شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 11 - ايدىڭ 6 - كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى (تىلشىلەر ۋاڭ جولۇن، جىڭ ميڭدا). مەملەكەت ءتوراعاسى شي جينپيڭ 11 - ايدىڭ 6 - كۇنى حالىق سارايىندا فرانسيانىڭ زۇڭتۇڭى ماكرونمەن كەڭەستى.
شي جينپيڭ بىلاي دەدى: كەشە مەن سىزبەن بىرگە شاڭحايدا 2 - كەزەكتى جۇڭگو حالىقارالىق يمپورت كورمەسىنىڭ اشىلۋ سالتىنا قاتىناستىم، ءبىز سوزىمىزدە بۇكىل دۇنيە جۇزىنە كوپ جاقتىلىقتى جانە ەركىن ساۋدانى باتىل قورعاۋدىڭ، اشىق دۇنيە ءجۇزى ەكونوميكاسىن قۇرۋدىڭ كۇشتى سيگنالىن بىرگە تاراتتىق. ءبىز تاعى كوپتەگەن بىرگە كوڭىل ءبولىپ وتىرعان تاقىرىپتار توڭىرەگىندە بۇكپەسىز دە تەرەڭ، اسا تابىستى پىكىر اۋىستىرىپ، ءوزارا تۇسىنىستىكتى جانە سەنىمدى ارتتىردىق. قازىرگى دۇنيە ءجۇزىنىڭ 100 جىلدا بولماعان زور وزگەرىسى الدىندا، جۇڭگو مەن فرانسيا بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمى حاۋىپسىزدىك القالار كەڭەسىنىڭ تۇراقتى القا ەلى جانە شىعىس پەن باتىس وركەنيەتىنىڭ ۋاكىلى رەتىندە، ستراتەگيالىق اۋىس - كۇيىستى كۇشەيتۋى، اناعۇرلىم كوپ جاۋاپكەرشىلىك ارقالاۋى، ءىرى ەلدىك جاۋاپكەرشىلىكتى ايگىلەۋى ءتيىس. مەن سىزبەن بىرگە دۇنيە ءجۇزىن بەتكە الىپ، بولاشاقتى بەتكە الىپ، حالىقتى بەتكە الىپ، جۇڭگو - فرانسيا جالپى بەتتىك ستراتەگيالىق سەرىكتەس قارىم - قاتىناسىن ءتىپتى جوعارى ساتىعا كوتەرۋدى ىلگەرىلەتىپ، ءىرى ەلدەر قارىم - قاتىناسىنىڭ الدىڭعى لەگىندە ۇزدىكسىز جۇرە بەرۋدى قالايمىن.
شي جينپيڭ بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: قازىر جۇڭگو - فرانسيا قارىم - قاتىناسىندا تەبىندى دامۋ اۋقىمى جارىققا شىقتى. بيىل 3 - ايدا مەن فرانسياعا ءساتتى تۇردە مەملەكەتتىك ساپاردا بولعاننان بەرى، ءبىز كەلىسكەن ءتۇرلى ورتاق تانىمدار بەلسەندى تياناقتاندىرىلۋدا. تايشان يادرو ەلەكتر ستانسياسىنىڭ 1 - ءنومىرلى جانە 2 - ءنومىرلى گەنەراتور اگرەگاتتارى تۇگەلدەي سالىنىپ بولىپ، ساۋدالىق اينالىمعا قوسىلىپ، دۇنيە ءجۇزىنىڭ 3 - ۇرپاق يادرو ەلەكتر ستانسياسى قۇرىلىسىنا تابىستى ۇلگى كورسەتىپ بەردى. ەكى ەل جۇڭگو - فرانسيا ونەركاسىپ سەلبەستىگى بويىنشا ۇلگى كورسەتۋ نىسانىنىڭ 2 - توپتاعى ءتىزىمىن بىرگە جاريالادى. جۇڭگو ۇكىمەتى جاقىندا عانا پاريجدە 4 ميلليارد ەۆرولىق يەلىك ۇقىقتى زايومىن ءساتتى تاراتتى. جۇڭگو مەن فرانسيا تاعى جۇڭگو مەن ەۆروپانىڭ جاعراپيالىق بەلگىلەر كەلىسىمى جونىندەگى كەلىسسوزدى ورىنداۋىن بىرگە ىلگەرىلەتتى. جۇڭگو جاق فرانسيا جاقپەن بىرگە نازاردى 6 ۇلكەن نىساناعا شوعىرلاندىرىپ، اۋىس - كۇيىستىڭ، سەلبەستىكتىڭ جان - جاقتى ىشكەرىلەي دامۋىن ىلگەرىلەتىپ، ءتىپتى كوپ ناقتى جەتىستىكتەرگە قول جەتكىزۋدى قالايدى.
