سۇن رۇيليننىڭ سۋرەتى. شينحۋا اگەنتتىگى تاراتقان
شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 10 - ايدىڭ 19 - كۇنى نانجيڭنەن بەرگەن حابارى (ءتىلشى چيۋ بيڭچيڭ). ياڭجوۋ توڭكەرىستىك قۇرباندار قابىرستانىنىڭ قوعام حاۋىپسىزدىگى قاھارمان ۇلگىلەرى اۋماعىندا سۇن رۇيليننىڭ ءبىر كەۋدە ءمۇسىنى بار، الپەتىنەن ەرجۇرەكتىگى، قايسارلىعى مەن مۇندالايدى. ءمۇسىننىڭ تاعانىنا ”سۇن رۇيلين قۇربان“ دەگەن جازۋ جانە ونىڭ قىسقاشا ىزگى ىستەر تۇسىندىرمەسى ويىلعان.
سۇن رۇيلين 1960 - جىلى جياڭسۋدىڭ حانجياڭىندا دۇنيەگە كەلگەن، 1979 - جىلى جياڭسۋ ولكەلىك قوعام حاۋىپسىزدىگى مەكتەبىندە وقىعان، 1981 - جىلى قوعام حاۋىپسىزدىگى قىزمەتىنە قاتىناسقان، 1989 - جىلى 11 - ايدا جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنا مۇشە بولعان، كەزىندە جياڭسۋ ولكەسى حانجياڭ اۋداندىق قوعام حاۋىپسىزدىگى مەكەمەسى قىلمىستىق ىستەر ساقشى اترەتىندە حالىق ساقشىسى، بولىمشە اترەت باستىعى، ورىنباسار اترەت باستىعى بولعان.
1992 - جىلى 7 - ايدىڭ 11 - كۇنى تۇستەن كەيىن، سۇن رۇيلين قالالىق قوعام حاۋىپسىزدىگى مەكەمەسى قىلمىستىق ىستەر ساقشى ۇلكەن اترەتىنىڭ حابارلاندىرۋىن الادى، جىنجياڭ قالاسى دانتۋ اۋداندىق قوعام حاۋىپسىزدىگى مەكەمەسى حانجياڭ اۋدانى (قازىر حانجياڭ رايونى بولىپ وزگەردى) شينبا اۋىلىندا 1991 - جىلى تۋىلعان ءبىر ءىرى توناۋشىلىق دەلوسىنا قاتىستى دەرەكتى بايقايدى: جۇڭگو حيميا ونەركاسىبى مينيسترلىگى لانشيڭ حيميالىق تازارتۋ توبى جىنجياڭ شەكتى سەرىكتەستىگى قارىزدار ورىن دانتۋ اۋدانىنداعى (قازىر دانتۋ رايونى بولىپ وزگەردى) ءبىر زاۆودقا بەرگەن 24 پارشا قۇنى 28 مىڭ يۋاندىق بانكە امانات كۋالىگى ءدال 1991 - جىلى 5 - ايدىڭ 29 - كۇنى حانجياڭ شينبا گاز قاقپاقشا زاۆودىنىڭ قىزمەتكەرى جۋ XXتىڭ ۇيىنەن ۇرلانعان سوڭ جوعالعانى مالىمدەلگەن بانكە امانات كۋالىكتەرىنىڭ ءبىر ءبولىمى، لانشيڭ سەرىكتەستىگىنىڭ باس ديرەكتورى ۋاڭ بيننىڭ دەلو تۋدىرۋ كۇمانى توتەنشە زور بولعان. سۇن رۇيلين دەرەۋ 5 كادر - ساقشىنى ۇيىمداستىرىپ، اۆتوكولىكپەن جينجياڭ قالاسىنا تارتىپ، دانتۋ اۋداندىق قوعام حاۋىپسىزدىگى مەكەمەسى قىلمىستىق ىستەر ساقشى اترەتىمەن ءوزارا دەلو جاعدايىن حابارلاندىرىپ، تەرگەۋ جوسپارىن اقىلداسقاننان كەيىن، تاباندا زاڭ بويىنشا ۋاڭ بيندى شاقىرىپ تەرگەۋدى ۇيعارادى.
ۋاڭ بين امانات كۋالىگىنىڭ كەلۋ قاينارىن تاپسىرۋدان باس تارتادى، تەرگەۋ جۇمىسىندا ىلگەرىلەۋشىلىك بولمايدى. سونىمەن سۇن رۇيلين قاتارلى كادر - ساقشىلار تۇندەلەتىپ ۋاڭ بين تۇرعان سەرىكتەستىككە بارىپ ءتىنتۋ جۇرگىزەدى. ءتىنتۋ بارىسىندا ۋاڭ بين قاساقانا ۋاقىتتى كەشەۋىلدەتىپ، قۇيقالاقتاتىپ قۇتىلۋعا ۇرىنادى. كادر - ساقشىلار ەڭ سوڭىندا حاۋىپسىز ىشكاپتىڭ ىشىنەن امانات كۋالىگىن تاۋىپ الادى، بۇل ءدال ۋاڭ بين مەن تاعى ءبىر قىلمىسكەردىڭ حانجياڭنىڭ شينباسىنداعى جۋ XXتىڭ ۇيىنەن ۇرلاپ العان ءبىر ءبولىم امانات كۋالىگى بولىپ شىعادى.
