋىنشا، ۇلكەندەر ۇيدە قىستاق تۇرعىندارىن باستاپ قايتكەندە جاقسى تۇرمىس وتكىزۋ جايلى ەڭ كوپ تالقىلايدى ەكەن.

  1999 - جىلى داشۋەدەن وقۋ تاۋىسقان وبۇلاسەن اۋىلىنا قايتىپ، حالىق وقىتۋشىسى بولدى، سونداي - اق 2 - جىلى داڭقپەن كوممۋنيستىك پارتياعا مۇشە بولدى. تۇراقتى تابىسى بولعان سوڭ، كەدەي وقۋشىلارعا قارجىلاي كومەك بەرە باستادى. ءدال وسى كەزدە داشۋەدەگى بىرنەشە ساباقتاسىنىڭ دەربەس شارۋاشىلىق قۇرعان تابىستى تاجىريبەسى وبۇلاسەنگە تىڭ وي سالىپ، اناعۇرلىم كوپ كەدەي بۇقاراعا كومەكتەسۋ ءۇشىن، اناعۇرلىم مىعىم ەكونوميكالىق قۋات بولۋ كەرەك، ونان دا ماڭىزدىسى، كەدەي وتباسىلارىنىڭ ءوزىن كەدەيلىكتەن ارىلاتىن، كىرىسىن ارتتىراتىن قابىلەتكە يە ەتۋ كەرەك دەپ ءتۇيدى.

  جۇمىستان شەگىنىپ شارۋاشىلىق قۇرۋ ويى جۇزەگە اسپاي جاتىپ تۋىس - تۋعاندارىنىڭ قارسىلىعىنا تاپ بولدى. وبۇلاسەن ەكى ۇداي بولىپ تۇرعان كەزىندە، اتاسى تاعى ءبىر رەت ونى قولداپ شىقتى. ”سول كەزدە اتام باتىل تۇردە ماعان: ’بالام، بەتالىسىڭنان تايما! كوممۋنيستىك پارتيا مۇشەلەرىندە جاۋاپكەرلىك بولۋ كەرەك، تەك بەرىك بەكىمىڭ بولسا، سەنىڭ مەنىڭ ارمانىمدى ورىنداپ، اۋىلداستاردى كەدەيلىكتەن ارىلۋعا باستايتىنىڭا سەنەمىن‘ دەدى“ دەيدى وبۇلاسەن، - ”بۇل ماعان مىعىم كۇش - قايرات سيلادى“.

شارۋاشىلىق قۇرىپ، مىڭعا جۋىق كەدەيدىڭ كەدەيلىكتەن ارىلۋىنا دەم بەردى

  قاس تاسى، كەپتىرىلگەن جەمىستەر، اس - سۋ... وبۇلاسەن بايۋ جولىن قۇلشىنا قاراستىردى. ءبىراق باسىندا ءىسى دەگەندەي تۇراقتى بولماي، كومەكتەسكەن ادامى دا شەكتى بولدى، ول ءبىراز ۋاقىت اڭكى - تاڭكى كۇيگە ءتۇستى.

  وبۇلاسەن ءوزىنىڭ داعدارىسىن اكەسىنە ايتتى، تىگىنشى اكەسى قاراقاشتاعى تىگىنشىلىك ونەرى بار كەدەي بۇقارانى جيىپ كورمەيسىڭ بە دەپ كەڭەس بەردى. بۇل ءسوز ونىڭ كوزىن جارق ەتكىزدى. قاراقاش اۋدانىنىڭ اۋىل - قىستاقتارىندا ارتىق ەڭبەككۇش از ەمەس، اسىرەسە، وت باسى، وشاق قاسىنداعى كوپتەگەن ايەلدەر ىسىمەر تىگىنشى كەلەدى. ەگەر اۋىلدان كيىم - كەشەك تىگەتىن كاسىپورىن اشسام، كەدەي وتباسىلارىنىڭ جۇمىستانۋ قيىنشىلىعىن شەشۋگە بولماس پا؟ ءسويتىپ، بىردەن ىسكە كىرىسكەن وبۇلاسەن 2010 - جىلى ءوزىنىڭ شارۋاشىلىق قۇرۋدان جيعان - تەرگەن قارجىسىن قالتاسىنا سالىپ اۋىلىنا قايتىپ، كيىم - كەشەك تىگۋ سەلبەستىك كووپەراتيۆىن قۇرىپ، شارۋاشىلىق قۇرىپ كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ جولىن اشتى.

  ”ءبىزدىڭ كووپەراتيۆىمىز حوتان ايماعىندا ءبىرشاما ەرتە قۇرىلعان كيىم - كەشەك تىگەتىن كاسىپورىن“، - دەدى وبۇلاسەن تىلشىگە، حوتان ايماعىنداعى حالىقتىڭ بىتىراڭقى قونىستانۋى سەبەپتى شوعىرلى زاۆود قۇرۋدىڭ قولايسىزدىعىن ەسكەرىپ، كووپەراتيۆ سەحتاردى قىستاقتاردان قۇرىپ، جۇمىستانۋ مەن كاسىپتى دامىتۋ اراسىنداعى قايشىلىقتى ءونىمدى شەشتى. قازىرگە دەيىن كيىم - كەشەك تىگۋ سەلبەستىك كووپەراتيۆى 11 قىستاقتان زاۆود اشىپ، قىزمەتشى سانىن 1500دەن، جىلدىق ءونىم قۇنىن 80 ميلليون يۋاننان اسىردى.