بىرىنشىدەن، ساياسي ءوزارا سەنىمدىلىكتى قورعاۋ جانە ارتتىرۋ كەرەك. ۇزبەي ءوزارا قۇرمەت ەتىپ، ءبىر - ءبىرىنىڭ يەلىك ۇقىعىنا، تەرريتوريا تۇتاستىعىنا، وزەكتى مۇددەسىنە، كەلەلى ءجىتى قاداعالايتىن ىستەرىنە قۇرمەت ەتۋ جاعىندا بىلدىرگەن پوزيتسيالارىن ارەكەتتە تياناقتاندىرۋ كەرەك. زاڭ شىعارۋ ورگاندارىنىڭ، ساياسي پارتيالاردىڭ، ارميانىڭ اۋىس - كۇيىسىن، سەلبەستىگىن كۇشەيتىپ، ورتالىقتىڭ جانە جەرگىلىكتى ورىنداردىڭ ءارقايسى تاراۋلارىنىڭ بارىس - كەلىسىن كۇشەيتۋىن قولداۋ جانە شابىتتاندىرۋ كەرەك. ينتەرنەت حاۋىپسىزدىگى جانە لاڭكەستىككە قارسى تۇرۋ سەلبەستىگىن كۇشەيتۋ كەرەك.
ەكىنشىدەن، ءىرى نىساندار سەلبەستىگىن ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتۋ كەرەك. جۇڭگو جاق فرانسيا جاقپەن يادرو ەنەرگياسىنىڭ تۇتاس كاسىپ تىزبەگىندىك سەلبەستىگىن تەرەڭدەتۋگە كۇش سالىپ، جۇڭگو كاسىپورىندارىنىڭ فرانسيا جاقپەن بىرگە جۇڭگو - فرانسيا ەكى ەلدە، 3 - جاق بازاردا جاڭا سەلبەستىكتەر ورىستەتۋ جونىندە كەڭەسۋگە شابىتتاندىرىپ جانە قولداۋ كورسەتىپ، يادرو ەنەرگياسى نەگىزىن جانە جوعارى، جاڭا تەحنيكاسىن بىرلەسىپ زەرتتەپ اشۋدى كۇشەيتۋ كەرەك. اۆياتسيا، عارىش سياقتى سالالاردا كەلىسكەن جاڭا سەلبەستىكتەردى ويداعىداي تياناقتاندىرۋ كەرەك.
ۇشىنشىدەن، قوس باعىتتا بازار اشۋدى كەڭەيتۋ كەرەك. جۇڭگو جاق فرانسيا جاقپەن قوس باعىتتاعى ساۋدانى جانە قارجى قوسۋدى زورايتۋدى، ساۋدا جانە قارجى قوسۋدىڭ ەركىندەسۋىن، قولايلىلاسۋىن جوعارىلاتۋدى، بازار قاعيداسى مەن ءادىل باسەكە پرينسيبىن بىرگە قورعاۋدى قالايدى. فرانسيا جاقتىڭ جۇڭگوعا قاراتا كەمسىتۋ سيپاتتى ساياسات اتقارماۋ جونىندە بىلدىرگەن پوزيتسياسىن شىن مانىندە تياناقتاندىرۋىن ءۇمىت ەتەمىن. جۇڭگو جاق بازار سۇرانىسىنا ساي، فرانسيانىڭ اناعۇرلىم كوپ ساپالى، حاۋىپسىز اۋىل شارۋاشىلىعى ازىق - تۇلىك ونىمدەرىن يمپورت ەتۋدى، اۋىل شارۋاشىلىعى جاعىندا جان - جاقتى سەلبەستىك ورىستەتۋدى ءۇمىت ەتەدى. ءبىلىم مەنشىگى ۇقىعى سالاسىنداعى اۋىس - كۇيىستى، سەلبەستىكتى كۇشەيتىپ، ۇلى مۇراتقا باي، تەپە - تەڭ بولعان جۇڭگو - ەۆروپا قارجى قوسۋ كەلىسىمىنە تەز ارادا كەلىسۋدى قولدايدى.