ۋاڭ بين قىلمىسىنىڭ اشكەرەلەنگەنىن كورىپ، تۇتقيىلدان تام جاقتان سۋتەكتى فتور قىشقىلى تولتىرىلعان 5 كيلوگرامدىق ءبىر سۋلياۋ تورسىقتى الىپ شىعىپ، كادر - ساقشىلارعا قاراي شاشادى. قىلمىسكەردى بوگەپ، جاۋىنگەر سەرىكتەرىن قورعاۋ ءۇشىن، سۇن رۇيلين ەش ءارى - ءسارى بولماستان قىلمىسكەرگە قاراي ۇمتىلعاندا، باقىتقا قارسى سۋتەكتى فتور قىشقىلى شاشىلىپ كەتەدى. ول اۋىرعانىنا شىداپ، قىلمىسكەرمەن ايقاسا جونەلىپ، بار كۇشىمەن قىلمىسكەردىڭ قولىنداعى سۋلياۋ تورسىقتى ۇرىپ تۇسىرەدى.
ۋاڭ بين ورايدان پايدالانىپ جانە ءبىر تورسىق سۋتەكتى فتور قىشقىلىن الىپ شىعىپ، سۋتەكتى فتور قىشقىلىن شاشىپ جول اشىپ، ەسىكتەن قاشىپ كەتۋگە ۇرىنعاندا، كادر - ساقشىلار جولىن مىقتاپ بوگەپ الادى. جولداستاردىڭ باس اماندىعى ءۇشىن، سۇن رۇيلين قىلمىستى ەلەمەنتپەن سۋلياۋ تورسىققا تالاسا ءجۇرىپ: ”كەڭسەدەن شەگىنىپ شىعىپ، كوريدوردىڭ كىرە بەرىسىن بەكىتىڭدەر“ دەپ داۋىستاپ ايعاي سالادى. سول ساتتە سۇن رۇيليننىڭ بەت تەرىسىنىڭ كوپ بولىگى كۇيىپ قوق بولىپ، مويىنى، كەۋدەسى دە اۋىر دارەجەدە كۇيىپ كەتەدى، ول ەڭ سوڭعى بولىپ ەسىككە قاراي شەگىنگەن كەزدە تاعى دا دارمەنسىز ۇنىمەن: ”قىلمىسكەر ءالى ىشىندە، ەسىكتى بوگەڭدەر، قاشىپ كەتپەسىن“ دەيدى. باسپالداقتىڭ شىعا بەرىسىنە شەگىنگەندە سۇن رۇيلين شىداتپاي اۋىرعانىنا قاراماستان، جەردە شاشىلىپ جاتقان قىلمىس فاكتتەرىن جيناپ الادى.
شيپاحاناعا جەتكىزىلگەننەن كەيىن، ناشار جاتقان سۇن رۇيلين ءالى دە جاۋىنگەر سەرىكتەرىن ەسىنەن شىعارماي، جاۋىنگەر سەرىكتەرىنىڭ جارالانۋ جاعدايىن سۇراستىرادى ءارى قىلمىسكەردىڭ ۇستالعان - ۇستالماعانىنا كوڭىل بولەدى. 7 - ايدىڭ 12 - كۇنى تاڭ سارىدە، سۇن رۇيلين تىنىس جولى اۋىر ۋلانۋ، بەتى اۋىر دارەجەدە كۇيۋ سەبەبىنەن، قۇتقارۋ ءونىم بەرمەي، قىزمەت جولىندا قۇربان بولادى. 1992 - جىلى 9 - ايدىڭ 9 - كۇنى قوعام حاۋىپسىزدىگى مينيسترلىگى سۇن رۇيلين جولداسقا 1 - دارەجەلى قاھارمان ۇلگى اتاعىن تولىقتاپ بەرەدى.
كوپ جىلداردان كەيىن، سۇن رۇيليننىڭ ۇلى سۇن فەيحان اكەسىنىڭ اياقتالماعان ىسىنە مۇراگەرلىك ەتىپ، ياڭجوۋ قالالىق قوعام حاۋىپسىزدىگى مەكەمەسى ەكونوميكالىق قىلمىستى بارلاۋ تارماق اترەتىنىڭ ءبىر حالىق ساقشىسى بولادى. ”بالا كەزىمدە بىرەۋدىڭ ماعان’ساقشى‘ دەگەن ءسوزدى ايتۋىنان قاتتى قورقۋشى ەدىم، ويتكەنى ءسابي جۇرەگىمدە اكەمنىڭ قۇربان بولۋىن ساقشى سىندى كاسىپتەن كورۋشى ەدىم. جاسىمنىڭ بىرتىندەپ ۇلكەيۋىمەن، اكەمنىڭ كوزى تىرىسىندەگى ساقشىلىق كيىمىمەن تۇسكەن سۋرەتتەرىن اقتارىپ كورۋدى ۇناتا باستادىم دا، بىرتىندەپ ءبىر قوعام حاۋىپسىزدىگى جاۋىنگەرى بولۋ ارمانىن ورناتتىم“.
مەيلى قانداي قىزمەت بولسا دا، سۇن فەيحان تاسقىنداعان جىگەرمەن قىزمەتىنە جىلدام ۇيلەسە الادى. ءار جولى بۇراڭدىقتار مەن قىسىمعا ءدوپ كەلگەندە، اكەسى ارت جاعىندا ۇندەمەي ”قاراپ تۇرعانداي“ سەزەدى، بۇل ونى ءتىپتى دە قايسار ەتىپ وزگەرتەدى. ”20 نەشە جىل ءوتىپ كەتتى، بۇل كۇندەرى مەن اكەمنىڭ اۋەلگى ورنىندا تۇرىپ، ونىڭ ورىندالماعان بارلاۋ ارمانىن بۇلجىماي ساقتاپ كەلەمىن“.