  ”كوپشىلىكتىڭ بىرگە قۇلشىنۋىندا، ءبىز جوبالاپ تىككەن كيىمدەردىڭ ساتىلىم جولى بارعان سايىن كەڭەيىپ كەلەدى. كاسىپورىن قىزمەتشىلەرىنىڭ اراسىندا ارحيۆ تۇرعىزىلىپ، كارتچكالاندىرىلعان 956 كەدەي بار، ادام باسىنا شاققانداعى ورتاشا ايلىق تابىس 1500 يۋاننان اسادى، ولاردىڭ بارلىعى تۇگەلدەي ءساتتى تۇردە كەدەيلىكتەن ارىلدى“، - دەيدى وبۇلاسەن تىلشىگە.

لاڭگار قىستاعىنىڭ كەدەيلىك قالپاعىن الىپ تاستاۋ ارمانىن جۇزەگە اسىردى

  ”سەلبەستىك كووپەراتيۆى 20 نەشە قىزمەتشىمەن جانە ءار ءتۇرلى تيپتەگى ەلەكترمەن قوزعالاتىن 20 تىگىن ماشيناسىمەن جۇمىس باستاعان، ونىڭ دامىپ بۇگىنگە جەتۋى ءار دارەجەلى پارتكوم مەن ۇكىمەتتىڭ قولداۋىنان ايرىلا المايدى، قوعامنىڭ ءار سالاسىنىڭ كومەگىنەن ايرىلا المايدى“، - دەيدى وبۇلاسەن، سۋ ىشكەندە قۇدىق قازۋشىنى ۇمىتپا دەگەندەي، ولاردىڭ سەلبەستىك كووپەراتيۆى قاراقاش اۋدانىندا ەڭ الدىمەن پارتيا ياچەيكاسىن قۇرعان حالىقتىق كاسىپورىن بولدى.

  وبۇلاسەن ءار پارتيا مۇشەسىنەن قيىنشىلىعى بار قىزمەتشىلەرمەن كومەكتەسۋ - سۇيەمەلدەۋ بويىنشا جۇپ قۇراۋدى تالاپ ەتىپ، ولاردىڭ مۇڭ - مۇقتاجىن شەشۋگە بارىن سالدى. سەرىكتەستىك بالاباقشا اشىپ، ايەلدەردىڭ الاڭسىز قىزمەت ىستەۋىنە مۇمكىندىك جاسادى؛ 500 ەلەكترلى ۆەلوسيپەد ساتىپ الىپ، قىزمەتشىلەردىڭ جۇمىسقا كەلىپ - كەتۋ قيىنشىلىعىن شەشتى؛ تەگىن تاماق پەن جاتاق ازىرلەپ، كەدەي بۇقارانىڭ اۋىرتپالىعىن جەڭىلدەتتى. پارتيا مۇشەلەرىنىڭ ۇلگى كورسەتۋى مەن جەتەكتەۋىندە، كاسىپورىننىڭ ىشكى قارىم - قاتىناسى بەرەكەلى بولىپ، كوپشىلىك ءبىر نيەتپەن ويلاپ، بىلەك بىرىكتىرە كۇشتى ءبىر جەرگە جۇمساپ، اناعۇرلىم جاقسى دامي ءتۇستى. سەرىكتەستىككە ىلگەرى - كەيىن ”كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋدەگى اۆتونوميالى رايون دارەجەلى باستاماشى كاسىپورىن“ سياقتى اتاق - داڭقتار بەرىلدى.

  كاسىپورىننىڭ دامۋى ءبىر ءبولىم قىستاق تۇرعىندارىنىڭ كەدەيلىكتەن ارىلۋ ماسەلەسىن شەشكەنىمەن، قىستاقتا كيىم تىگە المايتىن كەدەي حالىقتى قايتۋ كەرەك؟ وبۇلاسەن قىستاق كادرلارىمەن بىرگە ءار وتباسىلارىن ىرىقتى تۇردە ىشكەرىلەي ارالاپ تەكسەرۋ - زەرتتەۋ جۇرگىزدى. 2018 - جىلى ول لاڭگار قىستاعىنا 5 ميلليون يۋان قارجى سالىپ، ساۋدا - تيجارات، ساياحات - سەرۋەن، مادەنيەت - كوڭىل اشۋ، شارۋالار شاتتىعى ساياجايى، ءدامى ءتىل ۇيىرەتىن تاعامدار، كيىم - كەشەك تىگۋ سياقتىلاردى ءبىر تۇلعالاندىرعان ”كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ كاسىپ كوشەسىن“ قۇرىپ، قىستاقتاعى 150دەن استام كەدەي بۇقارا جۇمىستانۋدىڭ جاڭا تۇعىرىنا يە بولدى.

  ”قازىر لاڭگار قىستاعى كەدەيلىك قالپاعىن الىپ تاستادى، اتامنىڭ عۇمىر بويى كۇرەس جۇرگىزىپ وتكەن ارمانى اقىرى ورىندالدى“، - دەيدى وبۇلاسەن.

جاۋاپتى رەداكتور : سايراش تۇرارجان قىزى

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.