تورتىنشىدەن، ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول“دى بىرگە قۇرۋ باستاماسىن ەۆروپا وداعىنىڭ، ەۆروپا - ازيانىڭ ۇلاستىرۋ، تۇتاستىرۋ ستراتەگياسىمەن ءتۇيىلىستىرۋدى ىلگەرىلەتۋ كەرەك. تۇراقتانعان ۇلگى كورسەتۋ نىسانى ءتىزىمىن جەدەل تياناقتاندىرۋ، سونىمەن بىرگە، اناعۇرلىم كوپ كاسىپورىنداردىڭ 3 - جاقتىڭ بازارىمەن سەلبەستىك جاساسۋىن بەلسەنە ىلگەرىلەتىپ، ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول“دى بىرگە قۇرۋدىڭ جاسىل دامۋىن ىلگەرىلەتۋ كەرەك.
بەسىنشىدەن، جاڭالىق اشۋ سەلبەستىگىن تەرەڭدەتىپ، باياندى دامۋدى بىرگە جۇزەگە اسىرۋ كەرەك. جۇڭگو - فرانسيا عىلىم - تەحنيكا سەلبەستىگىنىڭ ىشكەرىلەي دامۋىن ىلگەرىلەتىپ، ورگانيزمدەردىڭ كوپ تۇرلىلىگىن قورعاۋدى قامتىعان قورشاعان ورتا سالاسىنداعى سەلبەستىكتى كۇشەيتىپ، اناعۇرلىم كوپ فرانسيا سەرىكتەستىكتەرىنىڭ جۇڭگو - فرانسيا ۋحان ەكولوگيالىق ۇلگى كورسەتۋ قالاسى قۇرىلىسىنا ات سالىسۋىن قارسى الامىز. جاڭا ەنەرگيالى اۆتوموبيل، زەردەلى ينتەرنەتتىك اۆتوكولىك، جاساندى زەردە سياقتى سالالارداعى ناقتى ىستەر سەلبەستىگىن كەڭەيتۋ كەرەك.
التىنشىدان، وركەنيەت اۋىس - كۇيىسىن، ءوزارا ۇلگى الۋىن جەبەۋ كەرەك. 2021 - جىلعى جۇڭگو - فرانسيا مادەنيەت ساياحات جىلىن بىرگە ويداعىداي وتكىزىپ، مۇراجايلاردى جانە مادەنيەت مۇرالارىن قورعاۋ سياقتى سالالارداعى سەلبەستىكتى كۇشەيتۋ كەرەك.
شي جينپيڭ بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: جۇڭگو جاق فرانسيا جاقپەن بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمى، 20 ەل توبى سياقتى كوپ جاقتى مەحانيزم ىشىندەگى سەلبەستىكتى كۇشەيتۋدى ءۇمىت ەتەدى، بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمىن وزەك ەتكەن حالىقارالىق جۇيەنى، حالىقارالىق زاڭدى نەگىز ەتكەن حالىقارالىق ءتارتىپتى، الەمدىك ساۋدا ۇيىمى قاعيداسىن ىرگە تاس ەتكەن كوپ جاقتى ساۋدا ءتۇزىلىسىن باتىل قورعايدى، الەمدىك ساۋدا ۇيىمى رەفورماسىنىڭ كەڭەسۋ ارقىلى ءبىر اۋىزدىلىققا كەلۋ ءتاسىلى ارقىلى دۇرىس بەتالىسقا قاراي دامۋىن ىلگەرىلەتەدى، اسىرەسە، دامۋ ۇستىندەگى ەلدەردىڭ دامۋ ۇقىق - مۇددەسىن قورعايدى. ورتاق، الايدا پارىقتى بولعان جاۋاپكەرشىلىك پرينسيبىندە تاباندى بولىپ، اناعۇرلىم كوپ ەلدەردىڭ كليمات وزگەرىسىنە توتەپ بەرۋ حالىقارالىق سەلبەستىگىنە ات سالىسۋىن ىلگەرىلەتەدى، «پاريج كەلىسىمىن» جاپپاي ىشكەرىلەي تياناقتاندىرادى.
ماكرون مىنالاردى ءبىلدىردى: فرانسيا مەن جۇڭگو ديپلوماتيالىق قارىم - قاتىناس ورناتقاندىعىنىڭ 55 جىلدىعى قارساڭىندا جۇڭگوعا تاعى دا ساپارلاي كەلگەندىگىمە ايرىقشا قۋانىشتامىن، مەن ءتوراعا شي جينپيڭمەن ءجيى بارىس - كەلىس جاساپ، فرانسيا - جۇڭگو دوستىعىن جانە ساياسي ءوزارا سەنىمدىلىگىن تەرەڭدەتىپ، ناقتى ىستەر سەلبەستىكتەرىن پارمەندى ىلگەرىلەتتىم. مەن ءتوراعا شي جينپيڭنىڭ فرانسيا - جۇڭگو قارىم - قاتىناسىن تەرەڭدەتۋ جونىندە العا قويعان كوزقاراستارىن بۇكىلدەي قۇپتايمىن. فرانسيا مەن جۇڭگو قىرۋار حالىقارالىق ماسەلەلەردە ۇقساس تۇرعى ۇستانىپ وتىر، كەزەكتەگى حالىقارالىق جاعدايدا، فرانسيا مەن جۇڭگو 2 ءىرى ەل بولۋ تۇرعىسىنان ەرەكشە ماڭىزدى جاۋاپكەرلىك ارقالاۋدا، فرانسيانىڭ جۇڭگومەن بولعان كەڭەستى جانە سەلبەستىكتى كۇشەيتۋى ماڭىزدى ۇلگىلىك رولعا يە. ەكى جاق اراسىنداعى ءىشىنارا الاۋىزدىقتار جونىندە فرانسيا ءوزارا قۇرمەت ەتۋ رۋحىن ۇستانىپ ۇيلەسىمدى ءبىر جاقتى ەتۋدى ءۇمىت ەتەدى. فرانسيا كاسىپورىندارى جۇڭگونىڭ سىرتقا ەسىكتى ونان ارى ايقارا اشۋ ورايىن قولدان بەرمەي، جۇڭگو بازارىنا اناعۇرلىم ىشكەرىلەي كىرىپ، جۇڭگوعا اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىن ەكسپورت ەتۋدى كەڭەيتۋ، اۆياتسيا، عارىش، حالىقتىق يادرو ەنەرگيا سياقتى ءداستۇرلى سالالارداعى سەلبەستىكتى كۇشەيتىپ، عىلىم - تەحنيكادا جاڭالىق اشۋ، فينانس سياقتى سالالارداعى سەلبەستىكتى كەڭەيتۋدى شىن ىقىلاسپەن كۇتەدى. جۇڭگو جاقتىڭ فرانسيادا ەۆرو زايومىن تاراتۋى فرانسيا جونىنەن كەلەلى مانگە يە. فرانسيا جاق جۇڭگو كاسىپورىندارىنىڭ فرانسياعا بارىپ سەلبەستىك ورىستەتۋىنە اشىق پوزيتسيا ۇستانادى، جۇڭگو كاسىپورىندارىنا بازار قاقپاسىن جاۋىپ تاستامايدى. فرانسيا جاق ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول“دىڭ ەۆروپا وداعىمەن، ەۆروپا - ازيامەن ۇلاسۋىن، تۇتاسۋىن ستراتەگيالىق ءتۇيىلىستىرۋدى ىلگەرىلەتىپ، جاسىل ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول“دى بىرگە قۇرۋدى ءۇمىت ەتەدى. فرانسيا مەن جۇڭگو گۋمانيتارلىق اۋىس - كۇيىستى كەڭەيتىپ، وركەنيەت جاعىنان ءوزارا ۇلگى الۋدى جەبەيدى. فرانسيا مەن جۇڭگو كوپ جاقتىلىقتى بىرگە قورعاپ، لاڭكەستىككە قارسى تۇرۋ، يراننىڭ يادرو ماسەلەسى سياقتى جاقتاردا ستراتەگيالىق تىلدەسۋدى، سايكەسۋدى كۇشەيتىپ، الەمدىك ساۋدا ۇيىمى رەفورماسىنىڭ كۇنى بۇرىن ىلگەرىلەۋشىلىككە قول جەتكىزۋىن ىلگەرىلەتۋى كەرەك. فرانسيا مەن جۇڭگو «فرانسيا مەن جۇڭگونىڭ ورگانيزمدەردىڭ كوپ تۇرلىلىگىن قورعاۋ جانە كليمات وزگەرىسى جونىندەگى بەيجيڭ دارىپتەمەسىن» بىرگە جاريالايدى، ەكى ەلدىڭ وسى سياقتى ماڭىزدى ماسەلەلەردە جەتەكشىلىك رول اتقارۋىنا بولادى. كەزەكتەگى تۇراقسىزدىققا تولى دۇنيە جۇزىندە ەۆروپا وداعىنىڭ جۇڭگومەن سەلبەستىگىن تەرەڭدەتۋى توتەنشە ماڭىزدى، فرانسيا جاق ەۆروپا - جۇڭگو قارىم - قاتىناسىنىڭ ىشكەرىلەي دامۋىن ىلگەرىلەتۋدى، ەۆروپا - جۇڭگو قارجى قوسۋ كەلىسىمى جونىندەگى كەلىسسوزدىڭ اياق الىسىن تەزدەتۋدى ءۇمىت ەتەدى.
كەڭەستەن كەيىن، ەكى ەلدىڭ مەملەكەت باسشىلارى اۆياتسيا، عارىش، يادرو ەنەرگياسى، شۇعىل جاعدايعا توتەپ بەرۋدى باسقارۋ، مادەنيەت مۇرالارى، اۋىل شارۋاشىلىعى، ونەركاسىپ، تابيعاتتى قورعاۋ، فينانس، ءۇش جاقتى سەلبەستىك سياقتى سالالارعا ساياتىن كوپتەگەن سەلبەستىك حۇجاتتارىنا قول قويۋعا كۋا بولدى.
ەكى ەلدىڭ مەملەكەت باسشىلارى جۇڭگولىق، شەتەلدىك تىلشىلەرمەن بىرگە كەزدەستى ءارى جۇڭگو مەن ەۆروپا وداعىنىڭ «جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسى ۇكىمەتى مەن ەۆروپا وداعىنىڭ جاعراپيالىق بەلگىلەردى قورعاۋ جانە سەلبەستىك جاساۋ كەلىسىمى جونىندەگى كەلىسسوزدى اياقتاتۋعا قاتىستى بىرلەسكەن مالىمدەمەگە» قول قويۋىنا بىرگە كۋا بولدى.
ەكى ەل «جۇڭگو - فرانسيا قارىم - قاتىناسى ارەكەت جوسپارىن» جانە «جۇڭگو - فرانسيا ورگانيزمدەردىڭ كوپ تۇرلىلىگىن قورعاۋ جانە كليمات وزگەرىسى جونىندەگى بەيجيڭ دارىپتەمەسىن» بىرگە جاريالادى.
ماكروننىڭ كۋا بولۋىمەن، شي جينپيڭ فرانسيانىڭ جاڭادان تاعايىندالعان جۇڭگودا تۇراتىن باس ەلشىسى لو لياڭ تاپسىرعان مەملەكەت حاتىن قابىلدادى.
كەڭەستەن بۇرىن، شي جينپيڭ حالىق سارايىنىڭ شىعىس قاقپاسى الدىنداعى الاڭدا ماكرونعا ارناپ قارسى الۋ سالتىن وتكىزدى. پىڭ لييۋان، ياڭ جيەچى، حۋ چۇنحۋا، ساۋ جيانميڭ، ۋاڭ ي، شيا باۋلۇڭ، حى ليفىڭ قاتارلىلار قاتىناستى.
